Ku Ituta ku Kolwa Ka Ze Likani
Ku Ituta ku Kolwa Ka Ze Likani
Mwa liñolo le li susueza la n’a ñolezi Bakreste ba kwa Filipi, muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Ni itutile ku kolwa mwa litaba lifi kamba lifi ze ni inzi ku zona. . . . Kai ni kai, ni mwa linto kaufela, ni itutile ku pila nihaiba ka ku kula lico kamba ku lapa, ku atelwa kamba ku taelelwa.”—Mafilipi 4:11, 12.
Paulusi n’a kona cwañi ku kolwa ka ze likani? Ka ku beya mwa munahano ku tula kwa mipilelo ni kutokwa mali kwa miteñi ye, kaniti ku ka tusa kwa Bakreste ba niti ku ituta mo ba kona ku kolwela ka ze likani ilikuli ba kone ku isa pilu kwa sebelezo ya bona ku Mulimu.
KWA makalelo a liñolo la hae, Paulusi n’a talusize za n’a ezize kwa makalelo. N’a ize: “Yo muñwi h’a hupula kuli a ka sepa za nama, sihulu ki na yo. Ne ni keni mwa mupato ka lizazi la bu 8, ni wa sicaba sa Isilaele, wa lusika lwa Benjamine, ni Muheberu wa Maheberu; ka za Mulao ni mufalisi. Ka za ku tukufalelwa Mulao, ki na ya nyandisize Keleke; ka za ku luka ko ku laelwa ki Mulao, ne ni si na se ni ka nyazwa ka sona.” (Mafilipi 3:4-6) Fahalimw’a zeo, ka ku ba Mujuda ya tukufalezwi, Paulusi n’a filwe musebezi ki baprisita ba bahulu mwa Jerusalema, mi hape ne ba mu tusa ku u peta. Kaufela zeo ne li mu fa sepo ya ku ba ni m’ata ni libubo—ku za bubusi, ni za bulapeli, mi ku si na ku kakanya ni ku za mali—mwa muinelo wa Sijuda.—Likezo 26:10, 12.
Kono Paulusi ha n’a bile Mukreste ya tukufalezwi, lika ne li cincize hahulu-hulu. Kabakala taba ye nde, n’a itatezi ku fulalela musebezi wa hae o n’o mu fumanisa lika hamoho ni linto kaufela ze ne ngiwa ku ba za butokwa. (Mafilipi 3:7, 8) N’a ka kona ku ipilisa cwañi cwale? Kana n’a ka fumananga tuwelo ka ku ba mukutazi? N’a ka fumananga cwañi za ku itusisa?
Paulusi n’a ezize bukombwa bwa hae ku si na tifo. Kuli a si ke a imeza ba n’a sebeleza, n’a sebelize ni bo Akila ni Prisila mwa ku eza litende mwa Korinte, mi n’a ezanga ni lika ze ñwi hape kuli a ipilise. (Likezo 18:1-3; 1 Matesalonika 2:9; 2 Matesalonika 3:8-10) Paulusi na tamile misipili ya bulumiwa ye milalu ye mitelele, mi hape n’a yanga kwa liputeho ze ne tokwa ku potelwa. Bakeñisa kuli n’a patehile mwa sebelezo ya Mulimu, n’a na ni maluo a likani. Hañata ki mizwale be ne ba mu fa za kwa mubili. Niteñi fokuñwi, bakeñisa miinelo ye t’ata, n’a banga mwa butokwi. (2 Makorinte 11:27; Mafilipi 4:15-18) Nihakulicwalo, Paulusi n’a si ka bilaela, mi n’a si ka ñenehela za ba bañwi. N’a sebelize ka t’ata inz’a tabile ilikuli Bakreste ba bañwi ba tusehe. Mane ki Paulusi ya n’a kutezi manzwi a zibahala hande a Jesu a’ li: “Ku na ni mbuyoti mwa ku fana, ye fita ye mwa ku fiwa.” Wo ki mutala o munde hahulu ku luna kaufela!—Likezo 20:33-35.
Taluso ya ku Kolwa Ka Ze Likani
Nto ye tuna ye ne tahiselize Paulusi ku ba ni tabo n’e li moya wa hae wa ku kolwa ka ze likani. Ku kolwa ka ze likani ku talusañi? Ka bukuswani, ku talusa ku ikolwisa ka lika ze nyinyani z’a na ni zona mutu. Ka za seo, Paulusi n’a bulelezi Timotea, ya n’a beleka ni yena mwa bukombwa, kuli: “Ki niti kuli bulapeli ni ku kolwa kwa pilu, ki bufumu bo butuna. Kakuli ha lu si ka tisa se siñwi mwa lifasi, mi ha lu koni ku ya ni se siñwi ha lu li siya. Cwale ha lu na ni lico ni liapalo, lu kolwe ki zona.”—1 Timotea 6:6-8.
Mu lemuhe kuli Paulusi n’a bonisize kuli ku kolwa ka ze likani ni bulapeli za zamaelela. N’a lemuhile kuli tabo sakata i fumanwa mwa ku lapela Mulimu, fo kikuli, ku beya sebelezo ya luna ku Mulimu mwa sibaka sa pili, isi maluo kamba sifumu. “Lico ni liapalo” n’e li mu konisa fela ku zwelapili ni ku lapela Mulimu. Kacwalo Paulusi n’a konile ku kolwa ka ze likani kakuli n’a itingile ku Jehova, ku si na taba ni miinelo ye li teñi.
Batu ba bañata kacenu ba bilaela hahulu mi ba tokwile tabo bakeñisa ku sa ziba taba yeo kamba bakeñisa kuli b’a i keshebisa. Mwa sibaka sa ku kolwa ka ze ba na ni zona, ba iketela ku sepa mali ni lika ze ba kona ku leka ka mali ao. Bafundoti ni bahasanyi ba makande ba tahiseza batu ku ikutwa kuli ha ba koni ku ba ni tabo konji ha ba ka ba ni lika ni mishini ye sa taha-taha kamba ye tula hahulu—mi kuti ba lukela ku li fumana honaf’o. Kabakaleo ba bañata ba 1 Timotea 6:9, 10.
swasiwa mwa siteo sa ku tomenena mali ni lika za kwa mubili. Ku fita ku fumana tabo ni ku kolwa ka lika ze ba na ni zona, ba “wela mwa miliko ni mwa malaba, ni mwa litakazo ze ñata ze sa utwahali, ze sinya, ze tibiseza batu mwa ku y’o sinyeha ni ku latehelela.”—Ba Itutile Mwa ku Kolwela Ka Ze Likani
Mwa mazazi a, kana kwa konahala luli kuli mutu a pile ka bulapeli ni ku kolwa ka ze nyinyani inz’a na ni tabo? Kwa konahala. Mane bolule-lule ba batu kacenu ba sweli ku eza cwalo. Ba itutile ku fumana tabo ka lika za kwa mubili ze ba na ni zona. Batu bao ki Lipaki za Jehova, ba ba ineezi ku Mulimu, kuli ba eze tato ya hae ni ku luta batu kai ni kai ka za mulelo wa hae.
Ka mutala, mu nyakisise ba ba itatezi ku lutiwa kuli ba be balumiwa kwa linaha ze ba sa zibi, ku yo kutaleza teñi taba ye nde ya Mateu 24:14) Hañata linaha ze ba lumelwanga teñi li mwa bunjebwe ku fita ko ba zwa. Ka mutala, balumiwa ha ne ba fitile mwa naha ye ñwi ya kwa Asia kwa makalelo a 1947, matata a n’a tisizwe ki ndwa n’a sa li teñi, mi ki a manyinyani mandu a n’a na ni malaiti. Mwa linaha ze ñata, balumiwa ne ba fumani kuli liapalo ne li tapiswa si li siñwi ka si li siñwi fa libala la ku tapiseza kamba kwa nuka fa macwe mwa sibaka sa ku itusisa mushini wa malaiti o tapisa liapalo. Kono ne ba yezi ku yo luta batu niti ye mwa Bibele, kacwalo ne ba cincize mupilelo wa bona ka ku likana ni miinelo ye ne ba fumani mi ba pateha mwa bukombwa.
Mubuso wa Mulimu. (Ba bañwi ba eza bukombwa bwa ka nako kaufela kamba ba tutezi kwa libaka ko i si ka fita kale taba ye nde. Adulfo u bile mukutazi wa ka nako kaufela ka lilimo ze fitelela 50 mwa libaka ze fapahana-fapahana za mwa Mexico. U bulela kuli: “Sina muapositola Paulusi, na ni musal’a ka lu itutile ku cinca mupilelo wa luna ka ku likana ni miinelo. Ka mutala, puteho ye ñwi ye lu kile lwa yo sebeleza teñi n’e li kwahule hahulu ni muleneñi ni musika. Ka nako ya sico, mizwale ne ba itwaelize ku canga fela keke i liñwi ye beilwe lisuzo le li nyinyani ni lizwai ku beya komoki ya kofi. Kona lico ze ne ba canga ona zeo—likeke ze talu ka zazi. Kacwalo ne lu itutile ku pila mo ba pilela mizwale. Ni bile ni mipilelo ye miñata ye cwalo mwahal’a lilimo ze 54 ze ni sebelelize Jehova ka nako kaufela.”
Florentino u hupula ka mo yena ni lubasi lwa hae ne ba cincelize mupilelo wa bona kuli ba tiyele miinelo ye t’ata. H’a hupula mazazi a makalelo, u li: “Bondate n’e li balekisi ba ba ipumanela. Ne ba luwile lindao ze ñata. Ni sa hupula kaunta ye n’e li mwa sintolo se ne lu na ni sona. Ne ku na ni sibulukelo sa mali se si eza lisentimita ze 50 mwa bupala ni lisentimita ze 20 mwa butelele, mi ne si na ni likalulo z’e ne. Kona mo ne lu beyanga mali e ne lu lekisanga ka zazi. Ka nako ya ku kotoka, hañata ne si yubokanga ka mali a muwayawaya ni a mapepa.
“Ka sipundumukela, lwa to wa maswe, mi lwa siyala mwa butokwi. Ne lu felezwi ki lika kaufela kwand’a ndu ya luna. Fahalimw’a seo, muhulwan’a ka yo muñwi a ipumana mwa kozi mi a ba sihole kwa mahutu kaufela. Lika kaufela ne li cincize. Ka nakonyana ne ni lekisanga litolwana ni nama. Hape ne ni kutulanga bwanda, sisansa, ni alfalfa, mi ne ni selaelanga ni masimu. Batu ba bañwi ne ba bulela kuli ni ziba lika ze ñata. Boma hañata ne ba lu omba-ombanga ka ku bulela kuli ne lu na ni niti, mi yeo ki tutu ya kwa moya ye ne fumanwa ki ba sikai fela. Kacwalo ne ni itutile mwa ku pilela ha ni atezwi niha ni na ni ze likani kamba mane ha ni si na. Nako ye ha se ni sebelelize Jehova ka nako kaufela ka lilimo ze bat’o ba 25, na kona ku bulela kuli zazi ni zazi ni fumani tabo ye tiswa ki ku ziba kuli ni ketile nzila ye nde ya ku pila ka yona—yona ya ku sebeleza Jehova ka nako kaufela.”
Bibele i bulela ka ku koñomeka kuli “mukwa wa lifasi le wa [cinca].” Kabakalelo i lu susueza kuli: “Ba ba tabile, ba be inge ha ba si ka taba; ba ba leka, ba be inge ha ba si ka luwa se siñwi; ba ba itusisa ka za lifasi le, ba be inge ha ba itusisi ka zona.”—1 Makorinte 7:29-31.
Kacwalo ye ki nako ya ku tatubisisa mupilelo wa mina. Haiba mu mwa muinelo wa kutokwa hande mali, mu tokomele kuli ha mu zwafi, kamba ku tala sitoyo kamba muna. Kono ona zeo ze mu na ni zona, mu li nge hande kuli li si ke za mi eza batanga ba zona. Sina mwa n’a elelelize muapositola Paulusi, haike ‘mu si ke mwa sepa bufumu bo bu sa tiyi; kono mu sepe Mulimu ya lu fanga linto kaufela ka buñata kuli lu li tabele.’ Ha mu ka eza cwalo, fohe ni mina mu ka kona ku bulela kuli mu itutile ku kolwa ka ze likani.—1 Timotea 6:17-19.
[Siswaniso se si fa likepe 9]
Paulusi n’a sebelize ka mazoho a hae kuli a si ke a imeza ba bañwi
[Maswaniso a fa likepe 10]
Likiti-kiti ba fumana tabo mwa bupilo bwa “bulapeli ni ku kolwa kwa pilu”