Lipuzo Ze Zwa kwa Babali

Kana ku fosahezi ku fuulula simunanu se si kula hahulu kamba se si supezi hahulu?

Buñata bwa batu ba lemuha kuli lifolofolo ze ñata za tabisa. Limunanu ze ñwi li ba balikani ba bande ha li utiwa. Ka mutala, linja li zibahala ka ku utwa ni ku lata hahulu malen’a zona. Kacwalo lilato la batu kwa simunanu se si cwalo li kona ku ba le lituna, sihulu haiba ba pilile ni sona ka lilimo-limo.

Kono bupilo bwa limunanu ze ñata ki bwa makutelakaufi. Linja mwendi ni likaze, li kona ku pila lilimo ze mwahal’a 10 ni 15 kamba cwalo-cwalo, ku likana ni mufuta wa zona. Ha li supezi, limunanu zeo li kana za kula kamba ku fokola hahulu kuli mane li tomohisa bañi ba zona lipilu, ba ba hupula mo ne li talifezi kwa bunca ha ne li sa ikutwa. Kana ne ku ka fosahala ku fuulula limunanu ze cwalo ilikuli li pumule kwa manyando a zona?

Mukreste n’a ka tokwa ku latelela tato ya Mulimu ka za mwa ezeza limunanu zeo. Ku li eza ka situhu ki ku lwanisa luli tato ya Mulimu, kakuli Linzwi la hae li li: “Mutu ya lukile u babalela bupilo bwa komu ya hae.” (Liproverbia 12:10) Kono seo hasi talusi kuli Mulimu u nga lifolofolo sina mw’a ngela batu. Mulimu ha n’a bupile batu, n’a bonisize kuli ku na ni shutano ye tuna ye mwahal’a bona ni lifolofolo. Ka mutala, n’a file batu sepo ya bupilo bo bu sa feli, kono n’a si ka eza cwalo kwa lifolofolo. (Maroma 6:23; 2 Pitrosi 2:12) Ka ku ba Mubupi, u na ni tukelo ya ku toma silikani se si swanela mwahal’a batu ni lifolofolo.

Liñolo la Genese 1:28 li lu bulelela silikani seo. Mulimu n’a bulelezi batu ba pili kuli: “Mu buse litapi za mwa liwate, ni ze fufa mwa mbyumbyulu kaufela, ni ze pila kaufela, ni ze zamaya ka mba fafasi.” Ka ku swana, Samu 8:6-8 i bulela kuli: “U beile linto kamukana kwatas’a mautu a hae: lingu ni likomu kaufela, mane ni libatana za mwa naheñi, ni linyunywani za mwa lihalimu, ni litapi za mwa liwate.”

Mulimu n’a utwahalize hande kuli mutu n’a kona ku itusisa ni ku bulaya lifolofolo ka swanelo. Ka mutala, matalo a lifolofolo n’a konwa ku itusiswa sina liapalo. Hape hamulaho wa Munda wa mwa miteñi ya Nuwe, Mulimu n’a lumelelize batu ku canga nama ya lifolofolo, ku ekeza fahalimw’a miloho ye ne ba filwe kwa makalelo.—Genese 3:21; 4:4; 9:3.

Seo hasi lumelezi batu kuli kipeto b’a kona ku ipulaela-pulaela fela lifolofolo ku si na libaka. Kwa Genese 10:9, Bibele i talusa Nimrodi kuli ki “sizumi se si mata.” Kono timana ye swana mwa Bibele ya New World Translation i bulela kuli seo ne si mu ‘bisize ya lwanisa Jehova.’

Kacwalo, mutu ni kwa na ni m’ata fahalimw’a lifolofolo, ha lukeli ku itusisa ona maswe kono u na ni ku latelela likuka za Linzwi la Mulimu. Seo ne si kana sa kopanyeleza ku sa tuhelela simunanu si nze si inyandela fela bakeñisa ku supala maswe, kolofalo ye tuna, kamba butuku bo butuna. Mwa muinelo o cwalo, ku itingile ku Mukreste ku atula mwa ka ezeza. Haiba a atula kuli haki sishemo ku tuhelela simunanu si nze si nyanda ku si na sepo ya kuli si ka fola, fohe wa kona ku keta kuli si fuululwe.