“Mulimu Ki Lilato”
“Mulimu Ki Lilato”
“Ya sa lati, h’a zibi Mulimu; kakuli Mulimu ki lilato.”—1 JOANI 4:8, NW.
1-3. (a) Bibele i bulelañi ka za kalemeno ka Jehova ka lilato, mi ze i bulela zeo li ipitezi cwañi? (b) Bibele i bulelelañi kuli “Mulimu ki lilato”?
TULEMENO kaufela twa Jehova ki to tu pahami, tu petehile, mi twa tabisa. Kono lilato ki kona kalemeno ka ka tabisa hahulu. Ha ku na nto ye lu hohela hahulu ku Jehova sina lilato. Lu tabile kuli lilato ki kona kalemeno ka hae ka katuna. Lu ziba cwañi cwalo?
2 Bibele i bulela nto ye ñwi ka za lilato yeo i sa buleli ka za tulemeno to tuñwi twa Jehova to tu tuna. Mañolo h’a buleli kuli Mulimu ki m’ata kamba Mulimu ki katulo ye lukile kamba kuli Mulimu ki butali. U na ni tulemeno to, mi ki yena simbule wa tona to tulalu kaufela. Kono ka za lilato, kwa 1 Joani 4:8, ka ku ya ka toloko ya New World Translation, ku bulezwi nto ye hoha mamelelo ye li: “Mulimu ki lilato.” Ee Jehova u tezi lilato. Ki ona mukwa wa hae o mutuna. Lu kana lwa nahana za teñi cwana: M’ata a Jehova a mu konisa ku nga muhato. Katulo ye lukile ni butali bwa hae li etelela mw’a ngela muhato. Kono lilato la Jehova li mu susueza k’u nga muhato. Mi hape lilato li banga teñi kamita ha itusisa tulemeno twa hae to tuñwi.
3 Ku bulelwa kuli Jehova ki yena mutala o mutuna ka ku fitisisa wa lilato. Kacwalo haiba lu bata ku ituta za lilato, lu lukela ku ituta ka za Jehova. Kacwalo, ha lu nyakisiseñi ze ñwi ka za kalemeno ka ka sa bapanyehi kao ka Jehova.
Poniso ye Tuna Hahulu ya Lilato
4, 5. (a) Ki ifi poniso ye tuna hahulu ya lilato haisali? (b) Lu kona ku bulelelañi kuli Jehova ni Mwan’a hae ba tamani ka lilato le lituna ka ku fitisisa?
4 Jehova u bonisize lilato ka linzila ze ñata, kono ku na ni nzila ye tuna hahulu ya li bonisize ka yona. Ki nzila ifi yona yeo? Ki ka ku luma Mwan’a hae ku to lu nyandela ni ku lu shwela. Lwa kona ku bulela kuli yeo ki yona poniso ye tuna hahulu haisali ya lilato. Lu bulelelañi cwalo?
5 Bibele i biza Jesu kuli ki“mweli ku ze bupilwe kamukana.” (Makolose 1:15) Mu nahane fela—Mwan’a Jehova y’o n’a li teñi pili lika li si ka bupwa kale. Kacwalo Ndate ni Mwana ne ba inzi hamoho nako ye kuma kai? Ba sayansi ba bañwi ba akaleza kuli pupo i bile teñi ka lilimo ze 13 bilioni. Kono niha neikaba kuli ki cwalo luli, yeo ha i koni ku ba yona nako kaufela ya pilile Mwan’a Jehova wa mweli! N’a sweli ku ezañi nako yeo kaufela? Mwana n’a “sebeleza” Ndat’ahe ka tabo. (Liproverbia 8:30; Joani 1:3) Jehova ni Mwan’a hae ne ba sebelize hamoho mwa ku bupa lika ze ñwi kaufela. Yeo ne li nako ye tabisa luli! Kacwalo, ki mañi ku luna ya kona ku utwisisa tamo ye ne bile teñi mwahal’a nako ye telele-telele cwalo ye ne fitile? Kaniti, Jehova Mulimu ni Mwan’a hae ba tamani ka lilato le lituna ka ku fitisisa.
6. Jesu ha n’a kolobelizwe, Jehova n’a buleziñi ka za Mwan’a Hae?
6 Nihakulicwalo, Jehova n’a lumile Mwan’a hae fa lifasi kuli a to pepwa sina mbututu. Seo ne si talusa kuli ka lilimo-limo, Jehova n’a ka itombola silikani se situna sa n’a ikola mwa lihalimu ni Mwan’a hae ya latwa. Inz’a a li mwa lihalimu, n’a iponela Mwan’a hae ha n’a nz’a hula sina mutu ya petehile. Ha n’a na ni lilimo ze bat’o ba ze 30, Jesu a kolobezwa. Ka nako yeo, Ndat’ahe n’a bulezi ku zwelela mwa lihalimu, a li: “Yo ki mwan’a ka ya latiwa, ye ni katelwa.” (Mateu 3:17) Ndat’ahe u lukela ku ba ya n’a tabile hahulu ku bona Jesu ha taleleza kaufela ze ne polofitilwe, za n’a tokwiwa ku eza kaufela!—Joani 5:36; 17:4.
7, 8. (a) Jesu n’a tahezwi kiñi la Nisani 14, 33 C.E., mi Ndat’ahe wa kwa lihalimu n’a ikutwile cwañi? (b) Jehova n’a tuheleziñi Mwan’a hae ku nyanda ni ku shwa?
7 Kono la Nisani 14, 33 C.E., Jehova n’a ikutwile cwañi Jesu ha n’a betekilwe ni ku tamiwa ki sikwata sa batu ba ba bifile? N’a ikutwile cwañi muta Jesu n’a somiwa, ku kwelwa mati, ni ku natiwa liñindi? Ha n’a nz’a shapiwa, mukokoto wa hae ku eza miupa? Mazoho ni mahutu a hae h’a nza kokotezwi fa kota, mi kihona i yemiswa kota yeo batu inze ba mu lwahaka? Ndat’ahe n’a ikutwile cwañi Mwana ya latwa ha n’a mu lilela inz’a utwa hahulu butuku? Jehova n’a ikutwile cwañi Jesu ha felezwi ki moya, mi n’a ikutwile cwañi ku bona Mwan’a Hae ya latwa a ba siyo lwa pili haisali pupo i bupiwa?—Mateu 26:14-16, 46, 47, 56, 59, 67; 27:38-44, 46; Joani 19:1.
8 Bakeñisa kuli Jehova u na ni maikuto, ha lu koni ku talusa butuku bwa n’a utwile muta Mwan’a hae n’a shwile. Ze kona fela ku bulelwa ki mulelo wa Jehova wa n’a tuhelezi Jesu ku shwa. Jehova n’a ituheleziñi ku tahelwa ki butuku bo? Kwa Joani 3:16, yona timana ya butokwa ya mwa Bibele ye se bizizwe kuli ki kusufazo ya Evangeli kaufela, Jehova u lu patululela nto ye ñwi ye nde hahulu. Timana yeo i li: “Mulimu u latile lifasi hahulu, mane u li file Mwan’a hae wa libanda, kuli mutu ufi kamba ufi ya lumela ku yena a si ke a shwa, kono a be ni bupilo bo bu sa feli.” Kacwalo mulelo o n’o ezisize Jehova cwalo ki wo: lilato. Haisali ha ku na lilato le li fita leo.
M’o Jehova A Lu Kolwiseza ka za Lilato la Hae
9. Satani u bata kuli lu lumele kuli Jehova u lu nga cwañi, kono Jehova u lu kolwisañi?
9 Kono ku zuha puzo ya butokwa: Kana Mulimu wa lu lata ka butu? Ba bañwi ba kona ku lumela kuli Mulimu u lata batu kaufela, sina mo i bulelela Joani 3:16. Kono ba ikutwa kuli: ‘Mulimu ha koni ku lata na ka butu.’ Niti kikuli Satani u bata hahulu ku lu nahanisa kuli Jehova ha lu lati mi ha lu isi pilu. Kono ku si na taba ni mo lu kana lwa ikutwela ku sa latiwa kamba ku sa ba ni tuso, Jehova u lu kolwisa kuli mutang’a hae kaufela ya sepahala ki wa butokwa ku yena.
10, 11. Swanisezo ya Jesu ya litaha i bonisa cwañi kuli lu ba butokwa ku Jehova?
10 Ka mutala, mu nyakisise manzwi a Jesu a’ ñozwi kwa Mateu 10:29-31. Ka ku bonisa butokwa bwa balutiwa ba hae, Jesu n’a ize: “Ha ni li, litaha ze peli li lekanga penny i liñwi? Kanti ha ku na taha, niheba i liñwi, ye wela fafasi Ndat’a mina a sa lumeli. Mane ni milili ya litoho za mina i balilwe kamukana. Cwale mu si ke mwa saba; mu fita litaha ze ñata.” Mu nahane ze ne a talusa manzwi ao kwa bateelezi ba Jesu ba mwa miteñi yeo.
11 Mwa miteñi ya Jesu, taha ne li nyunywani ye cipile hahulu kwa masunso. Ka penny i liñwi, mutu n’a leka litaha ze peli. Kono hamulaho Jesu n’a bulezi kwa Luka 12:6, 7, kuli mutu ha n’a ka lifa mapenny a mabeli, n’a ka leka litaha ze ketalizoho, isi z’e ne. Taha ya buketalizoho n’e fiwa fela sina pasela, inge kuli ha i na tuso. Mwendi batu ne b’a nga kuli linyunywani zeo ha li na tuso, kono Mubupi yena n’a li nga cwañi? Jesu n’a ize: “Mulimu h’a libali i liñwi ya zona [nihaiba ya pasela yeo].” Cwale mwendi lwa bona sisupo sa Jesu. Jehova ha nga taha i liñwi ka butokwa cwalo, u zibe mutu ki wa butokwa hahulu ku yena! Sina mwa n’a taluselize Jesu, Jehova wa lu ziba hande-nde. Mane, u balile ni milili ya litoho za luna!
12. Ki sifi se si lu kolwisa kuli Jesu n’a bulezi niti ha n’a ize milili ya litoho za luna i balilwe?
12 Ba bañwi ba kana ba bulela kuli Jesu n’a sa buleli niti fa. Kono mu nahane fela ka za zuho ya bafu. Jehova u lukela ku ba ya lu ziba hande luli kuli a lu bupe sinca! U lu nga ka butokwa hahulu kuli mane u hupula lika kaufela, ku kopanyeleza ni mo lu bupezwi ni ze mwa minahano ya luna ni ze ezahezi ku luna kaufela ka lilimo-limo. Ku bala milili ya luna—hañata ye fitanga fa 100,000—ku bunolo hahulu ku fita ku eza zeo. Kaniti manzwi a Jesu a lu kolwisa hande-nde kuli Jehova u babalela yo muñwi ni yo muñwi wa luna!
13. Taba ya Mulena Josafati i bonisa cwañi kuli Jehova u talimanga fa bunde bwa luna nihaike ha lu si ka petahala?
13 Bibele i patulula nto ye ñwi hape ye lu kolwisa kuli Jehova wa lu lata: U talimanga fa bunde bwa luna ni ku itebuha bona. Ka mutala, mu nahane Mulena Josafati yo munde. Mulena y’o ha n’a fosize, mupolofita wa Jehova n’a ize ku yena: “[Muñ’a] Bupilo u ku halifezi ka taba yeo.” Ki taba kwa ku ku sabisa! Kono manzwi a Jehova n’a si ka felela fela f’o. N’a zwezipili kuli: “Nihakulicwalo ku fumanwi linto ze nde ku wena.” (2 Makolonika 19:1-3) Kacwalo buhali bo bu lukile bwa Jehova ne bu si ka mu libalisa “linto ze nde” za n’a ezize Josafati. Kana ha ku tiisi pilu ku ziba kuli Mulimu wa luna u talimanga fa bunde bwa luna nihaike ha lu si ka petahala?
Mulimu Ya “Lata ku Swalela”
14. Ha lu eza sibi, lu kana lwa ikutwa cwañi, kono lu kona ku tusiwa cwañi ki swalelo ya Jehova?
14 Ha lu eza sibi, maswabi, ni mulatu o lu kana lwa ikutwa li kana za lu nahanisa kuli ha lu swaneli ku sebeleza Jehova. Kono mu hupule kuli Jehova “wa lata ku swalela.” (Samu 86:5) Ee, ha lu bakela libi za luna ni ku satalala ku sa li kutela, lu ka fumana swalelo ya Jehova. Mu nyakisise ka m’o Bibele i taluseza nto yeo ye bonisa lilato la Jehova.
15. Jehova u beya libi za luna fa butelele bo bu kuma kai ku zwa ku luna?
15 Walisamu Davida n’a itusisize pulelo ye nyangumuna mwa ku talusa swalelo ya Jehova kuli: ‘Upa sina mo i inezi kwahule ni Wiko, ni lifoso za luna, u li sutiseza kwahule cwalo.’ (Samu 103:12) Upa i kwahule cwañi ni wiko? Upa kamita i banga kwahule hahulu ni wiko; maneku a mabeli ao ha koni ku kopana. Caziba yo muñwi u li pulelo yeo i talusa “kwahule hahulu-hulu.” Manzwi a Davida ao a’ ñozwi ka moya wa Mulimu a bonisa kuli Jehova ha swalela, u beya libi za luna kwahule hahulu ni luna.
16. Jehova ha lu swalela libi, ki kabakalañi ha lu swanela ku ikutwa kuli u lu nga kuli lu ba ba kenile hasamulaho?
16 Kana mu kile mwa lika ku zwisa masila a tampilwe fa siapalo se si sweu? Mwendi niha ne mu likile ku a felisa, masila ao ne a sa bonahala. Mu bone m’o Jehova a taluseza swalelo ya hae: ‘Libi za mina, niha li ka ba ze fubelu sina mali, li ka fetuha ze sweu sina litwa; mi niha li ka ba ze fubelu sina lizuku, li ka fetuha ze sweu sina boya bwa ngu.’ (Isaya 1:18) * Ha lu koni ka ili luna fela ku zwisa sitampa sa sibi. Niteñi Jehova wa kona ku zwisa libi ze swana sina bufubelu ni ku li eza busweu sina litwa kamba boya. Kacwalo Jehova ha swalela libi za luna, ha lu swaneli ku ikutwa kuli lu na ni litampa la libi zeo mwa bupilo bwa luna kaufela.
17. Jehova u nepela libi za luna mwamulaho wa hae ka nzila ifi?
17 Mwa pina ye nyangumuna ya buitumelo Isaya 38:17) Jehova fa u taluswa ku ba ya nga libi za sifosi ya bakile ni ku li nepela mwamulaho wa Hae kwa sa koni ku li bona kamba ku li lemuha hape. Hatiso ye ñwi i li, muhupulo o fitiswa fa ki wa kuli: “Mulimu u ezize [libi za ka] inge kuli ne li si ka eziwa.” Kana haki nto ye tiisa pilu yeo?
yeo Ezekiasi n’a opezi ha s’a folisizwe kwa butuku bo bu bulaya, n’a ize ku Jehova: ‘U nepezi libi za ka kaufela mwamulaho wa hao.’ (18. Mupolofita Mika u bonisa cwañi kuli Jehova ha lu swalela, u zwisa ku zwiseleza libi za luna?
18 Ha n’a polofita za tukuluho, mupolofita Mika n’a bulezi sepo ya hae ya kuli Jehova n’a ka swalela batu ba hae ba ba bakile, a li: ‘Ki ufi Mulimu ya swana sina Wena, ya libala libi za masialeti a buswa bwa hao? A nepele libi za luna kaufela mwa buliba bwa liwate.’ (Mika 7:18, 19) Mu nahane taluso ya manzwi ao ku ba mwa miteñi ya mwa Bibele. Kana nto ye nepezwi “mwa buliba bwa liwate” ne i ka fumanwa hape? Kacwalo, manzwi a Mika a bonisa kuli Jehova ha swalela, u zwisa ku zwiseleza libi za luna.
“Mukekecima wa Mulimu wa Luna”
19, 20. (a) Ki ifi taluso ya linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli “ku bonisa makeke” kamba “ku utwela butuku”? (b) Bibele i itusisa cwañi maikuto a me ku mbututu ya hae mwa ku lu luta za mukekecima wa Jehova?
19 Mukekecima ki nto ye ñwi hape ye bonisa lilato la Jehova. Mukekecima ki nto mañi? Mwa Bibele, mukekecima u swana hahulu ni makeke. Ku na ni manzwi a mañwi a Siheberu ni a Sigerike a fa muhupulo wa mukekecima. Ka mutala, linzwi la Siheberu la ra·chamʹ li tolokiwanga kuli “ku bonisa makeke” kamba “ku utwela butuku.” Linzwi la Siheberu leo, l’a itusisa Jehova ku ili yena, la swana ni linzwi la “zwalo” mi li kona ku talusa “mukekecima wa me.”
20 Mwa ku lu luta za mukekecima wa Jehova, Bibele i bonisa m’o me a ikutwela ka za mwan’a hae. Isaya 49:15 i li: “Kana musali a ka libala mwan’a hae ya anya? kuli mane a si ke a shwela mwana ya zwa mwa mba ya hae makeke [ra·chamʹ]? E, ba ka libala bona, kono Na, ha ni na ku ku libala.” Ku t’ata ku nahana kuli me wa kona ku libala ku anyisa kamba ni ku babalela mbututu ya hae. Kakuli mbututu ha i koni ku eza se siñwi; busihu ni musihali i tokwa m’a yona. Kono ka bumai, basali ba bañwi ha ba na taba ni limbututu za bona, sihulu mwa “linako ze tata” ze. (2 Timotea 3:1, 3) Niteñi, Jehova u li, “kono Na, ha ni na ku ku libala.” Mukekecima wa Jehova kwa batanga ba hae ki o mutuna hahulu ku fita mukekecima wa ka taho wa me ku mbututu ya hae.
21, 22. Maisilaele ne ba tahezwi kiñi mwa Egepita ya kwaikale, mi Jehova n’a ezizeñi bakeñisa likupo za bona?
21 Jehova, sina mushemi ya lilato, u bonisanga cwañi mukekecima? Mukekecima wa hae u bonahala hande ha lu nahana mwa n’a ezelize sicaba sa Isilaele. Mu nahane nako muta bolule-lule ba Maisilaele ne ba li batanga mwa Egepita ya kwaikale, mi ne ba nyandiswa hahulu. (Exoda 1:11, 14) Ha ne ba nyanda cwalo, Maisilaele ne ba itilelezi ku Jehova. Mulimu ya mukekecima n’a ezize cwañi?
22 Jehova n’a swabile. N’a ize: “Ni bonelezi ku swenyeha kwa sicaba sa ka kwa Egepita, ni utwile sililo sa bona . . . ni ziba manyando a bona.” (Exoda 3:7) Jehova n’a si ke a kona ku bona manyando kamba sililo sa batu ba hae a sa ba utweli butuku. Jehova ki Mulimu wa kutwelo-butuku. Mi kutwelo-butuku—ye talusa ku utwa butuku bwa ba bañwi—i swana hahulu ni mukekecima. Kono Jehova n’a si ka utwela fela makeke batu ba hae; hape susumelizwe n’a ba tusize. Isaya 63:9 i li: “U ba liuluzi ka lilato ni ka ku ba shwela makeke.” Ka “lizoho le li mata,” Jehova n’a lukuluzi Maisilaele mwa Egepita. (Deuteronoma 4:34) Hasamulaho, n’a ba file lico ka makazo ni ku ba fa naha ya lico ze ñata.
23. (a) Manzwi a walisamu a lu kolwisa cwañi kuli Jehova u iyakatwa hahulu mañi ni mañi wa luna? (b) Jehova u lu tusa ka linzila lifi?
23 Jehova ha bonisangi fela mukekecima kwa batu ba hae sina sikwata. Mulimu wa luna ya lilato u isa pilu ku mañi ni mañi wa luna. Wa ziba hande manyando a luna kaufela. Walisamu n’a ñozi kuli: “Meto a [Muñ’a] Bupilo a talimile ba ba na ni niti, mi lizebe za hae li teeleza mihuwo ya bona. [Muñ’a] Bupilo u fakaufi ni ba ba na ni pilu ye lobehile, mi u pilisa ba ba ikutwa ku swaba mwa moya wa bona.” (Samu 34:15, 18) Jehova u lu tusa cwañi ka butu? Ha zwisi lika z’e lu nyandisa. Kono u ezize litukiso ze ñata za ku tusa ba ba kupa tuso ku yena. Linzwi la hae, Bibele, li fa kelezo ye kona ku tusa. Mwa puteho, Jehova u lu file baokameli ba ba swanela kwa moya, ba ba ikataza ku bonisa mukekecima o swana ni wa hae mwa ku tusa ba bañwi. (Jakobo 5:14, 15) Ka ku ba “ya utwa milapelo,” Jehova u fanga “Moya o Kenile ku ba ba u kupa ku yena.” (Samu 65:2; Luka 11:13) Litukiso zeo kaufela li bonisa “mukekecima wa Mulimu wa luna.”—Luka 1:78.
24. Mu ka itebuha cwañi lilato la Jehova?
24 Kana ha ku tabisi ku nahanisisa lilato la Ndat’a luna wa kwa lihalimu? Mwa tuto ye felile ne lu hupulisizwe kuli Jehova u bonisize ka lilato m’ata, katulo ye kenile, ni butali ilikuli a lu tuse. Mi mwa tuto ye lu boni kuli Jehova u bonisize lilato hande-nde kwa batu—ni ku mañi ni mañi wa luna—ka linzila ze komokisa. Kacwalo, mañi ni mañi wa luna a ipuze kuli, ‘Ni ka itebuha cwañi lilato la Jehova?’ Haike mu itebuhe lona ka ku mu lata ka pilu, ka moyo, ka kutwisiso, ni ka m’ata a mina kaufela. (Mareka 12:29, 30) Haike mo mu pilela ka zazi ku bonise kuli mwa lakaza ka pilu kaufela ku sutelela hahulu ku Jehova. Mi haike Jehova, Mulimu ya lilato, a sutelele hahulu ku mina kamita-ni-mita!—Jakobo 4:8.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 16 Caziba yo muñwi u li bufubelu “ne li mubala o sa kwayuki, o inelela. N’o sa feliswi ki puka, pula, ku tapisa, kamba ku itusiswa hahulu.”
Kana Mwa Hupula?
• Lu ziba cwañi kuli lilato ki kalemeno ka katuna ka Jehova?
• Ku kona ku bulelelwa cwañi kuli Jehova ha n’a lumile Mwan’a hae ku to lu nyandela ni ku lu shwela, ki poniso ya lilato ye tuna hahulu haisali?
• Jehova u lu kolwisa cwañi kuli wa lu lata ka butu?
• Bibele i talusa cwañi ka ku utwahala hande za swalelo ya Jehova?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 15]
‘Mulimu u fanile Mwan’a hae wa libanda’
[Siswaniso se si fa likepe 16, 17]
“Mu fita litaha ze ñata”
[Manzwi a bañi ba siswaniso]
© Jee.e Heidecker/VIREO
[Siswaniso se si fa likepe 18]
M’o me a ikutwela ka za mbututu ya hae ku kona ku lu luta ka za mukekecima wa Jehova