Mwa Ku Itutela Lilato Sakata
Mwa Ku Itutela Lilato Sakata
“Lilato ki mulyani wa bupilo; lilato ki bupilo.”—Hatiso ya Living to Purpose, ya Joseph Johnson, 1871.
MUTU u ituta cwañi lilato? Kana ki ka ku ituta munahano wa butu? Ka ku bala libuka ze ba ñola batu? Ka ku buha mafilimu a mabato? Kutokwa. Batu ba ituta lilato pili ka mutala ni ka tuto ya bashemi ba bona. Bana ba ka ituta taluso ya lilato ha ba bona lilato leo mwa lapa, bashemi ba bona ha ba ba fepa ni ku ba babalela hande, ha ba ambola ni bona, ni ha ba ba isa hahulu pilu. Hape ba ituta lilato bashemi ba bona ha ba ba luta ku tokomela likuka ze nde za se si lukile ni se si maswe.
Lilato sakata haki sishemo fela sa fahalimu. Kamita li eza lika ze tusa ba bañwi, ba bañwi bao niha ba sa boni tuso ya zona ka nako yeo, sina bana mo ba ngelanga kalimelo ye lilato. Mutala o petehile wa ya na ni lilato le li cwalo ki Mubupi ka sibili. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Mwan’a ka u si ke wa nyaza Mulena h’a ku kalimela, mi u si ke wa fela pilu ha u omanyiwa ki Yena; kakuli Mulena u kalimela ya latwa ki Yena.”—Maheberu 12:5, 6.
Bashemi, mu kona ku likanyisa cwañi Jehova mwa ku bonisa lilato kwa lubasi lwa mina? Mi mutala wa mo mu pilela sina bo munna ni musali ki wa butokwa cwañi?
Mu Lute Lilato ka Mutala wa Mina
Haiba mu banna, kana mwa nga basali ba mina ka butuna ni ku ba kuteka? Haiba mu basali, kana mwa lata banna ba mina mi kana mwa ba tusa? Bibele i bulela kuli munna ni musali ba lukela ku latana ni ku kutekana. (Maefese 5:28; Tite 2:4) Ha ba eza cwalo, bana ba ka iponela mo li sebeleza lilato la Sikreste fa lapa. Yeo ki tuto ya butokwa ye ba ka ituta bana!
Bashemi hape ba hulisa lilato fa lapa ha ba kumalela litaelo ze pahami za lubasi mwa lika ze cwale ka za ku itabisa ka zona, muzamao, milelo ya mwa bupilo, ni za ku eza pili mwa bupilo. Batu mwa lifasi kaufela ba fumani kuli ku itusisa Bibele mwa ku toma litaelo zeo za lubasi kwa tusa, mi seo si pakile taba ya kuli Bibele luli i ‘tahile ka Moya wa Mulimu, mi i na ni tuso kwa ku luta, ni ku kolisa, ni ku nyaza, ni ku hulisa ka ku luka.’ (2 Timotea 3:16) Mane, litaelo ka za muzamao ni ka za mwa ku pilela ze mwa ngambolo fela ya fa Lilundu li ngiwa ki ba bañata kuli ha ku na ze likana ni zona.—Mateu, likauhanyo 5 ku isa 7.
Lubasi kaufela ha lu talimela ku Mulimu ni ku kumalela litaelo za hae, mañi ni mañi u ikutwa hande, mi bana ba hula ni lilato ni likute kwa bashemi ba bona. Kono haiba mwa lapa ku na ni litaelo ze sa swalehi, ze fosahezi, kamba ze shekesha, bana ba kana ba halifa, ku nyema, ni ku kwenuha.—Bashemi ba makwasha bo? Kana bona ha ba koni ku luta bana lilato? Ba kona. Nihaike kuli neikaba hande bana ha ne ba ka utiwa ki sibeli sa bashemi , ku lemuhilwe kuli haiba mwa lapa ku na ni kozo, mushemi ya si yo ha na ku tondiwa hahulu. Haiba mu bashemi ba makwasha, mu like ka t’ata ku sebelisa likuka za Bibele mwa lapa la mina. Lishitanguti le liñwi li li: ‘U sepe Muñ’a Bupilo ka pilu ya hao kaufela, mi u si ke wa tiyela fa butali bwa hao; u beye Muñ’a Bupilo mwa milelo ya hao kaufela, mi Yena u ka lukisa linzila za hao’—linzila zeo li kopanyeleza ni nzila ya bushemi.—Liproverbia 3:5, 6; Jakobo 1:5.
Mikulwani ba bande ba bañata ba utilwe ki mushemi a li muñwi kono cwale ba sebeleza Mulimu ka busepahali mwa liputeho ze ñata-ñata za Lipaki za Jehova lifasi kaufela. Nto yeo i bonisa kuli bashemi ba makwasha ni bona ba kona ku luta bana ba bona lilato.
M’o Bote Ba Kona ku Itutela Lilato
Bibele ne i polofitile kuli batu mwa “mazazi a maungulelo” neikaba ba ba si na “lilato la taho,” mi f’o kikuli, lilato le li banga mwa lubasi ne li ka ba siyo. (2 Timotea 3:1, 3) Nihakulicwalo, nihaiba ba ba hulezi mwa malapa mo ku si na lilato ba kona ku ituta ku ba ni lilato. Ka mukwa ufi? Ka ku ituta ku Jehova, yena Simbule sa lilato ya bonisa lilato ku bote ba ba taha ku yena ka pilu kaufela. (1 Joani 4:7, 8) Walisamu yo muñwi n’a ñozi kuli: ‘Ndate ni me, niha ba ka ni tuhela, Muñ’a Bupilo u ka ni nopa.’—Samu 27:10.
Jehova u bonisa lilato ku luna ka linzila ze ñata. Ze ñwi za linzila zeo ki ka ketelelo ya hae ya bushemi ye mwa Bibele, ka tuso ya moya o kenile, ni ka tuso ye lilato ya mizwale ba luna ba Sikreste. (Samu 119:97-105; Luka 11:13; Maheberu 10:24, 25) Ha lu nyakisiseñi m’o linzila ze talu zeo li kona ku mi tuseza ku ituta lilato la ku lata Mulimu ni batu ba bañwi.
Ketelelo ya Bushemi ye mwa Mañolo
Kuli lu itame silikani se sinde ni mutu, lu lukela ku ziba mutu y’o hande. Ka ku ipatulula mwa Bibele, Jehova u lu mema ku sutelela ku yena. Kono ku bala fela Bibele ha ku si ka likana. Lu lukela ku sebelisa lituto za yona kihona lu ka fumana lituso. (Samu 19:7-10) Isaya 48:17 i li: ‘Ki Na Muñ’a Bupilo Mulimu wa hao, ni ku luta se si ku swanela, ni ku zamaisa ka nzila y’o lukela ku zamaya ku yona.’ Ee, Jehova, yena ya li lilato, u lu luta se si lu swanela—mi isi kuli u bata ku lu amuha tukuluho ya luna ka ku lu fa milao ni litaelo ze lu sa tokwi.
Zibo ye nepahezi ya Bibele hape i lu tusa ku tungisa lilato la luna ku ba bañwi. Libaka kikuli Bibele i lu luta m’o Mulimu a ngela batu ni ku lu bonisa likuka ze swanela ku lu etelela mwa ku sebelisana ni ba bañwi. Mi kabakala litaba zeo, lu na ni libaka ha lu swanela ku lata ba bañwi. Muapositola Paulusi n’a ize: ‘Se ni mi lapelela, kikuli lilato la Mafilipi 1:9.
mina li ye li ekezehe mwa zibo ni mwa kutwisiso kaufela.’—Mutala o bonisa kuli lilato la kona ku ekezeha ka ku ba ni “zibo” ya Mulimu ki taba ya butokwa ye mu kona ku nyakisisa ye kwa Likezo 10:34, 35, ye li: “Mulimu h’a yi ka ku keta batu; kono mwa sicaba ni sicaba, ya mu saba mi a eza se si lukile, u lumelelwa ki Yena.” Haiba Mulimu u nga hande batu ka libaka la kuli ba eza ze lukile mi ba mu saba, isi ka libaka la naha kamba mubala wa bona, kana ni luna ha lu swaneli ku sa ba ni ketululo ku ba bañwi?—Likezo 17:26, 27; 1 Joani 4:7-11, 20, 21.
Lilato Ki Muselo wa Moya wa Mulimu
Sina pula ye nela mwa simu ka nako ye swanela ha i tahisa kutulo ye nde, moya wa Mulimu ni ona u kona ku beisa batu ba ba etelelwa ki ona tulemeno to i biza Bibele kuli “muselo wa Moya.” (Magalata 5:22, 23) Wa pili kwa muselo wo ki lilato. (1 Makorinte 13:13) Kono lu fumana cwañi moya wa Mulimu? Nzila ye tuna ye lu u fumana ka yona ki ka tapelo. Ha lu kupa moya wa Mulimu ka tapelo, Mulimu u ka lu fa ona. (Luka 11:9-13) Kana mwa ‘kupanga’ moya o kenile ka tapelo? Haiba ku cwalo, muselo wa ona, o kopanyeleza ni lilato, u swanela ku bonahala hande fo ku sweu kamita mwa bupilo bwa mina.
Kono ku na ni moya o muñwi hape o lwanisana ni moya wa Mulimu. Bibele i u biza “moya wa lifasi.” (1 Makorinte 2:12; Maefese 2:2) Ki moya o maswe, mi muñ’a ona ha ku na u sili ki Satani Diabulosi, “mulena wa lifasi le” le li ikauhanyize ku Mulimu. (Joani 12:31) Sina kakundukundu ka ka fefaula liluli ni manyalala, “moya wa lifasi” u shangumuna litakazo ze maswe ze felisa lilato ku luna ni ku lu ezisa misebezi ya nama.—Magalata 5:19-21.
Batu ba yambula moya o maswe wo ha ba ituhelela ku komiwa ki munahano o yambile lifasi wa ku lata sifumu, wa buitati, wa mifilifili, ni wa ku ba ni lilato la lifasi le li si lilato luli. Haiba mu bata ku ba ni lilato sakata, mu eze ka t’ata ku hana moya wa lifasi. (Jakobo 4:7) Kono mu si ke mwa itinga fela fa m’ata a mina; mu kupe tuso ku Jehova. Moya wa hae o na ni m’ata a matuna ka ku fitisisa mwa pupo kaufela, wa kona ku mi tiisa ni ku mi konisa ku eza hande.—Samu 121:2.
Mu Itute Lilato kwa Mizwale ba Sikreste
Sina bana ha ba ituta lilato ka ku li bona mwa lapa, kaufel’a luna—ibe kuli lu banana kamba lu ba bahulu—lwa kona ku ba ni lilato le li tungile ka ku eza sango ni Bakreste ba bañwi. (Joani 13:34, 35) Mane, mulelo o muñwi o mutuna wa puteho ya Sikreste ki ku ba ni muinelo wa kuli kaufel’a luna lu “babalelane, kuli lu susumezane mwa lilato ni mwa misebezi ye minde.”—Maheberu 10:24.
Lilato leo sihulu li itebuhiwa ki batu ba ‘ba katezi, ba ba hasani’ mwa lifasi le li si na lilato le. (Mateu 9:36) Ku lemuhilwe kuli silikani se si lilato sa mwa buhulu si kona ku felisa ze maswe ze tahisizwe ki ku sa latiwa kwa bwanana. Kacwalo, ki kwa butokwa kuli Bakreste kaufela ba ba ineezi ba be ni kamuhelo ye lilato ku ba banca ba ba kala ku swalisana ni bona!
“Lilato Ha Li Na Ku Fela”
Bibele i bulela kuli “lilato ha li na ku fela.” (1 Makorinte 13:8) Ka mukwa ufi? Muapositola Paulusi u lu taluseza kuli: “Lilato li na ni pilu-telele, li na ni musa; lilato ha li na pilu seta; lilato ha li ikankabeki; ha li ikuhumusi; ha li ezi ze swabisa; ha li yemi fa litukelo za lona; ha li konwi ku halifiswa; ha li kakanyi bumaswe.” (1 Makorinte 13:4, 5) Kwa iponelwa hande kuli lilato le li cwalo haki maikuto fela a ku ikupulela a na ni ona mutu. Kono ba ba na ni lilato le li cwalo ba ziba hande-nde kuli mwa bupilo ku na ni ku ezwa maswe ni ku utwiswa butuku, kono zeo ha ba li tuheleli ku felisa lilato la bona ku ba bañwi. Lilato le li cwalo kaniti ki “tamo ye lu fa bupetehi.”—Makolose 3:12-14.
Mu nahane mutala wa musizana wa Sikreste wa lilimo ze 17 wa kwa Korea. Ha n’a kalile ku sebeleza Jehova Mulimu, lubasi lwa hae ne lu mu hanile mi n’a na ni ku zwa fa ndu. Kono ku fita kuli a nyeme, a lapela ka za teñi, kuli a tuhelele Linzwi ni moya wa Mulimu ku sikulula munahano wa hae. Ku zwa f’o, n’a ñolelanga mañolo lubasi lwa hae kamita, mi mwa mañolo ao n’a ñolanga za lilato la hae ku bona. Kabakaleo, bahulwani ba hae ba babeli ba kala ku ituta Bibele mi se li Bakreste ba ba ineezi cwale. Bom’ahe ni munyan’a hae ni bona ba amuhela niti. Mafelelezo bondat’ahe, be ne ba mu lwanisize hahulu, ba cinca pilu ya bona. Musizana y’o ya li Paki u li: “Kaufel’a luna lu nyalani ni Bakreste sina luna, mi lu lubasi lwa balapeli ba ba swalisani cwale b’a 23.” Kaniti lilato ne li tuzi!
Kana mwa tabela ku ituta lilato sakata ni ku tusa ba bañwi ku eza cwalo? Fohe mu ipeye ku Jehova, yena Simbule sa kalemeno ka kande kao. Ee, mu sebelise Linzwi la hae, mu kupe moya o kenile ka tapelo, mi mu swalisane kamita ni mizwale ba luna ba Sikreste. (Isaya 11:9; Mateu 5:5) Kwa tabisa hakalo ku ziba kuli hona cwale-cwale fa, ba ba maswe kaufela ba ka fela, mi ku ka siyala fela ba ba na ni lilato sakata la Sikreste! Kaniti, tabo ni bupilo li itingile fa lilato.—Samu 37:10, 11; 1 Joani 3:14.
[Maswaniso a fa likepe 6]
Tapelo ni ku ituta Linzwi la Mulimu ku ka lu tusa ku ituta ku ba ni lilato sakata