Ze Ezahezi mwa Bupilo

Jehova Wa Lu Tokomela Kamita

KA MO LI KANDEKEZWI KI BO ENELESI MZANGA

N’e li ka 1972. Mitangana ba 10, ba kopano ya Malawi Youth League, ba lu kenela mwa ndu, ba ni swala, mi ba ni hohololela mwa simu ya mishwati ye n’e li bukaufi. Teñi, ba ni nataka ni ku ni siya, ka ku hupula kuli ne ni shwile.

Lipaki za Jehova ba bañata mwa Malawi ni bona ne ba natakilwe hahulu cwalo. Ne ba nyandiselizweñi? Ne ba tusizwe kiñi ku itiisa? Shangwe ha mu teeleze ni mi kandekele ka za lubasi lwa hesu.

NE NI pepilwe la December 31, 1921, mwa lubasi lwa balapeli. Bondate ne ba li bo pasita mwa keleke ya Church of Central African Presbyterian. Ne ni hulezi mwa Nkhoma, ili katolopo ka ka li bukaufi ni Lilongwe, muleneñi wa Malawi. Ha ne ni li wa lilimo ze 15, na t’o ba musal’a bo Emmas Mzanga.

Zazi le liñwi, mulikan’a bondate, ya n’a li pasita ni yena, a t’o lu potela. N’a lemuhile kuli Lipaki za Jehova ne ba pila bukaufi ni ndu ya luna mi a lu lemusa kuli lu si ezi sango ni bona. N’a lu bulelezi kuli Lipaki ba na ni badimona ni kuli haiba lu sa tokomeli, ni luna ne lu ka kenwa ki badimona. Temuso yeo ya lu sabisa hahulu kuli mane lwa tutela kwa munzi u sili, ili k’o bo Emmas ne ba il’o fumana musebezi wa ku lekisa mwa sintolo. Kono hañihañi lwa t’o lemuha kuli ndu ya luna ye nca yeo ni yona n’e li bukaufi ni Lipaki za Jehova!

Kono ku si ka fita nako, lilato le lituna la bo Emmas la ku lata Bibele la ba susueza ku ambola ni yo muñwi wa Lipaki bao. Ha se ba filwe likalabo ze kolwisa kwa lipuzo za bona ze ñata, bo Emmas ba amuhela memo ya Lipaki ya ku  ituta Bibele ni bona. Pili, tuto ya Bibele ne i ezezwanga kwa sintolo ko ne ba sebeleza, kono hasamulaho, tuto ya ka viki yeo ya t’o ezezwa mwa ndu ya luna. Nako kaufela Lipaki za Jehova ha ne ba tahanga, ne ni zwanga fa lapa kakuli ne ni ba saba. Niteñi, bo Emmas ba zwelapili ku ituta Bibele. Hamulaho wa likweli ze 6 ku zwa fo ne ba kalezi ku ituta, ba kolobezwa, ili mwa April 1951. Kono ne ba si ka ni bulelela ka za teñi kakuli ne ba saba kuli, ha ne ba ka ni bulelela, linyalo la luna ne li ka fela.

Liviki Ze T’ata

Kono zazi le liñwi, Ellen Kadzalero mulikan’a ka a ni bulelela kuli bo munn’a ka ne ba kolobelizwe sina yo muñwi wa Lipaki za Jehova. Ne ni halifile hahulu! Ku zwa ona lizazi leo, na tuhela ku ambola ni bona kamba ku ba lukiseza lico. Hape na tuhela ku ba kelanga ni ku ba futumalezanga mezi a ku tapa. Ka sizo sa luna, w’o n’e li musebezi wa n’a na ni ku eza musali.

Ha se ba tiyezi muliko w’o ka liviki ze talu, bo Emmas ka musa ba ni kupa ku ambola ni bona, mi kihona ba ni bulelela libaka ha ne ba ikatulezi ku ba Paki. Ne ba balile ni ku talusa mañolo a mañata, a cwale ka 1 Makorinte 9:16. Ne ni susumelizwe hahulu, mi na ikutwa kuli ni na ne ni tokwa ku abana mwa ku shaela taba ye nde. Kacwalo, na ikatulela ku kalisa ku ituta Bibele ni Lipaki za Jehova. Ona manzibwana ao, na lukiseza bomunn’a ka ba ba lilato mulalelo, mi ne ba tabile hahulu.

Ku Abana Niti ni Ba mwa Lubasi ni Balikani

Bashemi ba luna ha ne ba utwile kuli ne lu swalisana ni Lipaki za Jehova, ba lu lwanisa hahulu. Ba lubasi lwa hesu ba lu ñolela liñolo ili ku lu bulelela kuli lu si ke lwa ba potela hape. Ne lu swabisizwe ki mo ne ba ezelize, kono ne lu na ni sepo ya kuli, sina Jesu ha n’a sepisize, ne lu ka ba ni mizwale ni likaizeli ni bondate ni bome ba kwa moya ba bañata.—Mateu 19:29.

Kapili-pili, na eza zwelopili mwa ku ituta Bibele mi na kolobezwa mwa August 1951, ili likweli ze talu fela ni licika ku zwa fo ne ba kolobelelizwe bo munn’a ka. Na ikutwa kuli ne ni na ni ku abana niti ni mulikan’a ka Ellen. Ha ne ni mu kupile kuli a itute Bibele, ne ni tabezi ha n’a lumezi. Mwa May 1952, Ellen a kolobezwa mi a ba kaizel’a ka wa kwa moya, ili nto ye n’e tiisize hahulu silikani sa luna. Ni kacenu le, lu sa li balikani ba batuna.

Ka 1954, bo Emmas ba ketiwa ku n’o potelanga liputeho sina muokameli wa mupotoloho. Ka nako yeo, ne se lu bile kale ni bana ba 6. Mwa miteñi yeo, muokameli wa maeto ya n’a na ni lubasi n’a tandanga viki inz’a potela puteho ye ñwi mi viki ye tatama, n’a banga ni musal’a hae ni bana ba hae. Kono bo Emmas ha ne ba potolohanga, kamita ne ba bonanga teñi kuli ne ni zamaisanga tuto ya luna ya lubasi ya Bibele. Ne lu likanga ku eza tuto yeo ku ba ye tabisa kwa bana ba luna. Hape ne lu bulelanga ka buikolwiso bo bu zwelela kwa pilu ka za mo ne lu latela Jehova ni niti ya mwa Linzwi la hae, mi ne lu kutazanga ka lubasi. Tukiso yeo ya tuto ya kwa moya ne i tiisize tumelo ya bana ba luna mi ne i ba bakanyelize nyandiso ye n’e tuha i lu wela.

Ku Nyandisezwa Bulapeli Kwa Kalisa

Ka 1964, Malawi ya fumana tukuluho. Makwambuyu ba kopano ye n’e busa ha ba t’o lemuha za mayemo a luna a ku ikambusa ku za bupolitiki, ba lika ku lu hapeleza ku leka makadi a ku ba mwa kopano yeo. * Bakeñisa kuli na ni bo Emmas ne lu hanile ku eza cwalo, ba kopano ya Youth League ba sinya simu ya luna ya mbonyi, ili mo ne lu sepile ku fumana lico ze  ne lu ka ca silimo se si tatama. Ba Youth League ha ne ba lemaka mbonyi ya luna, ne ba nze ba opela kuli: “Ku bote ba ba hana ku leka kadi ya Kamuzu [Prezidenti Banda], mbonyi ya bona ye butala i ka ciwa ki butwa mi bona batu bao ba ka i lila meto telee.” Niteñi, niha ne lu sinyelizwe lico za luna, ne lu si ka zwafa. Ne lu ikutwa kuli Jehova n’a lu tokomela. N’a lu tiisize ha lilato.—Mafilipi 4:12, 13.

Busihu bo buñwi mwa August 1964, ne ni li fa lapa ni nosi ni banana. Ne lu lobezi, kono na zuswa ki lilata le ne li utwahalela kwahule la batu be ne ba opela. N’e li ba Gulewamkulu, ili kopano ya kunu ya babini ba sizo ye n’e sabiwa. Ne i lwanisanga batu ni ku ipumisa ku ba mioya ya bokukululu ba ba shwile. Kopano ya Youth League ne i lumile ba Gulewamkulu ku t’o lu lwanisa. Kapili-pili, na zusa banana, mi balwanisi bao ba si ka fita kale fa lapa, lwa matela mwa mushitu.

Ku zwelela ko ne lu ipatile, lwa bona liboni le li benya. Ba Gulewamkulu ne ba tumbekile mulilo kwa ndu ya luna ya situwa sa bucwañi. Ya ca lotee, hamoho cwalo ni libyana za luna kaufela. Balwanisi bao ha ne ba nze ba ikela ku zwa fa ndu ya luna ye n’e twishana musi, lwa ba utwa ba bulela kuli, “Lu tumbulezi Paki yale mulilo o munde wa ku ola.” Ne lu itumezi hahulu ku Jehova kuli ne lu punyuhile! Ki niti kuli ne ba sinyize tutu ya luna kaufela, kono ne ba si ka sinya tundamo ya luna ya ku sepa Jehova ku fita ku sepa batu.—Samu 118:8.

Lwa t’o ziba kuli ba Gulewamkulu ne ba ezize nto ye maswe ye swana kwa mabasi a mañwi a 5 a Lipaki za Jehova ba mwa silalanda sa luna. Ne lu tabile ni ku itebuha hahulu mizwale ba mwa liputeho ze n’e li bukaufi ha ne ba tile ku t’o lu tusa! Ba lu yahela sinca mandu a luna ni ku lu fanga lico ka livikinyana.

Nyandiso Ya Ekezeha

Mwa September 1967, muhato wa ku kubukanya Lipaki za Jehova kaufela wa yamba naha kaufela. Kuli ba lu fumane, mitangana ba ba situhu, ba ba si na musa—be ne ba li ba kopano ya Youth League ni ya Malawi Young Pioneers, ili be ne ba lwezi licekesi—ba ya fa ndu ni ndu ba nze ba bata Lipaki. Ha ne ba ba fumana, banna bao ne ba bata ku ba lekisa makadi a kopano a bupolitiki.

Ha ne ba fitile fa lapa la luna, ba buza haiba ne lu na ni kadi ya kopano. Na li: “Kutokwa, ha ni si ka i leka. Ha ni i leki cwale, mi ha ni na ku i leka kwapili.” Kihona ba swala na ni bo munn’a ka ni ku lu isa kwa polisi, mi ne ba si ka lu fa nako ya ku shimba nto ifi kamba ifi. Bana ba luna ba banyinyani ha ne ba fitile ku zwa kwa sikolo, ne ba si ka lu fumana, mi ba bilaela hahulu. Ka litohonolo, Daniel, mwan’a luna yo muhulu, a fita fa lapa hamulahonyana mi a bulelelwa ki be ne lu pila mabapa ni bona ze n’e ezahezi. Honaf’o, a liba kwa polisi ni banyani ba hae. Ba fita ka nako yeo mapokola ne ba lu longateka mwa bimbayambaya kuli ba lu ise kwa Lilongwe. Bana ni bona ba latelela.

Mwa Lilongwe, kwa eziwa muzeko o si ka luka kwa sibaka se situna sa mapokola. Mapokola ba lu buza ba li, “Mu ka zwelapili ku ba Lipaki za Jehova?” Lwa alaba lwa li, “Eni!” nihaike ku alaba cwalo ne ku talusa kuli honaf’o ne lu ka atulelwa ku pika lilimo ze 7 mwa tolongo. Haili ka za be ne ba “zamaisa” kopano, katulo ya bona n’e li lilimo ze 14.

Ha se lu tandile busihu lu sa ci sico kamba ku lobala, mapokola ba lu isa kwa tolongo ya Maula. Teñi, mizuzu ne i tezi hahulu kuli mane ne lu sa koni ku fumana niheba malobalo fafasi! Simbuzi n’e li fela hemele i liñwi ya mwa muzuzu ni muzuzu. Lico n’e li ze nyinyani, ili ze si ka apehiwa hande. Hamulaho wa liviki ze peli, ba bahulu ba tolongo ba lemuha kuli ne lu li batu ba kozo mi ba lu lumeleza ku itusisa sibaka sa kwand’a tolongo sa ku bapalela teñi. Ka ku ba kuli ne lu li ba bañata cwalo hamoho, ka zazi ne lu banga ni kolo ya ku susuezana ni ku fa bupaki bo bunde kwa mapantiti ba bañwi. Ne lu komokile hahulu kuli, ha se lu pikile fela likweli ze talu za katulo ya luna mwa tolongo, lwa lukululwa kabakala ku katazwa kwa muuso wa Malawi ki linaha ze ñwi.

Mapokola ba lu susueza ku kuta kwa mandu a luna, kono hape ba lu bulelela kuli musebezi  wa Lipaki za Jehova ne u kwalilwe mwa Malawi. Ku kwalelwa k’o ne ku kalile la October 20, 1967, ku isa August 12, 1993—ibat’o ba lilimo ze 26. Lilimo zeo n’e li ze t’ata, kono ka tuso ya Jehova, ne lu konile ku zwelapili ku ikambusa ka ku tala.

Ku Zumiwa Sina Lifolofolo

Mwa October 1972, kabakala mulao o n’o tomilwe ki muuso, lwa tahelwa ki nyandiso ye ñwi ye maswe. Mulao w’o n’o ize Lipaki za Jehova kaufela ne ba na ni ku zwisiwa fa mibeleko ya bona ni kuli Lipaki kaufela be ne ba pila mwa minzi ne ba na ni ku lelekiswa mwa mandu a bona. Lipaki ne ba zumiwa sina lifolofolo.

Ka nako yeo, muzwale yo muñwi wa Sikreste wa mutangana a taha fa lapa la luna ku t’o zibisa bo Emmas kuli, ‘Ba Youth League ba lela ku t’o mi puma toho, ku beya toho ya mina fa kota, ni ku i isa kwa malena ba fa silalanda.’ Kapili-pili, bo Emmas ba baleha fa lapa, mi ba si ka funduka kale, ba eza litukiso za kuli lu ba latelele kapili-pili. Ka putako, na fundula bana. Mi, ha ni li ni funduke, b’a 10 ba kopano ya Youth League ba fita, ba nze ba tembuka bo Emmas. Ba kena mwa ndu ya luna, kono ba fumana kuli bo Emmas ne ba si yo. Ka ku halifa, banna bao ba ni hohololela mwa simu ya mishwati ye n’e li bukaufi, ko ne ba il’o ni lahakela ni ku ni nataka ka mishwati. Kihona cwale ba ni siya ka ku hupula kuli ni shwile. Ha se ni wetulukile, na hohobela kwa ndu.

Busihu b’o, ha se ku unsufezi, bo Emmas ba itombola ka ku kuta kwa ndu ya luna ku t’o ni bata-bata. Ha ne ba ni fumani ni natakilwe maswe cwalo, bo Emmas ni mulikani ya n’a na ni mota ba ni beya mwa mota ka tokomelo. Kihona lu ya kwa ndu ya muzwale mwa Lilongwe, ko ne ni il’o folela hanyinyani-hanyinyani kwa matibili ao. Bo Emmas ba kalisa ku lela za ku baleha mwa naha.

Bakozi Ba Ba Si Na Kwa ku Ya

Dinesi mwan’a luna wa musizana ni munn’a hae ne ba na ni simbayambaya. Ya n’a zamaisanga n’e li ya n’a banga wa kopano ya Malawi Young Pioneer kono ili ya n’a kalile ku lu utwela butuku. A itakaleza ku lu tusa ni ku tusa Lipaki ba bañwi. Ka mazazi a mañatanyana manzibwana, muzamaisi y’o n’a bitulanga Lipaki mwa libaka ze n’e lumelelanwi ili ko ne ba ipatanga. Mi n’a apalanga yunifomu ya Malawi Young Pioneer ni ku zamaisa simbayambaya se si tezi seo, ku fita fa mikwakwa ili f’o mapokola ne ba tatuba limota ze fita. N’a itombozi hahulu ku tusa Lipaki ba bañata ku tula museto ni ku kena mwa Zambia.

Hamulaho wa likwelinyana, ba muuso wa Zambia ba lu kutiseza kwa Malawi; kono ne lu sa koni ku kutela kwa munzi wa luna. Tutu kaufela ye ne lu siile ne i uzwizwe. Mane niheba  masenge a situwa sa ndu ya luna n’a uzwizwe. Ne lu si na ko ku iketile ko ne lu kona ku ya. Kacwalo, lwa matela mwa Mozambique mi lwa y’o ina mwa munganda wa bakozi wa kwa Mlangeni ka lilimo ze peli ni licika. Kono mwa June 1975, muuso o munca wa mwa Mozambique wa kwala munganda w’o mi wa lu hapeleza ku kutela kwa Malawi, ili k’o miinelo ya batu ba Jehova ne i si ka cinca. Ne lu si na mwa ku ezeza, kwand’a ku matela hape mwa Zambia. Teñi, lwa y’o fita kwa munganda wa bakozi wa Chigumukire.

Likweli ze peli hasamulaho, limbasi ni limbayambaya za masole za t’o yema kwa mukwakwa o mutuna, mi masole ba Zambia ba bañata-ñata ba t’o taseza munganda w’o ba nze ba lwezi litobolo. Ba lu bulelela kuli ne lu yahezwi mandu a mande ni kuli ne ba lu fa nzila ya ku ya kwateñi. Ne lu ziba kuli yeo n’e si niti. Masole bao ba kalisa ku kasha-kasheza batu mwa limbayambaya ni limbasi zeo, mi lwa shomboka lipilu. Masole ba kalisa ku kunupa mwahalimu ka litobolo za bona, mi mizwale ni likaizeli ba luna ba bañata-ñata ba hasana ka sabo.

Mwa mufilifili w’o, bo Emmas ka ku sa lela ba wisezwa fafasi ni ku hatikelwa, kono muzwale yo muñwi a ba tusa ku yema. Ne lu nahana kuli ñalelwa ye tuna ne i kalisize. Bakozi kaufela ba mata ku liba kwa Malawi. Ha ne lu sa li mwa Zambia, lwa fita fa nuka ye ñwi, mi mizwale ba eza mundandwe ba swalani kwa mazoho ili ku tusa bote ku sila hande. Kono kwa buse bwa nuka, lwa swalwa ki masole ba Zambia mi lwa hapelezwa ku kuta kwa Malawi.

Ha se lu kutezi hape kwa Malawi, ne lu sa zibi kwa ku ya. Lwa t’o utwa kuli kwa mikopano ya bupolitiki ni mwa mitende, batu ne ba lemusizwe ku tokomela “ba banca” be ne ba taha mwa minzi ya bona, ili ku talusa Lipaki za Jehova. Kacwalo, lwa lela ku ya kwa muleneñi, ko ne lu si ke lwa lemuhiwa hahulu sina mwa munzi. Lwa kona ku ipumanela kandunyana ke ne lu lifelanga, mi ka ku pata-pata bo Emmas ba kalisa hape ku potelanga liputeho sina muokameli wa maeto.

Ku Fumaneha kwa Mikopano ya Puteho

Ne lu tusizwe kiñi ku zwelapili ku sepahala? N’e li mikopano ya puteho! Mwa minganda ya bakozi ya mwa Mozambique in Zambia, ne lu fumanehanga kwa mikopano ka ku lukuluha, ili ye n’e ezezwanga mwa Mandu a Mubuso a bucwañi a n’a si ka iketa hande. Ku fumanehanga kwa mikopano mwa Malawi ne ku sabisa mi ne ku li t’ata, kono ku ikataza kamita n’e li ko kunde. Kuli lu si ke lwa lemuhiwa, ne lu ezanga mikopano busihu mwa libaka ze kwahule-hule ze ipatile. Mi kuli ku si ke kwa zibiwa kuli ne lu ezanga mikopano, ne lu sa kandelelangi ka ku bonisa buitebuho bwa luna ku mubuleli, kono ne lu pikitanga fela mwa mazoho a luna.

Kolobezo ne i eziwanga busihu luli. Abiyudi mwan’a luna wa mushimani n’a kolobelizwe ku ye ñwi ya linako zeo. Hamulaho wa ngambolo ya kolobezo, yena ni ba bañwi be ne ba kolobezwa ba iswa busihu kwa mataba, ili ko ne ku yepilwe kasima. Teñi, ba yo kolobezwa.

Kandu ka Luna N’e Li Mapatelo

Mwa lilimo ze n’e latelezi za ku kwalelwa ki muuso, ndu ya luna ya mwa Lilongwe ne i itusisizwe kwa ku patanga teñi lika. Ka ku pata-pata, mañolo ni lihatiso ze n’e zwa kwa ofisi ya mutai wa Zambia ne li tiswanga kwa ndu ya luna. Mizwale be ne ba tisanga lihatiso ka linjinga ne ba tahanga fa ndu ya luna ku t’o nga mañolo ni lihatiso ze n’e zwanga kwa Zambia ni ku li isa kwa likalulo kaufela za Malawi. Limagazini za Tora ya ku Libelela ze ne hasanywanga n’e li za mapepa a masisani luli kakuli ne li hatiswanga fa mapepa a swana ni a Bibele. Kacwalo, bashimbi bao ne ba kona ku shimba limagazini ze ñata ku fita ze ne ba ka kona ku shimba kambe limagazini ne li hatisizwe fa mapampili a’ itusiswanga kamita. Bashimbi bao hape ne ba hasanyanga limagazini ze kusufalizwe za Tora ya ku Libelela, ze n’e na ni fela litaba za tuto. Magazini ye kusufalizwe ne i konwa ku patiwa ka bunolo mwa pokoto ya hembe kakuli ne i ñozwi fa pampili i liñwi fela.

Bashimbi bao ne ba itombozi tukuluho ni bupilo bwa bona ha ne ba cobanga linjinga  mwa mushitu, fokuñwi busihu, fa linjinga za bona ku bundekilwe mambokisi a lihatiso ze n’e hanisizwe. Ku si na taba ni ku tatuba ko ne ba ezanga mapokola fa mikwakwa ni matata a mañwi cwalo, ne ba zamayanga misipili ye mitelele-telele mwa miinelo kaufela kuli ba fitise sico sa kwa moya kwa mizwale ba bona. Bashimbi bao ne ba na ni bundume luli!

Jehova Wa Tokomela Limbelwa

Mwa December 1992, bo Emmas ha ne ba nze ba fa ngambolo ka nako ye ne ba pota sina muokameli wa mupotoloho, ba welwa ka sipundumukela ki butuku bo butuna bwa kwa booko. Hasamulaho, ne ba sa koni ku bulela. Hamulahonyana wa f’o, ba welwa ki butuku bo bu swana, mi ba omelela lineku le liñwi la mubili wa bona. Nihaike ku tiyela muliko w’o wa ku sa iketa ne ku ba bezi t’ata, tuso ye lilato ye ne lu filwe ki puteho ya hesu ne i fukulize kwa ku zwafa kwa ka. Ne ni konile ku babalela bo munn’a ka fa lapa ku fitela ba timela mwa November 1994, ba li ba lilimo ze 76. Ne lu bile hamoho mwa linyalo ka lilimo ze 57, mi bo Emmas ne ba iponezi ku kwalelwa kwa luna ku feliswa ba si ka shwa kale. Kono ni sa lila ku latehelwa ki mulikan’a ka ya sepahala.

Ha se ni bile mbelwa, mukwenyan’a ka a nga buikalabelo bwa ku ni fumanela hamoho ni ku fumanela musal’a hae ni bana ba bona ba 5. Ka bumai, ha s’a kulile ka nakonyana fela, a timela mwa August 2000. Mwan’a ka n’a ka kona ku lu fumanela cwañi lico ni maino? Hape, na bona kuli Jehova wa lu tokomela ni kuli kaniti ki yena “ndat’ahe likuzana, muyemeli wa limbelwa.” (Samu 68:5) Jehova, ka batanga ba hae ba fa lifasi, n’a lu file ndu ye nde ye nca. Ne ku tile cwañi cwalo? Mizwale ni likaizeli ba mwa puteho ya hesu ha ne ba boni ziyezi ya luna, ba lu yahela ndu mwa liviki ze 5 fela! Mizwale ba mwa liputeho ze ñwi be ne ba li bapangi ba masitina ba taha ku t’o tusa. Lilato ni sishemo se ne ba bonisize Lipaki bao za lu eshula kakuli ndu ye ne ba lu yahezi ki ye nde ku fita mandu mo ba ina ba bañata ku bona. Ku bonisa cwalo lilato ki puteho n’e li bupaki bo bunde mwa silalanda sa luna. Busihu ha ni yanga kwa ku lobala, ni ikutwa inge ni mwa Paradaisi! Ee, ndu ya luna ye nca i pangilwe fa masitina ni lizupa, kono sina ba bañata ha ba bulezi, kaniti ki ndu ye n’e yahilwe ka lilato.—Magalata 6:10.

Jehova U Sa Tokomela

Nihaike fokuñwi ni ikutwanga kuli na felelwa ki sepo, Jehova u ni ezize hande. Kwa bana ba ka ba 9, b’a 7 ba sa pila, mi hamoho ni bana ba bona, kaufel’a luna lu ba 123. Ni ya itebuha hahulu kuli buñata bwa bona ba sebeleza Jehova ka busepahali!

Kacenu le, ni wa lilimo ze 82, mi ni ya tabile hahulu ha ni bona ze u petile moya wa Mulimu mwa Malawi. Mwa lilimo z’e ne fela ze felile, ni boni palo ya Mandu a Mubuso i ekezeha ku zwa ku i liñwi ku ya ku a 600. Hape lu na ni ofisi ye nca ya mutai mwa Lilongwe, mi lu fiwa sico sa kwa moya se si tiisa se siñata, se si sa haniswi. Kaniti ni ikutwa kuli ni iponezi ku talelezwa kwa sepiso ya Mulimu ye kwa Isaya 54:17, k’o lu sepiswa kuli: “Ha ku na silwaniso se si ezezwa wena se si ka konda.” Ha se ni sebelelize Jehova ka lilimo ze fitelela 50, ni kolwa kuli ku si na taba ni miliko ye lu kana lwa talimana ni yona, Jehova kamita wa lu tokomelanga.

[Litaluso za kwatasi]

[Siswaniso se si fa likepe 24]

Bo Emmas, bo munn’a ka, ne ba kolobelizwe mwa April 1951

[Siswaniso se si fa likepe 26]

Sikwata sa bashimbi ba ba bundume

[Siswaniso se si fa likepe 28]

Ndu ye yahilwe ka lilato