Ku Butokwa Hahulu ku Sepana Kuli Bupilo Bu Tabise
Ku Butokwa Hahulu ku Sepana Kuli Bupilo Bu Tabise
KU CA lico ze silafezi ha ku tabisi. Mutu ya s’a kuta-kutezwi ki muinelo o cwalo u tokwa ku tokomela hahulu z’a ca. Kono mutu ya ambukelela ku ca ka ku saba lico ze silafezi w’a fiteleza. U ipatiseza fela maziyezi a mañata. Ha ku na mutu ya kona ku pila nako ye telele a sa ci.
Ka ku swana, ku butuku hahulu ku betekiwa ki mutu ye ne mu sepile. Ku kuta-kutelwa ku betekiwa ku kana kwa tahisa kuli lu tokomele hahulu balikani be lu keta. Niteñi, ku ambukelela batu ilikuli lu pime ku betekiwa haki yona tatululo. Libaka? Kakuli ku sa sepa ba bañwi ku sinya tabo ya luna ka sibili. Kuli lu be ni mwangalwa, lu tokwa silikani ni batu se si tomile fa ku sepana.
Buka ya Jugend 2002 i li: “Ku sepana ki ye ñwi ya ze tokwahala hahulu kwa ku sebelisana hande ni ba bañwi mwa bupilo.” Mutende wa Neue Zürcher Zeitung u biha kuli: “Mañi ni mañi u nyolelwa hahulu mutu wa ku sepa.” “Ku sepa batu ku kondolokisa bupilo” hahulu kuli mane “ku tokwahala hahulu kuli mutu a pile nako ye telele.” Mane, ka mo u sa bulelela mutende w’o, ha ku si na ku sepa batu, “mutu u tatafalelwa ki bupilo.”
Bakeñisa kuli lu tokwa ku ba ni ye lu sepa, ki mañi ye lu kona ku sepa lu sa ikalelwi kuli u ka lu beteka?
Mu Sepe Jehova ka Pilu Yote
Bibele i lu bulelela kuli: “U sepe [Muñ’a] Bupilo ka pilu ya hao kaufela.” (Liproverbia 3:5) Linzwi la Mulimu li kuta-kutela ku lu susueza kuli lu sepe Mubupi wa luna, Jehova Mulimu.
Ki kabakalañi ha lu kona ku sepa Mulimu? Libaka la pili kikuli Jehova Mulimu ki ya kenile. Mupolofita Isaya n’a ñozi kuli: “Ki Ya kenile, ki Ya kenile, ki Ya kenile, [Muñ’a] Bupilo.” (Isaya 6:3) Kana taba ya kuli ki ya kenile ha i mi hohi? Niti kikuli, i swanela ku mi hoha kakuli bukeni bwa Jehova bu talusa kuli h’a na koli ni ye kana, h’a na bumaswe bufi kamba bufi, mi ki ya sepeha ka ku tala. H’a koni ku lekwa kweta kamba ku swenya, mi ha koni ni hanyinyani ku lu eza ka ku sa sepahala.
1 Joani 4:8) Zote z’a eza Mulimu, u li eza kabakala lilato. Bukeni bwa Jehova ni tulemeno twa hae to tuñwi to tu zwile mubano tu mu bisa Ndate sakata, ili mutu ye lu kona ku sepa ka ku tala. Ha ku na nto kamba mutu ya kona ku sepahala hahulu inge Jehova.
Hape, lu kona ku sepa Mulimu kakuli wa kona mi wa lakaza ku tusa ba ba mu sebeleza. Ka mutala, m’ata ote a hae a mu konisa ku nga muhato. Katulo ni butali bwa hae ze petehile li ama mihato y’a nga. Mi lilato la hae le li si na le li likana ni lona li mu susumeza ku lu tusa. Muapositola Joani n’a ñozi kuli: “Mulimu u lilato.” (Mu Sepe Jehova mi Mu Be ni Tabo
Libaka le liñwi le linde la ku sepela Jehova ki la kuli w’a lu utwisisa hande ku fita mw’a lu utwisiseza mutu ufi kamba ufi. Wa ziba kuli mutu ni mutu ka taho u tokwa silikani se si tiile, se si inelela ni Mubupi, ili mo ku na ni ku sepeha. Ba ba mwa silikani se si cwalo ba pila mwa buiketo. Mulena Davida n’a ize: “U filwe mbuyoti mutu ya sepile [Muñ’a] Bupilo.” (Samu 40:4) Bolule-lule kacenu ni bona ba ikutwa hahulu sina mwa n’a ikutwezi Davida.
Ki ye mitala. Doris u pilile mwa Dominican Republic, Germany, Greece, ni mwa United States. U li: “Ni tabile hahulu ku sepa Jehova. Wa ziba mwa ku ni babalelela kwa mubili, kwa moya, ni mwa maikuto. Ha ku na mulikani ya mu fita.” Wolfgang, ya sebeza za milao, u talusa kuli: “Ki nto ye nde hahulu ku tiyela ku mutu y’a ku utwela butuku, ili mutu ya kona ku ku ezeza ze nde fela, mi ili ya ka li eza luli!” Ham, ya n’a pepezwi kwa Asia kono ili ya s’a pila kwa Yurope, u li: “Ni lumela kuli zote li mwa mazoho a Jehova, mi h’a fosangi, ki kabakaleo ni tabela ku yendama ku yena.”
Nihakulicwalo, mañi ni mañi wa ku luna u tokwa ku sepa ni batu, isi fela Mubupi wa luna. Kacwalo, Jehova, ka ku ba yena mulikani ya butali, y’a na ni yeloseli, u lu eleza ka za batu be lu swanela ku sepa. Ka ku bala Bibele ka tokomelo, lwa kona ku bona kelezo ya hae fa taba yeo.
Batu Be Lu Kona ku Sepa
Walisamu n’a ñozi kuli: “Mu si ke mwa isepisa ka malena, nihaiba ka bana ba batu, ba ba palelwa ku tusa.” (Samu 146:3) Pulelo ye zwa ku Mulimu yeo i lu bonisa kuli batu ba bañata ha ba lukeli ku sepiwa ki luna. Nihaiba ba ba bubekwa kuli ki “malena” ba lifasi le, inge cwalo licaziba mwa lituto ni misebezi ye ipitezi, ha ku talusi kuli honaf’o fela ba lukelwa ku sepiwa ki luna. Hañata ketelelo ya bona ya shainga, mi ku sepa “malena” ba ba cwalo ku kona ku tisa maswabi kapili-pili.
Kaniti, f’o ha ku talusi kuli lu be ni malimbuluti ku mutu ni mutu. Niteñi, lu tokwa ku tokomela batu be lu keta ku sepa. Lu swanela ku itusisa likuka mañi? Mutala wa sicaba Exoda 18:21) Lu kona ku itutañi ku seo?
sa ikale sa Isilaele wa kona ku lu tusa. Ha ne ku tokwahezi kuli ku ketiwe batu ba ku lwala buikalabelo bo bu buima mwa Isilaele, Mushe n’a elelizwe kuli a “kete banna ba ba butali mwahal’a sicaba, ba ba saba Mulimu, banna-sakata, ba ba si na lukokoto.” (Bao ne li banna be ne ba bonahalize tulemeno twa silumeli ba si ka fiwa kale buikalabelo bo bu tokwa busepahali. Ne se ba bonahalize kale kuli ba saba Mulimu; ne ba kuteka Mubupi ka tompo mi ne ba saba ku mu utwisa bumaswe. Mañi ni mañi n’a kona ku bona kuli banna bao ne ba itiisa ku latelela likuka za Mulimu. Ne ba toile lukokoto, ili poniso ya kuli ne ba tundamena ze lukile, ili mukwa o n’o ka ba tibela ku sinyiwa ki m’ata e ne ba filwe. Ne ba si ke ba itusisa m’ata ka mulelo wa ku ipatela za bona kamba za bahabo kamba balikani ba bona.
Kana ne ku si ke kwa ba hande ku itusisa likuka ze swana kacenu ha lu kengeyela za mutu ye lu ka sepa? Kana ku na ni batu be lu ziba ba ba pila ka mukwa o bonisa kuli ba saba Mulimu? Kana ba tiyezi mwa ku buluka likuka za hae ku za muzamao? Kana ba na ni tundamo ya ku pima ku eza lika ze si ka luka? Kana ba na ni buniti bwa ku sa swala-swala batu fa meto kamba kuli ba ñañelele za bona? Kaniti, banna ni basali ba mikwa yeo lwa lukela ku ba sepa.
Mu Si Zwafi Ha Mu Swabisizwe Ha Sikai
Ha lu keta wa ku sepa, lu lukela ku iketa, kakuli k’u nganga nako kuli mutu a fite fa ku sepiwa. Se si butali sa ku eza ki ku sepa mutu hanyinyani-hanyinyani, polepole. Kamukwaufi? Pili lu kana lwa bona mw’a ipulukela mutu nako ha i nze i ya, ili ku bona mw’a ezeza mwa miinelo ye miñwi. Kana mutu y’o wa sepahala ku ze nyinyani? Ka mutala, kana wa kutisanga lika z’a kalimile ka mwa n’a sepiselize mi wa bulukanga nako ye mu lumelelani ku kopana? Haiba ku cwalo, u zibe lu kana lwa mu sepa hande ni ku ze tuna. Kona mo si bulelela sikuka se: “Ya sepahala ku ze nyinyani, u ka sepahala ni ku ze tuna.” (Luka 16:10) Ku tokomela ni ku iketa ku kana kwa lu tibela ku swabiswa hahulu.
Ku cwañi haiba mutu a eza ka ku sa sepahala? Ba ba itutile Bibele ba hupula kuli busihu bwa n’a tamilwe Jesu Kreste, n’a swabisizwe hahulu ki baapositola ba hae. Judasi Isikariota n’a mu betekile, mi ba bañwi ne ba ñwehile ku mu siya. Pitrosi mane n’a yayile Jesu halalu. Kono Jesu n’a lemuhile kuli ki Judasi fela ya n’a ezize ka bomu. Livikinyana hasamulaho, Jesu n’a kutezi ku bulelela baapositola ba 11 be ne ba siyezi kuli u ba sepile, ku si na taba ni kuli ne ba mu swabisize ka nako ya butokwa hahulu yeo. (Mateu 26:45-47, 56, 69-75; 28:16-20) Ka ku swana, haiba lu ikutwa kuli lu ezizwe maswe ki mutu ye ne lu sepile, neikaba hande ku nahanisisa haiba ku sa sepahala ko lu hupula ki moya wa kabemba-muca-habeli kamba bufokoli bwa honaf’o fela bwa nama.
Kana Ni Ya Sepeha?
Mutu ya tokomela ba ku sepa u lukela ku ipuza ka buniti kuli: ‘Kana ni ya sepeha? Ki lifi likuka ze utwahala za ku sepeha ze ni swanela ku buluka ni ze ni libelela kuli ba bañwi ba buluke?’
Kaniti mutu ya sepeha u bulela niti nako kaufela. (Maefese 4:25) H’a swala-swali batu fa meto ka ku bulelela mutu yo muñwi litaba li sili, ni ku fetula litaba h’a bulela ku yo muñwi hape. Mi haiba a itama mwa nto ye ñwi, mutu ya sepeha u lika ka t’ata ku eza z’a sepisize. (Mateu 5:37) Haiba mutu a mu taluseza kunutu ya hae, mutu ya sepeha u ipulukela taba yeo mwa pilu mi h’a sebi. Mutu ya sepeha wa sepahala ku y’a nyalani ni yena. H’a buhi maswaniso a mapunu, h’a kengeyeli mihupulo ya tobali ni u sili, mi h’a na linyawe. (Mateu 5:27, 28) Mutu ye lu lukela ku sepa ki ya sebeza ka t’ata ku ipilisa ni ku pilisa lubasi lwa hae mi h’a noni ku ba bañwi. (1 Timotea 5:8) Ka ku hupula likuka ze cwalo ze utwahala ili za ka Mañolo, lwa kona ku ziba batu ba ku sepa. Mi hape, ku pila ka likuka ze swana ku ka tusa mañi ni mañi wa luna ku sepiwa ki ba bañwi.
Ne ku ka tabisa hakakañi ku pila mwa lifasi m’o batu bote ba sepeha ili mo ku si na ku swabiswa ko ku tiswa ki batu ba ba sa sepahali! Kana yeo ki tolo fela? Haki tolo kwa batu ba ba lumela lisepiso za Bibele, kakuli Linzwi la Mulimu li sinula kuli ku taha “lifasi le linca” mo ku si na ku kwasheka, buhata, ni ku bukulwa ili mo ku si na matomola, makulanu, mane ni lifu! (2 Pitrosi 3:13; Samu 37:11, 29; Sinulo 21:3-5) Kana ne ku si ke kwa tusa ku ituta ze ñwi ka za sepiso yeo? Lipaki za Jehova ba ka tabela ku mi fa litaba ze ñwi fa taba yeo ni ze ñwi za butokwa.
[Siswaniso se si fa likepe 4]
Ku sa sepa ba bañwi ku sinya tabo ya luna
[Siswaniso se si fa likepe 5]
Jehova ki yena ye lu lukela ku sepa hahulu
[Maswaniso a fa likepe 7]
Kaufel’a luna lu tokwa silikani ni batu se si tomile fa ku sepana