‘Mu Bonise Kuli Mu Na ni Buitumelo’

“Mi kozo ya Kreste, . . . i buse mwa lipilu za mina. Mi mu be ni buitumelo.”—MAKOLOSE 3:15.

1. Ki shutano ifi ye lu bona mwahal’a puteho ya Sikreste ni lifasi le li mwa m’ata a Satani?

MWA liputeho za Lipaki za Jehova ze 94,600 mwa lifasi kaufela, ku na ni moya wa buitumelo. Mukopano ni mukopano u kala ni ku fela ka tapelo ye kopanyeleza manzwi a buitumelo ku Jehova. Lu ikutwelanga hañata ha ku bulelwa kuli “ni itumezi,” “eni sha,” kamba lipulelo ze ñwi ze swana ha li bulelwa ki banana ni ba bahulu ibe Lipaki ba banca kamba ba kale ha ba kopana hamoho ni ku ikola siango hamoho. (Samu 133:1) Moya wo wa shutana hahulu ni moya wa buitati o atile kwa batu ba bañata “ba ba sa zibi Mulimu, ni ba ba sa ipeyi kwatas’a Evangeli ya Mulena Jesu”! (2 Matesalonika 1:8) Lu pila mwa lifasi le li si na buitumelo. Mi ha ku komokisi ha lu ka nahana kuli mulimu wa lifasi le—Satani Diabulosi, yena mutahisi wa moya wa buitati, ki yena ya hozisize lifasi kaufela moya wa hae wa buikuhumuso ni bukwenuheli!—Joani 8:44; 2 Makorinte 4:4; 1 Joani 5:19.

2. Ki temuso mañi ye lu na ni ku utwa, mi ki lifi lipuzo ze lu ka nyakisisa?

² Ka ku ba kuli lu mwa lifasi la Satani, lu tokwa ku tokomela kuli lu si ke lwa sinyiwa ki moya wa lona. Mwa linako za baapositola, muapositola Paulusi n’a hupulisize Bakreste ba kwa Efese kuli: “Ne mu ya ka nzila ya [libi] kale, ka mukwa wa lifasi le, ka mukwa wa mulena muñ’a mata a’ inzi mwa sibaka sa mbyumbyulu, ili moya o nz’o sebeza mwa bana ba ba ikanyisa. Ni luna kaufela ne lu li ba ku bona pili, lu nze lu ya ka litakazo za nama ya luna, lu eza se si latwa ki nama ni ki maikuto a luna; mi ka ku pepwa kwa luna ne lu li bana ba buhali sina ba bañwi.” (Maefese 2:2, 3) Ku cwalo ni ku ba bañata kacenu. Kacwalo he lu kona cwañi  ku ba ni moya wa buitumelo? Ki tuso mañi ya lu fa Jehova? Ki mwa linzila lifi za butokwa mo lu kona ku bonisa kuli lu na ni buitumelo luli?

Mabaka a ku Bonisa Buitumelo

3. Lu itumelañi ku Jehova?

³ Lu swanela ku itumela ku Jehova Mulimu, yena Mubupi wa luna ni Mufani wa Bupilo, sihulu ha lu nyakisisa limpo ze ñwi za lu kapwekile. (Jakobo 1:17) Zazi ni zazi, lu itumela ku Jehova kuli lwa pila. (Samu 36:9) Ha lu talima, lu bona lika ze ñata za ezize Jehova, ze cwale ka lizazi, kweli, ni linaleli. Lifasi li tezi lika ze konahalisa bupilo ku ba teñi, mbyumbyulu i na ni moya o shutana-shutana wa butokwa o tokwahala kuli lu pile, mi ku na ni mipotoloho ye tatezani ya ka taho; mi zeo kaufela li bonisa kuli lwa swanela ku itumela ku Ndat’a luna wa kwa lihalimu ya lilato. Mulena Davida n’a opezi kuli: “[Muñ’a] Bupilo, Mulimu wa ka; ki ye miñata misebezi ye komokisa y’o ezize, ni z’o hupuzi ku lu ezeza; ha li konahali ku taluhanyezwa fapil’a hao; ha ni lika ku li talusa ni ku li bulela, palo ya zona ha i na mo i konelwa.”—Samu 40:5.

4. Ki kabakalañi ha lu swanela ku itumela ku Jehova kabakala siango se lu ikola mwa liputeho za luna?

⁴ Nihaike ha ba yo mwa paradaisi tenyene, batanga ba Jehova kacenu ba ikola ku pila mwa paradaisi ya kwa moya. Mwa Mandu a luna a Mubuso ni kwa mikopano ye mituna, lu iponelanga muselo wa moya wa Mulimu kwa balumeli sina luna. Mane, Lipaki ba bañwi ha ba kutazanga kwa batu ba ba sa tabeli kamba ba ba sa isi hahulu pilu ku za bulapeli, ba bulelanga za n’a kile a bulela Paulusi mwa liñolo la n’a ñolezi ba kwa Galatia. Lipaki bao pili ba bulelanga za “misebezi ya nama” ni ku buza bateelezi ba bona kuli ba lemuhileñi? (Magalata 5:19-23) Hañata ba lumelanga kuli yeo ki yona misebezi ye yambile lifasi kacenu. Ha ba talusezwa za muselo wa moya wa Mulimu ni ha ba memiwa ku ya kwa Ndu ya Mubuso kuli ba yo iponela muselo wo ha u boniswa, buñata ba fitanga kapili-pili fa ku bulela kuli: “Luli Mulimu u mwateñi ku mina.” (1 Makorinte 14:25) Mi moya wo ha u boniswi fela kwa Ndu ya Mubuso ya mwa silalanda sa mina. Mwa kona ku ya kaufela ko mu ka ya, ha mu ka katana a li muñwi kwa Lipaki za Jehova ba ba fitelela 6 milioni, mu ka fumana  moya o swana wa tabo ni nyakalalo. Kaniti, lu swanela ku itumela ku Jehova bakeñisa siango se si yahisa seo, ka ku ba kuli ki yena ya fana moya wa hae kuli siango seo si be teñi.—Zefania 3:9; Maefese 3:20, 21.

5, 6. Lu kona ku bonisa cwañi buitumelo kwa mpo ye tuna ka ku fitisisa ya Mulimu, ya tiululo?

⁵ Mpo ye tuna ka ku fitisisa, kamba mpo ye petehile ya file Jehova, ki Mwan’a hae Jesu, ya n’a filwe sina sitabelo se si liulula libi. Muapositola Joani n’a ñozi kuli: “Mulimu h’a lu latile cwalo, ni luna lu swanezi ku latana.” (1 Joani 4:11) Kaniti lu swanela ku bonisa buitumelo kwa tiululo isi fela ka ku bonisa lilato ni buitebuho ku Jehova kono hape ni ka ku pila ka nzila ye bonisa lilato ku ba bañwi.—Mateu 22:37-39.

⁶ Lu kona ku ituta ze ñata ka za ku bonisa buitebuho ha lu ka nyakisisa ka m’o Jehova n’a sebelisanezi ni Isilaele wa kwaikale. Ka Mulao wa n’a file kwa sicaba ka Mushe, Jehova n’a lutile batu lituto ze ñata. Ka ona ‘Mulao wo o na ni sisupo sa zibo ni sa niti,’ lwa kona ku ituta ze ñata ze ka lu tusa ku utwa kelezo ya Paulusi ye li: “Mu be ni buitumelo.”—Maroma 2:20; Makolose 3:15.

Lituto Ze Talu Ze mwa Mulao wa Mushe

7. Tukiso ya ku fa nto i liñwi ku ze lishumi ne i file cwañi Maisilaele kolo ya ku bonisa buitumelo bwa bona ku Jehova?

⁷ Mwa Mulao wa Mushe, Jehova n’a file linzila ze talu zeo Maisilaele ne ba kona ku bonisa ka zona buitebuho bwa bona kwa bunde bwa hae. Nzila ya pili ne li ya ku fa nto i liñwi ku ze lishumi. Kalulo ya bulishumi ku ze kutulwa, hamoho ni “nto iliñwi ku ze lishumi kwa likomu ni kwa lingu ni kwa lipuli,” ne i na ni ku ‘beelwa Jehova.’ (Livitike 27:30-32) Maisilaele ha ne ba ezize cwalo, Jehova n’a ba fuyauzi hahulu. “A mu tise mwa ndu ya pulukelo, nto i li ñwi ku ze lishumi za ze mu luwile kaufela, lico li be teñi mwa Ndu ya ka, ku bulela [Muñ’a] Bupilo wa limpi; mu ni like ka seo, ku bulela [Muñ’a] Bupilo wa limpi, mi mu ka bona nji ni si ke na mi tibululela mahaulo a kwa lihalimu, na mi sululela mbuyoti, mane sibaka mo mu ka i amuhelela si taele.”—Malaki 3:10.

8. Ki ifi shutano ye ne li mwahal’a ku fa linubu za ka ku itatela ni ku fa nto i liñwi ku ze lishumi?

⁸ Nzila ya bubeli ne li ya kuli kwand’a tukiso ya ku fa nto i liñwi ku ze lishumi, Jehova n’a lukisize kuli Maisilaele ba fe linubu za ka ku itatela. N’a laezi Mushe ku bulelela Maisilaele kuli: “Ha mu ka be mu fitile mwa naha ye ni mi isa ku yona, mi mu ka be mu ca buhobe bwa mwa naha yeo, fo, mu ka lukela ku tiseza [Muñ’a] Bupilo nubu.” Kwa ‘buhobe bwa pili ni liñende la pili’ ne ba na ni ku ‘tiseza kwateñi Mulimu nubu’ mwa masika a bona kaufela. Mu ka lemuha kuli buñata bo ne bu  lukelwa ku fiwa bwa za mitamuno yeo ne bu si ka tomelwa cimo. (Numere 15:18-21) Kono Maisilaele ha ne ba fa nubu ya buitumelo, ne ba sepiswa ku fumana mbuyoti ya Jehova. Tukiso ye swana ne i ezizwe kwa tempele ya mwa pono ya Ezekiele. Lu bala kuli: “Ze buzwa pili, ili mitamuno ya lico kaufela, ni linubu kaufela za linto kaufela, ki za baprisita; mi hape mu ka na mu fanga baprisita kwa bupi bwa pili bo mu luba sinkwa, ili kuli mu fiwe mbuyoti mwa mandu a mina.”—Ezekiele 44:30.

9. Jehova n’a lutile tuto mañi ka tukiso ya ku siya mabubulwa mwa masimu?

⁹ Nzila ya bulalu ne li tukiso ya n’a tomile Jehova ya ku siyanga mabubulwa mwa masimu. Mulimu n’a laezi kuli: “Nako ye ku ka kutulwa masimu a mwa naha ya mina, u si ke wa kutulelela simu ya hao, kono u siye kwa mashewela; hape u si ke wa bubula se si siyezi mwa simu. Ni simu ya hao ya likota za veine, u si ke wa yangelela sisansa sa yona, hape u si ke wa nopa sisansa se si wezi mwatas’a likota. U li siyele mubotana ni muzwahule. Ki Na [Muñ’a] Bupilo.” (Livitike 19:9, 10) Hape ni f’o mabubulwa a n’a siiwa n’a si ka tomelwa cimo. Muisilaele ni Muisilaele n’a na ni ku ikatulela buñata bwa lico za n’a ka siyela ba ba tokwile. Mulena Salumoni ya butali n’a talusize ka ku nepahala kuli: “Ya tusa mubotana u cisa [Muñ’a] Bupilo sikoloti; mi [Muñ’a] Bupilo u ka mu kutiseza se si mu lukela.” (Liproverbia 19:17) Kacwalo Jehova n’a lutile sicaba ku bonisa mufelañeke ni sishemo ku ba ba tokwile.

10. Ki lifi ze ne ezahalile batu ba Isilaele ha ne ba si ka bonisa buitebuho?

¹⁰ Jehova n’a fuyaula Maisilaele ha ne ba tisa nto i liñwi ku ze lishumi, ku fa linubu ka ku itatela, ni ku tusa babotana. Kono batu ba Isilaele ha ne ba si ka bonisa buitumelo, Jehova n’a tuhezi ku ba fuyaula. Seo ne si ba tiselize butata mi kwa mafelelezo ne ba isizwe mwa butanga. (2 Makolonika 36:17-21) Kacwalo he ki lifi ze lu ituta luna kacenu?

Mo Lu Boniseza Buitumelo

11. Ki ifi nzila ya butokwa ye lu kona ku bonisa ka yona buitumelo bwa luna ku Jehova?

¹¹ Nzila ya butokwa ye lu kona ku kanyisa ka yona Jehova ni ku bonisa buitumelo bwa luna ku yena ki ka ku fa “nubu.” Ki niti kuli ka ku ba Bakreste ha lu yo mwatas’a Mulao wa Mushe, kuli lu tamehe ku fa matabelo a lifolofolo ni limela. (Makolose 2:14) Nihakulicwalo, muapositola Paulusi n’a susuelize Bakreste ba Maheberu kuli: “Lu tiseze Mulimu sitabelo sa milumbeko, kikuli bupaki bo bu zwa mwa milomo ye lumba Libizo la hae.” (Maheberu 13:15) Ka ku itusisa buikoneli ni maluwo a luna mwa ku lumbeka Jehova, ibe mwa bukombwa kamba kwa “mikopano” ni Bakreste ba bañwi, lwa kona ku bonisa buitumelo bo bu zwelela kwa pilu ku Ndat’a luna ya lilato wa kwa lihalimu, Jehova Mulimu. (Samu 26:12) Mwa ku eza cwalo, ki lifi ze lu kona ku ituta kwa linzila zeo Maisilaele ne ba bonisa ka zona buitumelo bwa bona ku Jehova?

12. Ka za buikalabelo bwa luna Bakreste, lu itutañi kwa tukiso ya ku fa nto i liñwi ku ze lishumi?

¹² Sa pili, sina mo lu bonezi, Muisilaele n’a sa iketeli ku fa kamba ku sa fa nto i liñwi ku ze lishumi; mañi ni mañi n’a tamehile ku eza cwalo. Ka ku ba Bakreste, lu filwe taelo ya ku kutaza ni ku fumaneha kwa mikopano ya Sikreste. Yeo haki misebezi ye lu kona ku iketela ku eza kamba ku sa eza. Mwa bupolofita bwa hae bo butuna bwa za nako ya maungulelo, Jesu n’a bulezi kuli: “Evangeli ye ya mubuso i ka bulelwa mwa lifasi kaufela, ibe bupaki mwa macaba kamukana; kihona ku ka taha mafelelezo.” (Mateu 24:14; 28:19, 20) Ka za mikopano ya Sikreste, muapositola Paulusi n’a ñozi ka ketelelo ya moya wa Mulimu kuli: “A lu babalelane, kuli lu susumezane mwa lilato ni mwa misebezi ye minde. Lu si ke lwa tuhela liputeho za luna, mo ba ezeza ba bañwi; kono lu kutazane, sihulu ka ku bona kuli lizazi le lituna li sutelezi.” (Maheberu 10:24, 25) Lu bonisa buitumelo bwa luna ku Jehova ha lu amuhela ka tabo taelo ya ku kutaza ni ku luta ba bañwi  hamohocwalo ni ku kopana ni mizwale ba luna kamita kwa mikopano ya puteho, ni ku nga lika zeo kuli ki tohonolo ye tuna.

13. Ki lituto lifi ze lu ituta kwa taelo ya za linubu za ka ku itatela ni ya za ku siya mabubulwa?

¹³ Hape lwa kona ku fumana tuso ka ku nyakisisa linzila ze ñwi ze peli zeo Maisilaele ne ba bonisa ka zona buitumelo bwa bona—linubu za ka ku itatela ni mabubulwa a n’a siiwa mwa masimu. Ka ku fapahana ni taelo ya ku fa nto i liñwi ku ze lishumi, ye ne tomezwi cimo za ku fa, taelo ya za linubu za ka ku itatela ni ya za ku siya mabubulwa mwa simu ne i si ka tomelwa cimo za ku fa. Kono ne ku itingile ku mutang’a Jehova ku ikatulela za ku fa kamba ku siya ka ku ya ka buitebuho bwa hae bwa mwa pilu. Ka nzila ye swana, nihaike kuli lwa ziba kuli ku kutaza ni ku ya kwa mikopano ya Sikreste ki buikalabelo bwa mutang’a Jehova kaufela, kana lwa ezanga lika zeo ka pilu kaufela ni ka ku lata? Kana lu li nga ku ba kolo ya ku bonisa buitebuho bwa luna bwa ka pilu kaufela kwa lika kaufela za lu ezelize Jehova? Kana lwa abana hahulu mwa misebezi yeo, ku likana ni miinelo ya luna? Kamba kana lu li nga kuli ki tamo fela ye lu swanela ku taleleza? Kaniti, zeo ki lipuzo ze lu swanela ku ikalaba ka butu. Muapositola Paulusi n’a bulezi taba yeo cwana: “Mutu ni mutu a tatube likezo za hae, kih’a ka ba ni sibaka sa ku itumba ka za hae a nosi, isi ka za yo muñwi.”—Magalata 6:4.

14. Jehova u lu libelela kuli lu ezeñi mwa sebelezo ya hae?

¹⁴ Jehova Mulimu wa ziba hande miinelo ya luna. Wa ziba mifokolo ya luna. U itebuha ze ba mu ezeza batanga ba hae ka pilu kaufela, ibe ze tuna kamba ze nyinyani. Ha tokwi kuli kaufela luna lu eze ze likanelela, mi ha lu koni ku eza cwalo. Ha n’a bulela za ku fa linubu, muapositola Paulusi n’a bulelezi Bakreste ba bwa Korinte kuli: “Kakuli ku lata ha ku li teñi mwa pilu, mutu u lumelelwa ka s’a sweli, isi ka s’a tokwile.” (2 Makorinte 8:12) Sikuka seo sa sebeza hande ni kwa sebelezo ya luna ku Mulimu. Se si tahisa kuli ze lu eza li amuhelwe ki Jehova haki buñata bwa zona kono ki mo lu li ezeza. Li amuhelwa ki Jehova haiba lu li eza ka tabo ni ka pilu kaufela.—Samu 100:1-5; Makolose 3:23.

 Mu Be ni Moya wa Bupaina

15, 16. (a) Ku eza bupaina ku bonisa cwañi buitumelo bwa mutu? (b) Ba ba sa koni ku eza bupaina ba kona cwañi ku bonisa moya wa bupaina?

¹⁵ Nzila ye nde ya ku bonisa ka yona buitumelo bwa luna ku Jehova ki ka ku eza bukombwa bwa ka nako kaufela. Ka ku susuezwa ki lilato la ku lata Jehova ni buitebuho kwa sishemo sa hae se situna, batanga ba ba ineezi ba bañata ba ezize licinceho ze ñata mwa bupilo bwa bona kuli ba fumane nako ye ñata ya ku sebeleza Jehova. Ba bañwi ba konile ku ba mapaina ba kamita, mi ba tanda lihora ze 70 ka kweli mwa ku kutaza taba ye nde ni ku luta batu niti. Ba bañwi ba ba palelwiswa ki miinelo ye miñwi, fokuñwi ba kutazanga lihora ze 50 ka kweli ka ku ba mapaina ba ku tusa.

¹⁶ Kono ku cwañi ka za batanga ba Jehova ba bañata-ñata ba ba sa koni ku eza bupaina ibe bwa kamita kamba bwa ku tusa? B’a kona ku bonisa buitumelo bwa bona ka ku ba ni moya wa bupaina. Ka nzila ifi? Ka ku susueza ba ba kona ku eza bupaina, ka ku suña takazo ya ku lata sebelezo ya ka nako kaufela mwa bana ba bona, ni ka ku tukufalelwa ku kutaza ku likana ni miinelo ya bona. Ze lu eza mwa bukombwa li itingile fa buitebuho bo bu mwa lipilu za luna kwa lika za s’a lu ezelize Jehova, za lu ezeza cwale, ni za ka lu ezeza kwapili.

Ku Bonisa Buitumelo ka “Tutu” ya Luna

17, 18. (a) Lu kona ku bonisa cwañi buitumelo ka “tutu” ya luna? (b) Jesu n’a ngile cwañi nubu ya mbelwa, mi ki kabakalañi?

¹⁷ Liproverbia 3:9 i li: “Kuteka [Muñ’a] Bupilo ka tutu ya hao, ni ka mutamu wa z’o fumana kamukana.” Batanga ba Jehova ha ba sa tokwiwa ku fa nto i liñwi ku ze lishumi. Kono Paulusi n’a ñolezi puteho ya Korinte kuli: “Mutu ni mutu a zwise mw’a hupulezi mwa pilu ya hae, isi ka ku bilaela, kamba ka ku hapelezwa; kakuli Mulimu u lata ya fana a tabile.” (2 Makorinte 9:7) Ku zwisa linubu za ku lifela musebezi wa ku kutaza Mubuso mwa lifasi kaufela ni kona ku bonisa buitumelo bwa luna. Buitebuho bo bu zwelela kwa pilu bu lu susueza ku ezanga cwalo kamita, mwendi ku no beyanga se siñwi kwatuko viki ni viki, sina mo ne ba ezeza Bakreste ba kwa makalelo.—1 Makorinte 16:1, 2.

¹⁸ Buitebuho bwa luna ku Jehova ha bu boniswi ka butuna bwa nubu ye lu fa. Kono bu boniswa ka moya o lu fa ka ona. Seo ki sona sa n’a lemuhile Jesu ha n’a sweli ku talima batu be ne ba beya linubu mwa sibulukelo sa kwa tempele. Jesu ha n’a boni musali wa mbelwa ha beya mwateñi “tuhafu to tubeli twa penny,” n’a ize: “Kaniti ni li ku mina, musali yo wa mbelwa, ya shebile, u zwisize ku fita ba bañwi kaufela. Kakuli bao kaufela ha ba zwisize linubu, ba ngile ku ze ba sa tokwi; kanti yena u file ku za bubotana bwa hae, s’a n’a ka pila ka sona kaufela.”—Luka 21:1-4.

19. Ki kabakalañi ha ku li ko kunde ku tatuba linzila zeo lu bonisa ka zona buitebuho bwa luna?

¹⁹ Haike tuto ye ya mo lu kona ku boniseza buitumelo i lu susueze ku tatubisisa linzila zeo lu bonisa ka zona buitebuho bwa luna. Kana lu ka ekeza kwa sitabelo sa luna sa milumbeko ku Jehova ni tuso ye lu fa kwa musebezi wa mwa lifasi kaufela ka linubu? Ha lu ka eza cwalo, lu ka ba ni sepo ya kuli Ndat’a luna Jehova wa kwa lihalimu ya lilato ni ya fana hahulu, u ka tabela hahulu kuli lwa bonisa kuli lu na ni buitumelo.

Kana Mwa Hupula?

• Ki kabakalañi ha lu swanela ku itumela ku Jehova?

• Ki lifi ze lu ituta kwa taelo ya za ku fa nto i liñwi ku ze lishumi, ya linubu za ka ku itatela, ni ya ku siya mabubulwa?

• Lu kona ku ba cwañi ni moya wa bupaina?

• Lu kona ku itusisa cwañi “tutu” ya luna kwa ku itumela ku Jehova?

[Lipuzo za Tuto]

[Maswaniso a fa likepe 15]

“Mpo ye nde kaufela, ni mpo ye petehile kaufela, i zwa kwahalimu”

[Maswaniso a fa likepe 16]

Ki lifi lituto ze talu ze bonisizwe fa ze lu ituta kwa Mulao?

[Maswaniso a fa likepe 18]

Ki matabelo afi e lu kona ku eza?