Mu Itukiseze Lizazi la Jehova

“Mu itukise; kakuli Mwan’a mutu u ka taha nako ye mu sa zibi.” —MATEU 24:44.

1. Ki kabakalañi ha lu swanela ku iyakatwa lizazi la Jehova?

LI KA ba lizazi la ndwa ni buhali, la ñalelwa ni ziyezi, la lififi ni sinyeho. Lizazi la Jehova “le lituna, le li sabisa” luli li ka taseza lifasi le, le li tezi bumaswe, inge Munda mo ne u kukiselize lifasi le li maswe la mwa mazazi a Nuwe. Li ka taha ku be cwañi kamba cwañi. Niteñi, “mutu ni mutu ya ka lapela Libizo la [Muñ’a] Bupilo u ka piliswa.” (Joele 2:30-32; Amosi 5:18-20) Mulimu u ka yundisa lila za hae ni ku punyusa batu ba hae. Mupolofita Zefania u zibahaza ka tukufalelo kuli: “Lizazi la [Muñ’a] Bupilo le lituna li sutelezi, e, li sutelezi, mane li akufa ka lubilo.” (Zefania 1:14) Kono yona katulo ya Mulimu yeo i ka taha lili?

2, 3. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa kuli lu itukiseze lizazi la Jehova?

² Jesu n’a ize: “Haili ka za lizazi leo ni za nako yeo, ha ku na ya li ziba; mane ni mangeloi a kwa lihalimu h’a li zibi, nihaiba  Mwana, konji Ndate a li nosi.” (Mateu 24:36) Bakeñisa kuli ha lu zibi nako tenyene, ku butokwa ku utwa manzwi a liñolo la silimo la 2004 a li: “Mu libelele . . . Mu itukise.”—Mateu 24:42, 44.

³ Ka ku bonisa bubebe bwa m’o ba ba itukisize ba ka kubukanyezwa kuli ba silelezwe hailif’o ba bañwi ba ka haniwa, Jesu n’a ize: “Kwa banna ba babeli, ba ba li mwa simu, yo muñwi u ka ngiwa, yo muñwi a siwe; kwa basali ba babeli ba ba sita mwa cika, yo muñwi u ka ngiwa, yo muñwi a siwe.” (Mateu 24:40, 41) Ka nako ya butokwa yeo, luna ka butu lu ka ba mwa muinelo mañi? Kana lu ka ba ba ba itukisize, kamba lizazi leo li ka lu patisa? Ku itingile fa mihato ye l’u nga cwale. Kuli lu itukiseze lizazi la Jehova, lu tokwa ku pima mukwa o muñwi o atile kacenu, ku hana ku wela mwa muinelo o muñwi wa kwa moya, ni ku ambuka mipilelo ye miñwi.

Mu Pime Moya wa Ku Sa Iyakatwa Lika

4. Ki moya mañi o ne ba na ni ona batu ba mwa mazazi a Nuwe?

⁴ Mu nahane mazazi a Nuwe. Bibele i li: “Ka tumelo, Nuwe a man’o zibiswa ki Mulimu ze ne si ka bonahala kale, a saba Mulimu, mi a yaha aleka ku bandusa ba ndu ya hae.” (Maheberu 11:7) Aleka ne i ka ba ye ipitezi ili ye iponelwa ka bunolo. Hape, Nuwe n’a li “mubuleli wa Ku Luka.” (2 Pitrosi 2:5) Musebezi wa Nuwe wa ku yaha kamba bubuleli bwa hae ne li si ka susumeza batu ku cinca likezo za bona. Libaka? Kakuli ‘ne ba ca, ku nwa, ku nyala, ni ku nyalisa.’ Ba n’a kutaza ku bona Nuwe ne ba hapilwe hahulu ki lika za ka butu ni minyaka kuli mane ne “ba si ka lemuha se siñwi, mane munda wa kena, mi wa ba kukisa kaufela.”—Mateu 24:38, 39.

5. Bayahi ba Sodoma ba mwa mazazi a Lota ne ba na ni mubonelo mañi?

⁵ Ne li nto ye swana ni mwa mazazi a Lota. Mañolo a lu bulelela kuli: “Batu ne ba ca, ba nwa, ba leka, ba lekisa, ba cala likota, ba yaha mandu; mi lizazi l’a zwa Lota kwa Sodoma, lihalimu la nelisa mulilo ni sulufura, mi ba bulaiwa kaufel’a bona.” (Luka 17:28, 29) Mangeloi ha s’a lemusize Lota ka za sinyeho ye n’e atumela, Lota a bulelela makwenyan’a hae ze n’e ka ezahala. Kono ku bona, “kwa ba inge sisomo.”—Genese 19:14.

6. Ki moya mañi o lu lukela ku pima?

⁶ Sina mo ne ku bezi mwa mazazi a Nuwe ni a Lota, Jesu u li “ku ka ba cwalo h’a ka taha Mwan’a mutu.” (Mateu 24:39; Luka 17:30) Kacenu, batu ba bañata ba na ni moya wa ku sa iyakatwa lika. Lu lukela ku itibelela kwa moya o cwalo. Ha ku si ka fosahala ku ikola lico ze nde kamba lino ka tikanyo. Ka nzila ye swana, linyalo ki tukiso ya Mulimu. Kono haiba lika zeo li fitile fa ku ba zona za butokwa hahulu mwa bupilo bwa luna mi za kwa moya se li keshebiswa, kana f’o luna ka butu lu itukiselize lizazi la Jehova le li sabisa?

7. Ki puzo mañi ya butokwa ye lu swanela ku ipuza pili lu si ka eza kale musebezi o muñwi, mi ki kabakalañi?

⁷ Muapositola Paulusi n’a ize: “Nako ki ye kuswani; ku zwa cwale ba ba na ni basali, ba be inge ha ba na bona.” (1 Makorinte 7:29-31) Ku siyezi nako ye kuswani fela ya kuli lu feleleze musebezi w’a lu file Mulimu wa ku kutaza za Mubuso. (Mateu 24:14) Paulusi n’a elelize niheba ba ba nyalani kuli ba si ke ba feleza mamelelo ya bona kaufela ku sinyalana ni bona kuli mane ba keshebise za Mubuso mwa bupilo bwa bona. Kwa iponelwa hande kuli moya wa n’a susueza Paulusi ne u shutana ni moya wa ku sa iyakatwa lika. Jesu n’a ize: “Mu bate pili mubuso wa Mulimu ni  Ku Luka kwa Hae.” (Mateu 6:33) Ha lu alakanya za ku eza kamba lu si ka eza kale musebezi o muñwi, puzo ya butokwa ye lu lukela ku ipuza ki ye li, ‘Nto ye i ka ama cwañi ku nga kwa ka za Mubuso ku ba za butokwa hahulu mwa bupilo?’

8. Haiba se lu iyakatwa hahulu za mipateho ya ka zazi, lu swanela ku ezañi?

⁸ Ku cwañi haiba lu lemuha kuli se lu kalile ku patehiswa ki misebezi ya ka zazi kuli mane ha lu sa na taba ni za kwa moya? Kana ku na ni shutano ye nyinyani mwahal’a mupilelo wa luna ni wa be lu yahile ni bona ba ba si na zibo ye nepahezi ya Mañolo ili ba ba si bashaeli ba Mubuso? Haiba ku cwalo, fohe lu tokwa ku lapela ka za taba yeo. Jehova wa kona ku lu tusa ku ba ni maikuto a mande. (Maroma 15:5; Mafilipi 3:15) W’a kona ku lu tusa ku nga za Mubuso ku ba za butokwa hahulu, ku eza ze lukile, ni ku peta za buitamo bwa luna ku yena.—Maroma 12:2; 2 Makorinte 13:7.

Mu Lwanise ku Ozela kwa Moya

9. Ka ku ya ka Sinulo 16:14-16, ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku hana ku ozela kwa moya?

⁹ Bupolofita bo bu bulela za ku taha kwa “ndwa ya lizazi le lituna la Mulimu Ya-Mata-Kaufela” fa Armagedoni bu lemusa kuli ba bañwi ba ka swana ba palelwa ku zwelapili ku tona. Mulena Jesu Kreste u li: “A mu bone, ni taha sina lisholi. Ya na ni mbuyoti ki ya libelela, mi a buluka liapalo za hae, kuli a si ke a zamaya mapunu, mi ku si ke kwa bonwa maswabi a hae.” (Sinulo 16:14-16) Liapalo ze bulezwi fa li ama se si lu zibahaza ku ba Bakreste ba ba li Lipaki za Jehova. Seo si ama ni musebezi wa luna wa ku shaela za Mubuso ni muzamao wa luna wa Sikreste. Haiba lu kutela mwamulaho inge ya lobezi, lu kana lwa amuhiwa se si lu zibahaza ku ba Mukreste. Ao ki maswabisa mi ki kozi. Lu lukela ku hana ku ozela kwa moya kamba ku itepeleza. Lu kona ku hana cwañi moya o cwalo?

10. Ki kabakalañi ku bala Bibele ka zazi ha ku lu tusa ku ba ba ba tona kwa moya?

¹⁰ Bibele i kuta-kutela ku koñomeka butokwa bwa ku zwelapili ku tona ni ku iswala. Ka mutala, litaba za Evangeli li lu hupuza kuli: “Mu libelele” (Mateu 24:42; 25:13; Mareka 13:35, 37); “mu itukise” (Mateu 24:44); “mu libelele, mu tone” (Mareka 13:33); “mu  yeme mu itukisize” (Luka 12:40). Ha sa bulezi kuli lizazi la Jehova li ka tulukela lifasi le ka ku sa libelelwa, muapositola Paulusi u susueza balumeli ka yena kuli: “Lu si ke lwa lobala sina ba bañwi; kono lu tone mi lu iswale.” (1 Matesalonika 5:6) Mwa buka ya mafelelezo mwa Bibele, Kreste Jesu ya kanya u koñomeka bubebe bw’a ka taha ka bona, kuli: “Ni ta kapili!” (Sinulo 3:11; 22:7, 12, 20) Buñata bwa bapolofita ba Maheberu ni bona ne ba talusize ni ku lemusa ka za lizazi le lituna la katulo ya Jehova. (Isaya 2:12, 17; Jeremia 30:7; Joele 2:11; Zefania 3:8) Ku bala Linzwi la Mulimu, Bibele, ka zazi ni ku yeya ze lu bala ku tusa hahulu kuli mutu a be ya tona kwa moya.

11. Ki kabakalañi ku itutanga Bibele ka butu ha ku tusa hahulu kwa ku tona kwa moya?

¹¹ Kaniti ku ituta ka butu ili ka tukufalelo Mañolo, ka lihatiso ze tomile fa Bibele ze filwe ka “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso,” ku lu susueza ku ba ba ba tona kwa moya! (Mateu 24:45-47) Kono kuli tuto ya ka butu i be ye tusa, i lukela ku ba ye zwelapili ili ya kamita. (Maheberu 5:14–6:3) Lu lukela ku swalelela ku canga lico ze tiile za kwa moya. Ku kana kwa kataza ku fumana nako ya ku eza cwalo mwa linako za cwale. (Maefese 5:15, 16) Niteñi, ku bala Bibele ni lihatiso za ka Mañolo fo lu bela fela ni nako ha ku si ka likana. Tuto ya ka butu ya kamita i butokwa kuli lu kone ku ba ni “tumelo ye pilisa” ni ku zwelapili ku tona.—Tite 1:13.

12. Mikopano ya Sikreste ni mikopano ye mituna i lu tusa cwañi ku lwanisa ku ozela kwa moya?

¹² Hape lu tusiwa ki mikopano ya Sikreste, ni mikopano ye mituna kuli lu lwanise ku ozela kwa moya. Kamukwaufi? Ka litaelo ze lu fiwa. Kwa mikopano yeo, lu hupuliswanga kamita ka za bukaufi bwa lizazi la Jehova. Mikopano ya Sikreste ya ka viki ni yona i lu fanga kolo ya “kuli lu susumezane mwa lilato ni mwa misebezi ye minde.” Ku susumezana k’o ku tusa kuli mutu a be ya tona kwa moya. Ha ku komokisi kuli lu laelwa kuli lu yange kamita kwa mikopano “ka ku bona kuli lizazi le lituna li sutelezi.”—Maheberu 10:24, 25.

13. Bukombwa bwa Sikreste bu lu tusa cwañi ku ba ba ba tona kwa moya?

¹³ Hape lu tusiwa ku ba ba ba tona ha lu ya ka pilu i liñwi mwa bukombwa bwa Sikreste. Ki ifi nzila ye nde ka ku fitisisa ya ku kona ku tonela ka yona lisupo za linako ze lu pila ku zona ni litaluso za zona kwand’a kuli lu ambote ba bañwi ka za teñi? Mi ha lu bona be lu ituta ni bona Bibele ba eza zwelopili mi ba kala ku sebelisa ze ba ituta, tukufalelo ya luna ya ekezeha. Muapositola Pitrosi n’a ize: “Mu itame mwa teka ya kutwisiso ya mina, mu iswale.” (1 Pitrosi 1:13) ‘Ku tiiseza kamita mwa musebezi wa Mulena’ ki nzila ye nde ya ku feza ka yona ku tepelela kwa moya.—1 Makorinte 15:58.

Mu Pime Mipilelo Ye Sinya Mutu kwa Moya

14. Ka mo ku taluselizwe kwa Luka 21:34-36, ki ifi mipilelo yeo Jesu a fa temuso ka za yona?

¹⁴ Mwa bupolofita bwa hae bo butuna bwa za sisupo sa ku ba teñi kwa hae, Jesu n’a file temuso ye ñwi hape. N’a ize: “Mu tokomele kuli lipilu za mina li si ke za sinyiwa ki ku ca maswe, ni ku kolwa bucwala, ni ku bilaela za bupilo; mane lizazi leo li t’o mi tulukela mu si ka itukisa; kakuli li ka wela ba ba yahile mwa lifasi kaufela sina sikwela. Kifohe, mu tone mi mu lapele kamita, kuli mu kone ku banduka ku zeo kaufela ze ka bonahala, ni ku yema fapil’a Mwan’a mutu.” (Luka 21:34-36) Jesu n’a talusize ka ku nepahala mipilelo ya batu ba bañata, yona ya ku ca maswe, ku nwa maswe, ni bupilo bo bu tisa lipilaelo.

15. Ki kabakalañi ha lu swanela ku tokolomoha ku ca ni ku nwa maswe?

¹⁵ Ku ca maswe ni ku nwa maswe ha li lumelelani ni likuka za Bibele mi li tokwa ku  tokolomohiwa. Bibele i li: “U si ke wa twaelana ni sitakwa, ni ba ba funjela nama.” (Liproverbia 23:20) Kono kuli ku tise butata, ku ca ni ku nwa ha ku tokwi ku fita fa sipimo seo. Ku kona ku ozelisa mutu ni ku mu bisa ya buzwa a si ka fita kale fa sipimo seo. Lishitanguti la mwa Bibele li li: “Pilu ya ya buzwa inz’e lakaza mi ha i fumani se siñwi.” (Liproverbia 13:4) Mutu ya cwalo a kana a bata ku eza tato ya Mulimu, kono takazo ya hae ha i petiwi bakeñisa ku keshebisa lika kwa hae.

16. Lu kona ku pima cwañi ku imezwa ki lipilaelo ka za lubasi lwa luna?

¹⁶ Ki lifi lipilaelo za mwa bupilo za n’a lemusize za teñi Jesu? Li ama ku iyakatwa za ka butu, za ku bonela lubasi, ni ze ñwi cwalo. Ha ku si ka luka ku tuhelela lika zeo ku lu imeza! Jesu n’a buzize kuli: “Ku mina ki mañi ya kona ku ekeza kwa butelele bwa hae, se si likana ni ñokolwa, ka ku isa pilu kwateñi?” N’a elelize bateelezi ba hae kuli: “Mu si ke mwa bilaela, inze mu li: Lu ka cañi? kamba, Lu ka nwañi? kamba, Lu ka apalañi? Kakuli linto zeo kaufela li batwa ki bahedeni; kono Ndat’a mina ya kwa lihalimu u ziba kuli mwa li tokwa kamukana.” Ku nga za Mubuso ku ba za butokwa hahulu mwa bupilo bwa luna ni ku sepa kuli Jehova u ka lu bonela ku ka lu tusa ku sa bilaela hahulu mi ku lu tusa ku ba ba ba tona.—Mateu 6:25-34.

17. Ku bata sifumu ku kona ku tisa cwañi lipilaelo?

¹⁷ Lipilaelo hape li kona ku tiswa ki ku bata sifumu. Ka mutala, ba bañwi ba tatafazanga bupilo bwa bona ka ku bata lika ze ba sa koni ku leka. Ba bañwi se ba hohilwe ki mikwa ya ku bata ku fuma kapili ni ku ikenya mwa lipisinisi z’e kona ku ba sinyeza mali. Ku ba bañwi, lilaba la bona ki ku ituta hahulu kuli ite ba fume kwapili. Ki niti kuli ku ituta ku fita fa sipimo se siñwi ku kana kwa tusa kuli mutu a fumane mubeleko. Kono niti kikuli mwa ku sinya nako ku bata ku ituta hahulu,  ba bañwi ba ikolofalize kwa moya. W’o ki muinelo o maswe ku ipumana ku ona lizazi la Jehova ha li nze li sutelela! Bibele i lemusa kuli: “Ba ba lata ku fuma ba wela mwa miliko ni mwa malaba, ni mwa litakazo ze ñata ze sa utwahali, ze sinya, ze tibiseza batu mwa ku y’o sinyeha ni ku latehelela.”—1 Timotea 6:9.

18. Kuli lu si ke lwa hohiwa ki moya wa ku lata hahulu sifumu, ki buikoneli mañi bo lu lukela ku hulisa?

¹⁸ Sa butokwa kwa ku sa hohiwa ki moya wa ku bata hahulu sifumu ki ku hulisa buikoneli bwa ku taluhanya ze nde ku ze maswe ha ku alakanyiwa za ku eza. Buikoneli b’o bu huliswa ka ku ca kamita ‘lico ze tiile za kwa moya za ba ba hulile’ ni ka ku twaelisa kutwisiso ya luna ka ku i sebelisa. (Maheberu 5:13, 14) Ku ‘ziba ku lemuha linto ze nde ku fita’ ha ku ketiwa ze tokwa ku eziwa pili ni kona ku ka lu sileleza kwa ku eza liketo ze fosahezi.—Mafilipi 1:10.

19. Haiba lu lemuha kuli lu na ni nako ye nyinyani fela ya ku eza za kwa moya, lu swanela ku ezañi?

¹⁹ Moya wa ku lata hahulu sifumu u kona ku lu foufaza, ili ku lu siyela nako ye nyinyani fela ya ku eza za kwa moya kamba mane ku lu tokwisa yona. Lu kona ku itekula cwañi ni ku ambuka ku swasiwa ki moya o cwalo? Lu tokwa ku nyakisisa ka tapelo mo lu kona ku nolofaleza bupilo bwa luna ni ku bona sipimo se lu swanela ku fita ku sona mwa ku bu nolofaza. Mulena Salumoni wa Isilaele wa ikale n’a ize: “Ku mutu wa misebezi buloko ki bo bunde, nih’a ca hahulu kamba hanyinyani. Kono ku fuma kwa muluwi ha ku mu fi buloko.” (Muekelesia 5:12) Kana ku babalela maluwo a’ sa tokwahali kw’a lu sinyeza nako ye ñata ni m’ata? Ha lu luwa ze ñata, lu ka ba ni ze ñata za ku babalela ni ku sileleza. Kana ha lu na ku tuseha ha lu ka nolofaza bupilo bwa luna ka ku fukuza kwa maluwo a mañwi?

Mu Libelele ka Mo Mu Konela Kaufela

20, 21. (a) Ki sepiso mañi y’a fa muapositola Pitrosi ka za lizazi la Jehova? (b) Ki likezo lifi ze lu lukela ku eza kamita ha lu nze lu libelela lizazi la Jehova?

²⁰ Lifasi la mwa mazazi a Nuwe ne li felile, mi ni miinelo ye li teñi cwale mwa lifasi i ka fela. Muapositola Pitrosi u lu sepisa kuli: “Lizazi la Mulena li ka taha sina lisholi; ka lona, lihalimu li ka fela ka musunga, mi lika li ka shengunuka ka buhali bwa mulilo; lifasi li ka celela hamoho ni misebezi ya mwateñi.” Ibe lihalimu la swanisezo—yona milonga ye maswe—kamba lifasi la swanisezo—bona batu ba ba sa lati Mulimu—ha ba na ku banduka buhali bo bu cisa bwa Mulimu. Ka ku bonisa mo lu kona ku libelelela lizazi leo, Pitrosi u li: “Cwale linto zeo kaufela sina ha li na ni ku fela, ni li, mu lukela ku pila ka mizamao ye kenile hahulu, ni ka bulapeli; inze mu libelezi ni ku akufisa lizazi la Mulimu.”—2 Pitrosi 3:10-12.

²¹ Ku fumaneha kwa luna kamita kwa mikopano ya Sikreste ni ku kutazanga taba ye nde ki ze ñwi za likezo za ku sebeleza Mulimu. Haike lu eze misebezi yeo ka busepahali bo butuna ku Mulimu ha lu nze lu libelela ka pilu-telele lizazi le lituna la Jehova. Haike lu ‘eze ka mata kuli lu fumanwe ki Mulimu lu na ni kozo, lu si na litiba kamba se si nyazahala.’—2 Pitrosi 3:14.

Kana Mwa Hupula?

• Ki kabakalañi ha lu swanela ku itukiseza lizazi la Jehova?

• Haiba se lu iyakatwa hahulu ku bata za mwa bupilo, ki sifi se lu swanela ku eza?

• Ki sifi se si ka lu tusa ku hana ku ozela kwa moya?

• Ki ifi mipilelo ye sinya ye lu swanela ku tokolomoha, mi lu kona ku i tokolomoha cwañi?

[Lipuzo za Tuto]

[Maswaniso a fa likepe 20, 21]

Batu ba mwa mazazi a Nuwe ne ba si ka lemuha katulo ye n’e atumela —mina bo?

[Siswaniso se si fa likepe 23]

Kana mwa kona ku nolofaza bupilo bwa mina kuli mu be ni nako ye ñata ya ku eza za kwa moya?