Lipuzo Ze Zwa kwa Babali

Hamulaho wa Munda, Nuwe a li mwa aleka n’a lumile liiba le ne li kutile ni “litali la kota ya olive.” Liiba leo ne li fumani kai litali?

Bibele i lu bulelela kuli: “Mezi a ekezeha hahulu-hulu mwa lifasi; mi kakai ni kakai, mwatas’a lihalimu, malundu a matelele a tiba kaufel’a ona.” (Genese 7:19) Mezi a munda ha n’a ya a kala, Nuwe n’a lumile liiba halalu—inz’a fitisanga mazazi a supile mwahali. Lwa bubeli, liiba la kuta “li sweli litali la kota ya olive mwa mulomo, le li iz’o kayula. Cwalo Nuwe a ziba kuli mezi s’a kalile mwa lifasi.”—Genese 8:8-11.

Ki niti, nako ye ha ku na mwa ku zibela kuli sibaka se siñwi fa lifasi ne si tibile nako ye kuma kai, kakuli sibupeho sa lifasi kaniti ne si cincizwe ki Munda. Nihakulicwalo, ku lukela ku ba kuli mezi n’a ambakani buñata bwa libaka ka nako ye telele kuli mane likota ze ñata za shwa. Niteñi, ku bonahala kuli ze ñwi ne li si ka shwelela, ili ku kona ku shoshela mezi ha n’a kalile.

Ka za kota ya olive, hatiso ya The New Bible Dictionary i li: “Ha i lemwa, matuhela a manca a melanga kwa mubisi, kuli mane masina a manca niheba a ketalizoho a kona ku mela. Likota za olive ze bat’o shwa hañata li shoshelanga cwalo ni zona.” Ka mo i bulelela hatiso ya The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, ku bonahala “inge kuli ha li shwelelangi.” Ha ku na mutu kacenu ya ziba tunango ka za mezi a munda w’o, inge cwalo mikele ye n’e inzi mwa mezi ni mufutumala wa ona. Kacwalo, ha lu koni ku ziba kuli mezi a munda n’a konile ku ama cwañi likota za olive ni limela ze ñwi.

Nihakulicwalo, kota ya olive ya mwa naheñi ha i koni ku pila ha ku hazela hahulu, inge mo ku hazelelanga fa malundu a matelele. Hañata i melanga mwa libaka ze mwatas’a limita ze 1,000, k’o mufutumala hañata u fitelelanga 10°C. Buka ya The Flood Reconsidered i li: “Kacwalo, Nuwe n’a kona ku bona ka litali le ne li sa z’o kayulwa kuli mezi n’a se a kala mwa misindi ye kwatasinyana.” Nuwe ha n’a lumile liiba mazazi a supile hasamulaho, ne li si ka kuta, ili ku bonisa kuli ne ku na ni limela ze ñata-ñata ni mapumulelo e ne li kona ku fumana liiba leo.—Genese 8:12.