Lipuzo Ze Zwa kwa Babali
Lipuzo Ze Zwa kwa Babali
Ki kabakalañi 1 Makorinte 10:8 ha i bulela kuli Maisilaele ba 23,000 ne ba shwile mwa lizazi li li liñwi kabakala ku eza buhule, hailif’o Numere 25:9 yona i bonisa kuli ne li ba 24,000?
Ku na ni mabaka a sikai a kana a tahisize ku shutana kwa lipalo ze bulezwi mwa litimana ze peli zeo. Libaka le liñwi le li bunolo mwendi ki la kuli palo luli i mwahal’a 23,000 ni 24,000, ili ku i ezisa kuli i kone ku bulelwa fela kuli ki palo ye tezi ya 23,000 kamba ya 24,000.
Mu nyakisise libaka le liñwi. Muapositola Paulusi n’a bulezi za taba ya Maisilaele ba kwa Shitimi kuli a fe temuso kwa Bakreste ba mwa Korinte wa ikale, o n’o li muleneñi o zibahala ka mupilelo wa ona wa buhule. N’a ñozi kuli: “Hape lu si ke lwa eza buhule, mo ba ezelize ba bañwi ku bona, mi ka lizazi li li liñwi ku wile ba ba eza 23,000.” Ha bala fela be ne ba bulailwe ki Jehova bakeñisa ku eza buhule, Paulusi n’a bulezi kuli ne li ba 23,000.—1 Makorinte 10:8.
Kono Numere kauhanyo 25 i lu bulelela kuli ‘Isilaele n’a hanelezi Baale-Peori; mi buhali bwa Muñ’a Bupilo bwa tukela Isilaele.’ Kacwalo, Jehova a laela Mushe ku bulaya “ba bahulu ba sicaba.” Mushe ni yena a laela baatuli ku latelela taelo yeo. Kwa mafelelezo, Finihasi ha n’a ngile muhato kapili-pili wa ku bulaya Muisilaele ya n’a tisize musali wa Mumidiani mwa mafulo, “lifu la supamweto la yemiswa.” Taba yeo i feleleza kuli: “Ba ne ba shwile sikusha ne ba eza 24,000.”—Numere 25:1-9.
Palo ye bonisizwe mwa Numere ku bonahala kuli ne i kopanyeleza “ba bahulu ba sicaba” be ne ba bulailwe ki baatuli ni be ne ba bulailwe ki Jehova ka sibili. I lukela ku ba kuli be ne ba shwile ne li ba bahulu ba sicaba ba sikiti ba ne ba bulailwe ki baatuli, ili ku tisa palo fa 24,000. Ibe kuli ne ba ezize buhule, ku abana mwa mikiti, kamba ku lumeleza be ne ba li ezize, ba bahulu, kamba bazamaisi bao ne ba na ni mulatu wa ku yo “kopana ku Baale-Peori.”
Ka za linzwi la ku “kopana,” hatiso ye ñwi ye bulela za litaba za mwa Bibele i talusa kuli li kana la talusa “ku itama ku mutu.” Maisilaele ne li batu be ne ba ineezi ku Jehova, kono ha ne ba “il’o kopana ku Baale-Peori,” ne ba felisize buineelo bwa bona ku Mulimu. Hamulaho wa lilimo ze 700, ka mupolofita Hosea, Jehova n’a bulezi ka za Maisilaele kuli: “Ba ile kwa Baale-Peori, ba ineezi ku sebeleza se si swabisa, mi ba fetuhile ba ba masila sina sika se ne ba lata.” (Hosea 9:10) Be ne ba ezize cwalo kaufela ne ba swanelwa ki katulo ye tuna ya Mulimu. Kacwalo, Mushe n’a hupulisize bana ba Isilaele kuli: “Meto a mina a boni s’a ezize [Muñ’a] Bupilo kabakala Baale-Peori; kakuli banna kaufela ba ba ne ba yembulukezi ku Baale-Peori, [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa hao u ba yundisize mwahali a mina.”—Deuteronoma 4:3.