Ku Kutaza mwa Munzi wa The Bottom o mwa Saba

SOOLI sa Saba se si busiwa ki ma-Dutch ne si kile sa ba munganda wa batu ba ne ba yo lobelanga mbuya kwa liwate la Caribbean Sea. Kacenu mwa kaoli kao ka ka fumaneha likilomita ze 240 kwa upa wa Puerto Rico, ku pila batu ba ba likana 1,600, mi ba 5 ku bona ki Lipaki za Jehova. Kono likombwa bao ba ba bundume ba zuma nto ya butokwa ku fita mbuya. Ba tukufalezwi ku bata batu ba “ba ketezwi bupilo bo bu sa feli.”—Likezo 13:48.

Taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu ne i kutalizwe lwa pili mwa sooli seo la June 22, 1952, muta sisepe sa Lipaki za Jehova se si bizwa Sibia sa butelele bo bu eza limita ze 18, ne si tilo fueka fa likamba la Saba. (Mateu 24:14) Sisepe seo ha si fueka, balumiwa bo Gust Maki ni Stanley Carter ba kala ku kambama The Ladder, nzila ya masitepusi a macwe a fitelela 500 a shangatami ku yo fita fahalimu fa munzi o mutuna mwa Saba o bizwa The Bottom. * Ka lilimo-limo, yona nzila ye kumbani yeo ki yona fela ye ne ba itusisa batu ha ba ya kwa munzi wo.

Piho ya pili ku hatiswa ya musebezi wa ku kutaza kwa Bakreste mwa Saba ne i ñozwi mwa 1966 Yearbook of Jehovah’s Witnesses. Piho yeo ne i bonisize kuli mwa sooli seo ne ku na ni fela Paki a li muñwi ya n’a kutaleza mwateñi. Hasamulaho ne ku tile lubasi lo luñwi ku zwa kwa Canada mi lwa tanda lilimo li sikai mwateñi inze lu kutaza taba ye nde. Cwanoñu fa bo Russel ni Kathy, bosinyalana ba ba tuhezi ku beleka mwa United States, ne ba ile  kwa Saba mi ba yo kalisa musebezi wa ku kutaza kwateñi. Mu teeleze mo ba kandekela.

Mo Ne Lu Potezi mwa Saba

Na ni musal’a ka ne lu zamaile ka fulai mi lwa yo punya mwa sooli seo ku yo potela bo Ronald, ba ne ba li lipaki ba nosi mwa sooli seo mwa ma-1990. Se lu fumana bo Ronald ba lu libelezi fa libala la lifulai. Ba tabiswa hahulu ki kambokisi ka muloho o ne lu ba lwalezi, kakuli mwa sooli seo ha ku limiwi lico za ku lekisa. Ki luna bao lu kwela kambayambaya ni ku zamaya lu picauka-picauka ka bunya fa lilundu la Mount Scenery, ku liba fa njongonjongo.

Ha lu fita fa munzi o bizwa Hell’s Gate lwa yema, mi bo Ronald ba yo talima fo ku mamekiwanga lizibiso za sicaba kuli ba bone haiba zibiso ya ngambolo ya nyangela ya la Sunda i sa li teñi fateñi. Se lu taba ha lu bona kuli i sa li teñi. Ba kuta mi ba to tulela hape mwa kambayambaya kao mi ki luna bao lwa zwelapili ku kambama ku liba kwa munzi o mutuna mwa sooli seo, o bizwa Windwardside. Libizo leo li zamaelela ni mo u inezi munzi o munde wo, kakuli u inzi luli kwa lineku ko ku ya moya, mi u eza limita ze 400 ku zwa fa liwate. Ha se lu mata mwa mukwakwa o liba kwa ndu ya bo Ron, se lu bona sisupo se sinde fa malibela a kwa ndu ya bona mi si ñozwi kuli Ndu ya Mubuso ya Lipaki za Jehova.

Ha lu sweli ku ca musihali na ba buza puzo ye ne tisize kuli lu tame musipili wo wa ku to ba potela, na li: “Ne ku tile cwañi kuli mu to kutaleza mwa sooli se sa Saba?”

Bo Ron se ba alaba kuli: “Mutai wa Lipaki za Jehova mwa Puerto Rico ha ne u felizwe ku yahiwa ka 1993, na ni musal’a ka ne lu lakaza ku siyala kuli lu belekele mwa naha i sili. Nako ye ñwi pili ne lu kile lwa to pota mwa Saba ni bosinyalana cwana ba mapaina mi ne lu tilo fumana kuli ne ku na ni batu ba 1,400 kono ne ku si na Lipaki mwateñi. Kacwalo se lu kupa Katengo ka Mutai wa Puerto Rico kuli lu tutele mwateñi.

“Lika ne li zamaile hande, mi kwa mafelelezo lwa amuhela zibiso ya kuli lwa kona ku tutela mwateñi. Ka bumai, hamulaho wa lilimo ze peli musal’a ka s’a kula maswe, mi se lu kutela kwa California. Mi ha s’a timezi na kutela kwanu kwa Saba. Mwa ziba, ha ni latangi ku siyela fahali lika ze ni kalisize.”

Ku Kutaza fa Ndu ni Ndu mwa Saba

Ndandulo ya ndu ya bo Ron ye ne yahilwe lilimo ze mwanda kwamulaho ki yona ye itusiswa sina Ndu ya Mubuso hape. * Ha lu sweli ku kushuka ni ku itukiseza ku ya mwa bukombwa, pula ye fita fela ya kolobisa liapehelo kakuli liapehelo leo ne li si na situwa. Ha se lu felize ku kushuka, malu anz’a sweli ku wiliya-wiliya, luna ki luna bao lwa funduka ku yo kutaza fa ndu ni ndu mwa munzi wa The Bottom. Ndu kaufela ye lu fita ku yona, bo Ron ba lumelisa muñ’a ndu ka libizo la hae. Lu kutaza ka ku itusisa taba ye ezahalile ye sa zwo bulelwa mwa makande. Buñata bwa batu ba zibana ni bo Ron mi ba ziba bukombwa bwa bona, mi ba bañata ba amuhela ka tabo lihatiso za Bibele.

Ku latelela ze ñozwi za ko ba ina batu ba ba tabela taba ya Mubuso kwa kona ku kataza haiba ha u si ka tekelela hande batu ba mwa munzi wo. Kabakalañi? Bo Ron ba li kakuli “mulao u laela kuli mandu kaufela a pendiwe mubala o swana.” Mi kaniti, ha ni talima kafa ni kafa ni lemuha kuli mandu kaufela mwa Saba a pendilwe busweu kwatasi mi lituwa ki ze fubelu.

Ha lu feza ku buhisana manzwi a mwa Bibele ni muñ’a ndu, lu mu mema ku to teeleza kwa ngambolo ya Bibele ye ka fiwa la Sunda kwa Ndu ya Mubuso. Bo Ron ha ba li teñi mwa sooli, ba fanga ngambolo ya nyangela sunda ni sunda. Ha lu bulela cwana, mwa Saba ku zamaiswa lituto za Bibele ze 17. Kwa kupuzo ya lifu la Kreste mwa 2004 ne ku fumanehile batu ba 20. Mi nihaike palo yeo i kana ya bonahala hahulu bunyinyani, ki palo ye tuna ha i bapanyiwa kwa palo ya bayahi kaufela ba mwa Saba!

Lipaki za Jehova kaniti ba ezize ka t’ata ku bulelela batu ba bañata ka mo ku konahalela kaufela lushango lwa Mulimu lwa puluso. Ibe mwa sooli se si nyinyani inge cwalo Saba kamba mwa mafasi a matuna, Lipaki za Jehova ka busephali ba petile musebezi wa bona wa ku ‘luta macaba kaufela.’—Mateu 28:19.

Ka bumai, ku pota kwa luna ku felela fa. Lu mbaimbisa bo lu tilo potela ha lu nze lu kwela fulai ku kutela habo luna. Ni kamuta ha lu na ku libala munzi wa Saba ni nako ye lu tandile inze lu kambamela kwa munzi wa The Bottom!

[Litaluso za kwatasi]

[Limapa ze fa likepe 10]

(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)

PUERTO RICO

[Manzwi a bañi ba siswaniso fa likepe 10]

Background:www.sabatourism.com