Buka Ye Tusa kwa ku Toloka

MUÑ’A Bibele, Jehova Mulimu, u bata kuli taba ye nde ya Mubuso wa hae i kutazwe kwa “masika kamukana, ni mishobo, ni lipuo, ni macaba.” (Sinulo 14:6) U bata kuli Linzwi la hae le li ñozwi li fumanwe ka bunolo ki mañi ni mañi. Kabakaleo, Bibele i tolokilwe mwa lipuo ze ñata ku fita buka ifi kamba ifi. Batoloki ba bañata ba mbindanile ka t’ata kuli ba kone ku toloka manzwi a Mulimu mwa puo i sili.

Kono Bibele haki buka ye tokwa fela ku tolokiwa. Hañata yona Bibele ka sibili i itusisizwe kwa ku toloka litaba ze ñwi. Batoloki ba bañata ba bapanyize manzwi mo a tolokezwi mwa Libibele za lipuo ze fitana-fitana kuli ba kone ku toloka hande manzwi a mañwi. Bakeñisa kuli Bibele ya tusa kwa ku toloka, se i itusiswa cwale kwa ku toloka fa kompyuta.

Ku t’ata hahulu kuli kompyuta i kone ku toloka. Bocaziba ba bañwi mane ba bulezi kuli kompyuta ha i koni ku toloka. Kabakalañi? Kakuli puo haki taba fela ya ku kopanya manzwi. Puo ni puo i na ni milao ya mo i lumaniseza manzwi, i na ni lipulelo ze sa tokwi milao yeo, liswanisezo za yona, ni linguli. Ku luta kompyuta lika zeo kaufela ha ku si ka konahala hande. Buñata bwa litoloko ze ezizwe ki likompyuta ha li utwisisehi hande.

Kono cwale Franz Josef Och, mueteleli wa sikwata se si talima za litoloko za likompyuta u bulela kuli bocaziba ba likompyuta cwale ba sweli ku bata-bata linzila ze nca za ku toloka ka zona ka kompyuta. Lu ngeni kuli mu bata ku toloka ku zwa mwa puo ya Sihindi ku isa mwa Sikuwa. Pili mu nge manzwi a’ li teñi a mwa lipuo ze peli zeo mi mu a beye mwa kompyuta. Kompyuta i ka bapanya manzwi ao. Ka mutala, haiba kompyuta i kuta-kutela ku fumana linzwi la Sihindi mi ku fumaneha kuli linzwi leo nako kaufela li zamaelelanga ni linzwi la Sikuwa la “house,” kipeto kompyuta i ka nga kuli linzwi la Sihindi leo li talusa “house.” Mi hañata manzwi a’ fakaufi a banga manzwi a talusa sika se si  bulelwa, inge cwalo butuna bwa sona, bunyinyani, bukale, kamba bunca. Kacwalo kompyuta i panganga mukoloko wa litoloko za manzwi ni mo a kopanyezwa manzwi ao. Kompyuta ha se i “lutilwe” cwalo, mwendi ka mazazinyana kamba ka lisunda li sikai, i kona ku sebelisa ze i lutilwe kwa ku toloka litaba li sili. Nihaike litoloko ze cwalo li kana li sa lateleli hande milao ya puo, hañata za kona ku baleha mi mutu wa kona ku ziba taluso ya manzwi ni ku utwisisa lisupo za butokwa.

Toloko i ka itinga sihulu fa buñata ni mufuta wa manzwi a n’a beilwe pili mwa kompyuta. Mi f’o ki fona cwale fo i tusezanga Bibele. Yona i tolokilwe ka tokomelo mwa lipuo ze ñata, i fumaneha ka bunolo, mi i na ni manzwi a mañata. Kacwalo bocaziba lwa pili ne ba ketile ku itusisa Bibele ha ne ba luta kompyuta puo ye nca.