Ku Ituta Cwale ni ku Ya Ku Ile
Ku Ituta Cwale ni ku Ya Ku Ile
ULRICH STRUNZ, mualafi wa Sijelemani n’a ñozi libuka ze ñata ze na ni toho ya taba ye li Forever Young. Mwa libuka zeo, n’a koñomekile kuli ku eza lipapali ze tiisa mubili, ku ca lico ze swanela mubili, ni ku pila hande kwa kona ku tusa mutu ku ba ni buikangulo bo bunde mi mane mwendi ni ku mu tusa ku pila nako ye telele. Kono niteñi, h’a sepisi babali ba libuka za hae kuli ba ka kona luli ku pila ku ya ku ile ha ba ka latelela kelezo ya hae.
Nihakulicwalo, ku na ni mufuta o muñwi wa zibo ye sepisa bupilo bo bu sa feli. Kwa neku le liñwi, haiba ne mu ka pila ku ya ku ile, ne mu kana mu ituta lika za butokwa ku ya ku ile. Jesu n’a lapezi ku Mulimu kuli: “Mi bupilo bo bu sa feli, kikuli ba ku zibe, Wena, Mulimu a nosi wa niti, ni y’o lumile, yena Jesu Kreste.” (Joani 17:3) Pili ha lu nyakisiseñi pulelo ya “bupilo bo bu sa feli” kihona cwale lu ka nyakisisa se i kopanyeleza zibo yeo ni mo lu kona ku i fumanela.
Ka ku ya ka Bibele, Mubupi u tuha a fetula lifasi le ku ba paradaisi ya luli, ili ye na ni miinelo ye ka konisa batu ku pila nako ye telele. Ku tisa Paradaisi yeo ku ka tokwa ku nga muhato o mutuna, o swana ni o n’o ezizwe ka nako ya Munda wa mwa mazazi a Nuwe. Mateu kauhanyo 24, litimana 37 ku isa 39, i bonisa kuli Jesu n’a bapanyize nako ya luna kwa ‘mazazi a Nuwe,’ ili ka nako yeo batu ne “ba si ka lemuha se siñwi” ka za bumaswe bwa muinelo o ne ba li ku ona. Hape ne ba si ka isa pilu kwa lushango lwa n’a kutalize Nuwe. Hasamulaho ‘lizazi la fita l’a kena Nuwe mwa aleka’ mi Munda wa timeza batu kaufela ba ne ba hanile ku ituta se siñwi. Nuwe ni ba ne ba li ni yena mwa aleka ne ba punyuhile.
Jesu n’a bonisize kuli “lizazi” le li swana ni leo li ka taha mwa nako ya luna. Ba ba ituta ni ku mamela za lizazi leo ha ba na fela ku ba ni sepo ya ku punyuha kono hape ba ka ba ni sepo ya ku pila ku ya ku ile. Fahalimwa seo, bafu ba ba mwa muhupulo wa Mulimu ba ka kutisezwa kwa bupilo ni ku ba ni sepo ya ku sa shwa ni kamuta. (Joani 5:28, 29) Ha mu bone mwa n’a taluselize lika ze peli zeo Jesu. Ha n’a bulelela Mareta ka za zuho ya bafu, n’a ize: “Ya lumela ku na, nih’a shwile u ka pila. Mi mutu kaufela ya pila mi a lumela ku na, h’a na ku shwa ni kamuta.” Bupaki kaufela bu bonisa kuli “lizazi” leo li fakaufi hahulu, ili ku talusa kuli mwendi ha mu na “ku shwa ni kamuta.”—Joani 11:25-27.
Jesu cwale a buza Mareta kuli: “Kana u lumela cwalo?” A alaba a li: “E, Mulena.” Jesu ha n’a ka mi buza puzo ye swana kacenu, ne mu ka alaba cwañi? Mwendi ne ku ka mi bela t’ata ku kolwa kuli mwa kona ku pila hona cwalo ku si na ku shwa. Kono niha ne mu ka ikutwa cwalo, ku si na ku kakanya ne mu ka lakaza ku lumela taba yeo. Mu nahane fela buñata bwa ze ne mu ka ituta ha ne mu si ke mwa “shwa ni kamuta”! Mu nahane fela kuli ki mina bao mwa ikola lika ze mu ikumbutanga ku ituta ni ku eza cwale kono fela ha mu na nako ya ku li eza. Hape mu nahane fela ka za ku kopana hape ni balatiwa ba mina ba ba shwile! Ki ifi zibo ye kona ku tisa kuli lika zeo li ezahale, mi mu kona ku i fumana cwañi?
Lwa Kona ku Fumana Zibo ye Isa kwa Bupilo
Kana zibo ya ku ziba Mulimu ni Kreste ha lu koni ku i fumana? Batili. Ki niti kuli ku ituta za misebezi ya Mubupi ha ku feli. Kono Jesu n’a sa talusi za tuto ya ze mwa lihalimu kamba lituto ze ñwi za sayansi ha n’a nyalanisize ‘zibo’ ni “bupilo bo bu sa feli.” Liproverbia kauhanyo 2, litimana 1 ni 5, i bonisa kuli “manzwi” ni “milao” ye mwa Bibele ki za butokwa haiba mutu u bata ku “fumana ku ziba za Mulimu.” Mi ka za Jesu, Joani 20:30, 31 i bonisa kuli lika ze ñozwi mwa Bibele li likani kuli lu “be ni bupilo.”
Kacwalo, zibo ya Jehova ni Jesu Kreste ka mo i ñolezwi mwa Bibele ya kona ku mi bonisa mwa ku fumanela bupilo bo bu sa feli. Bibele ki buka ye ipitezi. Mubupi ka sishemo sa hae n’a itusisize moya wa hae kuli i ñolwe ka nzila ye eza kuli nihaiba batu ba ba si ka ituta b’a kona ku fumana mwateñi zibo ye tokwahala kuli ba be ni bupilo bo bu sa feli. Ka ku swana, mutu ya swala lika ka bubebe ni ya na ni nako ye ñata ni liitusiso, kamita u ka kona ku ituta lika ze nca mwa Mañolo a’ ñozwi ka ketelelo ya moya wa Mulimu. Ku bala kwa mina taba ye ku paka kuli mwa kona ku ituta, kono cwale mu swanela ku itusisa cwañi buikoneli bo?
Mwa lifasi kaufela, batu ba bañata ba fumani kuli nzila ye nde ka ku fitisisa ya ku fumana ka yona zibo ye ki ku ituta Bibele ka butu ka tuso ya mutu yo muñwi ya s’a utwisisize Bibele hande. Sina Nuwe ha n’a tundamezi ku luta batu ba ne ba pila mwa miteñi ya hae, Lipaki za Jehova ni bona ba tabela ku t’o ituta Bibele ni mina kwa ndu ya mina. Ba kana ba itusisa broshuwa ya Ki Sifi Seo Mulimu A Tokwa ku Luna? kamba buka ye na ni toho ya taba ye zamaelela hande, ye li Zibo Ye Isa kwa Bupilo bo Bu Sa Feli. * Nihaikaba kuli ku mi bela t’ata ku lumela kuli mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu batu ba ba sepahala ha ba na ku “shwa ni kamuta,” mwa kona ku fita fa ku kolwa sepiso yeo ha mu nze mu ba ni lipuhisano za Bibele zeo. Kacwalo mu swanela ku ezañi haiba mwa tabela ku pila ku ya ku ile kamba mu bata ku ziba nji ku na ni mabaka a utwahala a’ yemela sepo yeo? Mu amuhele tuto ya Bibele ha ku sa na ni kolo.
Tuto yeo i ka nga nako ye kuma kai? Broshuwa ya makepe a 32 ye sa z’o bulelwa, ili ye fumaneha mwa lipuo ze ñata-ñata, i na ni fela lituto ze kuswani ze 16. Kamba ha ne mu ka toma hora i liñwi ye mu ka itutanga ka sunda, ne ku ka mi ngela fela likweli li sikai kuli mu feze ku ituta lituto za butokwa za Bibele, ka ku itusisa buka ya Zibo Ye Isa kwa Bupilo bo Bu Sa Feli. Lihatiso zeo li tusize batu ba bañata ku ziba lika ze ñata ni ku ba ni lilato le lituna ku Mulimu. Mubupi u ka fa mupuzo ku ba ba mu lata luli, ku ba konisa ku ba ni bupilo bo bu sa feli.
Kaniti lwa kona ku fumana zibo ye isa kwa bupilo, mi zibo yeo i fumaneha ka bunolo. Bibele mutumbi, kamba nihaiba fela likalulo za yona, li tolokilwe mwa lipuo ze fitelela 2,000. Lipaki za Jehova mwa linaha ze 235 ba tabela ku mi tusa ni ku mi fa lihatiso ze tomile fa Bibele kuli mu kone ku ekeza kwa zibo ya mina.
Tuto ya Mina ya ka Butu
Silikani sa mina ni Mulimu ki taba ye mwahal’a mina ni Mubupi. Ki mina fela ba ba kona ku si bukeleza ni ku si tiisa, mi ki yena fela ya kona ku mi fa bupilo bo bu sa feli. Kacwalo, mu swanela ku zwelapili ku ituta ka butu Linzwi la hae le li ñozwi. Ku ba ni mutu ya ka to mi tusanga kamita kwa ndu ya mina, kwa kona ku mi tusa ku fumananga nako ya ku ituta.
Bakeñisa kuli mwa Bibele ni mwa lihatiso ze itusiswa kwa ku ituta Bibele ku na ni zibo ya “ku ziba za Mulimu,” ki kwa butokwa hahulu ku babalela lihatiso zeo. (Liproverbia 2:5) Ka ku eza cwalo mu ka kona ku itusisa zona ka lilimo na lilimo. Haiba mu pila mwa naha ye sa zwelapili, mwendi ha mu si ka itusisa hahulu libuka kwa sikolo, kono ne mu ituta hahulu ka ku teeleza kamba ka ku talimisisa fela. Ka mutala, mwa Benin ku bulelwa lipuo ze fitelela 50. Ha ku komokisi ku fumana batu ba ba kona ku bulela lipuo z’e ne kamba z’e ketalizoho ka ku lukuluha, nihaike ba li ku ba ba be ni libuka za mwa lipuo zeo. Buikoneli bwa mina bwa ku kona ku ituta ka ku teeleza, ku talimisisa, ni ku nahanisisa ki mpo. Niteñi, mu ka fumana kuli libuka za kona ku mi tusa hahulu mwa tuto ya mina.
Nihaike kuli mwa ndu ya mina ku tezi lika ze ñata, mu like ku fumana sibaka se sinde fo mu kona ku bulukela Bibele ni lihatiso ze ñwi ze tomile fa Bibele. Mu li beye fo li kona ku fumanwa ka bunolo ni fo li si ke za kona ku sinyiwa.
Tuto ya Mina ya Lubasi
Haiba mu bashemi, mu swanela ku tabela ku tusa bana ba mina ku ituta lika ze swana ze mu sweli ku ituta. Mwa linaha ze sa zwelapili, bashemi hañata ba twaezi ku lutanga bana ba bona misebezi ye miñata ya butokwa mwa bupilo. Misebezi yeo i kona ku ba ku apeha, ku lwalela likota, ku ka mezi, ku lima, ku yamba, kamba ku lekisa fa musika. Lituto zeo ki za butokwa luli mwa bupilo. Kono bashemi ba bañata ha ba lutangi bana ba bona zibo ye kona ku ba libisa kwa bupilo bo bu sa feli.
Ku si na taba ni muinelo o mu li ku ona, mwendi mu ikutwa kuli ha mu na hande nako. Mubupi wa ziba cwalo ni yena. Ha mu bone mwa n’a bulelezi kale-kale k’o, ka za mwa ku lutela bana linzila za hae: “U na ni ku a luta bana ba hao ka tokomelo, u be ni ngambolo ka ona, niha u inzi mwa ndu ya hao, niha u zamaya mwa nzila, niha u y’o lobala, niha u zuha.” (Deuteronoma 6:7) Ka ku itusisa lisupo zeo, mwa kona ku lika ku lukisa tukiso ya mina ya ku luta bana ba mina, ye cwale ka tukiso ye ye tatama:
1. “Niha u inzi mwa ndu ya hao”: Mu like ku buhisananga za Bibele kamita ni bana ba mina kwa ndu, mwendi ka sunda, sina mwa n’a kana a ezelize mutu yo muñwi ku mina. Lipaki za Jehova
ba fanga lihatiso ze tomile fa Bibele ze swanela kwa ku luta banana ba lilimo kaufela.2. “Niha u zamaya mwa nzila”: Mu ambolange ni bana ba mina ka za Jehova nihaiba ha mu eza lika li sili, sina mo mu ba lutelanga lika za butokwa mwa bupilo kamba mo mu ba felanga ketelelo ka nako ifi kamba ifi.
3. “Niha u y’o lobala”: Mu lapelange ni bana ba mina manzibwana ni manzibwana.
4. “Niha u zuha”: Mabasi a mañata a tusizwe hahulu ki ku nyakisisanga liñolo la Bibele kakusasana ni kakusasana. Kuli ba eze cwalo, Lipaki za Jehova ba itusisanga bukanyana ya Ku Tatuba Mañolo ka Zazi ni Zazi. *
Mwa linaha ze sa zwelapili, bashemi ba bañata ba sebezanga ka t’ata kuli ba tuse yo muñwi kwa bana ba bona kuli a fumane tuto ye likani kwa sikolo. Ka nzila yeo mwana u ka kona ku babalela bashemi ba hae ha ba ka supala. Kono ha mu ituta Bibele ni bana ba mina kaufela ni ku ba tusa ku eza cwalo ni bona, mu ka fumana zibo ye ka isa mina ni lubasi lwa mina kaufela kwa bupilo bo bu sa feli.
Kana ku ta ba ni nako ye lu ka ziba lika kaufela? Kutokwa. Lifasi la luna ha li nze li zamaya mwa mbyumbyulu ye si na fo i felela, lu ka zwelapili ku ituta lika. Mane, Muekelesia 3:11 i bulela kuli: “Linto z’a ezize [Mulimu] kamukana ki ze nde mwa nako ya zona. Mane u beile mwa pilu ya mutu zibo ya linako ze sa feli; kono, nihakulicwalo ha ku na mutu y’a zibile ku tungununa misebezi y’a ezize Mulimu, ku kala kwa makalelo ku isa kwa mafelelezo.” Ku ituta ki nto ye tabisa ye si na ku fela ni kamuta.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 10 Libuka zeo kaufela li hatisizwe ki Lipaki za Jehova.
^ para. 23 I hatisizwe ki Lipaki za Jehova.
[Manzwi a fa likepe 5]
‘Mi bupilo bo bu sa feli, kikuli batu ba be ni zibo’
[Maswaniso a fa likepe 7]
Mu tuse lubasi lwa mina ku ituta cwale ni ku ya ku ile