‘Ku Tisa Taba Ye Nde’

“Ki a mande cwañi fa malundu, mautu a . . . ya tisa litaba ze nde.”—ISAYA 52:7.

1, 2. (a) Ki lika mañi ze sabisa ze ezahala ka zazi? (b) Batu ba bañata ba ikutwanga cwañi ha ba utwa makande a maswe ka nako kaufela?

KACENU batu mwa lifasi kaufela ba bonahala ku kakamaliswa ki litaba za makande a maswe. Ha ba kwalulula wayalesi, ba utwa lipiho ze sabisa za matuku a bulaya mwa lifasi. Ha ba buha makande fa televishini, ba iponela maswaniso a sa konwi ku libalwa a banana ba ba lapile ba ba lilela lituso. Ha banga mutende, ba ipalela ka za ku tunya kwa limbomba mwa miyaho, ni ku bulaya batu ba bañata-ñata ba ba si na mulatu.

² Kaniti, lika ze sabisa za ezahala ka zazi. Mukwa wa lifasi le kaniti luli wa cinca ni ku ba o maswe hahulu. (1 Makorinte 7:31) Mutende o muñwi wa kwa Wiko wa Yurope n’o bulezi kuli fokuñwi ku bonahalanga inge kuli lifasi kaufela li “tuha li ca mulilo.” Kacwalo he ha ku komokisi kuli batu ba bañata ba zwafile! Mutu yo muñwi ya n’a buzizwe ka za litaba za makande za fa televishini mwa United States ku si na kakanyo n’a bulezi mo ba ikutwela bolule-lule, ha n’a ize: ‘Ha se ni buhile makande, na zwafanga luli. Ki litaba ze maswe fela. Za tomohisa pilu luli.’

Makande A Tokwa ku Utwa Mutu Kaufela

3. (a) Bibele i zibahaza taba ye nde ye cwañi? (b) Ki kabakalañi ha mu itebuha taba ye nde ya Mubuso?

³ Mwa lifasi le li zwafisa cwalo, kana taba ye nde ya kona ku fumanwa? Eni, ya kona ku fumanwa! Kwa omba-omba hakalo ku ziba kuli Bibele i zibahaza taba ye nde. Ki taba ya kuli makulanu, lukupwe, bukebenga, lindwa, ni buhateleli kaufela li ka feliswa ki Mubuso wa Mulimu. (Samu 46:9; 72:12) Kana yeo haki yona taba ye nde y’a tokwa ku utwa mañi ni mañi? Lipaki za Jehova ba nahana kuli ki yona luli. Kacwalo, kai ni kai ba zibahala ka buikatazo bwa bona bwa ku taluseza batu ba macaba kaufela taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu.—Mateu 24:14.

4. Ki likalulo lifi za bukombwa bwa luna ze lu ka nyakisisa mwa taba ye, ni mwa taba ye tatama?

⁴ Kacwalo, lu kona ku eza cwañi kuli lu kone ku zwelapili ku kutaza taba ye nde ye nihaiba mwa libaka ze si na siselo? (Luka 8:15) Ku nyakisisa ka bukuswani likalulo ze talu za musebezi wa luna wa ku kutaza ku si na kakanyo ku ka lu tusa ku eza cwalo. Lu kona ku nyakisisa (1) milelo ya luna, kamba libaka le lu kutaleza; (2) lushango lwa luna, kamba ze lu kutaza; ni (3) miezezo ya luna, kamba mo lu kutaleza. Ka ku zwelapili ku ba ni milelo ye swanela, ku utwahaza hande lushango lwa luna, ni ku itusisa miezezo ye minde, lwa kona ku fa batu mwa lifasi kaufela kolo ya ku amuhela taba ye nde ka ku fitisisa—yona taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu. *

 Libaka Ha Lu Abana mwa ku Kutaza Taba Ye Nde

5. (a) Ki lifi libaka le lituna le li lu susumeza ku yanga mwa bukombwa? (b) Ki kabakalañi ha ku kona ku bulelwa kuli ha lu utwa taelo ya mwa Bibele ya ku kutaza lu bonisa lilato ku Mulimu?

⁵ Ha lu nyakisiseñi kalulo ya pili—yona milelo ya luna. Libaka ki lifi ha lu kutazanga taba ye nde? Lu eza cwalo ka libaka le li swana ni la n’a kutalezanga Jesu. N’a ize: “Ni lata Ndate.” (Joani 14:31; Samu 40:8) Libaka le lituna ki la kuli lu susumezwa ki lilato la ku lata Mulimu. (Mateu 22:37, 38) Bibele i bonisa swalisano ye tuna ye mwahal’a lilato la ku lata Mulimu ni bukombwa, kakuli i li: “Ku lata Mulimu, kiha lu mamela litaelo za hae; mi litaelo za hae ha li na bukiti.” (1 Joani 5:3; Joani 14:21) Kana litaelo zeo li kopanyeleza ni taelo ya hae ya kuli ‘mu ye, mu lute macaba’? (Mateu 28:19) Eni. Ki niti kuli, manzwi ao n’a bulezwi ki Jesu, kono ku si na kuliñi n’a zwa ku Jehova. Ku kona ku ba cwañi cwalo? Jesu n’a ize: “Ha ni ezi se siñwi ili na, kono ni bulela z’a ni lutile Ndate.” (Joani 8:28; Mateu 17:5) Kacwalo ha lu mamela taelo ya ku kutaza, lu bonisa Jehova kuli lwa mu lata.

6. Ki mwa linzila lifi m’o lilato la ku lata Mulimu li lu susumeza ku kutaza?

⁶ Hape lilato la ku lata Jehova li lu susumeza ku kutaza kakuli lu bata ku hanyeza buhata b’o Satani a mu sawana ka bona. (2 Makorinte 4:4) Satani n’a hononile ka za ku luka kwa puso ya Mulimu. (Genese 3:1-5) Ka ku ba Lipaki za Jehova, lu nyolelwa ku abana mwa ku beya fa nalela busawani bwa Satani ni ku bonisa bukeni bwa libizo la Mulimu kwa macaba. (Isaya 43:10-12) Hape lu yanga mwa bukombwa bakeñisa kuli lu fitile fa ku ziba tulemeno ni linzila za Jehova. Lu ikutwa ku ba bukaufi hahulu ni yena mi lu na ni takazo ye tuna ya ku bata ku bulelela ba bañwi ka za Mulimu wa luna. Mane musa wa Jehova ni ku luka kwa linzila za hae ku lu tahiseza tabo ye tuna kuli mane ha lu koni ku lisela ku bulela ka za hae. (Samu 145:7-12) Lu ikutwa ku susumezwa ku mu lumbeka ni ku bulela “ze nde za hae” ku ba ba ka utwa.—1 Pitrosi 2:9; Isaya 43:21.

7. Kwand’a lilato la ku lata Mulimu, ki ka libaka lifi le liñwi ha lu yanga kwa ku kutaza?

⁷ Ku na ni libaka le liñwi hape ha lu zwelapili ku yanga mwa bukombwa: Lu ezanga musebezi wa ku kutaza kakuli lu bata luli ku isa taba ye nde ku ba ba zwafisizwe ki libunda la litaba ze maswe ni ku ba ba nyandiswa. Ka ku eza cwalo, lu likanyisa Jesu. Ka mutala, ha mu bone taba ye fumaneha kwa Mareka kauhanyo 6.

8. Taba ya kwa Mareka kauhanyo 6 i bonisañi ka mwa n’a ikutwezi Jesu ka za batu?

⁸ Baapositola ha ne ba kutile kwa musebezituna wa ku kutaza, ba taluseza Jesu kaufela ze ne ba ezize ni ku luta. Jesu ha n’a lemuhile kuli baapositola ne ba katezi, a ba taluseza ku ya hamoho ni yena kuli ba yo ‘katuluha hanyinyani.’ Kacwalo ba longana mwa sisepe ku liba mwa sibaka mo ku kuzize. Batu ba kala ku ba latelela ka ku mata fa munanga mi nakonyana fela ba ba fumana. Ki sika mañi sa n’a ezize Jesu? Taba i biha kuli: ‘A bona undi wa nyangela, mi a ba utwela butuku, kakuli ne ba swana inge lingu ze si na mulisana; mi a kala ku ba luta litaba ze ñata.’ (Mareka 6:31-34)  Mufelañeke ne u susuelize Jesu ku zwelapili ku taluseza batu taba ye nde, ku si na taba kuli n’a katezi. Kaniti, Jesu n’a na ni mufelañeke kwa batu bao.

9. Lu itutañi kwa taba ya kwa Mareka kauhanyo 6 ka za milelo ye minde ya ku kutaza?

⁹ Lu itutañi kwa taba ye? Ka ku ba Bakreste, lu na ni tamo ya ku kutaza taba ye nde ni ku tahisa balutiwa. Lu ikutwa kuli lu tamehile ku taluseza batu taba ye nde, bakeñisa kuli ki tato ya Mulimu kuli “batu kamukana ba piliswe.” (1 Timotea 2:4) Kono lu nga bukombwa bwa luna isi fela sina musebezi o lu tamehile ku eza kono sina musebezi o lu eza kabakala ku utwela ba bañwi butuku. Ha lu utwela batu butuku sina mwa n’a ba utwezi butuku Jesu, pilu ya luna i ka lu susueza ku eza mo lu konela kaufela ku zwelapili ku ba taluseza taba ye nde. (Mateu 22:39) Ku ba ni milelo ye swanela ya ku abana mwa bukombwa ku ka lu susueza ku kutaza taba ye nde ku si na ku lisela.

Lushango lwa Luna ki Lwa Taba Ye Nde ya Mubuso wa Mulimu

10, 11. (a) Isaya u talusa cwañi lushango lo lu kutaza? (b) Jesu n’a tisize cwañi litaba ze nde, mi batanga ba Mulimu ba mwa miteñi ya cwale ba latelezi cwañi mutala wa Jesu?

¹⁰ Ha lu nyakisiseñi cwale kalulo ya bubeli ya bukombwa bwa luna—taba ye lu kutaza. Ki taba mañi ye lu kutaza? Mupolofita Isaya n’a talusize lushango lo lu shaela ka manzwi a mande a, a li: “Ki a mande cwañi fa malundu, mautu a ya tisa litaba ze nde, ya shaela kozo; ya tisa litaba ze nde, ya shaela za ku pilisa, ya li ku Sione: Mulimu wa hao ki ya busa!”—Isaya 52:7.

¹¹ Manzwi a butokwa hahulu mwa liñolo leo a’ li, “Mulimu wa hao ki ya busa!” a lu hupulisa ka za taba ye lu lukela ku kutaza, ili yona taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu. (Mareka 13:10) Mu lemuhe hape timana yeo mo i boniseza hande litaba ze nde ze sa tondahalangi mwa lushango lo lu kutaza. Isaya u itusisa manzwi a cwale ka “litaba ze nde,” “kozo,” ni “ku pilisa.” Lilimo-limo hamulaho wa Isaya, Jesu Kreste mwa miteñi ya hae, n’a talelelize bupolofita b’o ka nzila ye ipitezi ya ku toma mutala wa ku tukufalelwa ku hasanya taba ye nde, ya ku taha kwa Mubuso wa Mulimu. (Luka 4:43) Mwa miteñi ye, sihulu ku kala ka 1919, Lipaki za Jehova ba latelezi mutala wa Jesu ka ku shaela ka tukufalelo taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu o tomilwe ni limbuyoti ze u ka tisa.

12. Taba ye nde ya Mubuso i ama cwañi batu ba ba i amuhela?

¹² Taba ye nde ya Mubuso i ama cwañi batu ba ba i amuhela? Kacenu, sina mwa miteñi ya Jesu, taba ye nde i fa batu sepo mi ya ba omba-omba. (Maroma 12:12; 15:4) I fa batu ba ba sepahala sepo kakuli ba ituta kuli linako ze nde li sa taha. (Mateu 6:9, 10; 2 Pitrosi 3:13) Sepo yeo i tusa hahulu batu ba ba saba Mulimu ku ba ni mubonelo o munde wa za nako ya kwapili. Muñoli wa samu n’a bulezi kuli ha ba “na ku saba taba ye maswe.”—Samu 112:1, 7.

 Taba Ye Ka “Tiisa Ba Ba Lobehile Lipilu”

13. Mupolofita Isaya n’a talusize cwañi limbuyoti ze ba ikola cwale ba ba amuhela taba ye nde?

¹³ Ku zwa f’o, ba ba amuhela taba ye nde, nihaiba cwale ba tiiswa lipilu ni ku fumana lituso. Ka mukwa ufi? Ze ñwi za limbuyoti ne li talusizwe ki mupolofita Isaya, ha n’a sinuzi kuli: “Moya wa Mulena [Muñ’a] Bupilo u ku na; kakuli [Muñ’a] Bupilo u ni tozize kuli ni tiseze babotana litaba ze nde; u ni lumile ku tiisa ba ba lobehile lipilu, ku bulelela ba ba hapilwe kuli ba lukuluhile, ku zibisa ba ba tamilwe mwa tolongo kuli ba kwalululezwi; ku huweleza kuli mwaha wa sishemo sa [Muñ’a] Bupilo ki wo; ki le lizazi l’a ka likanyisa batu Mulimu wa luna; ni ku omba-omba ba ba lila kaufela.”—Isaya 61:1, 2; Luka 4:16-21.

14. (a) Pulelo ya kuli ku “tiisa ba ba lobehile lipilu” i bonisañi ka za taba ya Mubuso? (b) Lu bonisanga cwañi pabalelo ya Jehova ku ba ba lobehile lipilu?

¹⁴ Ka ku ya ka bupolofita b’o, Jesu n’a ka “tiisa ba ba lobehile lipilu,” ka ku kutaza taba ye nde. Mu nahane fela pulelo ya swanisezo yeo ya n’a itusisize Isaya! Ka ku ya ka dikishinari ye ñwi ya Bibele, linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli “ku tiisa” “hañata li itusiswa ku ama kwa ku ‘tama’ silamatela, ili ka mulelo wa ku alafa ni ku folisa ya holofezi.” Mualafi ya lilato a kana a tama silamatela kamba lisila fa sitombo sa mutu ya holofezi ilikuli si kone ku mu tiisa. Ka ku swana, ha ba kutaza lushango lwa Mubuso, bahasanyi ba ba lilato ni bona ba tiisa cwalo bote ba ba holofezi ka nzila ye ñwi. Mi ka ku tusa ba ba mwa butokwi, ba bonisa pabalelo ya Jehova. (Ezekiele 34:15, 16) Muñoli wa samu n’a bulezi za pabalelo ya Mulimu kuli: “Ba ba lobehile lipilu, wa ba folisa, u tama litombo za bona.”—Samu 147:3.

Mo I Tuseza Taba ya Mubuso

15, 16. Ki mitala ifi ya ze ezahazi mwa bupilo ye bonisa ka m’o taba ya Mubuso i tuseza ni ku tiisa ba ba mwa matata?

¹⁵ Lika ze ñata ze ezahezi mwa bupilo li bonisa ka m’o lushango lwa Mubuso lu tuseza ni ku tiisa ba ba lobehile lipilu. Mu nge mutala wa Oreanna, musali-muhulu wa kwa South America ya n’a sa tabeli ku pila ni hanyinyani. Paki ya Jehova a kala ku potelanga Oreanna ni ku mu balelanga Bibele ni hatiso ya Buka Ya Ka ya Makande a Bibele. * Kwa makalelo, musali ya lembwalile yo n’a teelezanga za n’a balelwanga inge a lobezi fa bulobalo bwa hae mi n’a itimanga kwa meto, inze a kuta-kutelanga ku lula moya. Kono hamulahonyana fela, a kala ku itiisanga ka ku ina fa bulobalo bwa hae ha nze a balelwa. Mi nakonyana hasamulaho wa f’o, n’a inanga mwa sipula mwa ndandulo, ku litela ya n’a itutanga ni yena Bibele. Ku zwa f’o, musali yo a kala ku fumanehanga kwa mikopano ya Sikreste kwa Ndu ya Mubuso. Ka ku susuezwa ki za n’a itutile kwa mikopano yeo, a kala ku fa lihatiso za Bibele ku mutu kaufela ya n’a fita kwa ndu ya hae. Mi Oreanna ha n’a na ni lilimo ze 93, a kolobezwa ka ku ba yo muñwi wa Lipaki za Jehova. Taba ya Mubuso ne i zusulusize takazo ya hae ya ku pila.—Liproverbia 15:30; 16:24.

¹⁶ Taba ya Mubuso i tiisa hahulu nihaiba batu ba ba ziba kuli bupilo bwa bona bu tuha bu kaulezwa ki butuku. Mu nge mutala wa Maria wa kwa Wiko wa Yurope. N’a kula butuku bo bu sa foli mi n’a si na sepo ni ye kana. Na s’a felezwi ki mwangalo muta Lipaki za Jehova ne ba mu potezi. Kono ha n’a itutile za lisepiso za Mulimu, a kala ku pila bupilo bwa tabo. A kolobezwa ni ku ba Paki ya Jehova mi a tukufalelwa hahulu mwa musebezi wa ku kutaza. Mwa lilimo ze peli za mafelelezo za bupilo bwa hae, fa pata ya hae ne ku bonahala fela sepo ni tabo. Maria n’a shwile inze a na ni sepo ye tiile ya ku zusiwa kwa bafu.—Maroma 8:38,39.

17. (a) Taba ya Mubuso i cinca cwañi bupilo bwa ba ba i amuhela? (b) Ki mwa linzila lifi mo mu konile ku iponela ili mina ka sibili ka mo Jehova a ‘inulela ba ba kotobani’?

¹⁷ Lipiho ze cwalo li bonisa ka m’o taba ya Mubuso i kona ku cinceza bupilo bwa  ba ba lakaza ku utwa liniti za mwa Bibele. Batu ba ba lila mulatiwa wa bona ba fumananga m’ata ha ba ituta ka za sepo ya zuho. (1 Matesalonika 4:13) Batu ba ba shebile ili ba ba fumana t’ata ku uta mabasi a bona ba fumananga sepo ni bundume ha ba ituta kuli Jehova ha na ku ba fulalela haiba ba sepahala ku yena. (Samu 37:28) Ka tuso ya Jehova, buñata bwa ba ba zwafile ba fumananga hanyinyani-hanyinyani m’ata a ku itiisa, mi hañata b’a konanga mane nihaiba ku felisa kona ku zwafa k’o. (Samu 40:1, 2) Kaniti, ka m’ata a fiwa ki Linzwi la hae, Jehova ka nako ya cwale u “inula ba ba kotobani.” (Samu 145:14) Ha lu bona ka m’o taba ye nde ya Mubuso i tiiseza batu ba ba lobehile lipilu mwa kalulo ya luna ya simu ni mwa puteho ya habo luna, lu hupuliswanga ka nako ni nako kuli lu na ni taba ye nde ka ku fitisisa ye kona ku utwiwa kacenu!—Samu 51:17.

‘Tapelo Ye Ni Ba Lapelela ku Mulimu’

18. Paulusi n’a ikutwile cwañi Majuda ha ne ba hanile taba ye nde, mi libaka ki lifi?

¹⁸ Nihaike kuli lushango lwa luna lu na ni litaba ze nde ka ku fitisisa, ba bañata ba lu hana. Nto yeo i kona ku lu ama cwañi? Lu ikutwa inge mwa n’a ikutwezi muapositola Paulusi. Hañata n’a kutalize kwa Majuda, kono buñata bwa bona ne ba hanile lushango lwa puluso. Ku hana kwa bona k’o ne ku utwisize hahulu Paulusi butuku. N’a itumelezi kuli: “Ni na ni maswabi a matuna, ni butuku bo bu sa pumuli mwa pilu ya ka.” (Maroma 9:2) Paulusi n’a utwezi butuku Majuda ba n’a kutalize ku bona. N’a swabile kuli ne ba hanile taba ye nde.

19. (a) Ki kabakalañi ha ku li ko ku utwahala kuli fokuñwi lwa kona ku zwafa? (b) Ki nto mañi ye ne tusize Paulusi kuli a kone ku zwelapili mwa musebezi wa ku kutaza?

¹⁹ Ni luna lu kutaza taba ye nde ka libaka la kuli lu utwela batu butuku. Mi kwa utwahala kuli lu kana lwa zwafa batu ba bañata ha ba hana lushango lwa Mubuso. Ku ikutwa cwalo ku bonisa kuli lu iyakatwa hahulu ka za buiketo bwa be lu kutaza ku bona. Nihakulicwalo, lu swanela ku hupula mutala wa muapositola Paulusi. Ki nto mañi ye ne mu tusize ku zwelapili mwa musebezi wa ku kutaza? Nihaike kuli n’a swabile ni ku utwa butuku, Majuda ha ne ba hanile ku amuhela taba ye nde, Paulusi n’a si ka lisela ku kutaza kwa Majuda kaufela, ka ku nahana kuli ha ba sa kona ku tusiwa. N’a na ni sepo ya kuli ku sa na ni ba bañwi ba ba ka amuhela Kreste. Kacwalo, Paulusi n’a ñozi ka mwa n’a ikutwela ka za Majuda ba bañwi kuli: “Se si shukelwa ki pilu ya ka, ni tapelo ye ni lapelela Isilaele ku Mulimu, kikuli ba piliswe.”—Maroma 10:1.

20, 21. (a) Mwa bukombwa bwa luna, lu kona cwañi ku likanyisa mutala wa Paulusi? (b) Ki kalulo mañi ya bukombwa bwa luna ye ka nyakisiswa mwa taba ye tatama?

 ²⁰ Mu lemuhe lika ze peli za n’a pundile Paulusi. N’a na ni takazo ye zwelela kwa pilu ya kuli ba bañwi ba kone ku piliswa, mi n’a lapezi ku Mulimu ka za yona taba yeo. Kacenu, lu likanyisa mutala wa Paulusi. Lu na ni takazo ye tuna ya ku bata mutu ufi kamba ufi ya kana a swanela taba ye nde. Lu zwelapili ku lapela ku Jehova kuli lu kone ku fumana batu ba ba cwalo ilikuli lu kone ku ba tusa ku ba mwa nzila ye ka ba libisa kwa puluso.—Liproverbia 11:30; Ezekiele 33:11; Joani 6:44.

²¹ Kono kuli lu kone ku fitisa lushango lwa Mubuso kwa batu ba bañata ka mo ku konahalela kaufela, lu tokwa ku isa mamelelo isiñi fela kwa libaka le lu kutaleza ni ze lu kutaza kono hape ni mo lu kutaleza. Mi mwa taba ye tatama lu ka nyakisisa mo lu kutaleza.

[Litaluso za kwatasi]

Mu Itutileñi?

• Ki ka mabaka afi ha lu yanga mwa bukombwa?

• Ki lushango mañi sihulu lo lu kutazanga?

• Ki limbuyoti mañi ze ba ikola ba ba amuhela lushango lwa Mubuso?

• Ki nto mañi ye ka lu tusa ku zwelapili mwa bukombwa bwa luna?

[Lipuzo za Tuto]

[Maswaniso a fa likepe 18]

Taba ya Mubuso i tiisa ba ba lobehile lipilu

[Maswaniso a fa likepe 20]

Tapelo i lu tusa ku itiisa mwa bukombwa bwa luna