Bibele Ya Kona ku Mi Tusa ku Ba ni Tabo

NIHAIKE kuli hasi buka ya litaelo za likalafo, Bibele i bonisa ka mo maikuto a mande kamba a maswe a kona ku amela munahano kamba buikangulo bwa mutu. Bibele i li: “Pilu ye tabile ki mulyani o munde, kono moya wa lipilaelo u omisa masapo.” Mi hape lu bala kuli: “Ha u fokola mwa lizazi la ziyezi, mata a hao ki a manyinyani.” (Liproverbia 17:22; 24:10) Ku zwafa ku kona ku lu zweta mata, ku lu fokolisa ni ku lu bisa ba ba kona ku ambekwa ka bunolo ki likozi inge lu si na takazo ya ku cinca miinelo kamba ya ku kupa tuso.

Ku zwafa hape ku kona ku fokolisa mutu kwa moya. Batu ba ba ikunga kuli hasi ba butokwa hañata ba ikutwanga kuli ha ba koni ni kamuta ku ba ni silikani se sinde ni Mulimu ni ku tabelwa ki yena. Simone, ya bulezwi mwa taba ye felile, n’a kakanyize ka za haiba “n’a li mutu ya n’a kona ku katelwa ki Mulimu.” Kono ha lu bala mwa Linzwi la Mulimu, yona Bibele, lu fita fa ku lemuha kuli Mulimu u tabela ba ba lika ka t’ata ku mu tabisa.

Mulimu Wa Lu Babalela

Bibele i lu taluseza kuli “[Muñ’a] Bupilo u fakaufi ni ba ba na ni pilu ye lobehile, mi u pilisa ba ba ikutwa ku swaba mwa moya wa bona.” Mulimu h’a kendi ‘pilu ye lobehile ni ye swabile’ kono u sepisa ku ‘wetulusa moya wa ya ishuwa, ni ku pilisa ya lobehile pilu.’—Samu 34:18; 51:17; Isaya 57:15.

Ka nako ye ñwi, Jesu Mwan’a Mulimu, n’a lemuhile kuli ne ku tokwahala kuli a taluseze balutiwa ba hae kuli Mulimu u bonanga bunde bwa batanga ba hae. Mwa swanisezo ya  hae, n’a talusize kuli Mulimu wa bonanga muta taha i wela fafasi—ili nyunywani yeo batu ba bañata ba kana b’a nga kuli hasi ya butokwa. Hape n’a koñomekile kuli Mulimu wa ziba lika ze nyinyani-nyinyani za batu, mane nihaiba palo ya milili ya kwa litoho za bona. Jesu n’a unguzi swanisezo ya hae ka ku bulela kuli: “Cwale mu si ke mwa saba; mu fita litaha ze ñata.” (Mateu 10:29-31) * Jesu n’a bonisize kuli ku si na taba ni mo ba ikungela batu, Mulimu u nga ka butokwa batu ba ba na ni tumelo. Mane muapositola Pitrosi u lu hupuza kuli: “Mulimu h’a yi ka ku keta batu; kono mwa sicaba ni sicaba, ya mu saba mi a eza se si lukile, u lumelelwa ki Yena.”—Likezo 10:34, 35.

Mu Be ni Mubonelo O Itikanelezi

Linzwi la Mulimu li lu susueza ku ikunga ka nzila ye itikanelezi. Muapositola Paulusi n’a ñozi ka ketelelo ya moya wa Mulimu kuli: “Kabakala sishemo se ni filwe, ni bulelela mutu ni mutu ku mina, kuli a si ke a itikanya butuna bo bu fita ni s’a swanezi ku likanya. Kono a ikupule ka se si mu likana, mutu ni mutu ka tikanyo ya tumelo y’a mu file Mulimu.”—Maroma 12:3.

Ka niti ha lu bati ku ipahamisa hahulu kuli mane lu fite ni fa ku itundula, mi hape ha lu bati ku ikisa kwatasi ka ku tula tikanyo ni ku nahana kuli ha lu se siñwi. Kono mulelo wa luna ki wa ku ba ni mubonelo o itikanelezi wa mo lu ikungela, ili mubonelo wa ku lemuha buikoneli bwa luna hamohocwalo ni bufokoli bwa luna. Musali yo muñwi wa Mukreste n’a itusisize manzwi a kuli: “Ni swana ni batu ba bañwi kaufela. Ha ni ya maswe ku feleleza; hape ha ni yo munde hahulu ku fita ba bañwi.”

Ki niti, ku bulela fela ka mulomo kuli lu na ni buitikaneleli bo bu cwalo ku bunolo hahulu ku fita ku bonisa cwalo ka likezo. Lu kana lwa tokwa buikatazo bo butuna kuli lu kone ku felisa mubonelo wa kuli ha lu se siñwi o lu fitile fa ku ba ni ona mwa ku ululuka kwa lilimo. Nihakulicwalo, ka ku tusiwa ki Mulimu lwa kona ku cinca butu bwa luna hamohocwalo ni mubonelo wa luna wa bupilo. Mane seo ki sona se li lu susueza ku eza Linzwi la Mulimu. Lu bala kuli: ‘Mu tubule bakeñisa mukwa wa mina wa pili, mutu wa kale ya boliswa ki litakazo ze puma; ni ku shemunwa mwa mihupulo ya lipilu za mina, ni ku apala mutu yo munca ya bupwa ka siswaniso sa Mulimu mwa ku luka, ni mwa ku kena kwa niti.’—Maefese 4:22-24.

Ha lu ka lika ka t’ata ku cinca ‘mihupulo ya lipilu za luna,’ ili ku talusa ona maikuto a mwahali luli a lu susuezanga ku nga muhato, lwa kona ku cinca butu bwa luna bwa ku inyaziseza hahulu ni ku fita fa ku ikunga hande. Lena, ya bulezwi mwa taba ye felile, n’a fitile fa ku lemuha kuli konji ha n’a toozi mukwa wa hae wa ku nahana kuli ha ku na ya n’a ka mu tabela kamba ku mu tusa, ne ku si ke kwa ba nto ni ye kana ye ne ka kona ku cinca  maikuto a hae. Ki kelezo mañi ye sebeza ye fumaneha mwa Bibele ye n’e tusize Lena, Simone, ni ba bañwi kuli ba kone ku cinca mubonelo wa bona?

Likuka Za Bibele Ze Tisa Tabo

‘U lwalise Muñ’a Bupilo mulwalo wa hao, mi u ka ku tiisa.’ (Samu 55:22) Sa pili, tapelo ya kona ku lu tusa ku ba ni tabo sakata. Simone u li: “Nako kaufela ha ni zwafanga ni lapelanga ku Jehova ku mu kupa kuli a ni tuse. Nako kaufela u ni fanga m’ata ni ku ni etelela mwa miinelo kaufela ye ne ni li ku yona.” Muñoli wa samu ha lu kupa ku lwalisa Jehova milwalo ya luna, sa talusa luli ki ku lu hupulisa kuli Jehova wa lu babalela, mi hape u lu nga ka butu ku ba batu ba swanela ku tusa. Busihu bwa Paseka ya 33 C.E., balutiwa ba Jesu ne ba tomohisizwe lipilu ki za n’a bulezi Jesu ka za lieto la hae le ne li atumela. Jesu n’a ba susuelize ku lapela ku Ndat’ahe, mi kihona a ekeza kuli: “Mu kupe mi mu ka fiwa, kuli tabo ya mina i be ye petehile.”—Joani 16:23, 24.

‘Ku na ni mbuyoti mwa ku fana, ye fita ye mwa ku fiwa.’ (Likezo 20:35) Sina mwa n’a lutezi Jesu, ku fana ki yona nto ya butokwa ye tisa tabo sakata mwa bupilo. Ku sebelisa yona niti ya mwa Bibele yeo ku lu konisa ku isa mamelelo ku ze ba tokwile ba bañwi ku fita ku isa fela mamelelo kwa mifokolo ya luna. Ha lu tusa ba bañwi ni ku ba bona ha ba nga mihato ye bonisa kuli ba itebuha tuso ye lu ba file, lu ikutwanga hande. Lena u kozwi kuli ku kutaza taba ye nde ya mwa Bibele kamita ku ba yahile ni bona ku mu tusa ka linzila ze peli. U li: “Sa pili kikuli ku eza cwalo ku ni fumanisa tabo ya n’a bulezi Jesu, mi sa bubeli kikuli batu ba ni amuhelanga hande, ili nto ye ni tusa ku ba ni tabo.” Ha lu ifana, lu ka iponela buniti bwa Liproverbia 11:25, ye li: “Ya nwiseza ba bañwi, u ka nwisezwa ni yena.”

‘Ku ya inzi mwa maswabi, mazazi kaufela a maswe; kono mwa pilu ya ya tabile ki mukiti wa kamita.’ (Liproverbia 15:15) Kaufela luna lu na ni tukuluho ya ku ikunga ka mo lu latela ni ku keta mwa ku ngela miinelo ya luna. Lwa kona ku iketela ku ba mutu ya nga lika kaufela kuli li maswe ni ku ikutwa ku ba mwa maswabi kamba manyando, kamba lwa kona ku iketela ku ba ni mubonelo o munde wa lika, ku ba ni ‘pilu ye tabile,’ ni ku wabelwa inge ba ba mbwakila fa mukiti. Simone u li: “Ni likanga ku ba ni mubonelo o munde ka mo ni konela kaufela. Ni ipatehisanga ka ku eza tuto ya ka butu ni ku yanga mwa bukombwa, mi ni tundamenanga mwa ku lapela. Mi hape ni likanga ku eza sango ni batu ba ba na ni mubonelo o munde, mi ni batanga ku tusa ba bañwi.” Ku ba ni maikuto a cwalo ku libisa kwa tabo sakata, sina mo i bulelela Bibele kuli: “Mu wabelelwe [Muñ’a] Bupilo, mu tale tabo mina ba ba na ni niti; mu taze lilata la tabo, mina kaufela ba ba na ni lipilu ze lukile.”—Samu 32:11.

‘Mulikan’a mutu wa mu lata ka nako ni nako, u pepezwi kuli a be mwanahabo mwa liziyezi za hae.’ (Liproverbia 17:17) Ha lu taluseza  mulatiwa kamba muelezi ya sepahala pilaelo ya luna lu ka tusiwa ku ziba mo lu kona ku ezeza ha lu ipona ku sa ba ba butokwa mi lu ka toola ona maikuto ao pili a si ka lu imela kale. Ku ikambota ni ba bañwi ku kona ku lu tusa ku ba ni mubonelo o itikanelezi ili o munde. Simone u itumelela kuli: “Ku taluseza ba bañwi kwa tusa luli. Mu tokwa ku bulelela mutu yo muñwi mo mu ikutwela. Hañata se si tokwahalanga fela ki ku taluseza mutu yo muñwi maikuto a mina.” Ha mu ka eza cwalo mu ka iponela buniti bwa lishitanguti le li li: “Pilu ye tezi lipilaelo i inamisa mutu; kono linzwi le li bulelwa ka musa la mu tabisa.”—Liproverbia 12:25.

Se Mu Kona ku Eza

Ze lu nyakisisize ki likuka li sikai fela kwa likuka ze ñata ze nde ni ze tusa za mwa Bibele ze kona ku lu tusa ku felisa maikuto a fosahezi ni ku ba ni tabo sakata. Haiba ni mina mu ipona kuli ha ku na se mu ikonela, lu mi susueza ku tatubisisa ka tokomelo Linzwi la Mulimu, yona Bibele. Mu itute ku ba ni mubonelo o munde wa mo mu ikungela ni wa mo mu ngela silikani sa mina ni Mulimu. Lu sepa kuli ka ku tusiwa ki Linzwi la Mulimu, mu ka kona ku fumana tabo sakata ku ze mu eza kaufela.

[Litaluso za kwatasi]

[Siswaniso se si fa likepe 7]

Ku sebelisa likuka za Bibele ku tisa tabo