Bakreste Ba Benyisa Kanya ya Jehova

“Meto a mina a fuyozwi, kakuli a bona; ni lizebe za mina cwalo, kakuli za utwa.”—MATEU 13:16.

1. Ki ifi puzo ye kona ku buziwa bakeñisa mo ne ba ezelize Maisilaele muta Mushe a shetumuka fa Lilundu la Sinai?

MAISILAELE ba ne ba kubukani fa Lilundu la Sinai ne ba swanela luli ku sutelela ku Jehova. Kakuli mane na s’a ba lukuluzi kale mwa Egepita ka lizoho la hae le li m’ata. N’a ba babalela kwa mubili, ku ba fa lico ni mezi mwa lihalaupa. Ku zwa f’o n’a ba konisize ku tula mpi ya Maamaleke ba ne ba ba taekile. (Exoda 14:26-31; 16:2–17:13) Ha ne ba tibelezi mwa lihalaupa fapil’a Lilundu la Sinai, batu ba ngangama bakeñisa mishika ni mamonyi a ne ba utwile. Hasamulaho ba bona Mushe h’a shetumuka fa Lilundu la Sinai, pata ya hae inze i benya kanya ya Jehova. Kono mwa sibaka sa kuli ba makale ni ku bonisisa kanya ya Jehova, bona ba nyanyuka. “Ba saba ku sutelela ku [Mushe].” (Exoda 19:10-19; 34:30) Ki kabakalañi ha ne ba sabile ku benya kwa kanya ya Jehova, yena ya ne a se a ba ezelize kale lika ze ñata?

2. Ki lifi libaka le ne li kana li tisize kuli Maisilaele ba sabe ha ba bona kanya ya Mulimu i benya ku Mushe?

² Ku bonahala kuli ze n’e kile za ezahala kwamulaho kona ze n’e sabisize hahulu Maisilaele ka nako yeo. Ha ne ba foselize Jehova ka bomu ka ku eza namani ya gauda,  n’a ba kalimezi. (Exoda 32:4, 35) Kana kalimelo yeo ye zwa ku Jehova ne i ba lutile se siñwi mi kana ne ba itebuhile yona? Batili, buñata bwa bona ne ba si ka eza cwalo. Muta n’a li fakaufi ni ku shwa, Mushe n’a hupuzi taba ya namani ya gauda ni lifoso ze ñwi za ku sa utwa kwa Maisilaele. N’a bulelezi sicaba kuli: “Mwa ikuhumuseza taelo ya [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa mina, ha mu si ka mu kolwa, mi ha mu si ka eza ka linzwi la hae. Mu ikuhumuselize [Muñ’a] Bupilo haisali ni kala ku mi ziba.”—Deuteronoma 9:15-24.

3. Mushe n’a ikwahelanga cwañi?

³ Ha mu bone mwa n’a ezelize Mushe h’a bona kuli Maisilaele ba saba. Taba ye ñozwi i li: “Mushe h’a s’a felize ku bulela ni bona, a ikwahela lisila kwa pata. Mushe h’a n’a kenanga fapil’a [Muñ’a] Bupilo ku bulela ni Yena, n’a tubula lisila kwa pata ku fitela mane ha zwa; h’a zwa a bulelele bana ba Isilaele z’a n’a laezwi. Bana ba Isilaele ne ba bona kuli litalo la pata ya Mushe la benya; mi Mushe n’a ikwahelanga lisila kwa pata, ku fitela h’a ka y’o kena, ku y’o bulela ni [Muñ’a] Bupilo.” (Exoda 34:33-35) Ki kabakalañi Mushe fokuñwi ha n’a ikwahelanga lisila kwa pata? Lu kona ku itutañi kwa taba yeo? Ku fumana likalabo za lipuzo zeo ku ka lu tusa ku tatubisisa bulikani bwa luna ni Jehova.

Litohonolo Ze Ne Wezi mwa Mezi

4. Ki ifi taluso ya n’a patuluzi muapositola Paulusi ya za ku ikwahela pata kwa Mushe?

⁴ Muapositola Paulusi n’a talusize kuli Mushe n’a ikwahelanga lisila kwa pata bakeñisa minahano ni muinelo wa lipilu za Maisilaele ka sibili. N’a ize: “Bana ba Isilaele ne ba palelwa ku talima pata ya Mushe, kabakala kanya ye fa pata ya hae, . . . kono ba tatafalile mwa maikuto a bona.” (2 Makorinte 3:7, 14) Ki bumai kwa butuna! Maisilaele ne ba li sicaba sa n’a iketezi Jehova, mi n’a bata kuli ba sutelele ku yena. (Exoda 19:4-6) Niteñi bona ne ba zina-zina ku talimisisa kanya ya Mulimu ye ne benya. Ku fita kuli ba bonise lilato ni buineelo bwa bona ka ku sikululela lipilu ni minahano ya bona ku Jehova, likezo za bona ne li bonisa kuli ne ba mu fulalezi.

5, 6. (a) Ki ku swana kufi ko ne ku li teñi mwahal’a Bakreste ba kwa makalelo ni Maisilaele ba mwa miteñi ya Mushe? (b) Ki ifi shutano ye n’e li mwahal’a ba ne ba teelelize ku Jesu ni ba ne ba hanile?

⁵ Ne ku na ni taba ye swana ni yeo mwa linako za Bakreste ba kwa makalelo. Paulusi ha t’o sikuluhanga ku ba Mukreste, bulikani bwa Mulao ne se bu yolilwe kale ki bulikani bo bunca, bwa n’a yemezi Jesu Kreste, yena Mushe Yo Mutuna. Ibe ka manzwi kamba ka likezo za hae, Jesu n’a benyisize kanya ya Jehova ka ku petahala. Paulusi n’a ñozi cwana ka za Jesu ya n’a zuhile kwa bafu: “Ki yena ye li ponahalo ya kanya ya hae, ni siswaniso sa se A li sona.” (Maheberu 1:3) Ki tohonolo kwa butuna ye ne ba na ni yona Majuda! Ne ba kona ku ikutwela manzwi a bupilo bo bu sa feli ku Mwan’a Mulimu ka sibili. Ka bumai, buñata bwa batu ba n’a kutalize ku bona Jesu ne ba si ka teeleza. Ka za bona, Jesu n’a kutezi manzwi a bupolofita bwa Jehova bwa n’a ñozi Isaya, kuli: “Lipilu za ba sicaba se, li nunile, lizebe za bona li utwa ka tata, mi ba itimile kwa meto, kuli ba si ke ba bona ka meto, ba si ke ba teeleza ka lizebe, ba si ke ba utwa ka lipilu, ba si ke ba sikuluha, mi ni si ke na ba folisa.”—Mateu 13:15; Isaya 6:9, 10.

⁶ Ne ku na ni shutano ye tuna mwahal’a Majuda ni balutiwa ba Jesu, ba n’a bulezi Jesu kuli: “Meto a mina a fuyozwi, kakuli a bona; ni lizebe za mina cwalo, kakuli za utwa.” (Mateu 13:16) Bakreste ba niti ba nyolelwa ku ziba Jehova ni ku mu sebeleza.  Ba tabela ku peta tato ya hae, ku likana ni mo i patululezwi mwa Bibele. Kabakaleo Bakreste ba ba tozizwe ba benyisa kanya ya Jehova mwa bukombwa bwa bona bwa bulikani bo bunca, mi ba buñata bo butuna ni bona ba eza nto ye swana.—2 Makorinte 3:6, 18.

Libaka Taba Ye Nde Ha I Kwahezwi

7. Ki kabakalañi ha lu sa komoki ba bañata ha ba hana taba ye nde?

⁷ Sina mo lu bonezi, buñata bwa Maisilaele mwa miteñi ya Jesu ni ya Mushe, ne ba hanile tohonolo ye ipitezi ye ne ba na ni yona. Ku cwalo ni mwa miteñi ya luna. Buñata bwa batu ba hana taba ye nde ye lu kutaza. Mi ha lu komoki. Paulusi n’a ñozi kuli: “Evangeli ya luna haiba i kwahezwi, i kwahelezwi ba ba shwa; ili ba ba sa lumeli, bao mulimu wa lifasi le u foufalize kutwisiso ya bona.” (2 Makorinte 4:3, 4) Satani u lika ka t’ata ku pata taba ye nde, mi batu ba bañata ni bona ba ikwahela kapai kwa meto kuli ba si ke ba bona.

8. Kutokwa zibo ku foufalize cwañi ba bañata, mi luna lu kona ku pima cwañi muinelo wo?

⁸ Meto a swanisezo a batu ba bañata a foufalizwe ki kutokwa zibo. Bibele i bulela macaba kuli “kutwisiso ya bona i fifalile, mi ba kwahule ni bupilo bwa Mulimu, kabakala ku tokwa zibo, ni kabakala butata bwa lipilu za bona.” (Maefese 4:18) Pili a si ka ba kale Mukreste, Paulusi ya n’a ziba Mulao hande, n’a foufalizwe ki ku sa ziba kuli n’a nyandisa puteho ya Mulimu. (1 Makorinte 15:9) Niteñi Jehova a mu patululela niti. Paulusi u li: “Ni shemubilwe, kuli ka na pili, Jesu Kreste a bonahalise pilu-telele ya hae, mi ku eziwe mutala ka na, ku tusa kaufela ba ba ka lumela ku yena, kuli ba fiwe bupilo bo bu sa feli.” (1 Timotea 1:16) Ba bañata ba ba kile ba lwanisa niti ya za Mulimu sina Paulusi se ba mu sebeleza cwale. Sisupo seo si swanela ku lu susueza ku zwelapili ku kutaza nihaiba kwa batu ba ba lu lwanisa. Kono ha lu nze lu ituta Linzwi la Mulimu kamita ni ku li utwisisa, lu ipukeleza kuli lu si ke lwa eza ze maswe kabakala kutokwa zibo ko ku tisa kuli lu si ke lwa shemubiwa ki Jehova.

9, 10. (a) Majuda ba mwa miteñi ya baapositola ne ba iponahalize cwañi kuli ne ba sa lati ku lutiwa mi ne ba ñañelezi mihupulo ya bona? (b) Kana ku cwalo ni mwa Krestendomu kacenu? Mu taluse.

⁹ Ba bañata ha ba utwisisi za kwa moya bakeñisa kuli ha ba lati ku ituta mi ba ñañelezi mihupulo ya bona. Majuda ba bañata ne ba hanile Jesu ni lituto za hae kakuli ne ba ñañelezi Mulao wa Mushe. Kono ne ku na ni ba bañwi ba ne ba lumezi. Ka mutala, hamulaho wa zuho ya Jesu, “buñata bo butuna bwa baprisita ba t’o ipeya kwa tumelo.” (Likezo 6:7) Niteñi Paulusi n’a ñozi cwana ka za buñata bwa Majuda: “Ni kacenu ha ku balwa litaba za Mushe, kapai ka sa  apesize lipilu za bona.” (2 Makorinte 3:15) Paulusi u lukela kuli n’a ziba manzwi ao Jesu n’a kile a bulelela ba bahulu ba bulapeli bwa Majuda, a kuli: “Mu balisisa Mañolo kakuli mu sepile ku fumana mwateñi bupilo bo bu sa feli; bo ki ona a paka za ka.” (Joani 5:39) Ona Mañolo ao a ne ba balisisa n’a swanela ku ba tusa ku lemuha kuli Jesu n’a li yena Mesiya. Kono Majuda ne ba kumalezi mihupulo ya bona, mi nihaiba Mwan’a Mulimu ya n’a eza limakazo n’a si ka kona ku ba sikulula.

¹⁰ Ki mo ku inezi ni kwa batu ba bañata ba ba mwa Krestendomu kacenu. Sina Majuda ba mwa miteñi ya baapositola, “ba tukufalezwi za Mulimu, kono isi ka ku utwiseza.” (Maroma 10:2) Ba bañwi niha ba ituta Bibele, ha ba lati ku lumela ze i bulela. Ba hana ku lumela kuli Jehova u luta batu ba hae ka ku itusisa sitopa sa Bakreste ba ba tozizwe sa mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso. (Mateu 24:45) Kono luna lwa utwisisa kuli Jehova ki yena ya luta batu ba hae ni kuli kutwisiso ya niti ya za Mulimu i sweli ya ekezeha ku zwa kwamulaho k’o. (Liproverbia 4:18) Bakeñisa ku lumela ku lutiwa ki Jehova, lu filwe mbuyoti ya ku ba ni zibo ya tato ni mulelo wa hae.

11. Moya wa ku bata fela ku lumela mwa latela mutu u patezi cwañi ba bañwi niti?

¹¹ Ba bañwi ba foufalizwe ki ku bata fela ku lumela mo ba latela. Ne ku polofitilwe kale kuli ba bañwi ne ba ka sheununa batu ba Mulimu ni lushango lo ba shaela lwa ku ba teñi kwa Jesu. Muapositola Pitrosi n’a ñozi kuli: “Ba libala ka mabomu,” kuli Mulimu n’a tisize munda mwa lifasi mwa miteñi ya Nuwe. (2 Pitrosi 3:3-6) Ba bañata ba ba ipala kuli ki Bakreste ni bona b’a ziba hande kuli Jehova u na ni makeke, sishemo, mi wa swalela; kono ba itimeza mitala kamba ku hana taba ya kuli Mulimu h’a latuli mulatu wa ya fosize. (Exoda 34:6, 7) Bakreste ba niti ba ikataza ku utwisisa ze i luta Bibele luli.

12. Batu ba foufalizwe cwañi ki sizo?

¹² Ba bañata ba ba yanga kwa keleke ba foufalizwe ki sizo. Jesu n’a bulelezi cwana ba bahulu ba bulapeli mwa miteñi ya hae: “Mu felisa mulao wa Mulimu ka sihabo mina.” (Mateu 15:6) Majuda ka tukufalelo ne ba kalisize sinca bulapeli bo bu kenile ha ba kuta mwa butanga kwa Babilona, kono baprisita ka sibili ne ba ikuhumusa ni ku ipona ku luka. Mikiti ya bulapeli ne se i ezezwa fela mulao, ne i sa bonisi sabo ya ku saba Mulimu. (Malaki 1:6-8) Nako ya Jesu ha i t’o eshanga, bañoli ni Bafalisi ne se ba shangezi lizo ze ñata-ñata kwa Mulao wa Mushe. Jesu n’a shongolozi buipi bwa banna bao kakuli ne se ba keshebisize likuka ze lukile fo ne ku tomile ona Mulao. (Mateu 23:23, 24) Bakreste ba niti ba lukela ku tokomela kuli ba si ke ba tuhelela lizo za batu za bulapeli kuli li ba yaulule mwa bulapeli bo bu kenile.

‘Ku Bona Ya Sa Bonwi’

13. Mushe n’a boni kalulo ye ñwi ya kanya ya Mulimu ka linzila lifi ze peli?

¹³ Mushe n’a kupile ku bona kanya ya Mulimu fa lilundu, mi n’a boni liseli le ne li siyezi hamulaho wa ku fita kwa kanya ya Jehova. Ha n’a kena mwa tabernakele n’a sa ikwaheli lisila kwa pata. Mushe n’e li mutu  wa tumelo ye tiile ya n’a tabela ku eza tato ya Mulimu. Nihaike n’a filwe mbuyoti ya ku bona kalulo ye ñwi ya kanya ya Jehova mwa pono, ku kona ku bulelwa kuli na s’a boni kale Mulimu ka meto a hae a tumelo. Bibele i bulela kuli Mushe “n’a tiya, inge u bona ya sa bonwi.” (Maheberu 11:27; Exoda 34:5-7) Mi n’a benyisize kanya ya Mulimu isiñi fela ka liseli le ne li benyize ka nakonyana fa pata ya hae kono hape ni ka ku ikataza ku tusa Maisilaele kuli ba zibe Jehova ni ku mu sebeleza.

14. Jesu n’a boni cwañi kanya ya Mulimu, mi n’a tabela ku ezañi?

¹⁴ Ha n’a li kwa lihalimu, Jesu n’a boni kanya luli ya Mulimu ka nako ye telele, mane nihaiba pili lika kaufela li si ka ezwa kale. (Liproverbia 8:22, 30) Mwahal’a nako yeo kaufela, ne ba bile balikani ba batuna luli. Jehova Mulimu n’a bonisize lilato le lituna ku mwana y’o ya li mweli ku ze bupilwe kaufela. Jesu ni yena n’a bonisize lilato le li swana ku Mulimu ya n’a mu file bupilo. (Joani 14:31; 17:24) Ne ba latana ka lilato le li petehile la mutu ni ndat’ahe. Sina Mushe, Jesu n’a tabela ku benyisa kanya ya Jehova ku za n’a luta.

15. Bakreste ba nahanisisa cwañi za kanya ya Mulimu?

¹⁵ Sina Mushe ni Jesu, Lipaki za Mulimu ba fa lifasi-mubu cwale ba tukufalezwi ku nahanisisa za kanya ya Jehova. Ha ba si ka fulalela taba ye nde ya kanya. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Nako ye ba ka sikuluhela ku Mulena [ku eza tato ya hae], kapai ka ka zwiswa.” (2 Makorinte 3:16) Lu ituta Mañolo kakuli lu bata ku eza tato ya Mulimu. Lu tabela kanya ye benya fa pata ya Jesu Kreste, yena Mwan’a Jehova ni Mulena ya tozizwe, mi lu likanyisa mutala wa hae. Sina Mushe ni Jesu, lu fuyauzwi ka ku fiwa bukombwa bwa ku luta ba bañwi ka za Mulimu ye lu lapela ya na ni kanya.

16. Lu tuseha cwañi bakeñisa ku ziba niti?

¹⁶ Jesu n’a lapezi kuli: “Na ku lumbeka Ndate, . . . kakuli litaba za hao u li patezi ba ba butali ni ba ba talifile, mi u li patululezi bana ba banyinyani.” (Mateu 11:25) Jehova u fa kutwisiso ya milelo ni butu bwa hae kwa batu ba ba na ni niti ni ba ba na ni lipilu ze ikokobeza. (1 Makorinte 1:26-28) Se lu li mwa pabalelo ya hae, mi u lu luta kuli luna beñi lu tusehe—ili ku ikola bupilo bwa luna ka ku tala. Haike lu sutelele ku  Jehova fo lu fumanela kolo kaufela, ku itebuha litukiso za hae ze ñata z’e lu tusa ku mu ziba hande.

17. Lu kona ku ziba cwañi mikwa ya Jehova ka ku tala?

¹⁷ Paulusi n’a ñolezi Bakreste ba ba tozizwe kuli: “Luna kaufela ba ba talima nge mwa siiponi [kamba ba ba benyisa] kanya ya Mulena, ka meto a’ si na kapai, lu fetuha ku ba siswaniso si li siñwi ni Yena, ku zwa kwa kanya, ku ya kwa kanya.” (2 Makorinte 3:18) Ibe kuli sepo ya luna ki ya ku pila kwa lihalimu kamba fa lifasi, mo lu ekeleza kwa zibo ya ku ziba Jehova—yona mikwa ni butu bwa hae ka mo li patululezwi mwa Bibele—ki mo hape lu bela sina yena. Haiba lu nahanisisa ka buitebuho ka za bupilo bwa Jesu Kreste, bukombwa bwa hae, ni lituto za hae, lu ka bonisa mikwa ya Jehova ka ku tala. Kwa tabisa luli ku ziba kuli lu lumbekisa Mulimu wa luna, yena yo lu bata ku benyisa kanya ya hae!

Kana Mwa Hupula?

• Ki kabakalañi Maisilaele ha ne ba sabile ku talima kanya ya Mulimu ye n’e benya ku Mushe?

• Taba ye nde ne i “kwahezwi” cwañi mwa miteñi ya baapositola? Mwa miteñi ya luna b’o?

• Lu benyisa cwañi kanya ya Mulimu?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 19]

Maisilaele ne ba sa koni ku talima pata ya Mushe

[Maswaniso a fa likepe 21]

Ba bañata ba ba kile ba lwanisa niti ya za Mulimu sina Paulusi se ba mu sebeleza cwale

[Maswaniso a fa likepe 23]

Batanga ba Jehova ba tabela ku benyisa kanya ya Jehova