“Ku Zibisa Ba Ba Hapilwe Kuli Ba Lukuluhile”

KWA MAKALELO a bukombwa bwa hae, Jesu n’a zibisize kuli musebezi wa hae ne u kopanyeleza “ku zibisa ba ba hapilwe kuli ba lukuluhile.” (Luka 4:19) Ka ku latelela mutala wa Mulen’a bona, Bakreste ba niti ba kutaza taba ye nde ya Mubuso kwa “batu kamukana,” ili ku ba lukulula kwa butanga bwa bona bwa kwa moya ni ku ba tusa ku kondolokisa mupilelo wa bona.—1 Timotea 2:4.

Musebezi wo kacenu u ama ku kutaza kwa bahapiwa tenyene—bona batu ba ba tamezwi milatu ye fitana-fitana ni ba ba itebuha tukuluho ya kwa moya. Lu sepa kuli mu ka ikola piho ye susueza ye ya za musebezi wa Lipaki za Jehova wa ku kutaza mwa litolongo za Ukraine ni libaka ze ñwi za Yurope.

Ba Ne Ba Tuhezi Milyani Ye Kola ni ku Fetuha Bakreste

Kwa lilimo ze 38 z’a pilile Serhii, * lilimo ze 20 u li tandezi mwa tolongo. Mane n’a felelize sikolo sa hae mwa tolongo. U li: “Lilimo-limo kwamulaho, ne ni tamezwi bubulai, mi ku sa siyezi lilimo ze ñwi ze ni sa pika. Mwa tolongo ne ni li muhateleli, mi mapantiti ba bañwi ne ba ni saba.” Kana ku eza cwalo ne ku tisize kuli a ikutwe ku lukuluha? Batili. Ka nako ye telele, Serhii n’a komilwe ki milyani ye kola, bucwala, ni kwai.

Cwale lipantiti le liñwi la abana ni yena niti ya mwa Bibele. Ne ku swana inge kuli liseli ne li benyiselizwe mwa sibaka se si lififi. Hamulaho wa likwelinyana, a tuhela mikwa ye n’e mu komile, a ba mukutazi wa taba ye nde mi a kolobezwa. Serhii cwale u patehile mwa tolongo ku sebeleza Jehova sina sikombwa sa ka nako kaufela. U tusize likebenga ze 7 ku tuhela mikwa ya zona ni ku ba mizwale ba hae ba kwa moya. B’a silezi ku bona ba lukuluzwi kono Serhii u sa li mwa tolongo. Nto yeo ha i mu filikanyi kono u tabile bakeñisa kuli wa kona ku tusa ba bañwi ku fumana tukuluho ya kwa moya.—Likezo 20:35.

Victor ki yo muñwi wa ba ne ba itutanga ni Serhii mwa tolongo mi kwamulaho n’a lekisanga milyani ye kola ni ku itusisa hahulu yona. Hamulaho wa ku lukululwa mwa tolongo, Victor n’a zwezipili ku eza zwelopili ya kwa moya mi kwa mafelelezo a ya kwa Sikolo sa Tuto ya  Bukombwa mwa Ukraine. Cwale s’a li paina ya ipitezi kwa Moldova. Victor u li: “Ne ni kalisize ku zuba ha ne ni li wa lilimo ze 8, ni ku nwa maswe ha ne ni li wa lilimo ze 12, ni ku itusisa milyani ye kola ha ne ni li wa lilimo ze 14. Ne ni bata ku cinca mupilelo wa ka, kono buikatazo bo ne ni ezize kaufela ne bu palile. Kono ka 1995, na ni musal’a ka ha ne lu nze lu itukiseza ku tuta ni ku siya balikani ba ka ba ba maswe, sibangoki se siñwi sa to bulaya musal’a ka. Na tomoha pilu luli. ‘Musal’a ka u kai ka nako ya cwale? Ku ezahalangañi mutu ha shwa?’ Na zwelapili ku ipuzaka lipuzo kono ne ku si na likalabo. Kacwalo se ni itusisa hahulu milyani ye kola kuli ni kone ku libala za teñi. Na tamiwa bakeñisa milyani ye kola mi na atulelwa ku pika lilimo ze ketalizoho mwa tolongo. Teñi m’o, Serhii a ni tusa ku fumana likalabo. Ne ni likile hañata-ñata ku tuhela milyani ye kola, kono konji honafa ha se ni itusisize Bibele kihona ni kona ku tuhela. Linzwi la Mulimu li m’ata luli!”—Maheberu 4:12.

Likebenga Ze T’ata Za Cinca

Vasyl n’a sa itusisangi milyani ye kola, kono niteñi n’a li mwa butanga. U li: “Nto ye ne i ni komile ne li papali ya liñindi ni milenzele. Ne ni itutile ku nata batu ba sa bi ni bituma fa mubili.” Vasyl n’a uzwezanga batu ka ku itusisa mikwa ya hae ya bubangoki. “Ne ni tamilwe halalu mi nto yeo ne i tisize kuli musal’a ka a ni siye. Ka nako ye ne ni atulezwi ku pika lilimo ze ketalizoho, na kalisa ku balanga lihatiso za Lipaki za Jehova. Ne ni susuelizwe ku bala Bibele, kono ne ni sa ezanga papali ya ka ye ne ni lata hahulu ya liñindi ni milenzele.

“Kono hamulaho wa ku bala Bibele ka likweli ze silezi, ne ku bile ni cinceho ye ñwi ku na. Ne ni sa ikutwi ku taba hahulu ha ni bitile yo muñwi sina mo ne ni ikutwelanga sa pili. Kacwalo na kala ku itekula ku bona nji ne ni pila ka ku lumelelana ni manzwi a kwa Isaya 2:4, mi na lemuha kuli ne ni na ni ku eza linciceho hakusicwalo ne ni ka shwela fela mwa tolongo. Kiha se ni yumba lika kaufela ze ne ni itusisanga mwa papali yeo mi na kala ku belekela fa ku cinca butu bwa ka. Ne ku si ko ku bunolo, kono hañihañi ku yeya ni ku lapela kwa ni tusa ku tuhela mikwa ya ka ye maswe. Fokuñwi, ne ni kupanga Jehova ni miyoko inze i lota kuli a ni fe m’ata a ku siyelela mikwa ye n’e ni kombelezi. Kwa mafelelezo na kwanisa.

 “Hamulaho wa ku lukululwa mwa tolongo, na yo kopana hape ni lubasi lwa ka. Cwale ni sebeleza mwa mukoti wa malasha. Musebezi wo u ni konisa ku fumana nako ye ñata ya ku abana mwa musebezi wa ku kutaza ni musal’a ka ni ku peta buikalabelo bwa ka mwa puteho.”

Mykola ni balikani ba hae ne ba bukuzi lipanga li sikai mwa Ukraine. Kiha sa atulelwa ku pika lilimo ze lishumi mwa tolongo. Pili a si ka tamiwa kale, na kile a ya hañwi kwa keleke ye ñwi—ili ka mulelo wa ku bata ku yo uzwa kwateñi hasamulaho. Mulelo wa hae ne u palile, kono poto ya hae ne i tisize kuli Mykola a nahane kuli Bibele i tezi makande a sa tabisi a baprisita ba Bulapeli, a likandela, ni a mazazi a lipumulo za bulapeli. U li: “Ha ni zibi kuli ne ku tile cwañi kono na kalisa ku bala Bibele. Ne ni komokile ku lemuha kuli Bibele ne i shutanela kwahule ni mo ne ni i ngela!” A ikupela tuto ya Bibele mi a kolobezwa ka 1999. Ku talima mwa s’a inezi cwale, ku t’ata ku kolwa kuli mutang’a bukombwa ya ikokobeza cwalo n’a banga lisholi le li maswe le ne li uzweza lipanga ka lilwaniso!

Vladimir n’a atulezwi lifu. Ha n’a nze a libelela ku bulaiwa, a lapela ku Mulimu ni ku mu sepisa kuli n’a ka mu sebeleza haiba a shemubiwa. Mi mulao wa cinciwa, mi mwa sibaka sa ku bulaiwa a atulelwa ku pika tolongo ku isa lifu. Ka ku bata ku taleleza sepiso ya hae, Vladimir a kalisa ku bata bulapeli bwa niti. A iñolisa kuli a n’o amuhelanga lituto ka poso mi a fiwa diploma ki ba keleke ya Adventist, kono n’a si ka kolwa.

Kono hasamulaho wa ku bala limagazini za Tora ya ku Libelela ni Awake! mwa sifalana sa tolongo yeo, Vladimir a ñolela kwa ofisi ya mutai wa Lipaki za Jehova mwa Ukraine, mi a kupa ku potelwa. Muta mizwale ba mwa sibaka seo ne ba mu potezi, n’a ikunga kuli ki Paki mi n’a kutazanga mwa tolongo. N’a tusizwe ku fita fa ku ba muhasanyi wa Mubuso. Ka nako ye ne i ñolwa taba ye, Vladimir ni balikani ba hae ba 7 mwa tolongo ne ba libelezi kolobezo. Kono ba na ni butata bo buñwi. Mapantiti ba ba atulezwi ku pika tolongo ku isa lifu ba pila mwa litokisi ni ba bulapeli bwa bona fela, mi bakeñisa kuli Vladimir ni balikani ba hae ki ba bulapeli bo bu swana kona kuli ba pila hamoho. Kacwalo ba kona ku kutaza ku mañi? Ba kutazanga kwa bakanteli ba tolongo mi ba ñolanga mañolo.

Nazar n’a tutile ku zwa kwa Ukraine ku ya cwa Czech Republic kwa na iz’o swalisana ni sikwata sa masholi. Mi a tamiwa ka lilimo ze talu ni licika. Ha na sa li mwa tolongo a potelwa ki Lipaki za Jehova ba ne ba zwa mwa tolopo ya Karlovy Vary, a ituta niti, mi a eza licinceho ze tuna luli. A mano bona cwalo, mukanteli yo muñwi a bulelela mapantiti ba n’a pila ni bona Nazar mwa sitokisi kuli: “Kambe kaufela mina ne mu li inge munna yani wa kwa Ukraine, ne ni ka fita fa ku bata musebezi u sili.” Yo muñwi yena n’a ize: “Lipaki za Jehova ba ki licaziba luli. Batu ba kenanga mwa tolongo inze ba li likebenga kono ba lukululwanga inze ba li batu ba bande.” Nako ye Nazar u kwahae. U itutile bubeti mi u nyezi, mi yena hamoho ni musal’a hae ba mwa bukombwa bwa ka nako kaufela. U itumela hahulu kuli n’a potezwi ki Lipaki mwa tolongo!

Maikuto A Ba Muuso

Haki mapantiti fela ba ba itebuha musebezi o ba eza Lipaki za Jehova. Miroslaw Kowalski ya li muyemeli wa tolongo ye ñwi kwa Poland, n’a ize: “Lwa itumela luli ha ba to potanga. Mapantiti ba bañwi ne ba si ka hula hande. Mwendi ne ba sa ngiwi ku ba batu. . . . Tuso ya [Lipaki] ki ya butokwa hahulu bakeñisa kuli lu na ni babeleki ni baluti ba banyinyani.”

Mukanteli yo muñwi wa tolongo ye ñwi kwa Poland n’a ñolezi ofisi ya mutai ili ku kupa kuli Lipaki ba potelange hahulu tolongo mwa belekela. Kabakalañi? U talusa kuli: “Bayemeli ba Watchtower ha ne ba ka kuta-kutela ku potanga, mapantiti ne ba ka tusiwa ku ba ni tulemeno twa kwa batu mi ne ba ka felisa mifilifili ye mwahal’a mapantiti.”

Mutende o muñwi wa kwa Ukraine ne u bihile za lipantiti ya n’a zwafile hahulu ya n’a bata ku ipulaya kono cwale a tusiwa ki Lipaki za Jehova. Piho yeo i zwelapili ku bulela kuli: “Nako ye munna yo u sweli wa fola mwa maikuto. U latelelanga milao ya tolongo mi u tomela ba bañwi mutala o munde.”

 Lituso Li Zwelapili ni Kwand’a Tolongo

Lituso ze zwa mwa musebezi o ba eza Lipaki za Jehova ha li feleli fela mwa tolongo. Lituso li zwelangapili mapantiti niha se ba lukuluzwi. Bakreste ba babeli bo Brigitte ni bo Renate, se ba tusize batu cwalo ka lilimo-limo. Mutende wa kwa Germany o bizwa Main-Echo Aschaffenburg, u bulela cwana ka za bona: “Ba babalelanga mapantiti ka likweli ze talu kamba ze ketalizoho ha se ba lukuluzwi, ku ba susueza ku ziba ze ba pilela. . . . Ba zibahala ka mulao kuli ki baitateli ba ba tatubanga mapantiti ku bona haiba ba cincize. . . . Hape ba sebelisananga hande ni babeleki ba tolongo.” Batu ba bañata ba ne ba li mapantiti ba neezi bupilo bwa bona ku Jehova bakeñisa ku fiwa tuso ye cwalo.

Mane nihaiba makwambuyu ba litolongo ba fumananga tuso kwa musebezi wa Lipaki za Jehova wa ku luta ba bañwi Bibele. Ka mutala, Roman n’a li muzamaisi wa masole mi hape n’a li caziba wa za munahano mwa tolongo ye ñwi kwa Ukraine. Lipaki ha ne ba mu potezi kwa ndu ya hae, a lumela ku ituta Bibele ni bona. Cwale a utwa kuli Lipaki ne ba sa lumelezwi ku potela mapantiti kwa tolongo ya n’a beleka ku yona. Kiha s’a kupa mukanteli wa tolongo ku mu lumeleza ku itusisa Bibele ha na beleka ni mapantiti. Na lumelelizwe ku eza cwalo mi ibata iba mapantiti ba lishumi ne ba bonahezi ku tabela. Roman a swalelela ku ambolanga lika za na sweli ku ituta mwa Bibele ni mapantiti bao mi buikatazo bwa hae bwa tisa ze nde luli. Hasamulaho wa ku lukululwa, ba bañwi ne ba zwezipili ku eza zwelopili ni ku fita fa ku ba Bakreste ba ba kolobelizwe. A man’o bona m’ata a Linzwi la Mulimu, Roman a tiiseza mwa tuto ya hae. A tuhela busole mi a zwelapili mwa misebezi ya hae ye ama tuto ya Bibele. Nako ye u sweli ku kutazanga ni munna ya na li lipantiti.

Lipantiti yo muñwi n’a ñozi kuli: “Kwanu lu tiiswa ki Bibele, lihatiso ze tomile fa Bibele ni tuto ya Bibele.” Manzwi ao a bonisa butokwi bo bu mwa litolongo ze ñwi bwa lihatiso ze tomile fa Bibele. Puteho ye ñwi kwa Ukraine i bulela cwana ka za musebezi wa ku luta Bibele o eziwa mwa tolongo ye mwa silalanda seo: “Ba ba zamaisa tolongo ba itebuhanga luli libuka ze lu isanga kwa tolongo. Lu ba fanga likopi ze 60 za magazini ni magazini ya Tora ya ku Libelela ni Awake!” Puteho ye ñwi i li: “Lu isanga libuka kwa tolongo ye na ni lifalana ze nyinyani ze 20. Ne lu file sifalana ni sifalana lihatiso za luna ze lu itusisanga hahulu. Libuka zeo kaufela ne li kwana mambokisi a 20.” Mwa tolongo ye ñwi, bakanteli ba bulukanga limagazini za luna mwa sifalana ilikuli mapantiti ba kone ku tusiwa ki magazini ni magazini.

Ka 2002 ofisi ya mutai wa Ukraine ya toma Likolo le li talima za Tolongo. Likolo leo cwale se li ñolezi litolongo ze 120 mi li abezi liputeho musebezi wa ku babalela litolongo zeo kwa moya. Ka kweli ku amuhelwanga mañolo a bat’o ba 50 a zwa kwa mapantiti, mi buñata bwa bona ba kupanga libuka kamba ku zamaisezwa tuto ya Bibele. Mutai u ba lumelanga libuka, limagazini ni libroshuwa ku fitela mizwale ba mwa silalanda ba kala ku ba potela.

Muapositola Paulusi n’a ñolezi Bakreste ka yena kuli: “Mu hupule ba ba tamilwe.” (Maheberu 13:3) Na talusa ba ne ba tamezwi tumelo ya bona. Kacenu le, Lipaki za Jehova ba hupulanga ba ba tamilwe, ba potelanga litolongo, mi ba ‘zibisanga ba ba hapilwe kuli ba lukuluhile.’ (Luka 4:19)

[Litaluso za kwatasi]

[Siswaniso se si fa likepe 9]

Limota la tolongo, mwa L’viv, Ukraine

[Siswaniso se si fa likepe 10]

Mykola

[Siswaniso se si fa likepe 10]

Vasyl ni musal’a hae, Iryna

[Siswaniso se si fa likepe 10]

Victor