Mu Likanyise Pilu-Telele ya Jehova
Mu Likanyise Pilu-Telele ya Jehova
“[Jehova] h’a liyehisi lisepiso za hae, . . . kono u [na ni pilu-telele, NW].” —2 Pitrosi 3:9.
1. Ki mpo mañi ye tuna yeo Jehova a file batu?
JEHOVA u lu kapwekile nto ye ñwi ya sa koni ku lu fa mutu ufi kamba ufi. Ki nto ye tabisa ni ye nde hahulu, kono ha i koni ku lekwa kamba nihaiba ku belekelwa. Nto ya lu fa ki mpo ya bupilo bo bu sa feli—mi ku luna ba bañata ikaba bupilo bwa kamita mwa paradaisi ya fa lifasi-mubu. (Joani 3:16) Yeo ikaba nako ye nde hakalo! Ha ku sa na ku ba ni lika ze tisa malilalila—ze cwale ka lifapano, mifilifili, bubotana, bukebenga, makulanu, mane nihaiba lifu. Batu ba ka pila mwa buiketo sakata mi ba ka swalisana luli mwatas’a puso ye lilato ya Mubuso wa Mulimu. Paradaisi ye cwalo lwa i nyolelwa luli!—Isaya 9:6, 7; Sinulo 21:4, 5.
2. Ki kabakalañi Jehova ha si ka tanyela kale muinelo wa linto wa Satani?
2 Ni yena Jehova ka sibili u nyolelwa hahulu yona nako yeo ya ka toma Paradaisi fa lifasi-mubu. Ku cwalo bakeñisa kuli Jehova u lata niti ni katulo ye lukile. (Samu 33:5) Ha ku mu tabisi ku bona lifasi le li sa tabeli kamba le li hana likuka za hae ze lukile, lifasi le li nyefula tamaiso ya hae ni ku nyandisa batu ba hae. Kono ku na ni mabaka a utwahala ha si ka nga kale muhato wa ku tanyela muinelo wa linto o maswe wa Satani. Mabaka ao a ama litaba za muzamao ka za bubusi bwa hae. Ka ku tatulula ona litaba ze, Jehova u bonisa kalemeno ka kande hahulu-hulu ka ka lu suteleza bukaufi ni yena, ili kalemeno ke ba si na batu ba bañata kacenu—kona ka pilu-telele.
3. (a) Ki ifi taluso ya manzwi a Sigerike ni Siheberu a tolokilwe kuli “pilu-telele” mwa Bibele? (b) Ki lipuzo mañi ze lu tuha lu nyakisisa?
3 Mwa New World Translation ku na ni linzwi la Sigerike le li tolokilwe halalu kuli “pilu-telele.” Linzwi leo li talusa luli “ku ba ni moya o mutelele” kacwalo hañata li tolokilwe kuIi ‘ku iswala,’ mi li tolokilwe hañwi kuli ‘ku itiisa.’ Sibeli sa manzwi a Sigerike ni Siheberu a’ tolokilwe kuli “pilu-telele” a talusa ku iswala ni ku liyeha ku nyema. Pilu-telele ya Jehova i lu tusa cwañi? Ki lituto mañi ze lu kona ku ituta kwa pilu-telele ni ku iswala kwa Jehova ni kwa batanga ba hae ba ba sepahala? Lu ziba cwañi kuli pilu-telele ya Jehova i na ni maciñekelo? Ha lu nyakisiseñi yona taba ye.
Mu Nyakisise Pilu-Telele ya Jehova
4. Muapositola Pitrosi n’a ñoziñi ka za pilu-telele ya Jehova?
4 Ka za pilu-telele ya Jehova, muapositola Pitrosi n’a ñozi kuli: “Balatiwa, mu si ke mwa libala kuli, fapil’a Mulena, lizazi li li liñwi li talimeha ku ba inge myaha ye 1,000; mi myaha ye 1,000 i talimeha ku ba inge lizazi li li liñwi. Mulena h’a liyehisi lisepiso za hae, mo ba hupulela ba bañwi kuli ki ku liyeha; kono u isa nako kwapili kabakala luna; kakuli h’a lati ba bañwi ha ba ka timela, kono u lata kuli kaufela ba kene mwa ku baka.” (2 Pitrosi 3:8, 9) Shangwe mu lemuhe lisupo ze peli ze talusizwe mwa liñolo le, ze kona ku lu tusa ku utwisisa pilu-telele ya Jehova.
5. Jehova mwa ngela nako ku ama cwañi mihato ya nga?
5 Sisupo sa pili ki sa kuli Jehova ha ngi nako sina mo lu ingela luna. Bakeñisa kuli yena u pila kamita-ni-mita, ku yena lilimo ze 1,000 li swana fela sina lizazi li li liñwi. Nako ha i cinci mwa ezeza lika kamba ku mu hapeleza ku eza lika, kono ha liyehangi ku nga muhato wa ku lukisa mafosisa. Bakeñisa kuli Jehova u na ni Luka 1:78; 1 Joani 4:8) U na ni m’ata a ku felisa ku feliseleleza butata bufi kamba bufi bo bu kana bu tisizwe ki ku tuhelela kwa hae manyando ka swalele.—Samu 37:10.
zibo ye si na maciñekelo, wa ziba nako ye nde luli ya ku nga muhato o ka tusa batu kaufela, mi u litelanga ka pilu-telele kuli yona nako yeo i fite. Kono ha lu swaneli ku matukela ku atula kuli Jehova h’a na taba ni manyando e ba kana ba kopana ni ona batanga ba hae ka nako ya cwale. Ki Mulimu ya n’a ni “mukekecima,” mi ki yena mutala o munde ka ku fitisisa wa lilato. (6. Ha lu swaneli ku matukela ku atula Mulimu ka za nto mañi, mi ki kabakalañi?
6 Ki niti luli kuli hasi nto ye bunolo ku litela nto ye ñwi ye lu nyolelwa hahulu. (Liproverbia 13:12) Kacwalo, muta batu ba liyeha ku taleleza lisepiso za bona, ba bañwi ba kana ba matukela ku nahana kuli ha ba leli ku li peta. Kono ikaba mafosisa a matuna ku nahana kuli Mulimu ha na ku taleleza lisepiso za hae! Haiba ka mafosisa lu nahana kuli pilu-telele ya Mulimu ki ku liyeha, nako ha i nze i fela ne lu kana lwa kala ku kakanya ni ku zwafa, mi ku eza cwalo ku kona ku lu kenya mwa kozi ya ku ozela kwa moya. Mane kozi ye tuna ni ku fita ki ya kuli ku eza cwalo ku kana kwa lu tahiseza ku yaululwa ki batu ba lu lemusize ka za bona Pitrosi kwa makalelo—bona basomi, ba ba si na tumelo. Batu bao ba sheununa ba li: “I kai sepiso ya ku taha kwa hae? Kakuli isamba ba shwa bokuku ba kale, linto kamukana li nze li itulezi mo ne li inezi kwa makalelo ha li eziwa.”—2 Pitrosi 3:4.
7. Pilu-telele ya Jehova i swalisana cwañi ni takazo ya hae ya kuli batu ba bake?
7 Sisupo sa bubeli se lu fumana mwa manzwi a Pitrosi ki sa kuli, Jehova u na ni pilu-telele bakeñisa kuli u tabela kuli batu kaufela ba fite fa ku baka. Kono ba ba hana ka muñañatoho ku bakela libi za bona ba ka bulaiwa ki Jehova. Nihakulicwalo, Mulimu h’a tabeli lifu la mutu ya maswe. Kono u tabela ku bona batu ha ba bakela mizamao ya bona, kuli ba pile. (Ezekiele 33:11) Kona libaka ha bonisa pilu-telele ni ku bona teñi kuli taba ye nde ya shaelwa mwa lifasi lote kuli batu ba fumane kolo ya ku pila.
8. Lu kona ku itutañi kwa pilu-telele ya Mulimu ha lu nyakisisa ka mwa n’a sebelisanela ni sicaba sa Isilaele?
8 Hape lu kona ku ituta ka za pilu-telele ya Mulimu ka ku nyakisisa mwa n’a sebelisanezi ni sicaba sa hae sa kwaikale sa Isilaele. Niha Maisilaele ne ba sa ipeyi ku utwa Mulimu, n’a ba bonisize pilu-telele ka lilimo-na-lilimo. Ka bapolofita ba hae, a ba susueza hape ni hape a li: “A mu bake mwa mizamao ya mina ye maswe, 2 Malena 17:13, 14.
mu ye ka litaelo za ka, ni litemuso za ka, ka mulao kaufela o ni laezi bokuku a mina, o ni mi lumezi ka batanga ba ka, bona bapolofita.” Kono kana ne ba utwile? Ka bumai, batu bao ‘ne ba si ka utwa.’—9. Pilu-telele ya Jesu ne i swana cwañi ni ya Ndat’ahe?
9 Kwa mafelelezo, Jehova a luma Mwan’a hae, ya n’a likile ka t’ata ku susueza Majuda kuli ba kutele ku Mulimu. Pilu-telele ya Jesu ne i bonisa hande fo ku sweu pilu-telele ya Ndat’ahe. Ka ku izibela hande-ndende kuli n’a tuha a bulaiwa, Jesu a bulela kuli: “Jerusalema, Jerusalema, wena ya bulaya bapolofita, ya bulaya ka macwe ba ba lumwa ku wena, hasi mo ni latezi ku kubukanya bana ba hao hañata, inge kuhu, mo i kubukanyeza tuzwinyani twa yona mwa mafufa a yona; kono mu hanile.” (Mateu 23:37) Manzwi a tomohisa pilu ao hasi manzwi a katulo a bulelwa ki muatuli ya buhali ya bata ku ota sifosi, kono ki manzwi a mulikani ya lilato ya na ni pilu-telele kwa batu. Jesu ka ku swana ni Ndat’ahe wa kwa lihalimu, n’a bata kuli batu ba bake ilikuli ba banduke pulao ya fa katulo ya Mulimu. Ba bañwi ne ba utwile temuso ya Jesu mi ne ba bandukile katulo ye buhali ye ne i wezi Jerusalema ka 70 C.E.—Luka 21:20-22.
10. Lu tusizwe cwañi ki pilu-telele ya Mulimu?
10 Kana pilu-telele ya Mulimu ha i lukeli ku lu komosa? Ku si na taba kuli batu ha ba sa utwa luli, Jehova u file yo muñwi ni yo muñwi wa luna, hamohocwalo ni batu ba ba eza bolule-lule, kolo ya ku mu ziba ni kuli lu lumele sepo ya tukuluho. Muapositola Pitrosi n’a ñolezi Bakreste ka yena kuli: “Mu lemuhe kuli, ku iswala kwa Mulena, ki ku piliswa kwa batu.” (2 Pitrosi 3:15) Kana ha lu ba ba tabile kuli pilu-telele ya Jehova i lu fa kolo ya kuli lu piliswe? Kana ha lu lapelangi kuli haike Jehova a zwelepili ku bonisa pilu-telele ku luna ha lu nze lu mu sebeleza ka zazi ni zazi?—Mateu 6:12.
11. Ku utwisisa pilu-telele ya Jehova ku ka lu susumeza ku ezañi?
11 Ha lu ka fita fa ku ziba libaka Jehova ha na ni pilu-telele, lu ka tusiwa ku libelela ku piliswa kwa hae i nze lu kuzize, ha lu na ku matukela ku atula kuli u liyehisa lisepiso za hae. (Malilo 3:26) Hailifo lu lapelelanga kuli Mubuso wa Mulimu u tahe, lu sepile kuli Mulimu wa ziba nako ye nde ya ku alaba yona tapelo yeo. Ku zwa fo, lu susuezwa ku likanyisa Jehova ka ku bonisa pilu-telele ya Mulimu ha lu nze lu sebelisana ni mizwale ba luna ni ku be lu kutaza. Ni luna ka sibili ha lu tabeli lifu la mutu ufi kamba ufi kono lu tabela ku bona batu ha ba baka ni ku ba ni sepo ya bupilo bo bu sa feli.—1 Timotea 2:3, 4.
Mu Nyakisise Pilu-Telele ya Bapolofita
12, 13. Ku likana ni Jakobo 5:10, mupolofita Isaya n’a konile cwañi ku bonisa pilu-telele?
12 Ka ku nyakisisa pilu-telele ya Jehova, lu tusiwa ku itebuha ni ku bonisa kona kalemeno kao. Ku t’ata kwa batu ba ba si ka petahala ku bonisa pilu-telele, kono ku eza cwalo kwa konahala. Mitala ya batanga ba Jehova ba kwa kale i bonisa kuli kwa konahala. Mulutiwa Jakobo n’a ñozi kuli: “Banabahesu, mu nge mutala wa bapolofita, ba ba ne ba bulela ka Libizo la Mulena mwa butata kaufela, inze ba itiisize [bonisa pilu-telele].” (Jakobo 5:10) Ku ziba kuli ba bañwi ne ba konile ku tula matata e lu kopana ni ona kwa tiisa ni ku susueza.
13 Ka mutala, mupolofita Isaya ka sibili n’a tokwa ku bonisa pilu-telele mwa musebezi wa hae. Jehova n’a bonisize cwalo ha n’a mu taluselize kuli: “U ye, u y’o bulelela sicaba se, u li: ku utwa mu ka utwa, kono ha mu na ku utwiseza; ku bona mu ka bona, kono ha mu na ku boniseza. Nunisa lipilu za batu bao, u ba tibanye lizebe, u ba fe ku itima kwa meto; kuli ba si ke ba bona ka meto, ba si ke ba utwa ka lizebe, lipilu za bona li si ke za utwiseza, mi ba si ke ba sikuluha ba fola.” (Isaya 6:9, 10) Ku si na taba kuli batu ne ba sa utwi, Isaya ka pilu-telele n’a shaezi lushango lwa Jehova lwa temuso ka lilimo ze bata iba ze 46. Ni luna, pilu-telele i ka lu tusa kuli lu itiise mwa musebezi wa luna wa ku kutaza kwa batu ba bañata niha ba ka hana taba ye nde.
14, 15. Ki nto mañi ye ne tusize Jeremia kuli a tiyele matata ni ku zwafa?
Jeremia 20:2; 37:15; 38:6) N’a nyandisizwe ki bona batu luli ba n’a bata ku tusa. Kono Jeremia n’a si ka ba ni ndimbelela, kamba ku kutisa misuha. Na itiisize ka pilu-telele ka lilimo-na-lilimo.
14 Bapolofita ha ne ba nze ba peta bukombwa bwa bona ne ba si ka kopana fela ni butata bwa ku sa utwa kwa batu, kono hape ne ba nyandisizwe. Jeremia n’a kenyizwe mwa likulo, n’a tamezwi “mwa ndu,” mi n’a nepezwi mwa musima. (15 Niha n’a nyandiswe ni ku sheununwa Jeremia n’a si ka lisela ku shaela, mi ki nto ye swana ni ku luna kacenu. Ki niti kuli ka linako ze ñwi lu kana lu ikutwa ku zwafa. Jeremia ni yena n’a zwafile. N’a ñozi kuli: “Linzwi la [Muñ’a] Bupilo li ni fetulezi likumbu ni sisomo sa ka zazi ni zazi. Niha ni ka li: Ha ni sa tola ni Mu bulela, nihaili ku bulela ka Libizo la Hae.” Ne ku ezaheziñi hamulaho wa ku bulela cwalo? Kana kikuli Jeremia n’a tuhezi ku kutaza? N’a zwezipili ku ñola kuli: “Mwa pilu ya ka, [linzwi la Mulimu ] ne li swana sina mulilo o ni cisa, o kenyizwe mwa masapo a ka; ni eza ka tata kuli ni iswale, kono na palelwa.” (Jeremia 20:8, 9) Mu lemuhe kuli ha na isa pilu kwa lisheununo za batu, n’a fitile fa ku nyefa. Kono ha n’a nahana za bunde ni butokwa bwa lushango lwa n’a shaela, n’a konile ku ba ni tabo hape. Mi hape Jeremia n’a nga Jehova inge “sinata se si sabisa,” n’a mu tiisa kuli a shaele linzwi la Mulimu ka tukufalelo ni ka bundume.—Jeremia 20:11.
16. Lu kona ku zwelapili cwañi ku ba ni tabo mwa musebezi wa luna wa ku kutaza taba ye nde?
16 Kana mupolofita Jeremia n’a fumani tabo mwa musebezi wa hae? Ona cwalo fela. N’a bulelezi Jehova kuli: “Manzwi a hao a ni keni mi ni a cile; manzwi a hao a ni fa tabo, a nyakalisa pilu ya ka; kakuli ni bizizwe ka Libizo la hao, Wena [Muñ’a] Bupilo.” (Jeremia 15:16) Jeremia n’a nyakalaliswa ki tohonolo ya hae ya ku yemela Mulimu wa niti ni ku kutaza linzwi la hae. Ni luna lwa kona ku fumana tabo. Mi ku zwa fo, ka ku swana ni mangeloi a kwa lihalimu, ni luna lwa nyakalala ha lu bona batu ba bañata mwa lifasi lote ba nze ba amuhela lushango lwa Mubuso, ku baka, ni ku kena mwa nzila ye libisa kwa bupilo bo bu sa feli.—Luka 15:10.
‘Ku Itiisa kwa Jobo’
17, 18. Jobo n’a itiisize ka mukwa ufi, mi kiñi ze ne zwile mwa ku itiisa ko?
17 Hamulaho wa ku bulela ka za bapolofita ba kwaikale, mulutiwa Jakobo n’a ñozi kuli: “Mu utwile za Jobo, za ku sa fela pilu kwa hae; mi mu boni mafelelezo a hae, a’ mu file Mulena; kakuli Mulena u tezi sishemo ni mukekecima.” (Jakobo 5:11) Linzwi la Sigerike le li tolokilwe fa kuli “ku sa fela pilu” li na ni taluso ye swana ni linzwi la n’a itusisize Jakobo mwa timana 10 la ku ‘itiisa.’ Caziba yo muñwi ha n’a talusa ka za shutano ya manzwi ao, n’a ñozi kuli: “Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli ‘ku sa fela pilu’ li talusa ku ba ni pilu-telele muta batu ba lu eza maswe, mi la ku ‘itiisa’ lona li talusa ku tiiseza ka bundume ha lu li mwa miinelo ye t’ata.”
18 Jobo n’a kopani ni ziyezi ye tuna luli. N’a latehezwi ki sifumu, n’a shwezwi ki bana ba hae, mi n’a lengilwe ki butuku bo bu buhali. Ku zwa fo, n’a na ni ku tiyela lipulelo za buhata Jobo 35:2) Kono ni kamuta tumelo ya hae ne i si ka kuyuka mi n’a si ka tuhela ku sepahala. N’a si ka nyefula Mulimu sina mwa n’a mu tamelelize Satani. (Jobo 1:11, 21) Ne ku zwileñi? Jehova n’a file “Jobo limbuyoti mwa mafelelezo a bupilo bwa hae, ku fita mw’a n’a mu fezi mwa makalelo.” (Jobo 42:12) Jehova a kutisa buikangulo bwa Jobo, a mu ekeleza habeli kwa sifumu sa hae ku fita sapili, mi a mu kayeka bupilo bo bunde bwa tabo ni balatiwa ba hae. Ku sepahala kwa Jobo hape ne ku mu konisize ku utwisisa tulemeno twa Jehova ka ku tala.
za kuli Jehova n’a mu ota. Jobo n’a si ka ikuzeza fela ha n’a li mwa mbambitwa; n’a itilile bakeñisa muinelo wa n’a li ku ona mi mane a fita ni fa ku ipala kuli ki ya lukile ku fita Mulimu. (19. Ki nto mañi ye lu ituta kwa ku itiisa ka pilu-telele kwa Jobo?
19 Ki nto mañi ye lu ituta kwa ku itiisa ka pilu-telele kwa Jobo? Ka ku swana ni Jobo ni luna lu kana lwa lengwa ki butuku kamba lu kana lwa kenelwa ki matata a mañwi cwalo. Lu kana lu sa utwisisi luli libaka Jehova ha lu tuhelela ku kopana ni tiko ye ñwi cwalo. Niteñi, lu kolwa nto i liñwi: Haiba lu zwelapili ku sepahala, lu ka fuyaulwa. Ku be cwañi kamba cwañi Jehova u fanga ba ba mu bata mupuzo. (Maheberu 11:6) Jesu n’a bulezi kuli: “Ya tundamena ku isa kwa mafelelezo, ki yena ya ka piliswa.”—Mateu 10:22; 24:13.
“Lizazi la Mulena Li Ka Taha”
20. Ki kabakalañi ha lu kona ku kolwa kuli lizazi la Jehova li ka taha?
20 Nihaike kuli Jehova u na ni pilu-telele, hape ki ya lukile mi h’a na ku tuhelela bumaswe ku ya ku ile. Pilu-telele ya hae i na ni maciñekelo. Pitrosi n’a ñozi kuli: “[Mulimu] n’a si ka shemuba lifasi la kale.” Nihaike kuli Nuwe ni lubasi lwa hae ne ba pilisizwe, lifasi lani le li maswe ne li kenwi ki munda o mutuna. Jehova hape n’a atuzi Sodoma ni Gomora, ku i sinya ka ku i fetula mulola. Likatulo zeo ki “temuso kwa banyefuli ba ba sa taha.” Mi lu fita fa ku kolwa taba ya kuli: “Lizazi la Mulena li ka taha.”—2 Pitrosi 2:5, 6; 3:10.
21. Lu kona ku bonisa cwañi pilu-telele ni buitiiso, mi ki taba mañi ye lu ka nyakisisa mwa taba ye tatama?
21 Kacwalo he, haike lu likanyise pilu-telele ya Jehova ka ku tusa ba bañwi kuli ba bake ilikuli ite ba piliswe. Hape haike lu likanyise bapolofita ka ku kutaza taba ye nde ka pilu-telele ku si na taba kuli batu ba bañwi ha ba tabeli lushango lwa luna. Ku zwa fo, lwa kona ku kolwa kuli Jehova u ka lu fuyola haiba ka ku swana ni Jobo, lu itiisa mwa litiko mi lu zwelapili ku sepahala. Muta lu bona ka mo Jehova a fuyaulela luli batu ba hae bakeñisa buikatazo bo ba eza ka ku kutaza taba ye nde mwa lifasi lote, lwa swanela ku nyakalala mwa bukombwa bwa luna. Taba ye i ka nyakisiswa mwa taba ye tatama.
Kana Mwa Hupula?
• Ki kabakalañi Jehova ha bonisanga pilu-telele?
• Lu itutañi kwa pilu-telele ya bapolofita?
• Jobo n’a itiisize cwañi, mi ne ku zwileñi mwa buitiiso bwa hae?
• Lu ziba cwañi kuli pilu-telele ya Jehova i na ni maciñekelo?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 18]
Pilu-telele ya Jesu ne i bonisa hande pilu-telele ya Ndat’ahe
[Maswaniso a fa likepe 20]
Jehova n’a fuyauzi cwañi Jeremia bakeñisa pilu-telele ya hae?
[Maswaniso a fa likepe 21]
Jehova n’a fuyauzi cwañi Jobo kabakala buitiiso bwa hae?