Jehova U Luta Balisana ba Mutapi wa Hae
Jehova U Luta Balisana ba Mutapi wa Hae
“[Muñ’a] Bupilo ki Yena ya fana butali, zibo ni kutwisiso li zwa mwa mulomo wa hae.”—LIPROVERBIA 2:6.
1, 2. Ki kabakalañi banna ba ba kolobelizwe ha ba susuezwanga ku eza misebezi ye miñwi mwa puteho?
B O NICK, ba ba bile maeluda ka lilimo ze 7 ba li: “Ne ni tabile hahulu ha ne ni ketilwe ku ba eluda. Ne ni ngile tohonolo ye ku ba kolo ye ipitezi ya ku eza ze ñata mwa ku sebeleza Jehova. Ne ni ikutwile kuli ne ni lukela ku itebuha ku yena bakeñisa lika kaufela za ni ezelize. Mi hape ne ni bata ku tusa mizwale ni likaizeli mwa puteho ka mo ne ni konela kaufela, ku ba tusa sina fela mo ne ba ni tuselize maeluda ba bañwi.” Kono nihaike kuli bo Nick ne ba tabile, ne ba ikalezwi hape. Ba zwelapili ku bulela kuli: “Bakeñisa kuli ne ni li fela wa lilimo ze kwa mafelelezo a ma-20 ka nako ye ni ketiwa, ne ni ikalezwi kuli ne ni si ke na ba ni tulemeno to ne tu tokwahala, ili temuho ni butali, kuli ni kone ku lisa hande puteho.”
2 Batu b’a keta Jehova kuli ba lise mutapi ba na ni mabaka a mañata a ku ba ni tabo. Muapositola Paulusi n’a hupulisize maeluda ba kwa Efese ka za libaka ha ne ba lukela ku taba ha n’a kutezi ku bulela manzwi a Jesu a’ li: “Ku na ni mbuyoti mwa ku fana, ye fita ye mwa ku fiwa.” (Likezo 20:35) Ku sebeza sina mutang’a bukombwa kamba eluda ku fa banna ba ba kolobelizwe kolo ya ku ifana ku Jehova ni kwa puteho ka linzila ze ñwi. Ka mutala, batanga ba bukombwa ba tusa maeluda. Batanga ba bukombwa bao hape ba peta misebezi ye miñwi ye miñata ye tanda nako kono ili ya butokwa. Mizwale ba ba cwalo ba susuezwa ki lilato la ku lata Mulimu ni ba bañwi kuli ba eze musebezi wa butokwa.—Mareka 12:30, 31.
3. Ki kabakalañi ba bañwi ha ba kana ba kata-kata ku amuhela buikalabelo mwa puteho?
3 Ku cwañi haiba munna wa Sikreste a kata-kata ku amuhela buikalabelo bwa ku ba mutang’a bukombwa ni ku ba eluda hasamulaho bakeñisa kuli u ikutwa kuli ha koni? Ka ku swana ni bo Nick, muzwale yo mwendi u ikalelwa kuli ha na yeloseli ye tokwahala ya ku ba mulisana yo munde. Ka ku ba muzwale ya kolobelizwe, kana mu ba bañwi ba batu ba ba ikutwa cwalo? Ku ikalelwa ko ku cwalo kwa utwahala. Jehova u libelela balisana ba ba ketilwe ku ikalabela ka mo ba liseza mutapi. Jesu n’a ize: “Mutu kaufela ya filwe hahulu, ku ka batwa hahulu ku yena; mi ya siyezwi ze ñata, ku ka buziwa hahulu ku yena.”—Luka 12:48.
4. Jehova u tusa cwañi batu b’a keta kuli ba babalele lingu za hae?
4 Kana Jehova u libelela batu b’a keta ku ba batanga ba bukombwa ni maeluda kuli ba eze misebezi ya bona ba sa tusiwi? Batili, u ba fa tuso ye swanela isi fela ye ba konisa ku peta musebezi wa bona kono hape ili ye ba konisa ku kondisa. Sina mo ne lu itutezi mwa taba ye felile, Jehova u ba fa moya wa hae o kenile, o na ni miselo ye ba tusa ku babalela hande lingu. (Likezo 20:28; Magalata 5:22, 23) Ku tuha f’o, Jehova u ba fa butali, zibo, ni kutwisiso. (Liproverbia 2:6) U ba fa cwañi tulemeno to? Ha lu nyakisiseñi linzila ze talu zeo Jehova a luta ka zona batu b’a keta kuli ba babalele lingu za hae.
Ku Lutiwa ki Balisana Ba Ba Yeziseli
5. Ki kabakalañi bo Pitrosi ni Joani ha ne li balisana ba ba yeziseli?
5 Baapositola bo Pitrosi ni Joani ha ne ba yemi fapil’a Kuta ye Tuna ya Majuda, baatuli ba kuta yeo ba ne ba na ni butali bwa silifasi ne ba ba ngile ku ba “batu ba ba si ka ituta, ili batu fela.” Kiniti kuli ne ba kona ku bala ni ku ñola, kono ne ba si ka lutiwa Mañolo ki ba bahulu ba bulapeli bwa Sijuda. Nihakulicwalo, bo Pitrosi ni Joani hamohocwalo ni balutiwa ba bañwi ne ba bonahezi kuli ki baluti ba ba yeziseli, ba ne ba susuelize buñata bwa batu ba ne ba teelelize ku bona kuli ba be balumeli. Batu-tu fela bao ne ba bile cwañi baluti ba ba cuukile? Hamulaho wa ku teeleza ku bo Pitrosi ni Joani, kuta ya kala ku “lemuha kuli ki ba ba kile ba zamaya ni Jesu.” (Likezo 4:1-4, 13) Ki niti kuli ne ba amuhezi moya o kenile. (Likezo 1:8) Kono hape nihaiba bona baatuli ba ne ba sa koni ku lemuha lika za kwa moya ne ba ikutwezi hande kuli banna bao ne ba lutilwe ki Jesu. Jesu ha n’a li ni baapositola ba hae fa lifasi n’a si ka ba luta fela mwa ku kubukanyeza batu ba ba swana sina lingu, kono hape n’a ba lutile mwa ku liseza lingu zeo ha ne li ka taha mwa puteho.—Mateu 11:29; 20:24-28; 1 Pitrosi 5:4.
6. Jesu ni Paulusi ne ba tomile mutala mañi wa ku luta ba bañwi?
6 Jesu a man’o zusiwa, n’a zwelapili ku luta batu ba n’a ketile ku ba balisana. (Sinulo 1:1; 2:1–3:22) Ka mutala, yena ka sibili n’a ketile Paulusi ni ku mu luta. (Likezo 22:6-10) Paulusi n’a itebuhile tuto ya n’a filwe mi ni yena a luta maeluda ba bañwi za n’a itutile. (Likezo 20:17-35) Ka mutala, n’a itusisize m’ata ni nako ye ñata kwa ku luta Timotea kuli a be “mubeleki ya sa nyazwi” mwa musebezi wa Mulimu. (2 Timotea 2:15) Paulusi ni Timotea ne ba bile balikani ba batuna. Sapili Paulusi n’a ñozi ka za Timotea kuli: “N’a sebelize ni na za Evangeli, sina mwana ya tusana ni ndat’ahe.” (Mafilipi 2:22) Paulusi na si ka bata ku fetula Timotea kamba mutu ufi kamba ufi kuli a be mulutiwa wa hae. Kono n’a susuelize balumeli ba bañwi kuli ba ‘mu likanyise, sina yena, ha na likanyisa Kreste.’—1 Makorinte 11:1.
7, 8. (a) Ki mutala mañi o bonisa lituso ze taha muta maeluda ba likanyisa Jesu ni Paulusi? (b) Maeluda ba swanela ku kalisa lili ku luta mizwale ba ba ka ba batanga ba bukombwa ni maeluda kwapili?
7 Ka ku likanyisa Jesu ni Paulusi, balisana ba ba yeziseli ba kalanga ku luta mizwale ba ba kolobelizwe, mi ku zwanga ze nde sina mo ne ku bezi ku bo Jesu ni Paulusi. Mu nyakisise mutala wa bo Chad. Ne ba huliselizwe mwa lubasi lo lu sa lapeli hamoho, kono cwanoñu fa ba ketilwe ku ba maeluda. Ba li: “Ka lilimo-limo, maeluda ba bañata ba ba yeziseli ba ni tusize kuli ni zwelepili kwa moya. Bakeñisa kuli bondate ne ba sa lapeli, maeluda bao ne ba bonisize cisehelo ye tuna ku na mi ba ba sina bashemi ba ka ba kwa moya. Ne ba ni lutile ku kutaza ka ku yanga ni na mwa bukombwa, mi hamulaho eluda yo muñwi a ni luta mwa ku ezeza misebezi ya mwa puteho ye ne ni filwe.”
8 Sina mo i boniseza taba ya bo Chad, balisana ba ba na ni temuho ba kalanga ka ku itahanela ku luta mizwale ba ba ka ba batanga ba bukombwa ni maeluda pili ba si ka eza kale zwelopili ye tokwahala ye ka ba konisa ku peta buikalabelo bo bu cwalo. Ki kabakalañi ku eza cwalo ha ku li kwa butokwa? Libaka kikuli Bibele i laela batanga ba bukombwa ni maeluda kuli ba be ni muzamao o munde ni ku eza hande kwa moya pili ba si ka ketiwa kale. Ba lukela ku “likwa pili.”—1 Timotea 3:1-10.
9. Balisana ba ba yeziseli ba na ni buikalabelo mañi, mi ki kabakalañi?
9 Neikaba hande kuli mizwale ba ba kolobelizwe ba lutiwe pili ba si ka likiwa kale. Ka mutala, haiba mwan’a sikolo a talusezwa ku ñola tatubo ya lika ze t’ata za si ka lutiwa ki baluti ba hae, kana muituti yo n’a ka pasa tatubo? Ku sina kuliñi, n’a ka siyala. Kacwalo mutu u tokwa ku lutiwa pili. Kono baluti ba bande ha ba lutangi fela baituti kuli ba pase tatubo kono hape ba ba lutanga ka mulelo wa ku ba tusa kuli ba itusise zibo ye ba fiwa. Ka ku swana, maeluda ba ba sebeza ka t’ata ba tusanga mizwale ba ba kolobelizwe kuli ba be ni tulemeno to tu tokwa ku boniswa ki munna ya ketilwe ka ku ba luta misebezi ye ba ka ezanga luli. Ha ba ezangi fela cwalo kuli ba tuse mizwale bao kuli ba kone ku ketiwa kono hape ba ezanga cwalo kuli ba ba tuse ku lisa hande mutapi ha ba ka ketiwa. (2 Timotea 2:2) Kono mizwale ba ba kolobelizwe ni bona ba swanela ku eza ka t’ata kuli ba fite ku ze konisa za ku ba batanga ba bukombwa kamba maeluda. (Tite 1:5-9) Niteñi, ka ku itatela ku luta mizwale ba ba bata ku fiwa buikalabelo mwa puteho, balisana ba ba yeziseli ba kona ku ba tusa ku eza zwelopili kapili.
10, 11. Balisana ba kona ku luta cwañi mizwale ba bañwi kuli ite ba fiwe buikalabelo bo buñwi?
10 Balisana ba ba yeziseli sihulu ba kona ku luta cwañi mizwale ba bañwi ku eza misebezi ya mwa puteho? Sa pili, balisana ba swanela ku bonisa cisehelo kwa mizwale ba mwa puteho—ka ku belekanga ni bona kamita mwa bukombwa bwa mwa simu ni ku ba tusa ku aba “linzwi la niti ka mukwa o lukile.” (2 Timotea 2:15) Balisana ba ba yeziseli ba ambolisananga ni mizwale bao ka za tabo ye ba kona ku fumana ka ku sebeleza ba bañwi ni ka mo bona ka sibili ba bela ni buikolwiso ka ku itomela likonkwani ni ku li peta. Mi hape ka musa ba fanga liakalezo ze nongile fa taba za ka mo muzwale a konela ku zwelapili kuli a ‘ezeze mutapi mutala.’—1 Pitrosi 5:3, 5.
11 Muzwale ha s’a ketilwe ku ba mutang’a bukombwa, balisana ba ba butali ba zwelapili ku mu luta. Bo Bruce, ba se ba bile maeluda ka lilimo-limo ba li: “Ni tabelanga ku ambolisana ni mutang’a bukombwa ya sa zo ketiwa ni ku buhisana ni yena litaelo ze hatisizwe ki mutanga ya sepahala ya na ni kutwisiso. Mi hape ni balanga ni yena litaelo ze talusa mwa ku ezeza musebezi wa filwe, mi ni tabelanga ku beleka ni yena ku fitela a ziba mwa ku ezeza misebezi ya hae.” Mutang’a bukombwa ha nz’a zwelapili ku ba ni yeloseli, wa kona hape ku lutiwa musebezi wa bulisana. Bo Bruce ba zwelapili ba li: “Ha ni yanga ni mutang’a bukombwa fa musipili wa bulisana, ni mu tusanga ku keta Mañolo a nongile a ka susueza mutu kamba lubasi lo lu yo potela. Ku ziba mwa ku itusiseza Mañolo ka nzila ye susueza mutu ku ka tusa hahulu mutang’a bukombwa kuli a fite fa ku ba mulisana ya yeziseli.”—Maheberu 4:12; 5:14.
12. Balisana ba ba yeziseli ba kona ku luta cwañi maeluda ba ba sa zo ketiwa?
12 Balisana ba ba sa zo ketiwa ni bona ba kona ku tusiwa hahulu ka ku zwelapili ku lutiwa. Bo Nick, ba ba bulezwi kwa makalelo, ba li: “Ne ni tusizwe hahulu ki ku lutiwa ki maeluda ba babeli ba se ba sebelize ka nako ye telele. Mizwale bao hañata ne ba ziba mwa ku talimela litaba ze ñwi. Kamita ne ba ni teelezanga ka pilu-telele mi ne ba nyakisisanga mubonelo wa ka fa taba, ni ko ne ba sa lumelelani ni na. Ne ni itutile lika ze ñata ka ku bona mo ne ba sebelisanela ni mizwale ni likaizeli mwa puteho ka buikokobezo ni ka likute. Maeluda bao ne ba ni koñomekelanga butokwa bwa ku itusisa Bibele ka buanyu ka nako ya ku tatulula matata niha ni susueza ba bañwi.”
Ku Lutiwa ki Linzwi la Mulimu
13. (a) Kuli muzwale a be mulisana ya yeziseli, u tokwañi? (b) Ki kabakalañi Jesu ha n’a ize: “Tuto ya ka ha i zwi ku na”?
13 Kaniti mwa Linzwi la Mulimu, yona Bibele, ku na ni milao, likuka, ni mitala ya tokwa mulisana kuli a ‘petahale ni ku talifela luli misebezi kaufela ye minde.’ (2 Timotea 3:16, 17) Muzwale wa kona ku ba mutu ya itutile, kono ze ka mu bisa mulisana ya yeziseli ki zibo ya hae ya Mañolo ni mwa itusiseza zibo yeo. Mu nyakisise mutala wa Jesu. Ne li mulisana wa kwa moya ya na ni zibo ye tuna ka ku fitisisa, wa temuho ye tuna ka ku fitisisa, ni ya butali ka ku fitisisa ya kile a pila fa lifasi-mubu. Niteñi, nihaiba yena n’a si ka itinga fa butali bwa hae ha n’a luta lingu za Jehova. N’a ize: “Tuto ya ka ha i zwi ku na, kono i zwa ku Ya ni lumile.” Ki kabakalañi Jesu ha n’a file tumbo ku Ndat’ahe wa kwa lihalimu? N’a talusize kuli: “Ya ipulelela za hae, yena u bata ku bubekwa.”—Joani 7:16, 18.
14. Balisana ba kona ku pima cwañi ku ipatela libubo?
14 Balisana ba ba sepahala ba pima ku ipatela libubo. Ba fa kelezo ni susuezo ye tomile fa Linzwi la Mulimu, isi fa butali bwa bona. Ba lemuha kuli musebezi wa mulisana ki wa ku tusa lingu kuli li be ni “muhupulo wa Kreste,” isi muhupulo wa maeluda. (1 Makorinte 2:14-16) Ka mutala, ku cwañi haiba eluda ya n’a tusa bosinyalana ku tatulula matata a mwa linyalo n’a fa kelezo ye tomile fa zibo ya hae isi fa Bibele ni litaba ze hatisizwe ki “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso”? (Mateu 24:45) Kelezo ya hae i kana ya itinga hahulu fa lizo za mwa sibaka sa pila ku sona ni fa zibo ya hae ya makutelakaufi. Kiniti kuli lizo ze ñwi ha li si ka fosahala, mi eluda yo a kana a ba ni yeloseli mwa bupilo. Kono lingu li tusiwanga hahulu haiba balisana ba li susueza ku teeleza kwa linzwi la Jesu ni kwa manzwi a Jehova ku fita ku teeleza kwa mihupulo ya batu kamba kwa milao ya lizo za sibaka mo ba pila.—Samu 12:6; Liproverbia 3:5, 6.
Ku Lutiwa ki “Mutanga Ya Sepahala, Ya Na ni Kutwisiso”
15. Ki musebezi mañi wo Jesu n’a file “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso,” mi ki lifi libaka le liñwi sitopa sa mutanga ha si kondisa?
15 Balisana ba ba cwale ka baapositola bo Pitrosi, Joani, ni Paulusi ne li ba sikwata sa n’a talusize Jesu kuli ki “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso.” Sitopa sa mutanga seo ki sikwata sa banyani ba Jesu ba ba tozizwe fa lifasi, ba ba na ni sepo ya ku yo busa ni Kreste kwa lihalimu. (Sinulo 5:9, 10) Mwa mazazi a maungulelo a muinelo wo, palo ya banyani ba Jesu ba ba sa li fa lifasi i fukuzehile sina fela mo ne ku swanela ku bela. Kono musebezi wa n’a ba file Jesu kuli ba pete—ona wa ku kutaza taba ye nde ya Mubuso pili mafelelezo a si ka taha kale—u sweli wa eziwa cwale ku fita lili kaufela. Nihaike kuli ba sitopa sa mutanga ki ba banyinyani, ba zwezipili ku kondisa ka nzila ye komokisa! Ki kabakalañi ha ba kondisa? Libaka le liñwi kikuli ba lutile mizwale ba “lingu ze ñwi” kuli ba ba tuse mwa musebezi wa ku kutaza ni ku luta. (Joani 10:16; Mateu 24:14; 25:40) Kacenu le, buñata bwa misebezi i eziwa ki sikwata se si sepahala sa lingu ze ñwi.
16. Sitopa sa mutanga si luta cwañi mizwale ba ba ketilwe?
16 Sitopa sa mutanga si fa cwañi tuto yeo? Mwa miteñi ya baapositola, bayemeli ba sitopa sa mutanga ne ba filwe m’ata a ku luta ni ku keta baokameli mwa liputeho, mi baokameli bao ni bona ne ba lutanga lingu za mwa puteho. (1 Makorinte 4:17) Ni kacenu ku cwalo. Sitopa Se Si Etelela—ili sikwatanyana sa maeluda ba ba tozizwe ba ba yemela sitopa sa mutanga—si fa m’ata kwa bayemeli ba sona kuli ba lute ni ku keta batanga ba bukombwa ni maeluda mwa liputeho ze likiti-kiti za mwa lifasi kaufela. Ku tuha f’o, Sitopa Se Si Etelela si lukisanga likolo za ku luta mizwale ba ba mwa Tutengo twa Mitai, baokameli ba maeto, maeluda, ni batanga ba bukombwa ka mo ba kona ku liseza hande lingu. Hape litaelo ze ñwi ba li fiwa ka mañolo, ka litaba ze hatiswa mwa Tora ya ku Libelela, ni ka lihatiso ze ñwi, ze cwale ka buka ya Mo Lu Swalisanezi ku Eza Tato ya Jehova. *
17. (a) Jesu u bonisize cwañi kuli u sepile sitopa sa mutanga? (b) Balisana ba kwa moya ba kona ku bonisa cwañi kuli ba sepile sitopa sa mutanga?
17 Jesu n’a sepile hahulu sitopa sa mutanga kuli mane a si beya fa bukombwa bwa “z’a luwile kaufela”—ili ku talusa maluwo a hae a kwa moya a fa lifasi-mubu. (Mateu 24:47) Balisana ba ba ketilwe ni bona ba bonisa kuli ba sepile sitopa sa mutanga ka ku latelela litaelo ze ba fiwa ki Sitopa Se Si Etelela sa mutanga y’o. Kaniti, balisana ha ba luta ba bañwi, ha ba itatela ku lutiwa ki Linzwi la Mulimu, ni ha ba mamela lituto ze fiwa ki sitopa sa mutanga, ba tahisa swalisano mwahal’a mutapi. Lu ba ba tabile hahulu ku ziba kuli Jehova u lutile banna ba ba babalela mañi ni mañi ya mwa puteho ya Sikreste!
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 16 Ye hatisizwe ki Lipaki za Jehova.
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
• Balisana ba ba yeziseli kwa moya ba lutanga cwañi ba bañwi?
• Ki kabakalañi balisana ha ba sa lutangi mihupulo ya bona?
• Balisana ba bonisa cwañi kuli ba sepile sitopa sa mutanga, mi ki kabakalañi?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 24, 25]
Maeluda ba Sikreste ba lutanga mizwale ba banca mwa puteho
[Siswaniso se si fa likepe 26]
“Mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” u luta maeluda ka linzila ze ñata