Ku Fumana Liseli la Niti

NE LI ka la 18 December, 1810. Lizazi ne se li likela. Sisepe sa mpi ya Britain se si mata ka lubilo lo lutuna se si bizwa HMS Pallas ne si latehezi mwa mawate a bifile bukaufi ni likamba le li kwa mboela-upa wa Scotland. Kabakala kuli ne se ku fifalile hahulu ni kuli litwa ne li nela, bazamaisi ba sisepe ne ba fumana hahulu t’ata ku bona liseli le ne ba tokwa kuli ite ba yo fuekela teñi. Mu nahane fela tabo ye ne ba bile ni yona ha ne ba boni liseli mi ba fuluhela teñi! Kono ka bumai, liseli leo ne si lona liseli le ne ba tokwa kuli li ba etelele. Ne li mulilo o ne ba tumbulezi babeleki kwatuko a likamba. Sisepe se si bizwa Pallas seo sa yo nata fa macwe mi sa sinyeha maswe-maswe. Bazamai ba sisepe ba 11 ba shwela mwa mezi. Ki kozi kwa butuna!

Ne ku ezizwe mafosisa a mañwi a na libisize kwa kozi ya sisepe sa Pallas. Kono ka linako ze ñwi, bazamaisi ba lisepe ne ba kopananga ni kozi ye tuna ni ku fita, ili kozi ya liseli la buhata. Buka ye bizwa Wrecks, Wreckers and Rescuers i bulela kuli mililo ye ne bonisanga liseli la buhata ne i tumbulelwanga kuli i libise lisepe kwa makamba a macwe ko ne li yo tibelela mi tutu ye ne shimbilwe mwa lisepe zeo ne i uzwiwanga.

‘Mañolo A Kenile, A’ Kona ku Mi Talifisa’

Ha mu nze mu bata liseli, mu talimani ni butata bo bu swana ni bwa bazamaisi ba sisepe bani. Mu kana mwa latelela litaba za buhata, kamba mane ku pumiwa ka mabomu. Ye ñwi ni ye ñwi ya lika zeo ya kona ku labula butata. Mu kona ku isileleza cwañi? Mu bone teñi kuli mu bata liseli leo kwa simbule sa niti ili se si sepeha. Ka lilimo ze fitelela 125, magazini ye i bonisize kuli mwa Bibele, lona Linzwi la Mulimu le li ñozwi ka ketelelo ya moya, ki mona mo lu kona ku fumana liseli le li sepeha bakeñisa kuli i lwezi “Mañolo a kenile, a’ kona ku [mi] talifisa kuli [mu] piliswe.”—2 Timotea 3:15-17.

 Kono mu tokwa ku tatubisisa bupaki bo bu bonisa kuli Bibele ki liseli le li kona ku sepeha. (Samu 119:105; Liproverbia 14:15) Mu lukuluhile ku ñolela bahatisi ba magazini ye kuli ite mu fumane litaba ze tusize ba bañata ku kolwa kuli Bibele kaniti i ñozwi ka ketelelo ya moya wa Mulimu. Ka mutala, mu bale broshuwa ya A Book for All People. * I na ni litaba ze bonisa kuli Bibele i nepahalile, ki ya niti, mi i ñozwi ka ketelelo ya moya wa Mulimu.

Liniti za Butokwa

Kacwalohe, ki liniti lifi za butokwa ze lu fumana mwa “Mañolo a kenile” ao? Mu nyakisise mitala ye tatama.

Ku na ni fela Mulimu ya M’ata Ote a li muñwi ili yena ya bupile lika kaufela. (Genese 1:1) Ha lu pila ki kabakala kuli Mulimu u “ezize linto kamukana” mi u lu file bupilo. (Sinulo 4:11) Kona libaka ha lu swanela ku lapela fela yena a nosi. Mubupi ki yena Simbule se situna ka ku fitisisa sa liseli kaufela. (Samu 36:9; Isaya 30:20, 21; 48:17, 18) U na ni libizo le li mu konka la bata kuli lu itusise. (Exoda 3:15) Libizo leo le ne li ñozwi mwa litaku za Siheberu ze tolokilwe YHWH, li fumaneha ibat’o ba ha 7,000 mwa Bibele. Mwa Silozi libizo leo li tolokilwe kuli “Jehova” mi se li itusisizwe ka lilimo-limo.—Isaya 12:2.

Jehova na bupile banna ni basali kuli ba pile ku ya ku ile mwa Paradaisi fona fa lifasi-mubu fa. Na file batu buikoneli bwa ku bonisa tulemeno to tu swana ni twa hae. Na ba file zibo ni buikoneli bo ne bu ka tisa kuli ba ikole bupilo bo bunde bo bu sa feli fa lifasi-mubu. (Genese 1:26-28) Na si ka bupa lifasi kuli li be sibaka sa ku likela banna ni basali ku bona haiba ba kona ku yo pila kwa lihalimu inge kuli ba kona fela ku ba ni silikani ni Mulimu ha ba ya kwateñi.

Ha ku na se ne si fosahalile kwa batu ba na bupile Mulimu. Bumaswe ne bu tilo kalisa fela muta libupiwa za Mulimu—batu ni mangeloi, ha ne ba itusisize maswe tukuluho ya bona ya ku iketela ni ku fetuhela Mulimu. (Deuteronoma 32:5) Bashemi ba luna ba pili ne ba ikatulezi kuli ba na ni swanelo ya ku iketela ili bona se sinde ni se si maswe. (Genese 2:17; 3:1-5) Mi seo ne si tisize lifu kwa lusika lwa batu. (Genese 3:19; Maroma 5:12) Kuli a tatulule litaba ze ne labuzwi kabalala petuho yeo, Jehova a tuhelela kuli bumaswe bu be teñi ka nakonyana fela. Kono mulelo wa hae kwa neku la lifasi ni batu ha u si ka cinca. (Isaya 45:18) Banna ni basali ba ka pila ku ya ku ile hape mwa Paradaisi fa lifasi-mubu le li kenisizwe.—Mateu 6:10; Sinulo 21:1-5.

Jesu Kreste haki yena Mulimu ya M’ata Ote, kono ki Mwan’a Mulimu. Jesu Kreste ka sibili na lutile balateleli ba hae ku lapela kuli: “Ndat’a luna ya kwa lihalimu, Libizo la hao a li be le li kenile.” (Mateu 6:9) Ni kamuta na si ka pihelela kuli wa likana ni Mulimu. Kono na bulezi kuli: “Ndate ki yo muhulu ku na.”—Joani 14:28.

Jesu u peta kalulo ye tuna kuli mulelo wa  Mulimu u petahale. Mulimu na mu lumile kuli a be “liseli, kuli mutu ya lumela ku [yena], a si ke a ina mwa lififi.” (Joani 12:46) Mi muapositola Pitrosi na ize “ku piliswa, ha ku yo ku yo muñwi.” (Likezo 4:12) Taba yeo ki ya niti bakeñisa kuli puluso ya luna i itingile fa mali a Kreste a butokwa. (1 Pitrosi 1:18, 19) Jesu Kreste na file bupilo bwa hae sina sitabelo kuli a lu liulule kwa sibi se lu hozize kwa bashemi ba luna ba pili, bo Adama ni Eva. (Mateu 20:28; 1 Timotea 2:6) Hape Jesu na itusisizwe ki Jehova kuli a patulule tato ya hae ni mulelo wa Hae.—Joani 8:12, 32, 46, 47; 14:6; Likezo 26:23.

Mulimu u tomile Mubuso kamba mulonga kwa lihalimu, o busiwa ki Jesu Kreste ni batu ba ba ketilwe fa lifasi-mubu. Taba ye i kuta-kutezwi mwa Bibele. Mulimu u file mubuso wo musebezi wa ku bona teñi kuli tato ya hae ya ezwa fa lifasi sina mo i ezezwa kwa lihalimu. (Mateu 6:10) Kwa makalelo, Mulimu na si ka lela kuli batu ba bañwi ba ye kwa lihalimu. Lihae la bona ne li ona fa lifasi-mubu fa. Kono bakeñisa kuli batu ne ba ezize sibi, Mulimu na lukisize nto ye nca. Na ezize tukiso ya ku keta batu “ba ba zwa mwa masika kaufela, ni mwa lipuo, ni mwa mishobo, ni mwa macaba  . . mi u ba beile ku ba malena ni baprisita” ni Kreste mwa mubuso wa kwa lihalimu. (Sinulo 5:9, 10) Mubuso wo u tuha u “ketula ni ku feza mibuso” ya batu kaufela, ye nyandisize hahulu batu.—Daniele 2:44.

Moyo wa kona ku shwa. Niti ya butokwa ya mwa Bibele ye i tolongosha hande litaba ze ñata ze ama batu ni za bupilo bwa bona. Hape i patulula lituto za buhata ze lyanganisize batu ka za muinelo wa batu ba ba shwile.

Buka ya Bibele ya pili i lu bulelela kuli: ‘Muñ’a Bupilo Mulimu a bupa mutu ka liluli la lifasi, mi a bululela mwa lingo za hae moya wa ku pila, mi mutu a ba moyo o pila.’ (Genese 2:7) Kana mwa ziba kuli nto yeo i talusañi? Moyo haki nto ye sa utwisisehi ye mwa mibili ya batu. Mutu ha na moyo. Kono yena ka sibili ki moyo ya bupilwe ka likalulo ze fumaneha mwa “liluli la lifasi” ni ka m’ata a bupilo a zwa ku Mulimu. Moyo haki nto ye sa koni ku shwa. Mutu ha shwa ni moyo wa shwa.—Genese 3:19; Muekelesia 9:5, 10.

Ba ba shwile ba kona ku zusiwa hape. Muta nako i fita ya kuli bumaswe bwa lumelelize Mulimu ka nakonyana bu feliswe, “ba ba li mwa mabita kaufela, ba ka utwa linzwi la [Jesu], mi ba zwe; ba ba ezize ze nde ba zuhele bupilo, mi ba ba ezize ze maswe ba zuhele katulo.” (Joani 5:28, 29; Likezo 24:15)  Zuho i ka konahalisa kuli batu ba pile hape mwa paradaisi fa lifasi-mubu, ili bupilo bwa na bata Mulimu kuli ba pile kwa simuluho.

Mu Tatube Mañolo ka Zazi ni Zazi ka Tokomelo

Kana mwa bona mo mu kona ku tusezwa haiba mu ziba liniti za butokwa zeo? Mwa linako ze t’ata ze, ze tezi mifilifili, zibo ye cwalo ya kona ku mi sileleza kwa “zibo ye ba li ki zibo, bo hasi yona,” ye hasanywa ki Satani Diabulosi. U ikeza inge ki “lingeloi la liseli,” mi batanga ba hae ni bona ba ikeza inge ki “batanga ba Ku Luka.” (1 Timotea 6:20; 2 Makorinte 11:13-15) Ku ba ni zibo ye nepahezi ya mwa Bibele kwa kona ku mi sileleza kwa nto ye ngiwa kuli ki liseli la niti, le li tomile fa lituto za filosofi za batu “ba ba butali ni ba ba talifile,” ba “ba hanile linzwi la [Muñ’a] Bupilo.”—Mateu 11:25; Jeremia 8:9.

Bakeñisa kuli lituto za buhata ni lituto za filosofi ne li atile mwa miteñi ya hae, muapositola Joani na elelize Bakreste ba kwa makalelo kuli ‘Mu si ke mwa lumela mioya kaufela.’ Kono na ize: “Mu like mioya ku ziba kana i zwa ku Mulimu.” (1 Joani 4:1) Ha mu nyakisise mutala wo. Lu ngeni kuli mu amuhezi lushango lo lu kona ku ama hahulu bupilo bwa mina. Kana ne mu ka lu amuhela fela bakeñisa kuli lu zwa kwa simbule se si bonahala ku sepeha? Batili. Ne mu ka bata ku ziba ko lu simuluha ni ku lu nyakisisa, pili mu si ka nga kale muhato.

Ka ku lu fa buka ye lwezi niti ye ñozwi ka ketelelo ya moya wa hae o kenile, Mulimu u lukisize kuli mu eze nto ye swana ili ku ‘lika’ nji liseli le mu latelela ki la niti. (1 Matesalonika 5:21) Batu ba lipilu ze nde ba mwa miteñi ya baapositola ne ba babalizwe bakeñisa kuli ne ba “batisisa mwa Mañolo, ka mazazi kaufela” kuli ba ikolwisise kuli lika ze ne ba itutile ne li za niti luli. (Likezo 17:11) Mwa kona ku eza nto ye swana ni mina. Haike Bibele i be sina “lambi ye [mi] bonisa mwa sibaka se si lififi,” ye ka mi libisa kwa sibaka se si nde. (2 Pitrosi 1:19-21) Haiba mu eza cwalo, mu ka “fumana ku ziba za Mulimu,” ili nto ye benyisa liseli la niti.—Liproverbia 2:5.

[Litaluso za kwatasi]

[Siswaniso se si fa likepe 4]

Linzwi la Mulimu li swana sina lambi

[Siswaniso se si fa likepe 5]

Libizo la Mulimu ki mañi?

[Siswaniso se si fa likepe 5]

Batu ba libeleziñi kwapili?

[Siswaniso se si fa likepe 6]

Kana Jesu ki Mulimu ya M’ata Ote?

[Siswaniso se si fa likepe 6]

Ba ba shwile ba kakai?

[Siswaniso se si fa likepe 7]

Zuho ya bafu ki ye ñwi ya lituto za butokwa ze fumanwa mwa Bibele