‘Lizazi la Jehova Le Lituna Li Sutelezi’
‘Lizazi la Jehova Le Lituna Li Sutelezi’
“Lizazi la [Muñ’a] Bupilo le lituna li sutelezi, e, li sutelezi, mane li akufa ka lubilo.”—ZEFANIA 1:14.
1, 2. (a) Bakreste ba libelezi lizazi mañi la butokwa? (b) Ki lifi lipuzo ze lu swanela ku ipuza, mi ki kabakalañi?
K ALIBE u nyolezwi hahulu lizazi la hae la sinawenga. Me ya itwezi u libelezi ka lilato nako ya ku pepwa kwa mbututu ya hae. Mubeleki ya bombile u nyolezwi hahulu pumulo ya libelezi ka nako ye telele. Batu ba kaufela ba swana cwañi? Kaufela bona ba libelezi lizazi la butokwa—lona lizazi le li ka ama hahulu bupilo bwa bona. Kaufela bona ba nyolezwi hahulu kono ki ka ku shutana-shutana. Hañihañi lizazi le ba libelezi li kabe li fitile, mi ba sepile kuli ha li ka fita ba kabe ba itukiselize.
2 Bakreste ba niti kacenu ni bona ba libelezi lizazi la butokwa. Ki ‘lizazi la Jehova’ le lituna. (Isaya 13:9; Joele 2:1; 2 Pitrosi 3:12) ‘Lizazi la Jehova’ leo le li taha ki nto mañi, mi ku taha kwa lona ku ka ama cwañi batu? Ku zwa f’o, lu kona ku ikolwisisa cwañi kuli lu itukiselize ku taha kwa lona? Ki kwa butokwa kuli lu fumane likalabo kwa lipuzo zeo cwale kakuli bupaki bo bu li teñi bu paka manzwi a, a mwa Bibele: “Lizazi la [Muñ’a] Bupilo le lituna li sutelezi, e, li sutelezi, mane li akufa ka lubilo.”—Zefania 1:14.
‘Lizazi la Jehova Le Lituna’
3. ‘Lizazi la Jehova le lituna’ ki nto mañi?
3 ‘Lizazi la Jehova le lituna’ ki nto mañi? Pulelo ye, ka ku ya ka mo i itusiselizwe mwa Mañolo, i talusa linako ze ipitezi muta Jehova n’a atuzi lila za hae ni ku kanyisa libizo la hae le lituna. Batu ba Juda ni Jerusalema ba ne ba sa sepahali hamohocwalo ni bayahi ba bahateleli ba Babilona ni Egepita kaufela bona ne ba boni ‘lizazi la Jehova’ muta ne ba atulezwi koto ki Jehova. (Isaya 2:1, 10-12; 13:1-6; Jeremia 46:7-10) Kono ‘lizazi la Jehova’ le lituna ka ku fitisisa li sa taha kwapili. Ki ‘lizazi’ leo Jehova a ka fa koto ya katulo fahalimw’a batu ba ba sinyize libizo la hae. Lizazi leo li ka kala ka ku sinyiwa kwa “Babilona yo mutuna,” yona kopano ya bulapeli kaufela bwa buhata, mi li ka fela ka ku sinyiwa kwa muinelo wa linto kaufela o maswe fa ndwa ya Armagedoni.—Sinulo 16:14, 16; 17:5, 15-17; 19:11-21.
4. Ki kabakalañi buñata bwa batu ha ba swanela ku ikalelwa lizazi la Jehova le li taha ka lubilo?
4 Ibe kuli ba ziba kuli lizazi leo la taha kamba kutokwa, buñata bwa batu ba swanela ku ikalelwa lizazi leo le li taha ka lubilo. Kabakalañi? Jehova u alaba puzo yeo ka mupolofita Zefania, u li: “Lizazi leo ki lizazi la buhali, lizazi la maswenyeho ni la ñalelwa; ki lizazi la ku sinya ni la ku bulaya, lizazi la lififi ni la bunsu, lizazi la malu ni la lififi le linsu.” La sabisa luli! Hape mupolofita u li: “Ni ka tiseza batu ñalelwa . . . kakuli ba foselize [Muñ’a] Bupilo.”—Zefania 1:15, 17.
5. Ki kabakalañi bolule-lule ba batu ba bañwi ha ba nyolezwi hahulu lizazi la Jehova?
5 Kono ku na ni bolule-lule ba batu ba bañwi ba ba nyolezwi hahulu ku taha kwa lizazi la Jehova. Ki kabakalañi? Kakuli ba ziba kuli lizazi la Jehova ikaba nako ya puluso ya ba ba lukile, mi ki lizazi la ka bubekwa hahulu Jehova ka sibili mi libizo la hae li ka keniswa. (Joele 3:16, 17; Zefania 3:12-17) Ze ba eza batu cwale mwa bupilo kona ze tisa kuli mutu a ikalelwe kamba a nyolelwe lizazi leo. Mina mu nga cwañi lizazi leo le li sutelezi? Kana mu itukiselize lona? Kana taba ya kuli lizazi la Jehova li fakaufi ya mi ama mwa bupilo bwa mina bwa ka zazi ni zazi cwale?
“Ku Ka Taha Basheununi Ba Ba Tezi Busomi”
6. Batu ba bañata ba nga cwañi ‘lizazi la Jehova,’ mi ki kabakalañi Bakreste ba niti bona ha ba sa komokiswi ki taba yeo?
6 Lika niha li bonahala ku cibilika, buñata bwa batu mwa lifasi ha ba isi pilu kwa ‘lizazi la Jehova’ le li sutelezi. Ba sheununa ni ku soma ba ba ba lemusa ka za bukaufi bwa lizazi leo. Bakreste ba niti ha ba komokiswi ki taba yeo. Ba hupula temuso ye ne ñozwi ki muapositola Pitrosi ye li: “Pili mu zibe se, kikuli mwa mazazi a maungulelo, ku ka taha basheununi ba ba tezi busomi, ba ba zamaya ka litakazo za bona luli; ba ka sheununa, ba li: I kai sepiso ya ku taha kwa hae? Kakuli isamba ba shwa bokuku ba kale, linto kamukana li nze li itulezi mo ne li inezi kwa makalelo ha li eziwa.”—2 Pitrosi 3:3, 4.
7. Kiñi se si ka lu tusa ku zwelapili ku lemuha bukuswani bwa nako ye siyezi?
7 Kiñi se si ka lu tusa ku hanyeza munahanelo o maswe wo ilikuli lu zwelepili ku pila ka ku lemuha bukuswani bwa nako ye siyezi? Pitrosi u lu taluseza kuli: “Ni zusa maikuto a mina a kenile, ka ku mi hupulisa litaba, kuli mu hupule manzwi a n’a bulezwi ki bapolofita ba ba kenile, ni z’a laezi Mulena ni Mupilisi, ze mu lutilwe ki baapositola ba mina.” (2 Pitrosi 3:1, 2) Ku isa pilu kwa litemuso ze ne filwe ki bapolofita ku ka lu tusa ku ‘zusa maikuto a luna a kenile.’ Mwendi se lu utwile likupuliso zeo hañata-ñata, kono ki kwa butokwa, sihulu kacenu, kuli lu zwelepili ku isa pilu kwa litemuso zeo.—Isaya 34:1-4; Luka 21:34-36.
8. Ki kabakalañi ba bañata ha ba keshebisa likupuliso za Bibele?
8 Ki kabakalañi ba bañwi ha ba keshebisanga likupuliso zeo? Pitrosi u zwelapili kuli: ‘Ba libala ka mabomu kuli lihalimu ne li ezizwe kale, ni kuli lifasi ne li zwisizwe mwa mezi, mi la bulukwa mwa mezi ki Linzwi la Mulimu; ni kuli lifasi lani la shwa, kabakala Munda ku li kwahela.’ (2 Pitrosi 3:5, 6) Ki niti, ku na ni ba ba sa tabeli kuli lizazi la Jehova li tahe. Ha ba tabeli kuli misebezi ya bona i kaulezwe. Ha ba tabeli ku ikalabela ku Jehova kabakala mupilelo wa bona! “Ba zamaya ka litakazo za bona luli,” sina mwa taluselize Pitrosi.
9. Ki moya mañi o ne ba bonisize batu mwa miteñi ya Nuwe ni ya Lota?
9 Basheununi ba, ba itibaza fela “ka mabomu” kuli Jehova u kile a sinya batu ba ba maswe kwamulaho. Jesu Kreste ni muapositola Pitrosi ba bulela likezahalo ze peli fa na kile a ezeza cwalo Jehova—“linako za Nuwe” ni “linako za Lota.” (Luka 17:26-30; 2 Pitrosi 2:5-9) Pili Munda u si ka fita kale, batu ne ba si ka mamela temuso ya n’a ba file Nuwe. Hape ni yona minzi ya Sodoma ni Gomora i si ka sinyiwa kale, Lota ha na izo zibisa makwenyan’a hae ka za sinyeho yeo, ku bona “kwa ba inge sisomo.”—Genese 19:14.
10. Jehova u ka eza cwañi ku ba ba sa lemuhi se siñwi?
10 Isali nto ye swana ni kacenu. Kono ha mu bone mwa ka ezeza Jehova ku ba ba sa lemuhi se siñwi: “Ni nate banna ba ba kutumani fela kwa lisifa la macwala a bona, ba ba li mwa lipilu za bona: [Muñ’a] Bupilo h’a koni ku eza hande kamba ku eza maswe. Bufumu bwa bona bu ka lobelwa, mandu a bona a sinyiwe. Ba ikahezi mandu, kono ha ba na ku ina ku ona; mi likota za veine ze ba calile, ha ba na ku nwa veine ya zona.” (Zefania 1:12, 13) Batu ba kona ku zwelapili ni misebezi ya bona ya ka zazi ni zazi ba sa isi pilu kwa lizazi la Jehova, kono misebezi ya bona ha i na ku ba kutiseza lituso ze inelela. Ki kabakalañi? Kakuli lizazi la Jehova li ka taha ka sipundumukela, mi bufumu bufi kamba bufi bo ba kana ba ikubukanyelize ha bu na ku ba pulusa.—Zefania 1:18.
“U I Talimele”
11. Ki kelezo ifi ye lu lukela ku beya mwa munahano?
11 Ka ku fapahana ni batu ba lifasi le, luna lu lukela ku beya mwa munahano temuso ye ne ñozwi ki mupolofita Habakuki ye li: “Pono yeo i sa bulukezwi nako ya yona, kono i ka itahanela kwa maungulo, mi ha ina ku puma. Ha i ka liyeha, u i talimele, kakuli i ka bonahala; mi ha i na ku liyeha.” (Habakuki 2:3) Lizazi leo niha li ka bonahala ku liyeha ku likana ni mubonelo wa luna o si ka petahala, lu lukela ku sa libala kuli Jehova ha liyehi. Lizazi la hae li ka taha ka nako ye lukela, ka nako ye ba sa libeleli batu ku ba yona.—Mareka 13:33; 2 Pitrosi 3:9, 10.
12. Jesu na lemusize nto mañi, mi seo si fapahana cwañi ni mo ba ezelize balateleli ba Jesu ba ba sepahala?
12 Jesu ha na koñomeka butokwa bwa ku libelela lizazi la Jehova, na lemusize kuli nihaiba ba bañwi ba balateleli ba hae ne ba ka keshebisa bukuswani bwa nako ye siyezi. Ka za bona batu bao, na ize: “Mutanga yo, haiba ki ya maswe, mi a ipulelela mwa pilu, a li: Mulen’a ka u liyehile; mi s’a kala ku nata ba ba luwilwe ni yena; a ca, a nwa ni matahwa; mulena wa mutanga yo u ka fita mwa lizazi l’a sa mu libeleli, ni nako y’a sa zibi; u ka mu nata likoto.” (Mateu 24:48-51) Ka ku fapahana, sitopa sa mutanga ya sepahala ya na ni kutwisiso si zwezipili ku lemuha bukuswani bwa nako ye siyezi. Sitopa sa mutanga si zwezipili ku tona mi si bile se si itukiselize. Jesu u ketile sitopa seo sa mutanga ni ku si “beya fa bukombwa bwa z’a luwile kaufela” fa lifasi-mubu.—Mateu 24:42-47.
Lu Tokwa ku Lemuha Bukuswani bwa Nako
13. Jesu na koñomekile cwañi butokwa bwa ku lemuha bukuswani bwa nako?
13 Bakreste ba kwa makalelo ne ba swanela ku lemuha putako ya nako ye ne ba pila ku yona luli. Ne ba tokwa ku nga kapili muhato wa ku saba mwa Jerusalema ha ne ba ka bona “Jerusalema u ambekilwe ki limpi.” (Luka 21:20, 21) Taba yeo ne i ezahalile ka silimo sa 66 C.E. Mu lemuhe Jesu mwa na koñomekezi butokwa bwa kuli Bakreste ba mwa miteñi yeo ba beye mwa munahano bukuswani bwa nako ye siyezi. N’a ize: “Ya li fa situwa sa ndu, a si ke a shetumukela ku y’o nga sika mwa ndu ya hae; mi ya inzi mwa masimu, a si ke a kutela kwahae ku y’o nga kubo.” (Mateu 24:17, 18) Ki kabakalañi Bakreste ha ne ba tokwa ku nga ka putako manzwi a Jesu ka silimo sa 66 C.E. hailif’o litaba za kale li bonisa kuli Jerusalema na si ka sinyiwa ku fitela hamulaho wa lilimo z’e ne?
14, 15. Ki kabakalañi Bakreste ba kwa makalelo ha ne ba tokwa ku nga muhato kapili muta ba bona Jerusalema u ambekilwe ki limpi?
14 Nihaike mpi ya Maroma ne i si ka to sinya Jerusalema konji ka 70 C.E., ne ku si na mbombolelwa mwahal’a lilimo ze ne fitile zeo. Ne ku si na kozo luli mwahal’a nako yeo! Lilimo zeo ne li tezi mifilifili ni lipulayano. Caziba yo muñwi wa litaba za kale na talusize kuli mwa Jerusalema ka nako yeo ne ku na ni “ndwa ya mukowa ya meto-mafubelu, ni likezo ze situhu.” Mitangana ne ba iswa kwa musebezi wa ku yo tiisa mamota a munzi, ku ituta ku itusisa lilwaniso, ni ku yo kena busole. Zazi ni zazi ne ba caulanga kuli ba tiise mibili. Batu ba ne ba sa lati ku ikenya mwa litukiso zeo ne ba ngiwa ku ba babeteki. Kambe Bakreste ne ba linda-lindezi mwa munzi, ne ba ka ipumana mwa kozi ye tuna maswe.—Mateu 26:52; Mareka 12:17.
15 Lu swanela ku lemuha kuli Jesu na ize ni “ba ba li mwa Judea” ni bona ba sabe isiñi fela ba ne ba li mwa Jerusalema. Ne ku li kwa butokwa ku eza cwalo kakuli mwahal’a likweli li sikai ku zwa fo ba menuhela mwa Jerusalema, masole ba Roma hape ne ba kutezi litasezo za bona. Ne ba kalile ku taeka Galilea ka 67 C.E., kihona ba shatukela mwa Judea silimo se ne si tatami. Kozi yeo ya shangumuna matata mwa mahae kaufela. Hape ne ku zamaya ku ba t’ata kwa Majuda kuli ba ñwehe mwa Jerusalema ka sibili. Minyako ya munzi ne i kantelwa, mi mutu kaufela ya na lika ku toba na ngiwa kuli u matela ku yo swalisana ni Maroma.
16. Ki mubonelo ufi o ne ba tokwa ku ba ni ona Bakreste ba kwa makalelo kuli ba punyuhe ñalelwa ya miteñi yeo?
16 Lwa kona cwale ku utwisisa libaka Jesu ha na koñomekile butokwa bwa ku nga muhato kapili. Bakreste ne ba tokwa ku itatela ku itombola, ku sa ituhelela ku yaululwa ki maluo. Ne ba tokwa ku itatela ku toboha maluo a bona kaufela, kamba mane ku a laeza, ilikuli ba mamele temuso ya Jesu. (Luka 14:33) Ba ne ba utwile ni ku silela ka bubebe mwa buse bwa Jordani ne ba punyuhile.
Lu Zwelepili ku Beya mwa Munahano Lizazi la Jehova
17. Ki kabakalañi ha lu swanela ku ba ba ba iteekezi hahulu mafelelezo a taha?
17 Bupolofita bwa Bibele bu bonisa fo ku sweu kuli lu pila bukaufi luli ni mafelelezo a nako ya maungulo. Lu swanela ku iteekela hahulu mafelelezo a taha. Ha ku na ni kozo, lisole ha ikalelwangi ni ku ikutwa ku ba mwa kozi. Niteñi haiba ha si ka iteekela kozi mi a biziwa kwa ndwa ka sipundumukela, u kona ku ba mwa kozi ye tuna bakeñisa kuli mwendi ha si ka itukiseza. Ku cwalo ni kwa neku la kwa moya. Haiba lu lisela ku bona bukuswani bwa nako ye siyezi, lu kana lwa palelwa ku ba ba ba itukiselize ku taka masho a lu libile mi lu kana lwa kwaciswa lizazi la Jehova ha li ka taha kwa mafelelezo. (Luka 21:36; 1 Matesalonika 5:4) Haiba ku na ni ba ba ‘fulalezi Jehova,’ ye ki yona nako ya kuli ba mu bate hape.—Zefania 1:3-6; 2 Matesalonika 1:8, 9.
18, 19. Kiñi ze ka lu tusa ku akufisa “lizazi la Mulimu” le li taha?
18 Kona libaka muapositola Pitrosi ha lu eleza kuli lu akufise “lizazi la Mulimu” le li taha. Lu kona ku eza cwañi cwalo? Nzila ye ñwi ki ya ku pila ka “mizamao ye kenile hahulu, ni ka bulapeli.” (2 Pitrosi 3:11, 12) Ku pateha mwa misebezi ya bulapeli ku ka lu tusa ku nyolelwa hahulu kuli ‘lizazi la Jehova’ li tahe. Pulelo ya “ku akufisa” i tolokilwe fa linzwi la Sigerike. Ha lu koni ku akufisa luli nako ye siyezi kuli lizazi la Jehova li fite. Kono ha lu nze lu libelela lizazi leo, nako i ka bonahala ku akufa hahulu haiba lu pateha mwa sebelezo ya luna ku Mulimu.—1 Makorinte 15:58.
19 Ku nahanisisa Linzwi la Mulimu ni ku yeya likupuliso ze mwateñi ni kona ku ka lu tusa ku “nyolelwa hahulu (ku libelela ni ku akufisa) ku taha” kwa lizazi leo, ili ku li “talimela kamita.” (2 Pitrosi 3:12, The Amplified Bible; The New Testament, ya William Barclay) Ze ñwi za likupuliso zeo li kopanyeleza bupolofita bo bu fitana-fitana bo bu sa buleli fela za ku taha kwa lizazi la Jehova kono hamohocwalo ni za limbuyoti ze ka fiwa ba ba ‘libelela Jehova.’—Zefania 3:8.
20. Ki susuezo mañi ye lu swanela ku iseza hahulu pilu?
20 Ye luli ki nako ya kuli kaufel’a luna lu ise pilu kwa susuezo ye filwe ka mupolofita Zefania ye li: “Mu si ka fitelwa kale ki lizazi la buhali bwa [Muñ’a] Bupilo. A mu bate [Muñ’a] Bupilo, mina kaufela ba ba ishuwa mwa lifasi, ba ba zamaya ka milao ya hae; a mu bate ze lukile, mu bate buikokobezo; mwendi mu ka suhana mu silelezwa mwa lizazi la buhali bwa [Muñ’a] Bupilo.”—Zefania 2:2, 3.
21. Batu ba Mulimu ba ikatulezi ku ezañi mwahal’a silimo sa 2007?
21 Kacwalo liñolo le li ketilwe la silimo sa 2007 la swanela: “Lizazi la Jehova le lituna li sutelezi.” Batu ba Mulimu ba na ni sepo ye tiile ya kuli “li sutelezi, mane li akufa ka lubilo.” (Zefania 1:14) ‘Ha li na ku liyeha.’ (Habakuki 2:3) Kacwalo ha lu nze lu libelela lizazi leo, haike lu zweleñipili ku lemuha linako ze lu pila ku zona, inze lu lemuha kuli talelezo ya mafelelezo ya bupolofita bo kaufela i fakaufi!
Kana Mwa Kona ku Alaba?
• ‘Lizazi la Jehova le lituna’ ki nto mañi?
• Ki kabakalañi ba bañata ha ba sa isi pilu kwa bukuswani bwa nako ye siyezi?
• Ki kabakalañi Bakreste ba kwa makalelo ha ne ba tokwa ku nga muhato ka putako?
• Lu kona cwañi ku iteekela hahulu mafelelezo a taha?
[Lipuzo za Tuto]
[Manzwi a fa likepe 19]
Liñolo la silimo sa 2007 li li: ‘Lizazi la Jehova le lituna li sutelezi.’ —Zefania 1:14.
[Maswaniso a fa likepe 16, 17]
Sina mo ne ku inezi mwa miteñi ya Nuwe, basheununi ba ka sinyiwa ba si ka libelela, muta Jehova a nga muhato
[Siswaniso se si fa likepe 18]
Bakreste ne ba tokwa ku nga muhato kapili ha ba bona Jerusalema “u ambekilwe ki limpi”