Ku Kondisa—Mu Nahana Kuli ku Tiswa Kiñi?

JESSE LIVERMORE ya ngiwa ki ba bañwi kuli ki yena mutu ya kondisize hahulu ku za litekisano kwa batu kaufela ba ba kile ba sebeleza mwa likululu la Wall Street, ili sibaka sa litekisano mwa New York, n’a zibahala ka ku ba ni bunangu bwa ku panga likatulo ze nde ku za lipisinisi. Kabakala bona bunangu bo, na ikubukanyelize sifumu se si ñata-ñata. Na tina masuti a cisa pasa, na pila mwa ndu ye buheha ye tuna ya mizuzu ye 29, mi na zamaiswanga mwa mota ye nsu ya simbombo ya Rolls-Royce.

David * ni yena n’a bata ku kondisa mwa bupilo. Ka ku ba mubakweli wa prezidenti ni mubeleki yo muhulu wa kampani ye tuna ye panga ni ku lekisa lika ze yela fa maswaniso, David na tuha a ba prezidenti wa kalulo ye ñwi ya kampani yeo. Na hohiwa ki sifumu ni libubo. Kono David na ezize katulo ya ku zwa fa musebezi ni fa situlo sa hae. David n’a bulezi kuli: “Na ziba kuli ha ni sa tola ni ba ni musebezi wo ocolisa cwalo hape mwa bupilo bwa ka.” Kana mu nahana kuli David na fosize?

Batu ba bañata ba nahana kuli ku kondisa ku tiswa ki ku ba ni sifumu, ku oliswa hahulu ki batu, kamba ku bubana. Kono bona batu ba ba fumile hahulu bao ba kana ba ikutwa ku ba mukungulu ni ku ikutwa kuli ha ba na mulelo mwa bupilo. Ne ku bile cwalo ku Livermore. Ku si na taba kuli ne li mufumi, na pilile bupilo bo bu tezi masitapilu, maziyezi, ni malilalila. Na banga mwa maswabi a matuna, na palelwanga ku ba ni linyalo le li inelela, mi n’a sa  pilisanangi hande ni bana ba hae ba micaha. Kwa mafelelezo, ha na s’a felezwi ki buñata bwa sifumu sa hae, ka zazi le liñwi, Livermore a ina mwa mupanda wa hotela ya simbombo mi a liloka sifumu sa hae. A leka mutoho, mi a pamula buka ye ne na ni likepe la fahalimu la litalo le li suhilwe, mi a ñola teñi manzwi a ku laeza musal’a hae. Ha n’a felize ku nwa, a kena mwa simbuzi mo ne ku na ni lififi mi a ipulaya ka ku ikunupa.

Nihaike kuli mwendi nesi sifumu sa hae se ne si tisize luli kuli a ipulaye, kono taba ye i paka hande buniti bwa pulelo ya mwa Bibele ye li: “Ba ba lata ku fuma . . . ba itabile ili bona ka manyando a mañata.”—1 Timotea 6:9, 10.

Kana kikuli mwendi ba ba nahana kuli ku kondisa ku tiswa ki sifumu, situlo, kamba libubo ba itusisa sipimo se si fosahezi? Kana mu ikunga kuli mu batu ba ba kondisize mwa bupilo? Ki kabakalañi ha mu ikunga cwalo? Ki sipimo se si cwañi se mu itusisa? Ki lika mañi ze kukueza mubonelo wa mina wa ku kondisa? Taba ye tatama i ka nyakisisa kelezo ye itingwa ye konisize bolule-lule ba batu ku kondisa mwa bupilo. Ha lu nyakisiseñi ka mo ni mina mu kona ku kondiseza.

[Litaluso za kwatasi]