Mu Tuse Ba Bañwi Ku Utwa Se I Luta Bibele

“Kono ba ba mwa mubu o munde, ki ba ba utwile Linzwi ka lipilu ze sepahala, ze nde; ba tiyela ku lona, mi ba beya lico ka ku tundamena.”—LUKA 8:15.

1, 2. (a) Ki ufi mulelo o i lukiselizwe buka ya Bibele I Lutañi Luli? (b) Mwa lilimo ze sa zo fela, Jehova u fuyauzi cwañi buikatazo bwa batu ba hae bwa ku luta macaba?

“KI BUKA ye nde hahulu. Bo ni ituta ni bona ba i lata. Ni na na i lata. Lituto za Bibele za konwa ku kalisezwa fa minyako ya batu mwa buka ye.” Kona mwa n’a bulelezi paina wa kamita ya li yo muñwi wa Lipaki za Jehova ka za buka ya Bibele I Lutañi Luli? * Mushaeli wa Mubuso wa musupali n’a bulezi cwana ka za hatiso ye swana yeo: “Mwa lilimo ze 50 ze ni belekile hahulu mwa bukombwa, ni bile ni tohonolo ya ku tusa batu ba bañata ku ziba Jehova. Kono ni swanela ku bulela kuli, hatiso ye itusiswa kwa lituto yeo i ipitezi. Liswanisezo ni maswaniso ze mwa buka yeo za tabisa.” Kana ni mina mu ikutwa cwalo ka za buka ya Bibele I Lutañi? Mulelo wa buka ye kikuli i mi tuse ku peta taelo ya Jesu, ye li: “Mu ye cwale, mu lute macaba kaufela, . . . mu ba lute ku mamela ze ni mi laezi kaufela.”—Mateu 28:19, 20.

² Ku si na ku kakanya, pilu ya Jehova ya tabanga h’a bona Lipaki za hae ze fitelela 6,600,000 inze li latelela taelo ya Jesu ya ku luta macaba. (Liproverbia 27:11) Jehova luli u sweli ku fuyaula buikatazo bwa zona. Ka mutala, mwa silimo sa 2005, taba ye nde ne i kutalizwe mwa linaha ze 235, mi ne ku zamaisizwe lituto za Bibele ze fitelela 6,061,500 ka avareji. Kabakaleo, batu ba bañata ne ba ‘amuhezi Linzwi la Mulimu le ne ba utwile, mi ne ba si ka li amuhela sina linzwi la mutu, kono sina Linzwi la Mulimu ka mo li inezi luli.’ (1 Matesalonika 2:13) Mwahal’a lilimo ze peli ze felile, balutiwa ba banca ba ba fitelela 500,000 ba kalile ku pila ka ku lumelelana ni likuka za Jehova mi ba ineezi ku Mulimu.

3. Ki lifi lipuzo ze ka nyakisiswa mwa tuto y’e ka za mwa ku itusiseza buka ya Bibele I Lutañi?

³ Kana cwanoñu fa mu utwile mo ku tabiseza ku ituta Bibele ni mutu yo muñwi? Mwa lifasi kamukana, ku sa na ni batu ba ba na ni ‘lipilu ze sepahala ni ze nde,’ ili bao hamulaho wa ku utwa linzwi la Mulimu, ‘ba tiyela ku lona ni ku beya lico ka ku tundamena.’ (Luka 8:11-15) Ha lu nyakisiseñi mo mu kona ku itusiseza buka ya Bibele I Lutañi? mwa musebezi wa ku tahisa balutiwa. Lipuzo ze talu ze lu ka nyakisisa mwa tuto ya luna ki ze: (1) Mu kona ku kalisa cwañi tuto ya Bibele? (2) Ki ifi milutelo ye minde ye kona ku tusa? (3) Mu kona ku tusa cwañi mutu kuli a sike a ba fela muituti kono ilikuli a be muluti wa Linzwi la Mulimu le li ñozwi, yona Bibele?

 Mo Mu Kona Ku Kaliseza Tuto ya Bibele

4. Ki kabakalañi ba bañwi ha ba kona ku zina-zina ku ituta Bibele, mi mu kona ku ba tusa cwañi kuli ba tabele ku ituta yona?

⁴ Ha ne mu ka kupiwa kuli mu tule mulapo o mutuna ka mutambo u li muñwi fela, mwendi ne mu ka zina-zina ku eza cwalo. Kono ha ne mu ka beelwa macwe fa ku hata kuli mu yo fita mwa buse, mwendi ne mu ka lumela ku eza cwalo. Ni mutu wa mipateho a kana a zina-zina ku ituta Bibele. Muñ’a ndu u kona ku nahana kuli ku tokwahala nako ye ñata hahulu ni buikatazo bo butuna kuli a itute Bibele. Mu kona ku mu tusa cwañi kuli a tabele ku ituta? Ka ku buhisananga litabanyana za Bibele, mwa kona ku itusisa buka ya Bibele I Lutañi? kwa ku tahisa kuli mutu y’o a be muituti wa kamita wa Linzwi la Mulimu. Haiba mu itukiseza hande, musipili ni musipili wa makutisezo ku mutu yo u ka swana sina mutambo ni mutambo o u mu isa kwa silikani ni Jehova.

5. Ki kabakalañi ha mu swanela ku bala buka ya Bibele I Lutañi?

⁵ Niteñi, mu si ka luta kale batu buka ya Bibele I Lutañi? mu swanela ku itekelela hande. Kana mu i balile buka yeo ku zwa kwa makalelo ku yo fita kwa mafelelezo? Bosinyalana ba bañwi ne ba ile ni hatiso yeo kwa pumulo mi ba kala ku i bala ha ne ba nze ba ishumusa kwa likamba la liwate. Musali ya n’a lekisa lika kwa bapoti mwa sibaka seo ha n’a ba atumezi, a bona toho ya taba ye li, Bibele I Lutañi Luli? Mi a bulelela bosinyalana bao kuli, lihoranyana fela ze ne sa zwo fela, n’a lapezi ka za puzo ye swana yeo, ku kupa Mulimu kuli a mu fe kalabo. Bosinyalana bao ne ba tabile mi ba fa musali yo buka ya Bibele I Lutañi? Kana mu ‘yolisize linako’ ka ku bala hatiso yeo, mwendi ku i bala lwa bubeli, ha mu nze mu libelela nto ye ñwi kamba ka nako ye mu nze mu ishumusa kwa musebezi kamba kwa sikolo? (Maefese 5:15, 16) Haiba mu eza cwalo, mu ka tekelela buka yeo ni ku fumana kolo ya ku ambola ni ba bañwi ka za litaba ze ku yona.

6, 7. Mu kona ku kalisa cwañi tuto ya Bibele ka ku itusisa buka ya Bibele I Lutañi?

⁶ Ha mu fa buka yeo mwa bukombwa, mu itusise hande maswaniso, mañolo, ni lipuzo ze fa makepe 4, 5, ni 6. Ka mutala, mu kana mwa kalisa puhisano ka ku buza kuli, “Ha mu nahana matata kaufela o ba kopana ni ona batu kacenu, mu bona kuli lu kona ku fumana kai ketelelo ye itingwa?” Hamulaho wa ku teeleza ka tokomelo kwa kalabo, mu bale 2 Timotea 3:16, 17, ni ku talusa kuli Bibele i fa tatululo ya luli kwa matata a batu. Mi mu bonise muñ’a ndu fa makepe 4 ni 5, ni ku mu buza kuli: “Fa miinelo kaufela ye bonisizwe fa makepe a, ki ufi muinelo o mu bona kuli u maswe ni ku fita?” Muñ’a ndu ha keta muinelo w’a bona kuli u maswe, mu mu kupe kuli a mi swalele buka ha mu nze mu mu balela liñolo la mwa Bibele le li talusa za muinelo wo. Ku tuha fo, mu bale manzwi a fa likepe 6, ni ku buza muñ’a ndu kuli, “Kwa lipuzo ze silezi ze bonisizwe kwatas’a likepe le, ki ifi puzo ye mu bata kuli i alabiwe?” Muñ’a ndu ha s’a ketile puzo, mu mu bonise kauhanyo mo ku  fumaneha kalabo kwa puzo ya hae, mu mu siyele buka, mi mu lukise kuli ite mu kute kuli mu to buhisana kalabo ya puzo yeo.

⁷ Mutahisezo o talusizwe wo, u kona ku tanda mizuzu ye bat’o eza 5 kuli u fele. Kono mwa mizuzu ye ketalizoho yeo, mwa kona ku ziba lipilaelo za muñ’a ndu, ku bala ni ku talusa mañolo a mabeli, ni ku lukisa taba ya ku to ambola fa musipili o tatama. Ngambolo ya mina ye kuswani yeo ya kona ku ba yona ya pili kwa lingambolo ze susuelize muñ’a ndu ni ze mu omba-ombile mwa bupilo bwa hae. Mi ku eza cwalo ku kona ku tahisa kuli nihaiba mutu ya patehile a nyolelwange ku ba ni mina ka mizuzunyana ilikuli mu mu tuse ku nga mihato ye ka mu isa mwa ‘nzila ya bupilo.’ (Mateu 7:14) Muñ’a ndu ha nz’a zwelapili ku tabela ku ituta, nako ya ku ituta i swanela ku ekezwa. Seo si kona ku ezahala ka ku ina fafasi ni ku zamaisa tuto mwahal’a nako ye tomilwe.

Milutelo ye Minde ye Kona ku Tusa

8, 9. (a) Mu kona cwañi ku tusa muituti wa mina wa Bibele kuli a tiyele manyando ni miliko ye kona ku mu tahela kwapili? (b) Ki kakai ko ku konwa ku fumanwa liyahiso za tumelo ze sa konwi ku ciswa ki mulilo?

⁸ Hañata mutu a sa kalisa fela ku ituta ze i bulela Bibele, u ka tahelwa ki miliko ye kona ku mu palelwisa ku eza zwelopili. Muapositola Paulusi n’a ize: “Batu kaufela ba ba lata ku pila ka bulumeli bo bu li teñi ku Jesu Kreste, ba ka nyandiswa.” (2 Timotea 3:12) Paulusi n’a bapanyize miliko yeo kwa mulilo o cisa fela liyahiso ze si ka tiya ni ku siya liyahiso ze cwale ka gauda, silivera, ni macwe a butokwa. (1 Makorinte 3:10-13; 1 Pitrosi 1:6, 7) Kuli muituti wa mina wa Bibele a be ni tulemeno to tu ka mu konisa ku tiyela miliko, mu swanela ku mu tusa ka ku yaha tumelo ya hae ka lika ze sa konwi ku ciswa ki mulilo.

⁹ Walisamu u swaniseza “manzwi a [Muñ’a] Bupilo” kwa “silivera ye shengunukisizwe mwa lizupa, ye kenisizwe ha 7 mwa mulilo.” (Samu 12:6) Kaniti, Bibele i na ni lika kaufela ze lu tokwa ha lu bata ku yaha tumelo ye tiile. (Samu 19:7-11; Liproverbia 2:1-6) Mi buka ya Bibele I Lutañi? i mi bonisa mo mu kona ku itusiseza Mañolo ka bukwala.

10. Mu kona cwañi ku susueza muituti kuli a ise mamelelo kwa Bibele?

¹⁰ Ka nako ya tuto, mu susueze muituti ku isa mamelelo kwa mañolo a bonisizwe mwa kauhanyo ni kauhanyo ye nyakisiswa. Mu itusise lipuzo kuli mu tuse muituti ku utwisisa mañolo a’ mutomo mwa tuto ni kuli a bone ka m’o mañolo ao a kona ku mu tuseza ka butu. Mu tokomele kuli ha mu talusezi muituti za swanela ku eza. Kono mu likanyise mutala wa Jesu. Jesu ha n’a buzizwe puzo ki munna ya n’a ziba Mulao, n’a alabile kuli: “Kiñi se si ñozwi mwa Mulao? S’o bala mwateñi ki sifi?” Munna yo n’a alabile z’a bulela Mañolo, mi Jesu n’a mu bonisize mwa n’a ka konela ku latelela sikuka sa mwa mulao wo. Jesu n’a itusisize swanisezo kuli a bonise munna yo mwa n’a swanelwa ku amelwa ki mulao wo. (Luka 10:25-37) Buka ya Bibele I Lutañi? i na ni liswanisezo ze ñata ze mu kona ku itusisa ilikuli mu tuse muituti ku mamela likuka za mwa Mañolo.

11. Ki maparagilafu a makai o mu swanela ku ituta fa tuto ni tuto?

¹¹ Buka ya Bibele I Lutañi? i talusa Linzwi la Mulimu ka puo ye bunolo ni ye utwahala, sina fela Jesu mwa n’a lutela lituto ze tungile ka nzila ye utwahala. (Mateu 7:28, 29) Mu likanyise mutala wa Jesu. Mu taluse litaba ka mukwa o bunolo, o utwahala, ni ka ku nepahala. Mu si akufisi fela tuto. Kono nako ni nako ha mu ituta, palo ya maparagilafu e mu ka nyakisisa i itingile fa miinelo ya muituti ni fa buikoneli bwa hae. Jesu n’a ziba buikoneli bwa balutiwa ba hae mi n’a si ka ba imeza ka ku ba taluseza litaba kaufela ze ne ba sa zibi.—Joani 16:12.

12. Litaba ze ekelizwe li swanelwa ku itusiswa cwañi?

¹² Buka ya Bibele I Lutañi? i na ni kalulo ya litaba ze 14 ze ekelizwe. Mi mina ka ku ba bo muluti, mu swanela ku ziba mo mu kona ku itusiseza hande kalulo yeo, ku ya ka butokwi bwa  muituti wa mina. Ka mutala, muituti haiba a palelwa ku utwisisa taba ye ñwi kamba haiba a ba ni lipuzo fa litaba ze ñwi bakeñisa lika za n’a lumela kwamulaho, ki hande ku mu bonisa kalulo ya litaba ze ekelizwe kwa kona ku fumana kalabo, ilikuli a nyakisise taba yeo a nosi. Nihakulicwalo, fokuñwi ka ku ya ka buikoneli bwa muituti mwa kona ku lemuha kuli neikaba hande ha ne mu ka nyakisisa taba yeo hamoho ni yena. Mwa litaba ze ekelizwe m’o ku na ni lituto za mwa Mañolo za butokwa, ze cwale ka: “Kana Batu Ba Na ni Moya Luli O Sa Shwi?” ni taba ya kuli “‘Babilona yo Mutuna’ Ki Mañi?” Mwa kona ku nyakisisa litaba zeo ni muituti wa mina haiba ku tokwahala. Bakeñisa kuli mwa litaba ze ekelizwe ha ku na lipuzo, mu swanela ku tekelela litaba zeo kuli mu kone ku ipangela lipuzo za mina ze swanela.

13. Tapelo i tiisa cwañi tumelo?

¹³ Samu 127:1 i li: “Kabesi [Muñ’a] Bupilo ku yaha ndu, ba ba i yaha kabe ba sebeza mbango.” Kacwalo, ha mu nze mu itukiseza ku yo zamaisa tuto ya Bibele, mu lapele ku Jehova kuli a mi tuse. Litapelo ze mu lapela kwa makalelo ni kwa mafelelezo a tuto ni tuto li swanela ku bonisa kuli mu na ni silikani se si tiile ni Jehova. Mu susueze muituti ku kupa butali ku Jehova ilikuli a utwisise Linzwi la Hae ni kuli a fumane m’ata a ku sebelisa za ituta. (Jakobo 1:5) Haiba muituti a eza cwalo, u ka fumana m’ata a ku tiyela miliko mi tumelo ya hae i ka zwelapili ku tiya.

Mu Tuse Baituti ba Bibele Kuli Ba Be Baluti

14. Baituti ba Bibele ba swenela ku eza zwelopili ye cwañi?

¹⁴ Kuli baituti ba luna ba Bibele ba latelele lika kaufela za n’a “laezi” Jesu kwa balutiwa ba hae, ha ba swaneli fela ku ba baituti ba Linzwi la Mulimu kono ba swanela ku eza zwelopili kuli mane ba be baluti ba lona. (Mateu 28:19, 20; Likezo 1:6-8) Ki nto mañi ye mu swanela ku eza kuli mu tuse muituti ku eza zwelopili ye cwalo ya kwa moya?

15. Kiñi ha mu swanela ku susueza baituti ba mina ba Bibele kuli ba fumanehange kwa mikopano ya Sikreste?

¹⁵ Mu sa ituta fela lwa pili ni mutu, mu mu meme kuli a to kopana ni mina kwa mikopano ya puteho. Mu mu taluseze kuli kwa mikopano ki kona ko mu yo itutelanga ku luta Linzwi la Mulimu. Hamulaho wa tuto ni tuto ya Bibele mwa lisunda za makalelo, mu bange ni mizuzunyana ya ku talusa tukiso ya lituto za kwa moya ze lu itutanga kwa mikopano ye mituna ni ye minyinyani. Mu bulele ku zwelela kwa pilu ka za mo mu ikolelanga mikopano yeo. (Maheberu 10:24, 25) Ku si na ku kakanya, muituti a sa kalisa fela ku kopananga kamita, u ka ba muluti wa Linzwi la Mulimu.

16, 17. Ki likonkwani lifi za kona ku toma muituti wa Bibele ni ku li kwanisa?

¹⁶ Mu tuse muituti wa Bibele kuli a tome likonkwani za kona ku kwanisa. Ka mutala, mu mu susueze kuli a bulelele balikani ni bahabo yena za sweli ku ituta. Hape mu mu susueze kuli a itomele sikonkwani sa ku bala Bibele mukatumbi. Haiba mu mu tusa kuli a be ni mukwa wa ku balanga Bibele nako ni nako, mukwa wo u ka mu tusa hahulu ha s’a kolobelizwe. Hape mwa kona ku susueza muituti yo kuli a tome sikonkwani sa kuli mwa kauhanyo  ni kauhanyo ya buka ya Bibele I Lutañi? a hupulange mwateñi liñolo li li liñwi le li alaba puzo ye tuna. Muituti ha ka eza cwalo, u ka ba “mubeleki ya sa nyazwi, ya aba Linzwi la niti ka mukwa o lukile.”—2 Timotea 2:15.

¹⁷ Ku fita ku luta muituti kuli a petange fela mañolo kamba kuli a bulelange fela z’a talusa, mu mu susueze kuli a alabange batu ba ba mu buza lipuzo ka ku talusa hande mañolo. Lipuhisano ze kuswani ni muituti za kona ku tusa. Mwa kona ku eza inge kuli mu bahabo yena kamba mu ba ba beleka hamoho ni yena mi mu mu kupa kuli a mi taluseze z’a lumela. Muituti ha nz’a alaba, mu mu bonise mwa ku alabela “ka musa ni likute.”—1 Pitrosi 3:15.

18. Muta muituti wa Bibele a fita fa ku ba muhasanyi ya si ka kolobezwa, ki ifi hape tuso ye mu kona ku mu fa?

¹⁸ Nako ha inze i ya, muituti u ka kona ku abana mwa bukombwa bwa mwa simu. Mu koñomeke kuli ki tohonolo ku lumelezwa ku abana mwa musebezi wo. (2 Makorinte 4:1, 7) Maeluda ha se ba atuzi kuli muituti wa kona ku ba muhasanyi ya si ka kolobezwa, mu mu tuse ku lukisa mutahisezo o bunolo mi mu ye ni yena mwa sebelezo ya mwa simu. Mu zwelepili ku belekanga ni yena mwa likalulo ze ñata za bukombwa, mi mu mu lute mwa ku itukiseza ni mwa ku ezeza misipili ya makutisezo ka bukwala. Mutala o munde o mu ka bonisa ki ona o ka mu susueza.—Luka 6:40.

‘Mu Ipilise mi Mu Pilise ni Ba Ba Mi Utwa’

19, 20. Ki sikonkwani mañi se lu swanela ku toma, mi ki kabakalañi?

¹⁹ Ku si na ku kakanya, ku tusa mutu kuli a fite fa ku ba ni “zibo ya ku ziba niti” ku tokwa ku beleka ka t’ata. (1 Timotea 2:4) Kono ha ku na nto mwa bupilo ye kona ku lu tabisa hahulu inge ku tusa mutu yo muñwi ku latelela ze i luta Bibele. (1 Matesalonika 2:19, 20) Kaniti, lu na ni tohonolo ye tuna ya ku “sebeza ni Mulimu” mwa musebezi wa ku luta o ezwa mwa lifasi kamukana.—1 Makorinte 3:9.

²⁰ Honafa, Jehova u ka tuha a itusisa Jesu Kreste ni mangeloi a hae a m’ata kuli a atule “ba ba sa zibi Mulimu, ni ba ba sa ipeyi kwatas’a Evangeli ya Mulena Jesu.” (2 Matesalonika 1:6-8) Batu ba bañata ba tokwa ku puluswa. Kana mwa kona ku itomela sikonkwani sa kuli mu zamaisange nihaiba tuto fela iliñwi mwa buka ya Bibele I Lutañi Luli? Ha mu nze mu abana mwa musebezi wo, mu ka ba ni tohonolo ya ku ‘ipilisa ni ku pilisa ba ba mi utwa.’ (1 Timotea 4:16) Ye ki yona nako ye lu swanela luli ku tusa batu ba bañwi kuli ba latelele ze i luta Bibele.

[Litaluso za kwatasi]

Mu Itutileñi?

• Ki ufi mulelo o i lukiselizwe buka ya Bibele I Lutañi?

• Mu kona ku kalisa cwañi lituto za Bibele ka ku itusisa buka ya Bibele I Lutañi?

• Ki ifi milutelo ye minde ye kona ku tusa?

• Mu kona cwañi ku tusa muituti wa Bibele kuli a be muluti wa Linzwi la Mulimu?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 26]

Kana mwa itusisa hande buka ye?

[Siswaniso se si fa likepe 27]

Puhisano ye kuswani ya kona ku tahisa kuli mutu a tabele ku ituta Bibele

[Siswaniso se si fa likepe 29]

Mu swanela ku ezañi kuli mu ise mamelelo ya muituti kwa Bibele?

[Siswaniso se si fa likepe 30]

Mu tuse muituti wa Bibele kuli a zwelepili