Zwelopili ya ku Hatisa Libibele mwa Lipuo za Africa

BABALI ba Bibele ba ba sepahala ba kwa Yurope ni North America ne ba lemuhile kale kuli batu ba lifasi la Africa ne ba tokwa ku bala Linzwi la Mulimu mwa lipuo za bona. Kuli butata b’o bu tatululwe, banna ba bañata ba taha mwa Africa kuli ba to ituta lipuo zeo. Ba bañwi ba ku bona ba kala ku ñola lipuo zeo ni ku ñola lidikishinari. Hasamulaho, ba kalisa ku toloka Bibele mwa lipuo ze shutana-shutana za mwa Africa. Wo ne li mungendenge luli. Buka ye bizwa The Cambridge History of the Bible, i bonisa kuli: “Mutoloki na na ni ku eza patisiso ka lilimo-limo kuli a fumane linzwi le li swanela le li talusa hande litumelo ze bunolo-nolo za Bakreste pili a si ka kalisa kale ku toloka.”

Ka silimo sa 1857, batu ba ba bulela puo ya Sitswana ne li bona ba pili ku ba ni toloko ya Bibele mutumbi hal’a lipuo ze ne sa ñoliwangi mwa Africa. * Ne i hatisizwe ni ku alulwa mwa likalulo-kalulo. Hasamulaho, litoloko ze ñwi za Bibele za kala ku fumaneha mwa lipuo ze ñwi za Africa. Buñata bwa zona litoloko za Libibele za mwa Africa za pili ze, ne li lwezi libizo la Mulimu, lona la Jehova mwa Mañolo a Siheberu, yona “Testamente ya Kale,” ni mwa Mañolo a Sikreste a Sigerike, kamba yona “Testamente ye Nca.” Kono ku bolosola ni ku tolokwa kwa Libibele ze ñwi mwa lipuo li sili ne ku ezizwe ki batu ba ba sa kuteki libizo le li kenile la Musimululi wa Bibele, Jehova. Ka bumai ba latelela litumelo za sizo sa Majuda sa ku yolisa libizo leo le li kenile ka malumbatina a cwale ka Mulimu, ni Mulena. Kacwalo, batu ba ba lata Mulimu mwa Africa ba lemuha kuli ne ku tokwahala toloko ye nca ya Bibele mo ku ka fumaneha libizo la Mulimu.

Ku kala fela mwa lilimo za ma-1980, Sitopa Se Si Etelela sa Lipaki za Jehova si ezize buikatazo bwa kuli Bibele ya New World Translation of the Holy Scriptures i tolokiwe mwa lipuo ze ñata ze bulelwa hahulu mwa Africa. Ku swanezi la kacenu le buñata bwa babali ba Bibele mwa Africa ha ba kona ku ipalela Bibele ya New World Translation mwa lipuo za bona. Ha lu bulela cwana, Bibele ya New World Translation, se i bato fumaneha mwa lipuo ze 17 za Africa.

Babali ba Libibele za lipuo za mwa lifasi la Africa ba tabile hahulu ku ba ni toloko ya Bibele ye itusisa libizo la Mulimu le li kenile, lona la Jehova. Ka mutala, Jesu ha na yemi mwa sinagoge  wa Nazareta, na zibahalize musebezi wa hae wa na tezi ka ku bala kalulo ye ñwi mwa muputo wa na ñozi Isaya, ili fo ku fumaneha libizo la Ndat’ahe. (Isaya 61:1, 2, NW) Ka ku ya ka Evangeli ya Luka sina mo i tolokezwi mwa New World Translation, Jesu na ize kuli: ‘Moya wa Jehova u fahalimw’a ka, kakuli Jehova u ni tozize, kuli ni bulelele babotana Evangeli; u ni lumile ku folisa ba ba lobehile lipilu, ku zibisa ba ba hapilwe kuli ba lukuluhile, ni ba ba shwile meto kuli ba filwe ku bona, ba ba nyandiswa, ni ba kutise ba lukuluhile, mi ni zibise mwaha wa Jehova, wa sishemo.’—Luka 4:18, 19.

Ka August 2005, kwa ba ni zwelopili ye ñwi ya za ku hatisa Libibele mwa lipuo za mwa lifasi la Africa. Ka yona kweli yeo, Libibele ze fitelela 76,000 za New World Translation ne li hatisizwe ni ku bakanywa kwa mutai wa Lipaki za Jehova wa kwa South Africa. Palo yeo i kopanyeleza Libibele za mwa puo ya Sishona ze 30,000. Mi fa Mikopano ya Sikiliti ya Lipaki za Jehova ya “Mu Utwe Mulimu,” Bibele ya New World Translation ne i zwisizwe mwa naha Zimbabwe.

Hal’a yona kweli yeo ya August, ba ne ba izo pota fa mutai wa South Africa ne ba nyakalalile hahulu ku bona Bibele ya New World Translation ha i hatiswa mwa lipuo ze ñwi ze ñata-ñata za Africa. Nhlanhla, yo muñwi wa mwa lubasi lwa Betele ya sebeleza ko ku manekiwa libuka na bulezi kuli: “Ne ni nyakalalile hahulu ku ba ni tohonolo ya ku abana mwa musebezi wa ku hatiswa kwa Bibele ya New World Translation mwa puo ya Sishona ni lipuo ze ñwi za Africa.” Kaniti, maikuto a hae a talusa hande mo ba ikutwela ba mwa lubasi lwa Betele ya South Africa.

Cwale Libibele ze nca li ka fita ka bubebe ni ka teko ye sa tuli hahulu kwa batu ba mwa Africa ku fita ha ne li sa hatiswanga ni ku lumelwa ku zwa kwa mawate. Mane nto ya butokwa ni ku fita kikuli cwale batu ba mwa Africa se ba na ni Bibele ye nepahezi ye itusisa libizo le li kenile la Musimululi yo mutuna wa Bibele, yena Jehova Mulimu.

[Litaluso za kwatasi]

[Siswaniso se si fa likepe 12]

Libizo la Mulimu ne li hatisizwe mwa Bibele ya Sitswana ka 1840

[Manzwi a bañi ba siswaniso]

Harold Strange Library of African Studies

[Siswaniso se si fa likepe 13]

Bapoti ba ne ba futuka kwa naha Swaziland ba buha Libibele ze nca ze sweli ku hatiswa fa mutai wa South Africa