Amosi—Kana N’e Li Mulimi Kamba Mutabi wa Lifeiga?

MWA miteñi ya ma-1000 B.C.E., mupolofita Amosi n’a laezwi ki Amazia ya maswe, muprisita ya na lapela namani, kuli a tuhele ku polofita mwa Isilaele. Amosi a hana ka ku bulela kuli: “Na, ha ni mupolofita, nihaiba mwan’a mupolofita; kono ni mulisana, ni [mutabi, NW] wa likota za sikomora. [Muñ’a] Bupilo u ni sweli ku ni zwisa kwa bulisana; mi [Muñ’a] Bupilo a li ku na: Zamaya, u polofitele sicaba sa ka sa Isilaele.” (Amosi 7:14, 15) Luli, Jehova ki yena ya n’a lumile Amosi kuli a be mupolofita; Amosi n’a si ka ipeya fa bupolofita. Kono ki sikamañi sa na talusa Amosi ha n’a bulezi kuli ne li “mutabi” wa lifeiga za sikomora?

Linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli “mutabi” li fumaneha fela hañwi mwa Bibele ya New World Translation. Libibele ze ñwi li itusisize linzwi la “mubabaleli” ni la “mulimi,” ku fita ku itusisa linzwi la “mutabi” wa lifeiga za sikomora. Kono hatiso ya Economic Botany i bulela kuli toloko ye swanela ya linzwi leo ki “mutabi” bakeñisa kuli linzwi leo li bonisa musebezi o ipitezi wa mulimi wa lifeiga za sikomora.

Mukwa wa ku taba lifeiga, u zibahala hahulu mwa Egypt ni Cyprus haisali ku zwiwa kwa makalelo. Ku taba lifeiga ha ku sa eziwa mwa Isilaele ya miteñi ye bakeñisa kuli mwa naha yeo se ku limiwa mifuta ye miñwi ya lifeiga. Kono mukwa wa ku taba lifeiga ne u eziwa ki Maisilaele ba mwa miteñi ya Amosi, bakeñisa kuli likota za sikomora ze ne limiwa mwa Isilaele ka nako yani ne li zwa kwa mifuta-futa ya likota za lifeiga za kwa Egepita.

Ku bonahala kuli ku taba lifeiga ku li konisa ku anya mezi ni ku ba ni mulo. Hape ku tahisa kuli litolwana zeo li buzwe kapili, ni ku ba butuna ni munati. Hape, likokwani ha li koni ku sinya tolwana yeo kakuli i buzwa kapili.

Ku si na taba kuli Amosi ne li fela mulisana ni mutabi wa lifeiga, n’a si ka sabiswa ki lila za hae. Kono a shaela ka bundume lushango lwa katulo ya Jehova fahalimw’a Isilaele. Wo ki mutala o munde hahulu kwa batanga ba Mulimu kacenu, ili bao ni bona ba lukela ku zibahaza lushango lo lu sa tabelwi ki batu!—Mateu 5:11, 12; 10:22.