Mu Si Ke Mwa Tuhela Ku No Itebuhanga
Mu Si Ke Mwa Tuhela Ku No Itebuhanga
“Mihupulo ya hao Mulimu, . . . mwa buñata bwa yona i eza palo ye kuma kai!”—SAMU 139:17.
1, 2. Ki kabakalañi ha lu swanela ku itebuha Linzwi la Mulimu, mi walisamu na buleziñi ka za buitebuho bwa hae?
NE KU fumanwi nto ye kakamalisa luli. Ha ne ba nze ba lukisa tempele ya Jehova mwa Jerusalema, Muprisita yo Muhulu Hilikia a fumana “buka ya mulao wa [Muñ’a] Bupilo, o filwe ki Mushe,” ku si na kakanyo ili buka ya makalelo luli ye ne i felizwe ku ñolwa lilimo ze bata iba ze 800 kwamulaho! Mu nahane fela tabo ya na bile ni yona Mulena Josiasi ya saba Mulimu ha na iselizwe buka yeo. Kaniti na i tabezi hahulu mi kapili-pili a laela muñoli Shafani, kuli a i bale ka ku tumusa.—2 Makolonika 34:14-18.
2 Kacenu Linzwi la Mulimu, kaufela lona kamba kalulo ya lona, li kona ku baliwa ki batu ba bañata. Kono kana yona taba ye i bisa Mañolo ku ba a busula ni a si na tuso? Batili! Mane Mañolo a na ni yona mihupulo luli ya ya M’ata Ote, mi i ñolezwi ku lu tusa. (2 Timotea 3:16) Ha n’a talusa mwa na ikutwela ka za Linzwi la Mulimu, walisamu Davida na ñozi kuli: “Mihupulo ya hao Mulimu, hasi mo i ni fitela! Mwa buñata bwa yona i eza palo ye kuma kai!”—Samu 139:17.
3. Ki lika mañi ze bonisa kuli Davida n’a li munna ya na utwisisa hahulu za kwa moya?
3 Buitebuho bwa Davida ku Jehova, kwa Linzwi la hae, ni kwa tukiso ya hae ya bulapeli bwa niti ne bu si ka kuyuka. Lisamu ze ñata ze nde ze ne opezwi ki Davida li bonisa mwa na ikutwezi. Ka mutala, kwa Samu 27:4, na ñozi kuli: “Ni kupile nto i li ñwi ku [Muñ’a] Bupilo, mi ni ka i tundamena; kikuli ni ine mwa Ndu ya [Muñ’a] Bupilo mazazi kaufela a bupilo bwa ka, kuli ni buhe bunde bwa [Muñ’a] Bupilo, mi ni shalimisise Sibaka sa hae se si kenile.” Mwa Siheberu sa kwa makalelo, pulelo ya kuli “ni shalimisise” i talusa ku nahanisisa ka nako ye telele, ku tatubisisa, ku talima ka ku tabela, ku nyakalala, ku nga ka butuna. Kwa iponahaza hande kuli, Davida ne li munna ya na utwisisa hahulu za kwa moya ili ya na itebuha litukiso za Jehova za kwa moya ni ya na wabeliswa ki niti kaufela ya kwa moya ye ne patululwa ki Mulimu. Lu swanela ku likanyisa mutala wa hae wa buitebuho.—Samu 19:7-11.
Mu Itebuhe Tohonolo ya ku Ziba Niti ya Bibele
4. Kiñi se ne si tahisize kuli Jesu a ‘nyakalale ka Moya o Kenile’?
4 Ku utwisisa Linzwi la Mulimu ha ku si ka itinga fa ku ba ni zibo ye ñata kamba ku ba ni tuto ya silifasi, ili ze hulisanga muipo. Kono ku itingile fa sishemo sa Jehova se si si ka libelelwa, sa bonisanga batu ba ba ishuwa ili ba ba sepahala ba ba lemuha butokwi bwa bona bwa kwa moya. (Mateu 5:3; 1 Joani 5:20) Jesu ha na hupuzi kuli mabizo a batu ba bañwi ba ba si ka petahala a ñozwi kwa lihalimu, “a nyakalala ka Moya o Kenile, mi a li: Na ku lumba Ndate, Mulena wa lihalimu ni wa lifasi, kakuli litaba ze, u li patezi ba ba butali ni ba ba talifile, mi u li patululezi banana ba banyinyani.”—Luka 10:17-21.
5. Ki kabakalañi balutiwa ba Jesu ha ne ba sa swaneli ku nga ka likesha litaba za Mubuso ze ne ba patululelwa?
5 Ha sa bulezi tapelo yani ye sibiti, Jesu a sikuluhela kwa balutiwa ba hae, mi a li: “A fuyozwi meto a’ bona ze mu bona. Kakuli ni li ku mina: Bapolofita ba bañata ni malena ba latile ku bona ze mu bona, mi ha ba si ka li bona, ni ku utwa ze mu utwa, mi ha ba si ka li utwa.” Jesu na susuelize balateleli ba hae ba ba sepahala kuli ba si ke ba nga ka likesha litaba za Mubuso ze nde ze ba patululelwa. Litaba ze ne li si ka patululelwa batanga ba Mulimu ba kwa ikale, mi mane ne li si ka zibahazwa ni ku “ba ba butali ni ba ba talifile” ba mwa miteñi ya Jesu!—Luka 10:23, 24.
6, 7. (a) Ki mabaka mañi o lu swanela ku itebuhela litaba ze zwa ku Mulimu? (b) Ki shutano mañi kacenu ye mwahal’a bulapeli bwa niti ni bwa buhata?
6 Mwa miteñi ye, mane lu na ni mabaka a mañata ha lu swanela ku itebuha litaba ze zwa ku Mulimu, kakuli Jehova ka ku itusisa “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso,” u file batu ba hae kutwisiso ye tuna hahulu ya Linzwi la hae. (Mateu 24:45; Daniele 12:10) Ka za linako za ku fela kwa lifasi, mupolofita Daniele na ñozi kuli: “Ba bañata ba ka be ba matela kafa ni kafa, mi zibo i ka ekezeha.” (Daniele 12:4) Kana ha mu lumeli kuli kacenu zibo ya Mulimu i ‘ekezehile’ ni kuli batanga ba Jehova ba fepiwa hande kwa moya?
7 Ku na ni shutano ye tuna luli ye mwahal’a ku onyoka kwa kwa moya kwa batanga ba Mulimu ni ku lyangana mwa bulapeli kwa Babilona yo Mutuna! Kabakaleo, batu bañata ba ba nyefisizwe kamba ba ba sa tabeli bulapeli bwa buhata ba taha mwa bulapeli bwa niti. Ki batu ba ba swana sina lingu ba ba ‘sa lati ku ba ni taba ni libi za [Babilona yo Mutuna]’ kamba ku “amuhela kwa likozi za hae.” Jehova ni batanga ba hae ba memela bote ba ba cwalo mwa puteho ya Sikreste ya niti.—Sinulo 18:2-4; 22:17.
Ba Ba Itebuha Ba Taha ku Mulimu
8, 9. Manzwi a kwa Hagai 2:7 a talelezwa cwañi kacenu?
8 Ka za ndu ya hae ya swanisezo ya kwa moya, Jehova na sinuzi kuli: “Ni ka nyanganyisa macaba kaufela; mi bufumu bwa macaba kamukana bu ka ta kwanu, kuli Ndu yeo i tale kanya ya ka.” (Hagai 2:7) Bupolofita bo bu makaza bo ne bu talelelizwe mwa miteñi ya Hagai muta bomasiyaleti ba batu ba Mulimu ba ne ba kutile ne ba yahile sinca tempele mwa Jerusalema. Kacenu, manzwi a Hagai a sweli a talelezwa hape ka za tempele ye tuna ya kwa moya ya Jehova.
9 Batu ba bañata se ba keni kale mwa tempele ya swanisezo ilikuli ba lapela Mulimu “ka Moya ni ka niti,” mi ka silimo ni silimo batu ba ba fitelela 200,000 ba ba talusizwe sina “bufumu bwa macaba kamukana” ba zwelapili ku taha mwa tempele yeo. (Joani 4:23, 24) Ka mutala, piho ya mwa lifasi kaufela ya silimo sa sebelezo sa 2006 i bonisa kuli batu ba 248,327 ne ba kolobelizwe ka ku bonisa buineelo bwa bona ku Jehova. Piho yeo i bonisa kuli ka averaji ka zazi ni zazi ne ku na ni ba banca ba 680! Ku lata niti ni takazo ya bona ya ku sebeleza Jehova sina bashaeli ba Mubuso li paka kuli kaniti luli ne ba hohilwe ki Mulimu.—Joani 6:44, 65.
10, 11. Mu taluse mutala o bonisa ka mo batu ba fitile fa ku itebuhela niti ya Bibele.
10 Ba bañata ku bona batu ba ba sepahala ba ne ba tile mwa niti bakeñisa ku lemuha “fo ku fapanezi ya lukile ni ya si ka luka, ya sebeleza Mulimu, ni ya sa mu sebelezi.” (Malaki 3:18) Mu nyakisise mutala wa bo Wayne ni bo Virginia, bosinyalana ba ne ba li ba keleke ya Protestanti ili ba ne ba na ni lipuzo ze ñata ze ne si ka alabiwa. Ne ba toile ndwa mi sibeli sa bona ne ba mbwetukile hahulu ni ku ziyeleha ha ne ba boni ba bahulu ba bulapeli ha ba fuyaula masole ni lilwaniso. Bosinyalana bao ha ne ba nze ba supala, ne ba ikutwa kuli ba bañwi mwa keleke ne ba ba ketuka, nihaike kuli bo Virginia ne ba lutile kwa sikolo sa la Sunda sa mwa keleke yeo ka lilimo ze ñata. Ne ba bulezi kuli: “Ha ku na ni yo mukana ya na lu potezi kamba ku bonisa kuli na isa pilu kwa buiketo bwa luna bwa kwa moya. Se ne i tokwa fela keleke ne li masheleñi a luna. Ne lu ikutwile ku ba ba ba latehile luli.” Mane ne ba felezwi ki sepo kaufela muta keleke ya bona ne i lumelelize kalombe.
11 Zeo ha ne li li cwalo, muikuly’a bo Wayne ni bo Virginia wa musizana mi hamulaho ni mwan’a bona wa musali ba fita fa ku ba Lipaki za Jehova. Nihaike kuli kwa makalelo bo Wayne ni bo Virginia ne ba nyemisizwe ki taba yeo, hamulaho ba cinca mubonelo wa bona mi ba amuhela tuto ya Bibele. Bo Wayne ba li: “Mwa likweli fela ze talu, ne lu itutile lika ze ñata za Bibele ku fita ze ne lu itutile ka lilimo ze 70 ze fitile! Lwa li ku ba lu zibe kuli libizo la Mulimu ki Jehova, mi ha ku na se ne lu ziba ka za Mubuso ni Paradaisi ya lifasi.” Hañi-hañi, bosinyalana ba ba sepahala ba, ba kalisa ku fumanehanga kwa mikopano ya Sikreste ni ku yanga mwa bukombwa. Bo Virginia ba li: “Lu bata ku taluseza mutu kaufela niti.” Sibeli sa bona ne ba kolobelizwe ka 2005 inge ba na ni lilimo za ku bo ma-80. Ne ba ize: “Lu fumani Bakreste ba niti mi lu ikutwa luli kuli kona sikwata sa hesu.”
Mu Itebuhe ku ‘Talifela Misebezi Kaufela ye Minde’
12. Jehova kamita u fanga sikamañi batanga ba hae, mi lu swanela ku ezañi kuli lu tusiwe?
12 Jehova kamita u tusanga batanga ba hae ku eza tato ya hae. Ka mutala, Nuwe na filwe litaelo ze utwahala ni ze nongile ka mwa ku yahela aleka—musebezi o n’o swanela ku eziwa ka ku nepahala hande! Mi na kondisize hande musebezi wa hae. Libaka ne li lifi? Kakuli Nuwe “a eza kamukana mw’a n’a mu laelezi Mulimu; a eza cwalo.” (Genese 6:14-22) Ni kacenu Jehova u luta hande batanga ba hae ku eza tato ya hae. Mane musebezi wa luna o mutuna ki ku kutaza taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu o so tomilwe ni ku tusa batu ba ba swanela ku ba balutiwa ba Jesu Kreste. Mi ka ku swana luli ni Nuwe, kuli lu kondise lu tokwa ku ba batu ba ba utwa. Lu lukela ku latelela ka tokomelo ketelelo ya lu fa Jehova ka linzwi ni ka kopano ya hae.—Mateu 24:14; 28:19, 20.
13. Ki lika mañi za itusisa Jehova kwa ku lu luta?
13 Kuli lu pete musebezi wo, lu lukela ku ituta ku ‘aba hande’ siitusiso sa luna se situna ona Linzwi la Mulimu le “li na ni tuso kwa ku luta, ni ku kolisa, ni ku nyaza, ni ku hulisa ka ku luka; kuli mutu wa Mulimu a petahale mi a talifele luli misebezi kaufela ye minde.” (2 Timotea 2:15; 3:16, 17) Ka ku swana ni mwa miteñi ya baapositola, Jehova u lu fa tuto ya butokwa ka puteho ya Sikreste. Kacenu mwa liputeho ze 99,770 lifasi kamukana, Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki ni Mukopano wa Sebelezo za zamaiswanga ka Sunda ni Sunda ku lu tusa mwa bukombwa. Kana mwa itebuha yona mikopano ya butokwa ye ka ku fumanehanga kamita ni ku sebelisa ze mu ituta?—Maheberu 10:24, 25.
14. Batanga ba Jehova ba bonisa cwañi kuli ba itebuha tohonolo ya ku sebeleza Mulimu? (Mu bulele ni litaba ze fa mukoloko o fa makepe 27 ku isa 30.)
14 Bolule-lule ba batu ba Mulimu mwa lifasi kamukana ba bonisa buitebuho bwa bona kwa tuto ye ba fiwa ka ku sebeza ka tata mwa bukombwa. Ka mutala, mwa silimo sa sebelezo sa 2006, bahasanyi ba Mubuso ba 6,741,444 ne ba tandile lihora ze 1,333,966,199 mwa likalulo ze fitana-fitana za musebezi wo, mi ne ba zamaisize ni lituto za Bibele za fa mandu ze 6,286,618. Ze ki ze ñwi fela za lipiho ze susueza ze mwa piho ya mwa lifasi kamukana. Lu mi susueza ku talima hande yona piho ye kuli i mi susueze, sina fela mizwale ba luna ba mwa miteñi ya baapositola ku si na kakanyo ha ne ba susuelizwe ki lipiho za yanduluko ya musebezi wa ku kutaza mwa nako ya bona.—Likezo 1:15; 2:5-11, 41, 47; 4:4; 6:7.
15. Ki kabakalañi ha ku sa swaneli ku ba ni mutu ya zwafiswa ki sebelezo ya hae ku Jehova ya ka moyo kaufela?
15 Muhuwo o mutuna wa milumbeko o kambamelanga ku Mulimu ka silimo ni silimo u bonisa kuli batanga ba Jehova ba itebuha hahulu tohonolo ye ba na ni ya ku ziba Jehova ni ku kutaza ka za hae. (Isaya 43:10) Ki niti kuli sitabelo sa milumbeko se ba fa basupali, bakuli, kamba mizwale ni likaizeli ba luna ba ba na ni mapongo si likana ni tulinyana twa musali wa mbelwa. Kono lu si ke lwa libala kuli Jehova ni Mwan’a hae kaniti ba itebuha bote ba ba sebeleza Mulimu ka moyo kaufela, ha ba nze ba eza ze ba kona kaufela.—Luka 21:1-4; Magalata 6:4.
16. Ki liitusiso mañi za ku itusisa kwa ku luta za lu file Mulimu mwa miteñi ya cwanoñu fa?
16 Kwand’a ku lu luta mwa bukombwa, Jehova, ka kopano ya hae, u lu fa liitusiso ze buanyu za ku itusisa kwa ku luta. Mwa lilimo ze felile, liitusiso zeo li kopanyelelize libuka za Niti ye isa kwa Bupilo Bwa Kamita, Wa Kona Ku Pila Ku Ya Ku Ile mwa Paradaisi fa Lifasi-mubu, Zibo Ye Isa kwa Bupilo bo Bu Sa Feli, mi honafa fa ku zwisizwe buka ya Bibele I Lutañi Luli? Ba ba itebuha luli zona libuka ze ba itusisa hahulu zona mwa bukombwa.
Mu Itusise Hande Buka ya Bibele I Lutañi?
17, 18. (a) Ki likalulo mañi za buka ya Bibele I Lutañi? ze mu koñomekanga ha mu li mwa bukombwa? (b) Ki lika mañi za na bulezi muokameli wa mupotoloho yo muñwi ka za buka ya Bibele I Lutañi?
17 Bibele I Lutañi Luli? ka ku ba buka ye na ni likauhanyo ze 19, kalulo ye ekelizwe ye talusa litaba ka butungi, ni ye ñozwi mwa puo ye utwahala hande ni ye bunolo, ki sipawana se sinde hahulu mwa bukombwa. Ka mutala, kauhanyo 12 i nyakisisa taba ye li “Ku Pila ka Nzila Ye Tabisa Mulimu.” Kauhanyo ye i taluseza muituti mwa kona ku bela mulikan’a Mulimu, ili taba yeo ba bañata ba li ku ba ba zibe kamba ku nahana kuli ya konahala. (Jakobo 2:23) Buka ya tuto ye i ngiwa cwañi?
18 Muokameli wa mupotoloho kwa Australia u biha kuli buka ya Bibele I Lutañi? i “fitanga ka bubebe kwa lipilu za batu ili ku ba tahiseza ku lukuluha ku ambola.” Mi u ekeza kuli buka ye i bunolo ku itusisa yona kuli mane “i konisize bahasanyi ba Mubuso ba bañata ku zusulusa buikolwiso bwa bona ni ku ba ni tabo ha ba li mwa bukombwa. Mane kona libaka ba bañwi ha ba biza yona buka ye kuli ki liluo la gauda!”
19-21. Mu kandeke ze bonwi ze ñwi ze bonisa kuli buka ya Bibele I Lutañi? ki ya butokwa hahulu.
19 Musali yo muñwi mwa Guyana na bulelezi paina ya na tile fa munyako wa ndu ya hae kuli: “Mulimu ki yena ya mi lumile.” Munna ya na pila ni musali yo na mu yubekile ni bana ba babeli. Paina yo a apula fa kauhanyo ya 1 ya buka ya Bibele I Lutañi? mi a bala ka ku tumusa paragilafu 11, ye mwatas’a toho ya taba ye li: “Mulimu U Ikutwa Cwañi ka za Bumaswe Bo Bu Lu Tahelanga?” Paina yo na ize: “Lisupo zeo ne li mu fitile kwa pilu. Mane musali yo a yema, mi a ya kwamulaho wa benkele ya hae, mi a yo kalisa ku sikoka.” Musali yo a amuhela tuto ya Bibele ya kamita ye ne ka zamaiswanga ki kaizeli ya pila mabapa ni yena mi u sweli wa zwelapili.
20 Bo José, ba ba pila kwa Spain, ne ba shwezwi ki basali ba bona mwa kozi ya fa mukwakwa. Ba kala ku itusisa milyani ye kola kuli i ba omba-ombe, mi hape ne ba filwe tuso ki bocaziba ba likalafo. Kono bocaziba bao ne ba sa koni ku alaba puzo ye ne kataza hahulu bo José, yona ya kuli: “Ki kabakalañi Mulimu ha na tuhelezi musal’a ka ku timela?” Ka zazi le liñwi bo José ba kopana ni bo Francesc, ba ne ba sebeza mwa kampani ye swana ni bona. Bo Francesc ba akaleza kuli ba buhisane kauhanyo 11 ya buka ya Bibele I Lutañi?, ye na ni toho ya taba ye li: “Ki Kabakalañi Mulimu H’a Tuhelela Manyando ku Ba Teñi?” Mutalusezo wa Mañolo ni mutala wa muluti ni muituti ne li fitile bo José kwa pilu. Ba kala ku ituta ka ku tukufalelwa, ba fumaneha kwa mukopano wa mupotoloho, mi cwale se ba fumanehanga kwa mikopano kwa Ndu ya Mubuso.
21 Bo Roman, banna ba lipisinisi ba kwa Poland ba lilimo ze 40, ne ba kuteka hahulu Linzwi la Mulimu. Kono bakeñisa kuli ne ba patehile hahulu ne ba tuhelelezi fahali-hali ku ituta Bibele. Niteñi, ne ba fumanehile kwa mukopano wa sikiliti mi ba amuhela buka ya Bibele I Lutañi? Hamulaho wa fo, ba eza zwelopili ye tuna. Ne ba bulezi kuli: “Ka yona buka ye, lituto kaufela za makalelo za mwa Bibele li bonahala kuli li ngungekilwe hamoho kuli li fe sisupo se si kwanile.” Bo Roman cwale ba ituta Bibele kamita mi ba eza zwelopili ye nde.
Mu Zwelepili ku Hulisa Buitebuho Bwa Mina
22, 23. Lu kona ku zwelapili kamukwaufi ku itebuha sepo ye lu beezwi kwapili?
22 Sina mo ne ku taluselizwe kwa Mukopano wa Sikiliti wa “Puluso I Fakaufi!” o n’o tabisize hahulu, Bakreste ba niti ba nyolelwa ku ‘puluswa ko ku sa feli’ ko ku sepisizwe ki Mulimu mi ili ko ku konahaliswa ki mali a suluzwi a Jesu Kreste. Nzila ye nde ya ku itebuha hahulu ka yona sepo ye nde ye ki ku zwelapili ku keniswa “kwa misebezi ye shwile, kuli lu sebeleze Mulimu-Ya-Pila.”—Maheberu 9:12, 14.
23 Kaniti, taba ya kuli bahasanyi ba Mubuso ba ba fitelela 6 milioni ba zwelepili ka ku itiisa ka busepahali mwa ku sebeleza Mulimu ka nako ye ye eza kuli batu se ba ndongwami hahulu-hulu ku eza za buitati ki makazo luli. Mi hape ki bupaki bwa kuli batanga ba Jehova ba itebuha hahulu tohonolo ya ku sebeleza Mulimu, inge ba ziba kuli ‘musebezi wa bona o tata ha u na ku ba o si na tuso ku Mulena.’ Haike buitebuho bo bu cwalo bu si ke bwa kuyuka ni kamuta!—1 Makorinte 15:58; Samu 110:3.
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
• Walisamu u lu lutañi ka za ku itebuha Mulimu ni litukiso za hae za kwa moya?
• Manzwi a kwa Hagai 2:7 a talelezwa cwañi kacenu?
• Jehova u lutile cwañi batanga ba hae kuli ba mu sebeleze ka buanyu?
• Mu kona ku ezañi kuli mu bonise buitebuho bwa mina kwa bunde bwa Jehova?
[Lipuzo za Tuto]
[Chati fa likepe 27-30]
PIHO YA SILIMO SA SEBELEZO SA 2006 YA LIPAKI ZA JEHOVA MWA LIFASI KAMUKANA
(Mu bone muputo o tiile)
[Maswaniso a fa likepe 25]
Jehova u lu luta hande ku eza tato ya hae