Lipuzo Ze Zwa kwa Babali
Lipuzo Ze Zwa kwa Babali
Nuwe ha na kenya lifolofolo mwa aleka, kana na kenyize lifolofolo ze kenile ze 7 mwa mufuta ni mufuta kamba ze 14 mwa mufuta ni mufuta?
Nuwe ha sa yahile aleka, Jehova a mu bulelela kuli: “Kena mwa aleka, wena ni ba ndu ya hao kaufela, kakuli ni ku boni kuli u eza niti fapil’a ka, mwa batu ba lusika lo lwa kacenu. Kwa lifolofolo kamukana ze kenile, [u nge ze 7, za banna ni ze sihali, NW]; mi kwa lifolofolo ze si ka kena u nge ka bubeli, ya munna ni ye sihali.” (Genese 7:1, 2) Libibele ze ñwi, ze cwale ka Bibele ye Kenile ya Silozi, li tolokile manzwi a itusisizwe mwa Siheberu sa kwa makalelo kuli “ze 7 ze tunanyana, ni ze 7 ze sihali,” kamba “14.”
Mwa Siheberu sa mwa Bibele, kwa Genese 7:2, ku ñozwi kuli ‘7, 7.’ Kono mwa Siheberu, linombolo niha li kutelwa ku ñolwa cwalo, ha ku talusi kuli li swanela ku kopanywa. Ka mutala, kwa 2 Samuele 21:20 lu bala za “munna yo mutelele” wa “minwana ye 6 kwa lizoho ni lizoho, ni minwana ye 6 kwa liutu ni liutu.” Mwa Siheberu mona, ‘6’ i kutezwi ku ñolwa habeli kuli ‘6, 6.’ Kono fo ha ku talusi kuli munna yo na na ni minwana ye 12 kwa lizoho ni lizoho kamba minwana ye 12 kwa liutu ni liutu. Ka ku ya ka milao ya puo ya Siheberu, ku kutela nombolo k’o, ku talusa fela kuli munna yo na na ni minwana ye 6 kwa lizoho ni lizoho, ni ye 6 kwa liutu ni liutu.
Kacwalo ‘7, 7’ ye kwa Genese 7:2 ha i talusi 14, sina fela pulelo ya “ka bubeli, ka bubeli” ye kwa Genese 7:9, 15 ha i sa talusi lifolofolo z’e ne. Kona kuli mwa aleka ne ku kenyizwe lifolofolo ze kenile “ze 7” mwa mufuta ni mufuta, mi ku ze si ka kena zona ne ku kenyizwe fela ze peli, ze peli.
Kono cwale ku cwañi ka za pulelo ya kuli “za banna ni ze sihali” ye fumaneha kwa Genese 7:2? Ba bañwi ba ngile kuli mubulelelo wo ne u talusa kuli Nuwe na laezwi ku kenya lifolofolo ze kenile ze 14 mwa mufuta ni mufuta. Kono taba kikuli lifolofolo ze kenile ne li si ka ngelwa fela ku yo zwisezapili lusika. Kwa Genese 8:20 lu bala kuli hamulaho wa ku zwa mwa aleka, “Nuwe a yahela [Muñ’a] Bupilo aletare; mi kwa lifolofolo kamukana ze kenile, ni kwa linyunywani kamukana ze kenile, a nga ze ñwi, a li eza matabelo a ku cisa mwa mulilo fa aletare.” Kabakala kuli ne ku na ni lifolofolo ze kenile ze 7 mwa mufuta ni mufuta, Nuwe na itusisize folofolo kaufela ya busupa kwa ku eza matabelo, mi mwa mufuta ni mufuta kwa siyala ze silezi, za banna ni ze sihali, ilikuli li zwisezepili lusika fa lifasi.