Lu Utwe Balisana Ba Ba Lilato mi Lu Ipeye Kwatas’a Bona
Lu Utwe Balisana Ba Ba Lilato mi Lu Ipeye Kwatas’a Bona
“Mu utwe bazamaisi ba mina, mi mu ipeye kwatas’a bona.”—MAHEBERU 13:17.
1, 2. Ki mañolo afi a bonisa kuli Jehova ni Jesu ki balisana ba ba lilato?
JEHOVA MULIMU ni Mwan’a hae, Jesu Kreste, ki Balisana ba ba lilato. Isaya n’a polofitile kuli: “A mu bone, Mulena [Muñ’a] Bupilo u taha ka mata, mi wa busa ka lizoho la hae. . . . U ka lisa mutapi wa hae sina mulisana; u ka kubukanya lingunyana mwa mazoho a hae, a li lwale mwa sifuba sa hae; mi ze anyisa, u ka li soteza ka musa.”—Isaya 40:10, 11.
2 Bupolofita bo bwa ku kutiswa sinca ne bu talelelizwe lwa pili bomasiyaleti ba Majuda ha ne ba kutezi kwa Juda ka 537 B.C.E. (2 Makolonika 36:22, 23) Hape ne bu talelelizwe bomasiyaleti ba ba tozizwe ha ne ba lukuluzwi mwa “Babilona yo mutuna” ka 1919 ki Sirusi yo Mutuna yena Jesu Kreste. (Sinulo 18:2; Isaya 44:28) Kreste ki “lizoho” la Jehova la busa ka lona, ki yena ya kubukanya hamoho lingu ni ku li lisa ka musa. Jesu n’a bulezi kuli: “Ki na mulisana yo munde; ni ziba lingu za ka, mi ni zona ze li za ka, za ni ziba.”—Joani 10:14.
3. Jehova u bonisa cwañi kuli wa iyakatwa ze ezwa kwa lingu za hae?
3 Bupolofita bo bu kwa Isaya 40:10, 11 bu koñomeka musa wa bonisanga Jehova ha lisa batu ba hae. (Samu 23:1-6) Ka nako ya bukombwa bwa hae fa lifasi, Jesu ni yena na bonisize musa kwa balutiwa ba hae ni kwa batu kaufela. (Mateu 11:28-30; Mareka 6:34) Jehova ni Jesu ne ba nyazize situhu sa balisana, kamba baeteleli ba mwa Isilaele, ba ne ba yubeka ni ku bukula mitapi ya bona ba si na maswabi. (Ezekiele 34:2-10; Mateu 23:3, 4, 15) Jehova n’a sepisize kuli: “Kabakaleo ni ka pilisa lingu za ka, li si ke za ba ze hapwa hape; mi ni ka atula mwahali a ngu ni ngu. Mi ni ka beya mulisana a li muñwi ku li ukumela, ki yena ya ka li lisa, yena mutang’a ka Davida; ki yena ya ka li lisa, ki yena ya ka ba mulisana wa zona.” (Ezekiele 34:22, 23) Mwa nako ye ya maungulo, Jesu Kreste yena Davida yo Mutuna, ki yena “mulisana a li muñwi” ya ketile Jehova kuli a lise batanga ba hae fa lifasi, ili Bakreste ba ba tozizwe ka moya ni ba “lingu ze ñwi.”—Joani 10:16.
Limpo Za Fa Jehova kwa Puteho
4, 5. (a) Ki mpo mañi ya butokwa hahulu yeo Jehova a file batu ba hae fa lifasi? (b) Ki mpo ye cwañi yeo Jesu a file puteho ya hae?
4 Jehova n’a file puteho ya Sikreste mpo ya butokwa hahulu ha n’a beile “mulisana a li muñwi,” yena Jesu Kreste kuli a babalele batanga ba hae fa lifasi. Yona mpo ye ya Mueteleli wa kwa lihalimu ne i polofitilwe kwa Isaya 55:4, ye li: “A mu bone, ni mu beile kuli i be yena paki kwa macaba, i be yena toho ni muzamaisi [mueteleli] wa macaba.” Bakreste ba ba tozizwe hamoho ni ba “buñata bo butuna” ba kubukanyizwe ku zwelela mwa macaba kaufela, mwa masika kaufela, mwa mishobo kaufela ni mwa lipuo kaufela. (Sinulo 5:9, 10; 7:9) Mi ba mwa puteho ya mwa lifasi kaufela, ili “mutapi u li muñwi,” o etelelwa ki Jesu Kreste yena “mulisana a li muñwi.”
5 Jesu ni yena u file puteho ya hae ya fa lifasi mpo ya butokwa hahulu. U file puteho mpo ya balisana ba ba sepahala, mi ba lisa mutapi ka musa ka ku likanyisa Jehova ni Jesu. Muapositola Paulusi n’a bulezi za yona mpo ye lilato yeo mwa liñolo la n’a ñolezi Bakreste ba kwa Efese. N’a ñozi kuli: “U kambamezi kwa lihalimu, u isize lihapwa ku y’o ba luwa, mi u file batu [ba ba li limpo, NW]. . . . [Ki] yena ya file ba bañwi kuli ba be baapositola, ba bañwi ba be bapolofita, ba bañwi ba be babuleli, ba bañwi ba be balisana ni baluti; ili ku hulisa balumeli mwa bupetehi, ku eza sebelezo ya bulisana, ni ku yahisa mubili wa Kreste.”—Maefese 4:8, 11, 12.
6. Kwa Sinulo 1:16, 20, baokameli ba ba tozizwe ba ba sebeza mwa litopa za maeluda ba talusizwe cwañi, mi kiñi ze kona ku bulelwa ka za maeluda ba ba ketilwe ba lingu ze ñwi?
6 Bona batu ‘ba ba li limpo’ ba ki baokameli, kamba maeluda, ba ba ketilwe ki Jehova ni Mwan’a hae, ka ku itusisa moya o kenile, ilikuli ba lise lingu ka musa. (Likezo 20:28, 29) Kwa makalelo, baokameli ba kaufel’a bona ne li banna ba Bakreste ili ba ba tozizwe. Kwa Sinulo 1:16, 20, banna ba ne ba sebeza mwa litopa za maeluda mwa puteho ya ba ba tozizwe ne ba swanisezwa kwa “linaleli” kamba “mangeloi” a mwa lizoho la bulyo la Kreste, ili ku bonisa kuli ki yena ya n’a ba zamaisa. Kono mwa nako ye ya maungulo, palo ya baokameli ba ba tozizwe ha inze i zwelapili ku kusufala, buñata bwa maeluda ba Sikreste mwa liputeho ki ba lingu ze ñwi. Bakeñisa kuli ni bona maeluda ba lingu ze ñwi ba ketilwe ki bayemeli ba Sitopa Se Si Etelela ka ku tusiwa ki moya o kenile, ni bona ba kona ku bulelwa kuli ba mwa lizoho la bulyo, kamba mwa tamaiso ya Mulisani yo Munde, Jesu Kreste. (Isaya 61:5, 6) Bakeñisa kuli maeluda ba ba mwa liputeho za luna ba ipeya kwatas’a Kreste, yena Toho ya puteho, lu lukela ku swalisana hahulu ni bona.—Makolose 1:18.
Lu Utwe ni ku Ipeya Kwatas’a Balisana
7. Ki kelezo mañi ya na file Paulusi ka za mo lu swanela ku ngela baokameli ba Sikreste?
7 Jehova Mulimu ni Jesu Kreste bona Balisana ba luna ba kwa lihalimu, ba tokwa kuli lu utwe ni ku ipeya kwatas’a balisana ba file buikalabelo mwa puteho. (1 Pitrosi 5:5) Ka ku susumezwa ki moya o kenile, muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Mu hupule ba ba mi zamaisa, ba ba mi bulelezi Linzwi la Mulimu; mu likanyise tumelo ya bona, mi mu lemuhe mafelelezo a bupilo bwa bona. Mu utwe bazamaisi ba mina, mi mu ipeye kwatas’a bona; kakuli ba tonela mioya ya mina, hailifo ba ka buzwa za yona. Mu ba utwe; kuli ba eze musebezi wo ka tabo, isi ka ku tonga ko ku si na ku mi tusa se siñwi.”—Maheberu 13:7, 17.
8. Paulusi u lu mema kuli lu “lemuhe” nto mañi, mi lu ka ‘utwa’ ka mukwa ufi?
8 Mu lemuhe kuli Paulusi u lu mema kuli lu “lemuhe,” kamba kuli lu nyakisise ka tokomelo busepahali bwa maeluda mi lu likanyise tumelo ya bona. Hape u lu eleza kuli lu utwe mi lu ipeye kwatas’a tamaiso ya banna ba ba ketilwe. Caziba yo muñwi wa Bibele R. T. France n’a talusize kuli mwa Sigerike sa kwa makalelo, pulelo ye tolokilwe fa kuli “mu utwe” hasi “pulelo ye itusiswanga kamita ya ku utwa, kono i talusa kuli ‘mu susuezwe,’ ona ku latelela tamaiso ya bona ka ku itatela.” Lu utwa maeluda isi ka libaka fela la kuli Linzwi la Mulimu li lu laela ku eza cwalo kono hape ka libaka la kuli lu susuezwa ki taba ya kuli ba iyakatwa za Mubuso ni za buiketo bwa luna bwa kwa mubili ni kwa moya. Lu ka ba ba ba tabile luli haiba lu latelela ketelelo ya bona ka ku itatela.
9. Kwand’a ku ba ba ba utwa, ki kabakalañi ha lu lukela ku ‘ipeya kwatasi’?
9 Kono lu lukela ku ezañi haiba lu kakanya kuli ketelelo ya maeluda ki yona ye swanela ku latelelwa mwa taba ye ñwi cwalo? Fo kona fo lu lukela luli ku ipeyela kwatasi. Ku bunolo ku utwa haiba lika kaufela li bonahala ku zamaya hande mi lu lumelelana ni katulo ye ezizwe, kono lu ka bonisa kuli lwa ipeya kwatasi luli haiba lu latelela taelo ye filwe niha neikaba kuli ha lu i utwisisi. Pitrosi, ya n’a bile muapositola hamulaho, n’a ipeile kwatasi niha na si ka utwisisa luli libaka.—Luka 5:4, 5.
Mabaka A Mane Ha Lu Swalisana ni Baokameli ka ku Itatela
10, 11. Mwa miteñi ya baapositola ni kacenu, baokameli ba “bulelezi Linzwi la Mulimu” Bakreste ba bañwi ka mukwa ufi?
10 Kwa Maheberu 13:7, 17, ye bulezwi fahalimu, muapositola Paulusi u fa mabaka a mane ha lu swanela ku utwa ni ku ipeya kwatas’a baokameli ba Sikreste. Libaka la pili kikuli ba lu “bulelezi Linzwi la Mulimu.” Mu hupule kuli Jesu u file puteho batu bao ‘ba ba li limpo’ kuli ba ‘hulise balumeli mwa bupetehi.’ (Maefese 4:11, 12) Jesu n’a hakuluzi minahano ni mikwa ya Bakreste ba mwa miteñi ya baapositola ka ku itusisisa balisana, mi ka ketelelo ya moya o kenile ba bañwi ku bona ne ba ñolezi liputeho mañolo. N’a itusisize baokameli bao ba ne ba ketilwe ka moya o kenile kuli ba etelele ni ku tiisa Bakreste ba kwa makalelo.—1 Makorinte 16:15-18; 2 Timotea 2:2; Tite 1:5.
11 Jesu kacenu u lu etelela ka ku itusisa “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso,” ili ya yemelwa ki Sitopa Se Si Etelela ni maeluda ba ba ketilwe. (Mateu 24:45) Ka ku bonisa likute ku “Mulisana yo mutuna,” Jesu Kreste, lu utwa kelezo ya Paulusi ye li: “Mu zibe ba ba sebeza ku mina, ba ba mi zamaisa ku Mulena ni ku mi eleza.”—1 Pitrosi 5:4; 1 Matesalonika 5:12; 1 Timotea 5:17.
12. Baokameli “ba tonela mioya ya [luna]” ka mukwa ufi?
12 Libaka la bubeli ha lu swanela ku swalisana ni baokameli ba Sikreste ki la kuli “ba tonela mioya ya [luna].” Ha ba lemuha kuli ku na ni kamoya ka kañwi mwa mikwa ya luna ka ka kona ku lu fokolisa kwa moya, ba nganga muhato ka bubebe wa ku lu sikulula kamba ku lu kutisa kuli lu si ke lwa yauluka. (Magalata 6:1) Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli ku “tonela” se li talusa luli ki “ku sa lobala.” Caziba yo muñwi wa Bibele u li, linzwi leo li “talusa mukwa wa balisana wa ku zwelapili ku tona ha ba lisa.” Kwand’a ku zwelapili ku tona kwa moya, maeluda fokuñwi mane busihu ha ba lobalangi kabakala ku iyakatwa buiketo bwa luna bwa kwa moya. Kana ha lu swaneli ku swalisana ka ku itatela ni bona balisana ba ba lilato ba, ili ba ba lika ka t’ata ku likanyisa musa wa Jesu Kreste, yena “Mulisana yo mutuna wa lingu”?—Maheberu 13:20.
13. Baokameli ni Bakreste kaufela ba ikalabela ku mañi, mi ba ikalabela cwañi ku yena?
13 Libaka la bulalu ha lu swanela ku swalisana ka ku itatela ni baokameli ki la kuli ba tonela mioya ya luna “hailifo ba ka buzwa za yona.” Baokameli ba ziba kuli ki balisana ba ba sebeza mwatas’a Balisana ba kwa lihalimu, ili Jehova Mulimu ni Jesu Kreste. (Ezekiele 34:22-24) Jehova ki yena Muña lingu, ili za n’a “itekezi ka mali a [Mwan’a, NW] hae luli,” mi baokameli ba ba ketilwe ba ka ikalabela ku yena ka mo ba ezeza mutapi wa hae, ili o ba swanela ku ‘utwela butuku.’ (Likezo 20:28, 29) Kacwalo kaufela luna lu ka ikalabela ku Jehova ka mo lu ngela ketelelo ya hae. (Maroma 14:10-12) Ha lu utwa maeluda ba ba ketilwe hape lu bonisa kuli lu ipeya kwatas’a Kreste, yena Toho ya puteho.—Makolose 2:19.
14. Kiñi ze kona ku tisa kuli baokameli ba Sikreste ba sebeze inge ba “tonga,” mi seo si ka tisa nto mañi?
14 Paulusi n’a bulezi libaka la bune ha lu swanela ku ipeya kwatas’a baokameli ba Sikreste. N’a ñozi kuli: “Kuli ba eze musebezi wo ka tabo, isi ka ku tonga ko ku si na ku mi tusa se siñwi.” (Maheberu 13:17) Maeluda ba Sikreste ba na ni musebezi o buima; ba na ni buikalabelo bwa ku luta, ku lisa, ku etelela mwa musebezi wa ku kutaza, ku uta mabasi, ni ku tatulula matata a mwa puteho. (2 Makorinte 11:28, 29) Haiba lu sa swalisani ni bona, lu ka ekeza fela kwa buima bwa mushimbo o ba lwezi. Mi lu ka tahisa kuli ba ‘tonge.’ Ha lu ipangula lu ka nyemisa Jehova mi seo ha si na ku lu tusa ni hanyinyani. Kono ha lu bonisa likute le li swanela ni ku bonisa moya wa swalisano, maeluda ba ka eza misebezi ya bona ka tabo, mi seo si tahisa buñwi mi ba bañata ba ka tabela ku kutaza taba ya Mubuso.—Maroma 15:5, 6.
Mo Lu Boniseza kuli Lwa Ipeya Kwatasi
15. Lu kona ku bonisa cwañi kuli lwa utwa mi lwa ipeya kwatasi?
15 Lu kona ku swalisana ni baokameli ba ba ketilwe ka linzila ze ñata. Ka ku bata kuli ba eze lika ka ku lumelelana ni miinelo ya mwa kalulo ya simu, kana maeluda ba ezize litukiso za ku banga ni mikopano ya ku zwela mwa sebelezo ya mwa simu fa lizazi ni nako ye tokwa kuli lu cince tomahanyo ya luna? Haiba kucwalo, lu eze ka t’ata kuli lu latelela litukiso ze nca zeo. Mi ha lu ka eza cwalo, lu ka fuyaulwa. Kana muokameli wa sebelezo u potela sikwata sa luna sa Tuto ya Buka ya Puteho? Haiba kucwalo, lu eze litukiso kuli lu kone ku kutaza hahulu sunda yeo. Kana lu filwe ngambolo mwa Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki? U zibe lu swanela ku lika ka t’ata kuli lu yo fumaneha sunda yeo ni ku fa ngambolo ya luna. Kana muokameli wa Tuto ya Buka ya Puteho u file zibiso ya kuli ki sikwata sa luna se si ka kenisa Ndu ya Mubuso? Lu swanela ku swalisana ni yena mwa musebezi wo, ku likana ni buikangulo ni m’ata a luna. Ka linzila ze pundilwe fahalimu ni ze ñwi ze ñata, lu ka bonisa kuli lwa ipeya kwatas’a banna ba ketile Jehova ni Mwan’a kuli ba babalele mutapi.
16. Haiba eluda a eza lika ka ku sa latelela ketelelo, ki kabakalañi leo ha li si libaka la kuli lu ipangule?
16 Eluda fokuñwi u kona ku eza lika isi ka ketelelo ya sitopa sa mutanga ya sepahala ni Sitopa Se Si Etelela sa mutanga yo. Haiba a zwelapili ku eza cwalo, u ka ikalabela ku Jehova, yena “Mulisana ni Mulibeleli wa mioya ya [luna].” (1 Pitrosi 2:25) Kono ha lu lukeli ku ipangula ni hanyinyani bakeñisa fela kuli maeluda ba bañwi ba na ni bufokoli mi ba eza lika ka mafosisa. Jehova ha fuyoli ba ba sa utwi ni baipanguli.—Numere 12:1, 2, 9-11.
Jehova U Fuyaula Ba Ba Swalisana ka ku Itatela
17. Lu swanela ku nga cwañi baokameli ba luna?
17 Jehova Mulimu wa ziba kuli banna ba ketile ku ba baokameli ha ba si ka petahala. Kono wa itusisa bona, mi u lisa batu ba hae fa lifasi ka ku itusisa moya wa hae o kenile. Se si tusa maeluda ni luna kaufela ki “mata ao a matuna hahulu a Mulimu, isi a luna.” (2 Makorinte 4:7) Kacwalo lu swanela ku itumela ku Jehova bakeñisa za peta ka ku itusisa baokameli ba luna ba ba sepahala, mi lu swanela ku swalisana ni bona ka ku itatela.
18. Lu bonisañi ha lu ipeya kwatas’a baokameli ba luna?
18 Baokameli ba lika ka t’ata ku pila ka ku lumelelana ni za n’a bulezi Jehova ka za balisana ba ba ketilwe ku lisa mutapi wa hae mwa mazazi a mangulelo, sina mo ku taluselizwe kwa Jeremia 3:15, ye li: “Ni ka mi fa balisana be ni lata ka pilu ya ka, ba mi lise ka zibo ni ka butali.” Kaniti luli maeluda be lu na ni bona ba eza musebezi o munde wa ku luta ni ku sileleza lingu za Jehova. Haike lu zwelepili ku itebuha misebezi ye ba eza ka tata ka ku itatela ku swalisana ni bona, ka ku ba utwa ni ka ku ipeya kwatas’a bona. Ha lu ka eza cwalo, lu ka bonisa kuli lwa itebuha Jehova Mulimu ni Jesu Kreste, bona Balisana ba luna ba kwa lihalimu.
Lundululo
• Jehova ni Jesu Kreste ba bonisize cwañi kuli ki balisana ba ba lilato?
• Kwand’a ku ba ba ba utwa, ki kabakalañi ha lu lukela ku ‘ipeya kwatasi’?
• Ki linzila lifi ze nde ze lu kona ku bonisa ka zona kuli lwa ipeya kwatasi?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 27]
Maeluda ba Sikreste ba ipeya kwatas’a ketelelo ya Kreste
[Maswaniso a fa likepe 29]
Lu kona ku swalisana ni baokameli ba ba ketilwe ka linzila ze ñata