Ni Kona ku Tusa Cwañi Bana Ba Ka Kuli Ba Be Ni Tuto Ye Nde?

KU LUTA mwana ku swana sina ku tama musipili o t’ata. Ki musipili o mu ka tama hamoho ni bana ba mina. Mu ka ba susuezanga ni ku ba etelela hande, kuli mu ba tuse mwa bupilo. Kaniti bana ki ze ñata ze ba na ni ku ituta!

Kuli ba kone ku ba ni bupilo bo bunde, bana ba na ni ku ituta mikwa ye minde ni ku tabisa Mulimu. Hape ba na ni ku ituta ku keta ze nde ku ze maswe. Haiba ba ziba Jehova ni ku mu lata, tuto ye ba fiwa i ka ba tusa mi ha ba na ku libala litaelo ze ba fiwa. Mina ka ku ba bashemi, mu na ni likulutendano la ku tusa bana ba mina ku ituta lika ze nde, ni ku ba tusa ku itebuha ni ku utwisisa ze ba ituta.

Kono ha mu nze mu eza cwalo, mu ka kopana ni matulungundu mwa nzila. Banana ki batu ba ba lumela-lumela fela lika, mi ba kona ku itutela ku sili lika ze ñata ze maswe. Lu pila mwa lifasi le li zamaiswa ki Satani Diabulosi. (1 Joani 5:19) Satani ni yena hasi mwa batela kuli bana ba mina ba itute! Kono hasi kuli u bata kuli ba itute lika ze nde. Satani ki muluti ya cuukile luli kono eshe ki muluti ya maswe hahulu. Nihaike u iponahazanga inge “lingeloi la liseli,” zibo ya fanga yena ki zibo ye siyo hande, ye sa lumelelani ni Linzwi la Jehova ni tato ya hae. (2 Makorinte 4:4; 11:14; Jeremia 8:9) Diabulosi ni badimona ba hae ki bapumi ba batuna ba ba sweli ku suña moya wa buitati, wa ku sa sepahala, ni wa buitamaeli.—1 Timotea 4:1.

Mu kona ku ezañi kuli mu tuse bana ba mina kuli ba si ke ba pumiwa? Mu kona ku ba tusa cwañi ku ziba niti ni lika za butokwa? Pili mu tokwa ku itatuba. Mu tokwa ku tomela bana ba mina mutala o munde. Hape mu lukela ku ikutwa kuli mu na ni buikalabelo bwa ku luta bana ba mina, mi mu eze cwalo luli. Lu ka nyakisisa lisupo zeo, kono lu si ka eza kale cwalo, ha lu boneñi kuli tuto ye nde i swanela ku toma kai luli.

Mutomo wa Tuto ye Nde

Lu kona ku ituta se siñwi ku Mulena Salumoni wa Isilaele ya n’a li yo muñwi wa batu ba ba butali ka ku fitisisa ba ba pilile fa lifasi. Bibele i lu bulelela kuli: “Mulimu a fa Salumoni butali ni ngana ye tuna hahulu, ni pilu ye utwisisa; a mu fa zona ka buñata inge mo inezi mushabati o fa likamba la liwate. Butali bwa Salumoni bwa fita butali bwa batu ba ba kwa Upa kamukana, ni butali bwa Egepita kaufela.” Salumoni n’a kona ku “bulela mashitanguti a eza 3,000; mi lipina za hae za eza 1,005.” N’a na ni zibo ye tuna ya likota ni ya lifolofolo. (1 Malena 4:29-34) Mulena Salumoni hape n’a zamaisize misebezi ya Maisilaele ya ku yaha miyaho ye cwale ka tempele ye tuna ya Jehova mwa Jerusalema.

Libuka za Salumoni, ze cwale ka buka ya Muekelesia, li bonisa kuli Salumoni n’a na ni zibo ye tuna ya mo ba inezi batu. Mulimu n’a mu file moya wa hae kuli a bulele za fo i swanela ku toma tuto sakata. Salumoni n’a bulezi kuli: “Simuluho ya zibo, ki ku saba [Muñ’a] Bupilo.” Mulena Salumoni ya butali hape n’a ize: “Simuluho ya butali ki ku saba [Muñ’a] Bupilo; ku ziba Ya-Kenile, ki ku talifa.”—Liproverbia 1:7; 9:10.

Ha lu saba Mulimu, lu ka mu kuteka mi ha lu na ku eza lika ze mu swabisa. Lwa ziba kuli  ki yena Muambakani ya pahami mi luna lu mwatas’a hae. Ba ba sa mu isezi ngana ba kana ba ngiwa ku ba batu ba ba butali, kono butali bo bu cwalo ki “butanya mwa meto a Mulimu.” (1 Makorinte 3:19) Bana ba mina ba tokwa tuto ye tomile fa “butali bo bu zwa kwahalimu.”—Jakobo 3:15, 17.

Ku saba ku eza lika ze swabisa Jehova ku zamaelela ni ku mu lata. Jehova u tokwa kuli batanga ba hae ba mu sabe ni ku mu lata. Mushe n’a bulezi kuli: “Wena Isilaele, [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa hao s’a bata ku wena ki nto mañi? Haisi kuli u sabe [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa hao, mi u zamaye mwa linzila za hae kaufela; ni kuli u late mi u sebeleze [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa hao, ka pilu ya hao kaufela, ni ka moya wa hao kaufela, mi u mamele litaelo za [Muñ’a] Bupilo ni milao ya hae ye ni ku laezi kacenu, ili kuli u kondise za hao.”—Deuteronoma 10:12, 13.

Haiba lu luta bana ba luna ku saba Jehova, fohe lu ka ba tusa ku fumana tuto ye ka ba talifisa. Ha ba nze ba saba Jehova, ba ka fita fa ku itebuha hahulu Mubupi wa bona, yena liweluwelu la zibo ya niti. Ku eza cwalo ku ka tusa bana ba luna ku utwisisa hande ze ba sweli ku ituta, ku si na ku lyangana. Ba ka ziba ku “keta ze nde ku ze maswe.” (Maheberu 5:14) Ku saba Jehova hape ku ka ba tusa ku ba ni buikokobezo ni ku ambuka ze maswe.—Liproverbia 8:13; 16:6.

Bana ba Mina Ba Mi Lubukezi!

Kono lu kona ku tusa cwañi bana ba luna kuli ba late Jehova ni ku mu saba? Kalabo kwa puzo yeo i fumaneha mwa Mulao wa n’a file Jehova kwa Maisilaele ka mupolofita Mushe. Bashemi ba Maisilaele ne ba bulelezwi kuli: “U na ni ku lata [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa hao, ka pilu ya hao kaufela, ni ka moya wa hao kaufela, ni ka mata a hao kaufela. Mi manzwi ao, e ni ku laela kacenu, a ine mwa pilu ya hao; mi u na ni ku a luta bana ba hao ka tokomelo, u be ni ngambolo ka ona, niha u inzi mwa ndu ya hao, niha u zamaya mwa nzila, niha u y’o lobala, niha u zuha.”—Deuteronoma 6:5-7.

Liñolo leo li luta bashemi lituto za butokwa. Tuto ya pili ki ye: Ka ku ba mushemi, mu lukela ku tomela bana ba mina mutala o munde. Kuli mu lute bana ba mina ku lata Jehova, mina ka sibili mu na ni ku lata Mulimu, mi manzwi a Mulimu a swanela ku ba mwa pilu ya mina. Ki kabakalañi ha mu swanela ku eza cwalo? Kakuli ki mina sihulu ba ba swanela ku luta bana ba mina. Ze ba ka ituta ku mina ki zona ze ba ka latelela. Mi ha ku na tuto ye fita mutala wa mushemi wa mutu.

Lika ze cwale ka milelo, litakazo ni mikwa li iponahazanga isi fela ka manzwi kono ni ka likezo za mina. (Maroma 2:21, 22) Ku zwa kwa bwanana, bana ba itutanga ka ku talima ka tokomelo ze ba eza bashemi ba bona. Bana ba lemuhanga lika ze ba nga bashemi ba bona ku ba za butokwa, mi lika zeo ki zona  ze banga za butokwa ni ku bona. Haiba mwa lata Jehova luli, bana ba mina ba ka lemuha cwalo. Ka mutala, ba ka lemuha kuli ku bala ni ku ituta Bibele ki lika za butokwa ku mina. Ba ka bona kuli mu bata pili Mubuso mwa bupilo bwa mina. (Mateu 6:33) Ha mu fumaneha kamita kwa mikopano ya Sikreste ni ku kutaza Mubuso, bana ba mina ba ka bona kuli ku sebeleza Jehova ki yona nto ya butokwa ku mina.—Mateu 28:19, 20; Maheberu 10:24, 25.

Mu Eze Musebezi wa Mina

Tuto ye ñwi ye ba kona ku ituta bashemi kwa Deuteronoma 6:5-7 ki ye: Mu na ni musebezi wa ku luta bana ba mina. Mwahal’a batanga ba Jehova ba kwaikale, bashemi ne ba lutanga bana ba bona. Mwahal’a Bakreste ba kwa makalelo, bashemi ne ba zwezipili ku lutanga bana ba bona. (2 Timotea 1:5; 3:14, 15) Mwa liñolo la n’a ñolezi Bakreste sina yena, muapositola Paulusi n’a bulezi kuli bondate sihulu ba lukela ku ‘hulisa bana ba bona ka ku ba lemusa, ni ka tuto ya Mulena.’—Maefese 6:4.

Bakeñisa mipateho ya mazazi a, bashemi ba kana ba siyela baluti kamba batu ba ba eza misebezi ya ku babalela banana kuli ba lute bana ba bona. Kono ha ku na ya kona ku luta mwana inge mwa kona ku ezeza mushemi wa hae ya mu lata. Bashemi, mu ba butokwa hahulu kwa bana ba mina. Haiba mu tokwa tuso, mu kete hande ba ku mi tusa, kono mu si ke mwa palelwa ku eza musebezi wa mina o mu filwe ki Mulimu.

Mu Fumanange Nako ya ku Luta Bana

Tuto ye ñwi hape ye ba kona ku ituta bashemi kwa Deuteronoma 6:5-7 ki ye: Ku luta bana ku nga nako mi ku tokwa ku ikataza. Bashemi ba Maisilaele ne ba na ni ku “luta” bana ba bona manzwi a Mulimu. Linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli ‘ku luta’ li talusa “ku kuta-kutela.” Bashemi ne ba na ni ku kuta-kutela ku luta bana ba bona manzwi a Mulimu lizazi kaufela, ku zwa kakusanana ku isa manzibwana, ibe “mwa ndu” kamba “mwa nzila.” Ku luta bana kuli ba be ni moya ni mikwa ye minde ye tabisa Mulimu ku nga nako mi ku tokwa buikatazo.

Kacwalohe, mu kona ku ezañi kuli mu lute hande bana ba mina? Ki ze ñata ze mu kona ku eza. Mu ba lute ku lata Jehova ni ku mu saba. Mu ba tomele mutala o munde. Mu eze musebezi o mu filwe ki Mulimu wa ku luta bana ba mina mi mu bange ni nako ya ku eza cwalo. Ha mu si ka petahala, kacwalo mu ka ezanga mafosisa. Kono haiba mu tundamena ku eza tato ya Mulimu, bana ba mina ba ka itumela kwa lituso ze mu ka ba fa mi li ka ba tusa ku kondisa mwa bupilo. Liñolo la Liproverbia 22:6 li bulela kuli: “Luta mwana nzila y’a swanezi ku zamaya, nih’a supala h’a na ku i keluha.”

Ku ituta ku swana inge musipili o mutelele; ki mungendenge o sa feli. Haiba mina ni bana ba mina mu lata Mulimu, u zibe wo ki mungendenge o mu ka ikola ku ya ku ile. Ki cwalo kakuli ku ka banga ni ze ñata kamita za ku ituta ka za Jehova ni mwa ku ezeza tato ya hae.—Muekelesia 3:10, 11.

[Siswaniso se si fa likepe 15]

Kana mwa balelanga bana ba mina Bibele?

[Siswaniso se si fa likepe 16]

Mu lutange bana ba mina za Mubupi