Mutahisi wa Bumaswe Wa Zibahala!

PILI Jesu a si ka pepwa kale, Majuda ba bañata ne ba libelela ku taha kwa Mesiya ya n’a sepisizwe. (Joani 6:14) Jesu ha n’a tile, n’a til’o omba-omba batu ni ku ba tusa ku utwisisa Linzwi la Mulimu. N’a folisize bakuli, ku fepa ba ba lapile, ku kuzisa moya ni liwate, mane ni ku zusa bafu. (Mateu 8:26; 14:14-21; 15:30, 31; Mareka 5:38-43) Hape n’a bulezi manzwi a Jehova ni ku sepisa batu bupilo bo bu sa feli. (Joani 3:34) Ka za n’a bulezi ni ku eza, Jesu n’a bonisize hande fo ku sweu kuli ne li yena Mesiya, ya n’a ka liulula batu kwa sibi ni ku ze maswe kaufela ze tiswa ki sibi.

Baeteleli ba bulapeli ba Majuda ki bona sihulu be ne ba swanela pili ku amuhela Jesu, ku teeleza ku yena, ni ku ipeya ku yena. Kono ne ba si ka eza cwalo. Bona mane ne ba mu toile, ku mu nyandisa, ni ku lelisana kuli ba mu bulaye!—Mareka 14:1; 15:1-3, 10-15.

Ku swanezi Jesu ha n’a nyazize banna ba ba maswe bao. (Mateu 23:33-35) Kono Jesu n’a lemuhile kuli ne ku na ni mutu yo muñwi ya n’a sweli ku suña moya o maswe mwa lipilu za banna bao. N’a ize ku bona: “Mina mu zwa ku ndat’a mina, yena Diabulosi, mi mu lata ku eza litakazo za ndat’a mina. Ki mubulai isali kwa makalelo, mi h’a ini mwa niti, kakuli ha ku na niti ku yena; h’a bulela lishano, u bulela s’a li sona luli; kakuli ki lihata mi ki ndat’ahe lishano.” (Joani 8:44) Nihaike kuli Jesu n’a bulezi kuli batu ba kona ku eza lika ze maswe, ka manzwi a hae ao n’a bonisize kuli Satani Diabulosi ki yena ya tisa luli bumaswe.

Ka ku bulela kuli Satani “h’a ini mwa niti,” Jesu n’a patuluzi kuli Diabulosi a kile a ba mutang’a Mulimu ya sepahala kono n’a keluhile mwa niti. Ki kabakalañi Satani ha n’a kwenuhezi Jehova? Kakuli n’a na ni moya wa ku ikutwisisa ili o no tahisize kuli a lakaze bulapeli bo bu swanela fela Mulimu. *—Mateu 4:8, 9.

Satani n’a til’o iponahaza kuli ki mukwenuheli mwa simu ya Edeni ha n’a pumile Eva kuli a ce muselo o no hanisizwe. Ka ku bulela buhata bwani bwa pili ni ka ku sinya Jehova libizo, Satani n’a ikezize “ndat’ahe lishano.” Mi hape ka ku susueza bo Adama ni Eva kuli ba kwenuhele Mulimu, n’a tahisize kuli ba kale ku busiwa ki sibi, ili se ne si ba tahiselize lifu hamoho ni bana ba bona. Kacwalo, Satani n’a ikezize “mubulai” ili mubulai ya situhu ka ku fitisisa!—Genese 3:1-6; Maroma 5:12.

Satani mane n’a suñile moya wa hae o maswe ni mwa lihalimu, ili mwa n’a kukuelize mangeloi a mañwi ku kwenuhela Mulimu. (2 Pitrosi 2:4) Sina Satani, mangeloi a maswe ao n’a kalile ku lakaza bana ba basizana ba batu. Ne a shetumukezi mwa lifasi ku to eza  buhule mi ze ne zwile mwateñi ne li ze maswe hahulu.

Bumaswe Ha Bu Tala Lifasi

Bibele i lu bulelela kuli: “Batu ha ba se ba kala ku ba ba bañata mwa lifasi, mi se ba pepile bana ba basizana, bana ba bashimani ba Mulimu, se ba bona bana ba basizana ba batu kuli ki ba bande, mi ba ikungela basali ku be ba ketile kamukana.” (Genese 6:1, 2) “Bana ba bashimani ba Mulimu” bao ki bomañi? Ki mangeloi, haki batu. (Jobo 1:6; 2:1) Lu ziba cwañi cwalo? Lu ziba cwalo kakuli manyalo n’a sa bile teñi mwa lifasi ka lilimo ze 1,500 mi n’a sa tokwi ku taluswa hape ka nzila ye ipitezi yeo. Kacwalo ka ku bulela kuli “bana ba bashimani ba Mulimu” ne ba shetumukezi fa lifasi ni ku to ikungela “basizana ba batu,” liñolo leo li patulula kuli yeo ne li nto ye sienyi, ye ne si ka ezahala kale haisali.

Se si paka kuli yeo ne li nto luli ye sienyi kikuli bana be ne ba pepilwe ne li likwenyepa, ili batu ba lingangalume. Hape ne li batu ba lindwa ni mifilifili. Mañolo a ba talusa kuli ne li “batu ba likwenyepa ba kwa kale, bao mabizo a bona a ile kabubo.”—Genese 6:4.

Batu ba likwenyepa bao ni bondat’a bona ne ba ekelize hahulu kwa bumaswe mwa lifasi. Genese 6:11 i bulela kuli: “Lifasi ne li bolile fapil’a Mulimu, mi lifasi ne li tezi lipulayano.” Kacwalo batu ne ba likanysize mikwa ya mifilifili ni ya lipulayano ya batu bao be ne ba zwelela ku sili.

Likwenyepa zeo ni bondat’a zona ne ba konile cwañi ku tisa bumaswe bo butuna cwalo mwa lifasi? Ne ba konile ku eza cwalo ka ku susueza batu ba ba si ka petahala ku eza lika ze ba tabela ni ku lakaza. Ne ku zwileñi mwateñi? “Nama kaufela [ne] i sinyize mukwa wa yona mwa lifasi.” Jehova ki kwa n’a ngile fela muhato wa ku yundisa lifasi lani ka Munda ni ku pilisa Nuwe ya n’a lukile ni lubasi lwa hae. (Genese 6:5, 12-22) Kono mangeloi ani a n’a ipetuzi batu a kutela kwa lihalimu a swabile. Mi ka ku ba madimona a maswe, a yo zwelapili ku lwanisa Mulimu ni mangeloi a hae a sepahala. Ku bonahala kuli ku zwelela honafo fela, Mulimu n’a kwalezi mangeloi a maswe ao kuli a si ke a kona ku ipetula hape. (Juda 6) Nihakulicwalo, a sa na ni m’ata a matuna fahalimw’a batu.

Ya Maswe H’a Patululwa Luli!

Bumaswe bo butuna bwa Satani bu patuluzwi kwa 1 Joani 5:19, ye bulela kuli: ‘Lifasi kamukana li lapalezi mwatas’a ya maswe.’ Diabulosi u kenya batu mwa muinelo o sweli ku totobela. Mane, u tukufalezwi maswe ku sinya lika. Kabakalañi? Kakuli yena hamoho ni badimona ba hae ne ba lunduzwi kwa lihalimu, Mubuso wa Mulimu ha u tomiwa ka 1914. Bibele i bulela cwana ka za ku lundulwa kwa bona k’o, i li: “Mu na ni bumai mina ba ba yahile mwa lifasi . . . kakuli Diabulosi u shetumukezi ku mina a halifile maswe, ka ku ziba kuli nako ya hae ki ye nyinyani.” (Sinulo 12:7-12) Kacwalohe, Satani u kukueza cwañi batu fa lifasi kacenu?

Satani u eza cwalo sihulu ka moya o muñwi o sweli ku zamaisa batu mo ba nahanela ni mo ba ezeza lika. Ki lona libaka Maefese 2:2 ha i bulela kuli Diabulosi ki yena  “mulena muñ’a mata a’ inzi mwa sibaka sa mbyumbyulu, ili moya [kamba mukwa] o nz’o sebeza mwa bana ba ba ikanyisa.” Wona “moya” wo ha u susuezi batu ku saba Mulimu ni ku eza lika ze nde. Wona u susueza batu ku kwenuhela Mulimu ni ku sa latelela milao ya hae. Kacwalo Satani ni badimona ba hae ki bona ba ba suñile moya o maswe o sweli ku zamaisa batu.

“Babalela Pilu ya Hao”

Nto ye ñwi ye tahiswa ki wona “moya” wo ki maswaniso a mapunu, a zusulusa litakazo za ku eza buhule ni ku fetula ze maswe ku li bisa ze nde. (1 Matesalonika 4:3-5) Batu se ba tabela maswaniso a mapunu a bonisa basali ba ba swelwi likalala, ñumbili ye swala basali likalala, tobali ni lifolofolo ni banana ni tobali ye maswe ya ku utwisa mutu yo muñwi butuku. Nihaiba maswaniso a bonisa fela hanyinyani mapunu a kombelela batu ba ba a buha. A ba eza batanga ba ba bata ku a buha ka nako kaufela. * Ki sifanu se si sinya manyalo ni silikani sa mutu ni Mulimu. Maswaniso a mapunu a bonahaza moya o maswe wa badimona ba ba a susueza—ili moya wa badimona wa kale o n’o kalile mwa miteñi ya Nuwe pili Jehova a si ka timeza kale lifasi ka Munda.

Ki lona libaka munna ya butali Salumoni ha n’a file kelezo ye li: “Babalela pilu ya hao ku fita lika kaufela, kakuli ku yona ki fo ku zwa liwelu-welu la bupilo.” (Liproverbia 4:23) Ku babalela pilu ya mina se ku talusa luli kikuli ha ku taha maswaniso a mapunu fa TV ya mina kamba fa kompyuta ya mina, mu no cincanga kuli mu buhe lika li sili kamba ku li tima. Mi mu tokwa ku eza cwalo ka bundume ku si na tiyeho! Mu ikutwe kuli mu lisole mi mu sweli ku pima lilumo le li nongile fa pilu ya mina! Satani u bata ku sinya pilu ya mina—mona mo ku na ni milelo ni litakazo za mina.

Hape mu tokwa ku sileleza pilu ya mina kwa ku lata mifilifili kakuli Diabulosi wa ziba kuli ‘Jehova u toile ya lata situhu.’ (Samu 11:5) Satani ha tokwi ku mi ezisa mifilifili kuli mu be sila sa Mulimu; sa tokwa fela ku eza ki ku suña ku mina moya wa ku lata mifilifili. Ki lona libaka mifilifili ni za mioya ha li tezi mwa mafilimu ni mavidio. Batu ba likwenyepa ba mwa miteñi ya Nuwe ne ba shwile kale-kale k’o, kono mikwa ya bona i sa li teñi ni la kacenu le! Kana lika ze mu ketanga ku buha li bonisa kuli mwa hanyeza Diabulosi?—2 Makorinte 2:11.

 Mwa ku Itakeleza kwa Moya o Maswe wa Satani

Moya o maswe wa Satani u kona ku bonahala ku ba o m’ata hahulu. Bibele i bonisa kuli kwand’a fela ku lwana ni mibili ya bona ye si ka petahala, ba ba lika ka t’ata ku sebeleza Mulimu hape ba mwa “ndwa . . . ni mioya ye lunya.” Kuli lu wine ndwa yeo ni ku ba ni silikani ni Mulimu, lu tokwa ku tusiwa ki lika ze ñata za lu file Mulimu.—Maefese 6:12; Maroma 7:21-25.

Nto ye ñwi ya lu file Mulimu ki moya wa hae o kenile, o m’ata ka ku fitisisa. Muapositola Paulusi n’a ñolezi Bakreste ba bañwi kuli: “Haili luna ha lu si ka amuhela moya wa lifasi, kono lu amuhezi Moya o zwa ku Mulimu.” (1 Makorinte 2:12) Ba ba zamaiswa ki moya wa Mulimu ba lata z’a lata Mulimu mi ba toile z’a toile. (Amosi 5:15) Mutu u kona ku amuhela cwañi moya o kenile? Sihulu ki ka ku lapelanga, ku itutanga Bibele, kakuli ne i tahile ka moya o kenile, ni ka ku eza siango ni ba ba lata luli Mulimu.—Luka 11:13; 2 Timotea 3:16; Maheberu 10:24, 25.

Ka ku itusisa lika zeo za lu file Mulimu, mu ka kalisa ku ‘swala lilwaniso kaufela za Mulimu,’ zona ze ka mi sileleza kwa “lunya lwa Diabulosi.” (Maefese 6:11-18) Mi mu tokwa ku kalisa ku eza cwalo kapili-pili ku si na tiyeho. Kabakalañi?

Bumaswe Bu Tuha Bu Fela!

Samu 92:7 i bulela kuli: “Ba ba na ni lunya, niha ba hula inge bucwañi, ni ba ba sebeza bumaswe, niha ba bonahala bunde inge lipalisa, ki fela kuli ba sinyehelele ku ya ku ile.” Kacwalo, sina mwa miteñi ya Nuwe, ku ata kwa bumaswe kacenu ki bupaki bo bu bonisa kuli katulo ya Mulimu i fa ngo ni mulomo. Katulo ya Mulimu ha i na ku tulukela fela batu ba ba maswe kono i ka tulukela ni Satani ni badimona ba hae, ba ba ka nepelwa mwa musima, kihona ba ka sinyelelezwa. (2 Timotea 3:1-5; Sinulo 20:1-3, 7-10) Ki mañi ya ka ba atula? Ha ku na u sili kono ki Jesu Kreste, yena ya bulezwi kuli: “Mwan’a Mulimu h’a tahile, libaka kikuli a felise misebezi ya Diabulosi.”—1 Joani 3:8.

Kana mu nyolezwi ku bona bumaswe ha bu feliswa? Haiba ki cwalo, mwa kona ku tiiswa ki lisepiso ze mwa Bibele. Kwand’a Bibele, ha ku na buka ye ñwi hape ye talusa Satani, musimululi wa bumaswe, mi ha ku na buka ye ñwi hape ye bonisa mwa ka yundiselezwa hamoho ni misebezi ya hae kaufela. Lu mi susueza ku ba ni zibo ye nepahezi ya Bibele ilikuli mu isileleze kwa moya o maswe wa Satani cwale ni kuli mu kone ku ba ni sepo ya ku pila ku ya ku ile mwa lifasi mo ku si na bumaswe.—Samu 37:9, 10.

[Litaluso za kwatasi]

[Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 6]

Matangu a’ Tomile fa Litaba za Niti

Kai ni kai, ku na ni matangu a bo mwendanjangula, a linata, ni a munda o sabisa. Ka mutala, litangu la Mababilona la Gilgamesh li bulela za munda, sisepe, ni bapanyuhi. Ku kandekiwanga kuli yena Gilgamesh ka sibili ne li mudimona ya n’a bonahala hape inge mutu mi ne li siozwa ni sinata. Matangu a kwa Aztec a bulela za lifasi la kale mo ne ku pila banna ba linata mi a bulela cwalo ni za munda o mutuna. Matangu a kwa Norway a bulela za lusika lo ne lu kile lwa ba teñi lwa linata ni za munna ya butali ya bizwa Bergelmir ya n’a yahile aleka ye tuna, ku ipilisa ni ku pilisa musal’a hae. Matangu kaufela ao a paka fela taba ye ñozwi mwa Bibele ya kuli batu kaufela ba simuluha ku ba ne ba punyuhile munda o no kukisize batu kaufela ba kale ba ba maswe.

[Siswaniso]

Litapa fo ku cakuzwi manzwi a litangu la Mababilona la Gilgamesh

[Manzwi a bañi ba siswaniso]

The University Museum, University of Pennsylvania (neg. # 22065)

[Siswaniso se si fa likepe 5]

Mikwa ya batu ba likwenyepa i sa li teñi kwa batu kacenu

[Siswaniso se si fa likepe 7]

Zibo ye nepahezi i lu sileleza kwa moya o maswe