“Limakazo” Ze Peli kwa Mukopano wa kwa Georgia

MWA naha ya Georgia ka 2006, ne ku ezahezi “limakazo” ze peli ka nako i liñwi ze si ke za libalwa. Mukopano wa Sikiliti wa Lipaki za Jehova wa “Puluso I Fakaufi!” o ne u ezizwe ka mazazi a malalu, ku zwa July 7 ku isa July 9, ne u ezelizwe mwa libaka ze 6 za naha yeo. Ne li mukiti wa kwa moya o ne u ikozwi ki batu ba ba fitelela 17,000.

Ka January 2006, ne ku ezizwe litukiso za ku bata sibaka se sinde sa ku ezeza mukopano mwa muleneñi o mutuna wa naha ya Georgia, wona Tbilisi. Mi baputehi ba bañwi ba mwa libaka ze ñwi ne ba ka teeleza kwa mukopano wo ka mawaile.

Lipaki za Jehova mwa Georgia ba filwe hanyinyani-hanyinyani tukuluho ya ku lapela cwanoñu fa. Kacwalo, Lipaki niha ne ba lwanisizwe hahulu mwa lilimo ze felile, ne ba ikatalize hahulu ku bata sibaka sa ku kopanela, inze ba na ni sepo ya kuli ba ka si fumana mwa muleneñi wa Tbilisi. Batu ba mwa Georgia ba zibahala hahulu ka silikani ni bufani. Niteñi, babusi ba bañata ha ba lati Lipaki. Kana ne ba ka lumeleza Lipaki ku itusisa muyaho o muñwi mwa muleneñi wa Tbilisi?

Mizwale ba mwa Katengo ka Mukopano ne ba likile ku kupa miyaho ye mituna mo ku ezezwanga lipapali. Bañi ba miyaho yeo ne ba lumelanga kuli Lipaki ba itusise yona kono ne ba hananga ku toma mazazi luli a ku itusisa yona. Kacwalo, katengo ne ka komokile hahulu kuli bañi ba muyaho o muñwi wa mwa Tbilisi ne ba lumezi kuli Lipaki za Jehova ba itusise muyaho wa bona. Muyaho wo u fumaneha fahal’a muleneñi wa Tbilisi, mo ku ezezwanga mikiti ye mituna.

Ha se ba lumelelizwe ku itusisa muyaho wo, ba katengo ba onga-onga mukopano o mutuna mwa Tbilisi hamohocwalo ni mikopano ye miñwi ye ne ka ezezwa mwa libaka kaufela za naha, ili mwa Tsnori, Kutaisi, Zugdidi, Kaspi, ni mwa Gori. Ne ku bile ni musebezi o mutuna  wa ku lukisa kuli libaka zeo kaufela mo ne ku ka ezezwa mukopano li tamahanywe hamoho ka mawaile ilikuli mukopano u kone ku ezwa ka nako ye swana. Lika kaufela ne se li lukisizwe hande luli. Kono ha ne ku siyezi fela sunda i liñwi kuli mukopano u kalise, bañi ba muyaho mo ne ku swanela ku ezezwa mukopano ba talusa kuli ha ku sa konahala ku itusisa wona. Libaka ne ba si ka talusa.

“Makazo” ya Pili

Mizwale ne ba ka ezañi cwale mwa nako ye kuswani ye ne siyezi? Sibaka fela ko ne ba kona ku yo kupa cwale ne li kwa Marneuli ili sibaka sa njimo se si fumaneha likilomita ze 40 ku zwa kwa Tbilisi. Kwa sibaka seo ku ezelizwe mikopano ye miñata ili mwa simu ya lubasi lo luñwi lwa Lipaki. Fo ne ku ezezwanga mikopano fo, ne i banga simu ye tuna sapili. Ka lilimo ze 10 ze felile, ne li sona fela sibaka si nosi k’o liputeho za mwa Tbilisi ne li ezezanga mikopano ye mituna. Hape mona mwa Marneuli m’o kona mo ba lwaniselizwe hahulu Lipaki za Jehova ki liñumbili za batu ba ba bifile.

Ku kile kwa ezahala cwalo ka September 16, 2000. Ka lizazi leo, mapokola ba mwa Marneuli ba kwala mikwakwa kuli ba tibele Lipaki ku ya kwa mukopano. Mi hamulaho kwa taha limbasi ze tezi libangoki ze ne etelelwa ki Vasili Mkalavishvili, ya n’a kile a tululwa fa situlo sa buprisita bwa keleke ya Orthodox. Libangoki zeo za taseza limota ni limbasi ze ne liba kwa mukopano kwa Marneuli, za yemisa limota ni limbasi mo ne ku inzi batu ba ne ba ya kwa mukopano, za ba nataka maswe, mi ka nako ye swana za uzweza batu libyana za bona, ku kopanyeleza cwalo ni Libibele ni libuka.

Mane ni sona sibaka sa mukopano sa Marneuli sa tasezwa ki libangoki ze bat’o ba ze 60. Lipaki ba 40 ne ba holofalizwe. Muzwale yo muñwi a tabiwa tipa fa sifuba. Libangoki ze ñwi za zungisa litobolo ni ku kunupa mwahalimu ka bunyemi. Yo muñwi a supisa muñ’a sibaka tobolo ni ku mu laela kuli a mu fe masheleñi ni lika ze ñwi ze tula. Ñumbili ya kena mwa ndu ya hae ye ne li kwa mafelelezo a sibaka mi ya uzwa lika za hae ze tula. Za tubaka mahaulo kaufela a ndu mi hamulaho za cisaka libuka ni lipula ze ne lukiselizwe mukopano. Libuka ze ñata ne li sinyizwe. Ku fita ku tama libangoki zeo, mapokola ni bona ba lwanisa Lipaki. *

Katengo ka Mukopano ne ka si ka ikalelwa fela kuli libangoki ne li ka taseza batu kono hape ne ka talimani ni butata bwa maino  kakuli sibaka seo ne si lukisezwanga fela batu ba 2,500 kono kwa mukopano wo ne ku taha batu ba 5,000. Ne ba ka tatulula cwañi butata b’o ka nakonyana fela ye ne siyezi? Ne ku bonahala inge makazo kakuli ka yona nako yeo, kwa taha batu ba babeli ba ne ba na ni masimu a n’a li mabapa mi ba lumeleza mizwale ku itusisa masimu a bona.

Ku lukisa masimu a mabeli ao kuli ku ezezwe teñi mukopano ne li musebezi o buima hakalo. Kwa nela pula sunda mutumbi pili mukopano u si ka kalisa kale mi kona kuli ne ku li t’ata ku lukisa libaka zeo. Mwa masimu ao ne ku na ni makwili a n’a tokwa ku kutulwa. Pili baitateli ba taha ku to kata makwili pula inge i ba nela. Kihona ba zwisa makwakwa a masimu ni ku yaha miluti kuli i sileleze baputehi kwa kazazi ni pula. Ne ba tokwa ku panga lipula ze ñwi, ni ku lukisa za mulumo. Baitateli ba beleka musihali ni busihu kuli ba pete misebezi yeo. Baitateli ba bañwi mane ne ba sa lobalangi.

Mañi ni mañi n’a ipuza kuli: “Ku cwañi haiba pula i zwelapili ku nela ka nako ya mukopano? Kana batu ba ka totobela mwa sileze?” Ne ku lekilwe bucwañi bwa ku yala fa sileze. Ka litohonolo kwa ngweluka! Ka mazazi kaufela a malalu ne ku si na malu mi pula ne i sa neli.

Baputehi ha ba taha kwa mukopano ne ba fumani sibaka inge si bonahala hande. Bunde bwa sibaka seo ne bu hupulisa mo li ka bela lifasi le linca. Baputehi ne ba inzi hande mwa lipula mi ne ba potolohilwe ki likota za feiga ni masimu a mbonyi ni a matamankisi. Kwamulaho wa libulelelo ne ku na ni likota za veine ze ne bonahala hande. Fokuñwi lingambolo ha ne li nze li fiwa, baputehi ne ba utwanga mikombwe ha i tungula ni bonasikuku ha ba kekelela fa mai. Baputehi ne ba utwanga lilata le liñwi hape la mwa sibaka seo, kono ne li utwahala fela inge mishonjo ye munati. Lilata leo ne li sa filikanyi baputehi kakuli bona ne ba isa hahulu pilu kwa lingambolo ze nde ze tomile fa Bibele. Kwand’a zeo, ku na ni ze ñwi hape ze ba si ke ba libala baputehi ka za mukopano wo.

“Makazo” ya Bubeli

Mwa ngambolo ya mafelelezo kakusasana la Butanu, baputehi ne ba tabile hahulu, bo Geoffrey Jackson ba mwa Sitopa Se Si Etelela sa Lipaki za Jehova ha ne ba zibisize kuli ku zwisizwe Bibele mutumbi ya New World Translation of the Holy Scriptures mwa puo ya kwa Georgia. * Baputehi ba bañata ba ne ba si ka libelela  zibiso yeo ba enga-enga myoko. Lubasi lo luñwi ne lu bulezi ka tabo kuli: “Ha lu koni ku palelwa ku itebuha makazo ya ezize Jehova ye. Ku petilwe musebezi o mutuna ka nako ye kuswani hahulu!”

Kaizeli yo muñwi wa mwa tolopo ya Tsalendjikha ya n’a teelelize kwa mukopano fa luwaile n’a ize: “Ha ni koni ku talusa tabo ye ne ni na ni yona ha ne lu amuhezi Bibele. Na itumela ku mina kwa mukopano wo wa mazazi a malalu. Ha ni na ku u libala.” Lubasi lo luñwi lwa mwa puteho ye ñwi ya kwa wiko wa Georgia, kwa likamba la liwate la Black Sea, ne lu ize: “Ne lu na ni fela Bibele i liñwi mwa lubasi lwa luna, kono cwale kaufela luna ba bane se lu na ni Libibele za luna za New World Translation. Mañi ni mañi cwale sa kona ku ipalela Bibele a nosi.”

Kono pili mukopano u si ka eziwa kale, ku na ni lika ze ñwi ze ne si ka zamaya hande. Ka mutala, nihaike kuli Libibele za New World Translation ne li hatisizwe ni ku lumelwa kwa Georgia kwa mukopano ka bunako, babeleki ba fa museto ne ba si ka lumeleza kuli Libibele zeo li kene mwa Georgia. Mizwale ba fitisa pilaelo ku caziba wa mulao. Nakonyana fela pili mukopano wa sikiliti u si ka kalisa kale, caziba yo a tusa kuli Libibele zeo li kene mwa Georgia. Caziba yo mane n’a lumile mutusi wa hae kwa mukopano wa kwa Marneuli kuli a yo fiwa Libibele ze nca ze ne ba ka itusisanga kwa musebezi.

Kamuhelo ye Lilato Ya Ba kwa Georgia

Mukopano wa sikiliti wa kwa Marneuli ha u na ku libalwa ki Lipaki za Jehova ba mwa Georgia ka libaka le liñwi hape. Libaka leo kikuli yo muñwi wa mwa Sitopa Se Si Etelela sa Lipaki za Jehova n’a li teñi fa mukopano wo. Baputehi kaufela ne ba tabile hahulu kuli mane yo muñwi ni yo muñwi wa bona n’a bata ku mu lumelisa ka sizo. Muzwale Jackson n’a na ni ku yema ka lihora ze ñata inz’a lumelisa mizwale ni likaizeli pili mukopano u si ka kalisa kale, ka nako ya mukopano ni hamulaho wa mukopano, mi n’a tabile ku eza cwalo.

Kwamulaho ka 1903, mukopano o muñwi ha ne u felile, muzwale yo muñwi n’a ize: “Mutu niha ka ni fa masheleñi a mañata kuli ni mu fe lika ze ni itutile fa mukopano wo, ha ni koni ku lumela nihaike ni mubotana.” Mi hamulaho wa lilimo ze fitelela 100, Lipaki ba ne ba fumanehile kwa mikopano ye mituna ya mwa 2006 mwa naha ya Georgia ne ba ikutwile honacwalo ni bona.

[Litaluso za kwatasi]

[Mbokisi fa likepe 19]

“Mutu Yo Munyinyani” wa Hula

Manzwi a kwa Isaya 60:22 a talelelizwe mwa naha ya Georgia, a li: “Mutu yo munyinyani u ka fetuha ba ba eza lule, ya nyazeha a be sicaba se si mata. Na [Muñ’a] Bupilo ni ka pakisa ku eza cwalo, mwa nako ya yona.” Ka lilimo ze sa fiti fa 20, palo ya bahasanyi ba Mubuso mwa Georgia i ekezehile ku zwa fa 100 ku ya fa 16,000. Mizwale ni likaizeli ba ba tukufalezwi ku luta Linzwi la Mulimu bao ba zamaisa lituto za Bibele za fa mandu ze bat’o kwana 8,000 ka sunda—bo ki bupaki bwa kuli palo ya bahasanyi i ka ekezeha mwa Georgia.

[Siswaniso/Siswaniso se si fa likepe 16]

(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)

RUSSIAN FEDERATION

GEORGIA

⇨ Zugdidi

⇨ Kutaisi

Marneuli ⇨ Gori

⇨ Kaspi

⇨ Tsnori

TBILISI

TURKEY

ARMENIA

AZERBAIJAN

[Manzwi a bañi ba siswaniso]

Globe: Based on NASA/Visible Earth imagery

[Siswaniso se si fa likepe 16]

Siswaniso se si mwa Tbilisi

[Maswaniso a fa likepe 17]

Mukopano wa sikiliti wa mwa Marneuli ne u teelelizwe ki baputehi ba mwa libaka ze ñwi ze ketalizoho ka mawaile

[Maswaniso a fa likepe 18]

Baputehi ne ba tabile hahulu ha ku zwisiwa Bibele mutumbi ya “New World Translation” mwa puo ya kwa Georgia