Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

“Ne Ni Komokisizwe Hahulu ki Busepahali Bwa Hae”

“Ne Ni Komokisizwe Hahulu ki Busepahali Bwa Hae”

“Ne Ni Komokisizwe Hahulu ki Busepahali Bwa Hae”

KA 2006, Günter Grass, muñoli wa kwa Germany ya n’a winile mupuzo ka 1999, n’a hatisize buka mwa n’a talusize za bupilo bwa hae. Mwa buka yeo, n’a talusize kuli nako ye ñwi n’a hapelelizwe ku ba lisole mwa mpi ya Germany. Hape u talusa za munna yo muñwi ya n’a mu komokisize hahulu, kuli mane n’a sa nahananga za hae nihamulaho wa lilimo ze fitelela 60. Munna yo n’a zwezipili ku sepahala ku si na taba ni nyandiso.

Mwa likande le ne li hatisizwe mwa mutende o muñwi (Frankfurter Allgemeine Zeitung), Grass n’a talusize za munna ya n’a mu komokisize yo ya n’a hanile ku ba lisole. Grass n’a ize munna yo “n’a hanile ku swalisana ni likwata za bupolitiki za Nazi, za Komyunizimu, ni ze ñwi. Munna yo ne li yo muñwi wa Lipaki za Jehova.” Grass ha hupuli hande libizo la Paki yo, kono sa hupula fela kikuli munna yo na lata hahulu ku bulela kuli, Luna ha lu ezangi cwalo, ki mbamba. Lipaki za Jehova ba ba batisisize taba yeo, ba fumani kuli munna yo ne li Joachim Alfermann. N’a natakilwe maswe ni ku shubulwa, mi kona a kwalelwa mwa sitokisi a nosi. Kono Alfermann n’a zwezipili ku sepahala mi n’a hanile ku ba lisole.

Grass u talusa kuli: “Ne ni komokisizwe hahulu ki busepahali bwa hae. Na ipuza kuli: Mutu yo u kona cwañi ku itiisa cwana? U kwanisa cwañi?” Ha sa tiyezi nyandiso ka nako ye telele, Alfermann a iswa kwa munganda wa kwa Stutthof ka February 1944. N’a lukuluzwi ka April 1945, ndwa ha se i felile, mi n’a zwezipili ku ba Paki ya Jehova ya sepahala ku fitela ha timela ka 1998.

Alfermann ne li fela yo muñwi wa Lipaki ba 13,400 ba mwa Germany ni mwa linaha ze ne busiwa ki ba Nazi, ili ba ne ba nyandisizwe maswe kabakala tumelo ya bona. Lipaki bao ne ba latelezi taelo ya Bibele ya ku sa ikenya mwa litaba za bupolitiki ni ku hana ku lwana. (Mateu 26:52; Joani 18:36) Lipaki ba ba bat’o ba 4,200 ne ba lengilwe mwa minganda ya tukufazo mi ba 1,490 ku bona ne ba shwile. Ni la kacenu le, busepahali bwa bona bu sa komokisa batu besi Lipaki.

[Siswaniso se si fa likepe 32]

Joachim Alfermann