Mu Zamaiswe ki Mulimu mwa Linto Kamukana
Mu Zamaiswe ki Mulimu mwa Linto Kamukana
“Mulimu ya bulelwa mo, ki Yena Mulimu wa luna wa kamita ni ku ya ku ile; ki Yena ya ka lu zamaisa ku isa kwa lifu.”—SAMU 48:14.
1, 2. Ki kabakalañi ha lu swanela ku zamaiswa ki Jehova ku fita ku isepisa ka butali bwa luna, mi ki lipuzo lifi ze lu ka nyakisisa mwa taba ye?
KU BUNOLO ku nga kuli linto za mbango kamba linto ze lubeta ki ze nde. (Liprov. 12:11) Haiba luli lu bata ku eza nto ya sa swaneli ku eza Mukreste, pilu ya luna ya kona lu kolwisa kuli ku lukile ku eza nto yeo. (Jer. 17:5, 9) Kacwalo muñoli wa lisamu na bonisize butali ha na lapezi ku Jehova kuli: “U ni lumele liseli la hao, ni niti ya hao; li ni zamaise.” (Samu 43:3) Muñoli wa lisamu yo na si ka isepisa ka butali bwa hae bwa makutelakaufi kono na sepile Jehova, mi na ziba kuli Jehova ki yena fela ya na ka kona ku mu zamaisa hande ku fita mutu ufi kamba ufi. Sina muñoli wa lisamu yo, ni luna lu swanela ku talimela ku Mulimu kuli a lu zamaise.
2 Kono ki kabakalañi ha lu swanela ku sepa Jehova kuli ki yena fela ya kona ku lu zamaisa hande ku fita mutu ufi kamba ufi? Ki lili fo lu swanela ku zamaisezwa ki yena? Ki tulemeno tufi to lu swanela ku ba ni tona kuli lu fumane tuso kwa zamaiso yeo, mi Jehova u lu zamaisa cwañi kacenu? Lu ka nyakisisa lipuzo za butokwa zeo mwa taba ye.
Ki Kabakalañi Ha Lu Swanela ku Sepa ku Zamaiswa ki Jehova?
3-5. Ki kabakalañi ha lu na ni sepo ye tiile ya kuli Jehova wa kona ku lu zamaisa?
3 Jehova ki yena Ndat’a luna wa kwa lihalimu. (1 Makor. 8:6) U ziba mañi ni mañi wa luna ku feleleza mi wa kona ku ziba ze mwa lipilu za luna luli. (1 Sam. 16:7; Liprov. 21:2) Mulena Davida na bulelezi Mulimu kuli: “U ziba niha ni ina, niha ni zuha, u ziba muhupulo wa ka u sa li kwahule. Kakuli linzwi li si ka ba kale fa lilimi la ka, s’o li ziba kaufela, Wena [Muñ’a] Bupilo.” (Samu 139:2, 4) Kabakala kuli Jehova wa lu ziba hande hahulu, ha lu koni ku kakanya kuli wa ziba ze nde luli ze lu tokwa. Mi hape Jehova u butali ku feleleza. U bona lika kaufela, u nyakisisa litaba ku fita mutu ufi kamba ufi, mi wa ziba ko i ka yo felela nto isali kwa makalelo a yona. (Isa. 46:9-11; Maro. 11:33) Mulimu ki yena “[Muñ’a] butali a nosi.”—Maro. 16:27.
4 Hape Jehova wa lu lata mi nako kaufela u batanga kuli lika li lu bele hande luli. (Joa. 3:16; 1 Joa. 4:8) Ka ku ba Mulimu ya lilato, u na ni bufani ku luna. Mulutiwa Jakobo na ñozi kuli: “Mpo ye nde kaufela, ni mpo ye petehile kaufela, i zwa kwahalimu, ku Ndate wa maseli.” (Jak. 1:17) Ba ba tuhelela Mulimu kuli a ba zamaise ba fumananga tuso ye tuna ka bufani bwa hae.
5 Libaka la mafelelezo kikuli Jehova ki ya m’ata kaufela. Ka za taba yeo, muñoli wa lisamu na ize: “Ya yahile mwa mukunda wa Muambakani-ya-Pahami, u pila mwa muluti wa Ya-Mata-Kaufela. Ni bulela [Muñ’a] Bupilo, ni li: Ki Yena mapilelo a ka ni sisabelo sa ka, ki Yena Mulimu wa ka ye ni sepile.” (Samu 91:1, 2) Ha lu ya ka mwa lu zamaiseza Jehova, lu sabela ku Mulimu ya sa koni ku palelwa ku peta mulelo wa hae. Niha lu lwaniswa, Jehova u ka lu tusa. Ha na ku lu yumba simulamu. (Samu 71:4, 5; Mu bale Liproverbia 3:19-26.) Kaniti, Jehova wa ziba ze nde luli ze lu tokwa, u lu batela ze nde luli, mi u na ni m’ata a ku lu fa ze nde luli ze lu tokwa. Neikaba butoto ha ne lu ka keshebisa likelezo za hae! Kono ki lili fo lu tokwela ku zamaiswa ki Jehova?
Ki Lili Fo Lu Tokwela ku Zamaiswa ki Jehova?
6, 7. Ki lili fo lu tokwela ku zamaiswa ki Jehova?
6 Lwa swanela luli ku zamaiswa ki Mulimu mwa bupilo bwa luna kaufela, ku zwa kwa bwanana ku isa mwa bucembele. Muñoli wa lisamu na ize: “Mulimu ya bulelwa mo, ki Yena Mulimu wa luna wa kamita ni ku ya ku ile; ki Yena ya ka lu zamaisa ku isa kwa lifu.” (Samu 48:14) Sina muñoli wa lisamu yo, Bakreste ba ba butali ba talimelanga ku Mulimu ka nako kaufela ya bupilo bwa bona kuli a ba zamaise.
7 Mi ku na ni linako ze lu ikutwanga kuli lu tokwa tuso ka bubebe luli. Fokuñwi lu ikutwanga kuli lu “ziyelehile,” mwendi kabakala ku nyandiswa, ku kula butuku bo butuna, kamba ku zwa musebezi ka sipundumukela. (Samu 69:16, 17) Ka linako ze cwalo, lu swanela ku lapela ku Jehova inze lu sepile kuli u ka lu tiisa ni ku lu zamaisa kuli lu eze likatulo ze nde. (Mu bale Samu 102:17.) Kono hape lu tokwa tuso ya hae ni ka linako ze ñwi. Ka mutala, ha lu kutaza taba ye nde ya Mubuso ku ba ba pila bukaufi ni luna, lu tokwa ku zamaiswa ki Jehova kuli lu kone ku kutaza hande. Mi nako kaufela ha lu tokwa ku eza katulo ye ñwi—ibe ye ama ku itabisa, muapalelo, balikani, mubeleko, tuto, kamba nto ifi kamba ifi—lu kona fela ku eza katulo ye nde ha lu latelela mwa lu zamaiseza Jehova. Taba fela ya niti kikuli lu tokwa ku zamaiswa mwa likalulo kaufela za bupilo bwa luna.
Likozi Ze Tahiswa ki ku Sa Zamaiswa ki Mulimu
8. Za na ezize Eva ka ku ca muselo o no hanisizwe ne li talusañi?
8 Kono mu hupule kuli lu swanela ku amuhela ku zamaiswa ki Jehova. Mulimu ha na ku lu hapeleza ku zamaiswa ki yena haiba ha lu lati. Mutu wa pili ya na iketezi ku sa zamaiswa ki Jehova ne li Eva, mi mutala wa hae u bonisa kozi ye kona ku lu tahela haiba lu eza katulo ye maswe cwalo. Mi ha mu nahane taluso ya za na ezize Eva. Eva na cile kwa kota ye ne hanisizwe kakuli na bata ku ba “sina [Mulimu kuli a] zibe bunde ni bumaswe.” (Gen. 3:5) Ka ku eza cwalo, a ipeya mwa situlo sa Mulimu, ili ku bata ku iketela se sinde ni se si maswe ku fita ku latelela litaelo za Jehova. Kacwalo, a hana bubusi bwa Jehova. Eva na bata ku itamaisa. Munn’a hae Adama ni yena na ipanguzi sina musal’a hae.—Maro. 5:12.
9. Haiba lu hana ku zamaiswa ki Jehova, ki nto mañi luli ye lu bonisa, mi ki kabakalañi ku eza cwalo ha ku li butoto?
9 Ni luna kacenu haiba ha lu lateleli litaelo za Jehova, fohe lu bonisa kuli lu hana bubusi bwa hae. Ka mutala, mu nahane ka za mutu ya kalisa mukwa wa ku buhanga maswaniso a mapunu. Haiba mutu yo u swalisana ni puteho ya Sikreste, wa ziba litaelo za Jehova ka za taba yeo. Linto ze maswe ha li swaneli nihaiba ku bulelwa, lu sa buleli ku lakaza ku li buha. (Maef. 5:3) Ka ku hana litaelo za Jehova, mutu yo u hana bubusi bwa Jehova, ili ku hana butoho bwa Hae. (1 Makor. 11:3) Ku eza cwalo ki butoto luli kakuli sina mwa na bulelezi Jeremia, “mutu nih’a zamaya, h’a koni ku izamaisa ili yena.”—Jer. 10:23.
10. Ki kabakalañi ha lu swanela ku itusisa hande tukuluho ya luna ya ku ikezeza likatulo?
10 Ba bañwi ba kana ba hanyeza manzwi a Jeremia, ka ku nahana kuli Jehova ha swaneli ku lu nyaza kakuli u lu file tukuluho ya ku ikezeza likatulo. Kono mu si libali kuli kwand’a ku ba mpo, tukuluho ya ku ikezeza likatulo i shangeka buikalabelo ku mutu. Lu na ni ku ikalabela ku Mulimu ka lika ze lu bulela ni ze lu eza. (Maro. 14:10) Jesu na ize: “Mulomo u buleliswa ki se si tezi mwa pilu.” Hape na ize: “Mwa pilu ki mo ku zwa mihupulo ye maswe, ni lipulao, ni ku buka, ni busholi, ni lisebo za buhata, ni linyefulo.” (Mat. 12:34; 15:19) Kacwalo ze lu bulela ni ze lu eza li bonisa se si mwa lipilu za luna. Li bonisa seo lu li sona luli. Mi kona libaka Mukreste ya butali ha batanga ku zamaiswa ki Jehova mwa linto kamukana. Ha eza cwalo, Jehova u mu nga ku ba mutu ya ‘sepahala mwa pilu ya hae,’ mi u ka ‘mu eza hande.’—Samu 125:4.
11. Lu itutañi kwa likande la Isilaele wa ikale?
11 Mu hupule likande la Isilaele wa ikale. Maisilaele ha ne ba ezanga liketo ze nde ka ku utwa litaelo za Jehova, Mulimu na ba silelezanga. (Josh. 24:15, 21, 31) Kono hañata ne ba itusisanga maswe tukuluho ya bona ya ku ikezeza likatulo. Mwa miteñi ya Jeremia, Jehova na bulezi ka za bona kuli: “Ha ba si ka utwa, nihaili ku teeleza ka lizebe za bona; kono ba zamaile ka likelezo ni ka minahano ya lipilu za bona ze maswe; ba kutezi mwamulaho isi ku ya kwapili.” (Jer. 7:24-26) Bo luli ne li bumai! Haike lu si ke lwa hana ku zamaiswa ki Jehova ni ku zamaya ka likelezo za luna kabakala muñañatoho kamba ku hanelela litakazo za nama; ha lu eza cwalo lu ‘kutela mwamulaho isi ku ya kwapili’!
Lu Tokwa ku Ezañi Kuli Lu Latelele Likelezo za Mulimu?
12, 13. (a) Ki kalemeno kafi ka ka lu tusa kuli lu tabele ku zamaiswa ki Jehova? (b) Ki kabakalañi tumelo ha i li ya butokwa?
12 Lu tabela ku latelela litaelo za Jehova kabakala lilato la luna ku yena. (1 Joa. 5:3) Kono Paulusi na bonisize nto ye ñwi ye lu tokwa ku eza ha na ñozi kuli: “Lu zamaya ka tumelo, isi ka ku bona.” (2 Makor. 5:6, 7) Ki kabakalañi tumelo ha i li ya butokwa? Jehova u lu “zamaisa mwa linzila za Ku Luka,” kono linzila zeo ha li lu isi kwa ku fuma kamba ku ba ni libubo mwa lifasi le. (Samu 23:3) Kabakaleo, meto a luna a tumelo a swanela ku isa mamelelo kwa mipuzo ya kwa moya ye zwa mwa ku sebeleza Jehova ye sa konwi ku bapanywa kwa nto ifi kamba ifi. (Mu bale 2 Makorinte 4:17, 18.) Mi tumelo i lu tusa ku kolwa ka lika ze likani ze lu na ni.—1 Tim. 6:8.
13 Jesu na bonisize kuli ba ba mwa bulapeli bwa niti ba tokwa ku ba ni moya wa buitomboli, mi ku ba ni moya wo ku tokwa ku ba ni tumelo. (Luka 9:23, 24) Balapeli ba bañwi ba ba sepahala ba itombozi hahulu, ili ku itiisa mwa bubotana, ha ba nyandiswa, ku ezwa maswe, mane ni ha ba lwaniswa maswe. (2 Makor. 11:23-27; Sin. 3:8-10) Ne ba konile fela ku itiisa ka tabo kabakala tumelo ya bona ye tiile. (Jak. 1:2, 3) Ku ba ni tumelo ye cwalo ye tiile ku lu tusa ku ba ni sepo ye tuna ya kuli ku zamaiswa ki Jehova ki ko kunde nako kaufela. Ku zamaiswa cwalo kwa lu tusanga nako kaufela. Ha lu kakanyi ni hanyinyani kuli mupuzo o ba ka fiwa ba ba itiisa ka busepahali u fitela kwahule manyando afi kamba afi a ka nakonyana fela.—Maheb. 11:6.
14. Ki kabakalañi Hagare ha na tokwa ku ikokobeza?
14 Hape mu nyakisise buikokobezo mo bu lu tuseza ku zamaiswa ki Jehova, sina mo u boniseza mutala wa Hagare, mutang’a Sara. Sara ha na lemuhile kuli ha na ku itwala, a nga Hagare ni ku mu fa Abrahama, mi Hagare a itwala. Ku tuha fo, Hagare a kala ku ikuhumusa fapil’a Sara mulen’a hae ya na li mumba. Kabakaleo, Sara “a mu nyandisa,” mi Hagare a icambaelela. Lingeloi la Jehova la katana Hagare mi la mu bulelela kuli: “Kutela ku mulen’a hao, u ikokobeze mwatas’a lizoho la hae.” (Gen. 16:2, 6, 8, 9) Mwendi Hagare na ka tabela ku itamaisa. Kuli a latelele kelezo ya na filwe ki lingeloi, na tokwa ku tuhela mukwa wa hae wa ku ikuhumusa. Nihakulicwalo, Hagare a ikokobeza ku likana ni mo ne li bulelezi lingeloi, mi mwan’a hae, Ishimaele, a pepelwa mwa ndu ya Abrahama ndat’ahe.
15. Mu taluse miinelo ye miñwi mo lu kana lwa tokwa ku ba ni buikokobezo kacenu kuli lu zamaiswe ki Jehova.
15 Ni luna lu kana lwa tokwa ku ikokobeza kuli lu zamaiswe ki Jehova. Ba bañwi ba kana ba tokwa ku tuhela ku itabisa ka lika ze sa tabisi Jehova. Mukreste yo muñwi a kana a tokwa ku kupa swalelo ku mutu ya foselize. Kamba mwendi u ezize foso ye ñwi mi u tokwa ku itumelela bufosi. Ku cwañi haiba yo muñwi a eza sibi se situna? Mutu yo u swanela ku ikokobeza ni ku ipulela sibi sa hae kwa maeluda. Mutu yo muñwi mwendi mane u kana a zwiswa mwa puteho. Kuli a kutiswe, u lukela ku bakela libi za hae ka buikokobezo ni ku sikuluha. Ba ba mwa miinelo yeo ni miinelo ye miñwi ye swana ni yona ba kona ku tiiswa ki manzwi a kwa Liproverbia 29:23, le li li: “Buikuhumuso bwa mutu bu mu isa kwatasi, kono wa pilu ye ikokobeza, u ka fetuha ya kutekiwa.”
Jehova U Lu Zamaisa Cwañi Kacenu?
16, 17. Lu swanela ku ezañi kuli Bibele i lu tuse hahulu ka ku ba yona nzila ya lu zamaisa ka yona Mulimu?
16 Nzila ya pili ya lu zamaisa ka yona Mulimu ki ka Linzwi la hae, yona Bibele. (Mu bale 2 Timotea 3:16, 17.) Kuli lu tusiwe hahulu ki Linzwi leo, ha lu swaneli ku litela kuli konji ha lu ka tahelwa ki butata kihona lu ka bata likelezo mwa Bibele. Kono lu swanela ku balanga Bibele zazi ni zazi. (Samu 1:1-3) Ka nzila yeo lu ka fita fa ku tekelela ze mwa Linzwi la Mulimu. Lu ka fita fa ku nahana sina mwa nahanela Mulimu mi mane lu ka ziba za ku eza ha lu tahelwa ki butata bo lu si ka libelela.
17 Ku tuha fo, lu tokwa ku nahanisisanga ze lu bala mwa Bibele ni ku lapela ka za teñi. Ha lu kengeela ze lu bala mwa Bibele, lu nahanisise mo li kona ku lu tuseza mwa miinelo tota ye lu ziba. (Samu 143:5) Ha lu tahezwi ki butata bo butuna, lu lapele ku Jehova kuli a lu zamaise ka ku lu bonisa se lu tokwa ku eza. Moya wa Jehova u ka lu tusa ku hupula likuka za mwa Mañolo ze lu balile mwa Bibele kamba mwa libuka ze tomile fa Bibele.—Mu bale Samu 25:4, 5.
18. Jehova u itusisa kopano ya Sikreste ka linzila lifi kuli a lu zamaise?
18 Jehova hape u itusisa kopano ya luna ya mizwale ni likaizeli kuli a lu zamaise. Kalulo ya itusisa hahulu Mulimu mwa kopano ye ki sikwata sa “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” se si yemelwa ki Sitopa Se Si Etelela. Sitopa Se Si Etelela si lu fepa ka lico za kwa moya ka lihatiso za Bibele ni ka mikopano ye minyinyani ni ye mituna. (Mat. 24:45-47; mu bapanye Likezo 15:6, 22-31.) Ba bañwi hape ba ba li teñi mwa kopano yeo ya Sikreste ki batu ba ba hulile kwa moya, sihulu maeluda, bona ba ba kona ku lu tusa ni ku lu eleza ka Mañolo. (Isa. 32:1) Banana ba ba pila mwa malapa a Bakreste ba tusiwa ka nzila ye ñwi ya butokwa hape. Bashemi ba bona ba ba li balumeli ba filwe m’ata ki Mulimu, mi bana ba susuezwa ku talimela ku bona kamita kuli ba ba zamaise.—Maef. 6:1-3.
19. Ki mipuzo ifi ye lu ka fumana haiba lu zwelapili ku zamaiswa ki Jehova?
19 Kaniti Jehova u lu fa litaelo ka linzila ze fitana-fitana kuli a lu zamaise, mi lu swanela ku latelela litaelo zeo. Mulena Davida na talusize Maisilaele cwana ka nako ye ne ba sepahala: “Bokuku a luna ne ba shangekile sepo ya bona ku Wena, ne ba ku sepile, mi n’o ba lamulela. Ne ba huweleza ku Wena, mi n’o ba pilisa, ne ba sepile Wena, mi ha ba si ka swaba.” (Samu 22:3-5) Haiba lu sepa Jehova ka ku mu latelela ku likana ni mwa lu zamaiseza, ni luna ha lu na ku “swaba.” Sepo ya luna ha i na ku tahisa maswabi. Haiba lu ‘beya nzila ya luna ku Jehova’ ku fita ku itinga fa butali bwa luna, lu ka fumana mipuzo ye mituna ni mwa nako ya cwale. (Samu 37:5) Mi haiba lu zwelapili mwa nzila yeo ka busepahali, lu ka ikola mipuzo yeo ku ya ku ile. Mulena Davida ñozi kuli: “[Muñ’a] Bupilo u lata ku atula ka mulao, mi h’a tuheli ba hae ba ba kenile; ba babalelwa ku ya ku ile . . . Ba ba na ni niti ba ka yola sanda sa naha, ni ku yaha mwateñi ku ya ku ile.”—Samu 37:28, 29.
Kana Mwa Kona ku Talusa?
• Ki kabakalañi ha lu sepile ku zamaiswa ki Jehova?
• Lu bonisañi ha lu hana ku zamaiswa ki Jehova?
• Ki ifi miinelo ye miñwi mwa tokwa ku ba ni buikokobezo Mukreste?
• Jehova u lu zamaisa cwañi kacenu?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 8]
Kana mwa talimelanga ku Jehova kuli a mi zamaise mwa bupilo bwa mina kaufela?
[Siswaniso se si fa likepe 9]
Eva na hanile bubusi bwa Jehova
[Siswaniso se si fa likepe 10]
Hagare na tokwa ku ba ni kalemeno kafi kuli a latelele kelezo ya lingeloi?