Mwa ku Talimanela Ni Matata a Bukombwa bwa fa Ndu ni Ndu

“Lwa tiyela ku Mulimu wa luna, mi lwa mi bulelela Evangeli ya Mulimu mwa ndwa ye tuna.”—1 MATES. 2:2.

1. Jeremia na kopani ni matata mañi, mi n’a konile ku a tiyela cwañi?

JEREMIA ne li mutu ya swana sina luna. Jehova ha na zibisize Jeremia musebezi wa na mu file wa ku ba “mupolofita wa macaba,” Jeremia n’a itilelezi kuli: “Mawe Mulena [Muñ’a] Bupilo, bona, ha ni zibi ku bulela, kakuli ni sa li mwanana!” Kono bakeñisa kuli Jeremia na sepile Jehova, n’a amuhezi musebezi wa na filwe. (Jer. 1:4-10) Ka lilimo ze fitelela 40, Jeremia na tiyezi ku sa iswa pilu, ku sa amuhelwa ki batu, ku sheununwa, mane ni ku natiwa. (Jer. 20:1, 2) Fokuñwi na ikutwanga inge a ka tuhela musebezi wa na filwe. Kono na tundamezi ku zibahaza lushango lo ne ba sa lati batu kwa sicaba se ne si hanile lushango lo. Ka tuso ya m’ata a Mulimu, Jeremia na petile musebezi wa na si ke a kona ku peta ka ili yena fela.—Mu bale Jeremia 20:7-9.

2, 3. Batanga ba Mulimu kacenu ba kopana ni matata afi a swana ni a na kopani ni ona Jeremia?

 ² Batanga ba Mulimu ba bañata kacenu ba kona ku ikutwa sina mwa na ikutwezi Jeremia. Ha ne lu kile lwa nahana za ku kutaza fa ndu ni ndu, mwendi buñata bwa luna ne lu ikutwile kuli ha lu koni ku eza musebezi wo. Kono ha ne lu lemuhile kuli ki tato ya Jehova kuli lu zibahaze taba ye nde, ne lu tiyezi sabo ye ne lu na ni yona mi lwa kala ku kutaza. Niha ne lu ezize cwalo, buñata bwa luna ne lu kopani ni miinelo ye ne tatafalisize musebezi wa luna wa ku kutaza mwendi ka nakonyana. Kaniti hasi nto ye bunolo ku kalisa ku kutazanga fa ndu ni ndu ni ku zwelapili cwalo ku isa kwa mafelelezo.—Mat. 24:13.

³ Ku cwañi haiba mu sa zina-zina ku kalisa ku kutaza fa ndu ni ndu ku si na taba kuli mu kalile kale ku ituta Bibele ni Lipaki za Jehova ni ku fumanehanga kwa mikopano ya puteho? Kamba ku cwañi haiba mu Lipaki ba ba kolobelizwe kono mu fumana t’ata ku kutaza fa ndu ni ndu ku si na taba kuli mu sa na ni m’ata ni buikangulo bo bu mi konisa ku eza cwalo? Mu zibe kuli batu ba lisimuluho kaufela ba sweli ku tiyela matata a bukombwa bwa fa ndu ni ndu. Ka tuso ya Jehova, ni mina mwa kona ku tiyela matata ao.

Ku Ba ni Bundume

4. Ki sika mañi se ne si tusize muapositola Paulusi ku bulela taba ye nde a sa sabi?

⁴ Kaniti mu lemuhile kuli musebezi wa ku kutaza mwa lifasi kamukana u sweli ku petiwa ka tuso ya moya wa Mulimu, isiñi ka m’ata kamba butali bwa butu. (Zak. 4:6) Mi mane nihaiba Mukreste ni Mukreste u peta bukombwa bwa hae ka tuso ya moya wa Mulimu. (2 Makor. 4:7) Mu nge mutala wa muapositola Paulusi. Ha na hupula nako ya na kile a nyandiswa hamoho ni mulikan’a hae wa mulumiwa, Paulusi na ñozi kuli: “Niha ne lu utwisizwe butuku mwa Filipi, ni ku shubulwa maswe mwateñi . . . lwa tiyela ku Mulimu wa luna, mi lwa mi bulelela Evangeli ya Mulimu mwa ndwa ye tuna.” (1 Mates. 2:2; Lik. 16:22-24) Mwendi mwa kona ku komoka kuli Paulusi mukutazi ya n’a na ni tukufalelo fokuñwi na fumananga kuli ku kutaza ne li ndwa. Kono sina fela mo lu swanela ku ezeza kaufela luna, Paulusi na tiyezi ku Jehova kuli a bulele taba ye nde a sa sabi. (Mu bale Maefese 6:18-20.) Lu kona ku likanyisa cwañi mutala wa Paulusi?

5. Ki ifi nzila ye ñwi ye kona ku lu tusa ku ba ni bundume bwa ku kutaza?

⁵ Tapelo ki nzila ye ñwi ye kona ku lu tusa ku ba ni bundume kuli lu kutaze. Paina yo muñwi na ize: “Ni lapelanga kuli ni kone ku kutaza ka buikolwiso, ni lapelanga kuli ni kone ku fita kwa lipilu za batu, mi ni lapelanga kuli ni kone ku ba ni tabo mwa bukombwa. Ha ni li musebezi wo esi mane hasi wa luna, ki wa Jehova, kacwalo ha ku na ze lu kona ku peta haiba a sa lu tusi.” (1 Mates. 5:17) Kaufela luna lu tokwa ku lapelanga kamita kuli moya o kenile wa Mulimu u lu tuse ku kutaza ka bundume.—Luka 11:9-13.

6, 7. (a) Ezekiele na filwe pono mañi, mi ne i talusañi? (b) Ki tuto mañi ye ba ituta batanga ba Mulimu kacenu kwa pono ye ne filwe ku Ezekiele?

⁶ Buka ya Ezekiele i patulula nto ye ñwi ye kona ku lu tusa ku kutaza ka bundume. Mwa pono, Jehova na file Ezekiele buka ye n’e ñozwi mwahali ni fande, mi litaba ze ne ñozwi zeo ne li “za malilo, ni za maswabi, ni za bumai.” Jehova a bulelela Ezekiele kuli a ce buka yeo, mi a li ku yena: “Mwan’a mutu, kulisa mba ya hao, mala a hao a kule buka yeo ye minilwe ye ni ku fa ku ca.” Pono yeo ne i talusañi? Ezekiele na tokwa ku utwisisa hande lushango lwa na filwe ku shaela. Ne ku swana inge lushango lo ne lu ka ba kalulo ya mubili wa hae, fo kikuli, ne lu ka ama maikuto a hae kaufela. Mupolofita Ezekiele u zwelapili ku bulela kuli: “Kiha ni i ca; mi ya ba ye munati inge linosi mwa hanu ya ka.” Ezekiele na tabela hahulu ku zibahaza lushango lwa Mulimu kwa batu, ku yena ku eza musebezi wo ne ku swana sina ku ca linosi. Na ikutwile kuli ki tohonolo ye tuna ku yemela Jehova ni ku peta musebezi wo wa na mu file Mulimu, nihaike kuli na tokwa ku fitisa lushango lo ne lu sa tabelwi ki sicaba kwa na lumilwe ku yo lu fitisa.—Mu bale Ezekiele 2:8–3:4, 7-9.

⁷ Kacenu, batanga ba Mulimu ba ituta tuto ya butokwa kwa pono yeo. Ni luna lu na ni lushango lwa katulo lo lu tokwa ku fitisa kwa batu ba ba sa itebuhi buikatazo bwa luna. Kuli lu zwelepili ku nga bukombwa bwa Sikreste sina tohonolo ye zwa ku Mulimu, lu lukela ku zwelapili ku bala  ni ku ituta Linzwi la Mulimu. Haiba ha lu na hande tomahanyo mi lu itutanga fela ka ku mata-mata ha lu na ku utwisisa hande Linzwi la Mulimu. Kana ha mu koni ku bolosola muitutelo wa mina kamba ku itomela sikonkwani sa ku balanga kamba ku banga ni tuto ya ka butu kamita? Kana ha mu koni ku tandanga nako ye ñata inze mu nahanisisa ze mu bala?—Samu 1:2, 3.

Mwa ku Kaliseza Lipuhisano Ze Tomile fa Bibele

8. Ki muatumelelo ufi o tusize bahasanyi ba Mubuso ba bañwi ku kalisa lipuhisano ze tomile fa Bibele mwa bukombwa bwa fa ndu ni ndu?

⁸ Butata bo butuna bo ba fumana bahasanyi ba bañata mwa bukombwa bwa fa ndu ni ndu ki mwa ku kalela ku ambolisana ni bañi ba mandu. Kaniti mwa likalulo ze ñwi za simu, ku t’ata ku kalisa lipuhisano. Bahasanyi ba bañwi ba fumananga bunolo ku kalisa ku ambola ni batu fa mandu haiba ba kala puhisano ya bona ka manzwinyana e ba itukiselize ni ku fa muñ’a ndu trakiti, sina mo ku boniselizwe mwa sikwenda se si latelela. Toho ya taba ya trakiti kamba maswaniso a yona a buheha a kona ku hoha mamelelo ya muñ’a ndu ili ku lu tusa kuli lu taluse mulelo wa ku pota kwa luna ni ku buza puzo. Muezezo o muñwi hape ki wa ku bonisa muñ’a ndu matrakiti a shutana a malalu kamba a mane ni ku mu kupa kuli a kete fateñi i liñwi ya tabela. Niteñi, sikonkwani sa luna hasi ku fa fela matrakiti kwa batu kamba ku itusisa ona fa ndu ni ndu, kono ki  ku kalisa lipuhisano ze tomile fa Bibele ze ka tahisa lituto za Bibele.

9. Ki kabakalañi ku itukiseza hande ha kuli kwa butokwa?

⁹ Ku si na taba ni muatumelelo o mu ka itusisa, ku itukiseza hande ku ka mi tusa ku bulela ka ku iketa ni ku ba ni mafulofulo mwa bukombwa bwa fa ndu ni ndu. Paina yo muñwi na ize: “Ni banga ya tabile hahulu haiba ni itukiselize hande. Ni batanga ku itusisa muatumelelo o ni itukiselize.” Paina yo muñwi hape na ize: “Ha ni ziba litaba ze mwa lihatiso ze ni bata ku yo fa kwa batu mwa bukombwa, ni banga ni mafulofulo a kuli ni li abele kwa batu.” Nihaike kuli kwa tusa fokuñwi ku lundulula mwa pilu litaba ze mu ka yo bulela, ba bañata ba fumani hahulu tuso haiba ba itwaeza muatumelelo wa bona ka ku u bulela ka ku tumusa. Ku eza cwalo ku ba tusa ku fa Jehova ze nde ka ku fitisisa.—Makolo. 3:23; 2 Tim. 2:15.

10. Ki lika mañi ze kona ku eziwa kuli mikopano ya ku zwela mwa simu ibe ye tusa?

¹⁰ Mikopano ya ku zwela mwa sebelezo ya mwa simu ye bonisa hande lisupo ze lu swanela ku itusisa ha lu kutaza i lu tusa ku ba ni buanyu ni tabo ha lu li mwa bukombwa bwa fa ndu ni ndu. Haiba liñolo la zazi li ambola za musebezi wa ku kutaza, la kona ku baliwa ni ku nyakisiswa ka bukuswani. Niteñi, muzwale ya zamaisa mukopano wa ku zwela mwa sebelezo ya mwa simu, u swanela ku buhisana kamba ku ba ni poniso ye bunolo ili ye swanela mwa kalulo ya simu kamba ku nyakisisa litaba ze ñwi ze tusa ze kona ku itusiswa mwa bukombwa zazi leo. Ku eza cwalo ku ka tusa ba ba ka fumaneha kaufela kuli ba fe bupaki ka bukwala. Ka ku itukiseza hande ku sa na ni nako, maeluda ni ba bañwi ba ba zamaisanga mikopano yeo ba kona ku feza mukopano wa ku zwela mwa simu ka nako ye tomilwe.—Maro. 12:8.

Ze Lu Kona ku Peta Haiba Lu Teeleza Hande

11, 12. Ku teeleza ka mukekecima ku kona ku lu tusa cwañi ku kutaza taba ye nde kwa batu ba bañata? Mu fe mitala.

¹¹ Kwand’a ku itukiseza fela hande, ku iseza ba bañwi pilu ku kona ku lu tusa ku kalisa lipuhisano ze tomile fa Bibele ni ku fita kwa lipilu za batu ha lu li mwa bukombwa. Nzila ye ñwi ye lu kona ku bonisa ka yona kuli lwa iseza ba bañwi pilu ki ka ku teeleza ku bona. Muokameli yo muñwi wa maeto na ize: “Ku ba ni pilu-telele ni ku bonisa kuli lu tabela ku teeleza kwa batu, ku kona ku susueza batu ku teeleza kwa taba ye nde, mi ku bonisa kuli lwa iyakatwa ba bañwi.” Ze bonwi ze latelela li bonisa kuli ku teeleza kwa batu ni ku ba bonisa mukekecima bakeñisa ze ba bulela ku kona ku ba susueza ku teeleza kwa lipuhisano za Bibele.

¹² Mwa liñolo le ne li hatisizwe mwa mutende wa makande wa kwa France o bizwa Le Progrès, wa kwa tolopo ya Saint-Étienne, musali yo muñwi na talusize poto ya batu ba babeli ba ne ba tilo ngongota fa ndu ya hae hamulahonyana wa ku timela kwa mwan’a hae wa musizana wa likweli ze talu. Musali yo na ñozi kuli: “Kapili-pili ne ni lemuhile kuli ki Lipaki za Jehova, mi ne ni itukiselize ku ba lelekisa, kono cwale na bona broshuwa ye ne ba sweli ku fa kwa batu. Ne i bulela za libaka Mulimu ha tuhelela manyando. Kacwalo na ba memela mwa ndu ilikuli ni ba tompolole ni ku ba swabisa. . . . Lipaki ba ina ni na nako ye ne fitelela hora. Ba ni teeleza ka mukekecima, mi ha ba funduka, ne ni ikutwile hande kuli mane na lumela kuli ba to ni potela hape.” (Maro. 12:15) Hamulaho wa nako, musali yo na amuhezi tuto ya Bibele. Lwa iponela hande kuli za na hupuzi musali yo hamulaho wa ku potelwa, ne si ze ne ba bulezi likaizeli, kono mo ne ba teelelize ku yena.

13. Lu kona ku cinca-cinca cwañi muatumelelo wa luna kwa batu ba ba shutana-shutana ha lu abana taba ye nde ni bona?

¹³ Ha lu teeleza ka mukekecima, lu fa batu kolo ya ku lu taluseza libaka ha ba tokwa Mubuso. Ku eza cwalo ku lu tusa hahulu ku abana taba ye nde ni bona. Mwendi mu lemuhile kuli bakutazi ba ba li likwala hañata ki bateelezi ba bande. (Liprov. 20:5) Ba iyakatwa batu be ba kopana ni bona mwa bukombwa. Ha ba iyakatwi fela mabizo ni likeyala za batu kono ni lika ze ba lata ni butokwi bwa bona. Haiba mutu yo muñwi a bilaela ka za nto ye ñwi, ba ezanga patisiso ni ku kuta ku yo mu taluseza ze ba fumani. Sina muapositola Paulusi, ba cinca-cinca muatumelelo wa bona ha  ba abana lushango lwa Mubuso ku likana ni miinelo ya batu be ba kopana ni bona. (Mu bale 1 Makorinte 9:19-23.) Ku iyakatwa batu cwalo ku ba hohela kwa taba ye nde mi ku bonisa hande “mukekecima wa Mulimu wa luna.”—Luka 1:78.

Mu Be ni Moya o Munde

14. Ha lu nze lu peta bukombwa bwa luna, lu kona ku bonisa cwañi tulemeno twa Jehova?

¹⁴ Jehova u bonisize kuli u lu nga ka butokwa ka ku lu fa tukuluho ya ku iketela. Nihaike kuli ki Mulimu ya M’ata Ote, ha hapelezi mutu ku mu sebeleza kono ka lilato, u kupa batu ku mu sebeleza, mi u fuyaula ba ba itebuha litukiso za hae. (Maro. 2:4) Ka ku ba likombwa za hae, nako kaufela ha lu fa bupaki lu lukela ku eza cwalo ka nzila ye bonisa kuli Mulimu wa luna ki ya musa. (2 Makor. 5:20, 21; 6:3-6) Kuli lu eze cwalo, lu tokwa ku bonisa moya o munde kwa batu ba mwa kalulo ya luna ya simu. Lu kona cwañi ku ba ni moya o munde mwa bukombwa?

15. (a) Jesu na lutile baapositola ba hae ku ezañi haiba batu ba hana taba ye nde? (b) Ki nto mañi ye kona ku lu tusa ku iyakatwa hahulu za ku fumana batu ba ba swanela?

¹⁵ Jesu na lutile balateleli ba hae kuli ba si ke ba bilaela haiba batu ba hana lushango lwa bona, kono ba ise pilu kwa ku bata ba ba swanela. (Mu bale Mateu 10:11-15.) Ku itomela likonkwani ze nyinyani ze lu kona ku peta kwa kona ku lu tusa ku eza cwalo. Muzwale yo muñwi u i swaniseza ku mutu ya sweli ku zuma oli kamba butale mwa sibaka se siñwi. Muzwale yo u na ni pulelo ya kuli, “Ni kacenu ni bata ku fumana mutu ya tabela ku ituta.” Muzwale yo muñwi yena u itomezi sikonkwani sa “ku fumana mutu a li muñwi ya tabela ku ituta sunda ni sunda ni ku kutela ku yena mwa mazazinyana ilikuli a zwisezepili cisehelo yeo.” Bahasanyi ba bañwi ba ezanga buikatazo bwa ku bala nihaiba fela liñolo li li liñwi ni muñ’a ndu haiba kwa konahala. Mu kona ku itomela sikonkwani sifi se mu kona ku peta?

16. Ki mabaka afi a tahisa kuli lu zwelepili ku kutaza?

¹⁶ Ku kondisa mwa bukombwa bwa fa ndu ni ndu ha ku si ka itinga ka mo batu ba mwa kalulo ya luna ya simu ba amuhelela taba ye nde. Ki niti kuli ku kutaza ku peta musebezi wa butokwa wa ku pilisa batu ba lipilu ze sepahala, kono hape ku peta milelo ye miñwi ya butokwa. Bukombwa bwa Sikreste bu lu fa kolo ya ku bonisa lilato la luna ku Jehova. (1 Joa. 5:3) Bu lu tusa ku sa ba ni mulatu wa mali. (Lik. 20:26, 27) Bukombwa bu lemusa batu ba ba maswe kuli ‘nako ya Mulimu ya ku atula i tile.’ (Sin. 14:6, 7) Mane se situna se u peta musebezi wa ku kutaza ki ku tahisa kuli libizo la Jehova li lumbekwe mwa lifasi kaufela. (Samu 113:3) Kacwalo, ku si na taba kuli batu ba utwa kamba ku tokwa, lu lukela ku zwelapili ku zibahaza lushango lwa Mubuso. Ku si na ku kakanya, Jehova u tabela hahulu buikatazo bwa luna bwa ku zibahaza taba ye nde.—Maro. 10:13-15.

17. Ki nto mañi ye ba tuha ba itemuhela batu?

¹⁷ Nihaike kuli ba bañata kacenu ha ba isi pilu kwa musebezi wa luna wa ku kutaza, ona cwale-cwale fa, ba tuha ba ba ni mubonelo u sili ka za ona. (Mat. 24:37-39) Jehova na sepisize Ezekiele kuli likatulo za na sweli ku zibahaza ha ne li ka talelezwa, lusika lwa Isilaele lwa baikuhumusi ne lu “ka ziba kuli mupolofita u mwateñi mwahal’a bona.” (Ezek. 2:5) Ka ku swana, Mulimu ha ka atula lifasi le, batu ni ko ba lata kamba ni ko ba sa lati ba ka fita fa ku lemuha kuli lushango lo ne ba kutaza Lipaki za Jehova fa nyangela ni fa ndu ni ndu ne lu zwa ku Mulimu wa niti, Jehova, ni kuli Lipaki ne ba li bayemeli ba hae luli. Lu na ni tohonolo ye tuna luli ya ku bizwa ka libizo la Jehova ni ku shaela lushango lwa hae mwa linako ze t’ata ze! Ka ku itinga fa m’ata a hae, haike lu zweleñipili ku tiyela matata a mwa bukombwa bwa fa ndu ni ndu.

Mu Kona ku Alaba Cwañi?

• Lu kona cwañi ku ba ni bundume bwa ku kutaza?

• Ki lika mañi ze kona ku lu tusa ku kalisa lipuhisano ze tomile fa Bibele mwa bukombwa bwa fa ndu ni ndu?

• Lu kona ku bonisa cwañi kuli lwa iyakatwa ba bañwi?

• Ki nto mañi ye ka lu tusa ku ba ni moya o munde kwa batu ba mwa kalulo ya luna ya simu?

[Lipuzo za Tuto]

[Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 9]

Nzila ye Ñwi Mwa ku Kaliseza Lipuhisano Ze Tomile fa Bibele

Mwa ku kalela:

▪ Hamulaho wa ku lumelisa muñ’a ndu, mwa kona ku mu tambeka trakiti ni ku bulela kuli, “Ni tilo mi potela kuli ni abane ni mina manzwi a susueza fa taba ya butokwa ye.”

▪ Kamba mwa kona ku fa muñ’a ndu trakiti ni ku bulela kuli, “Kacenu ni tilo mi potela hanyinyani kuli ni utwe maikuto a mina fa taba ye.”

Haiba muñ’a ndu a amuhela trakiti:

▪ Ka ku sa kutumana hahulu, mu buze puzo ye bunolo ye tomile fa toho ya taba ya trakiti.

▪ Mu teeleze ka tokomelo kuli mu utwisise maikuto a muñ’a ndu. Mu bonise kuli mwa itebuha likalabo za hae ha mu nze mu buhisana ni yena.

Kuli mu zwelepili ni puhisano:

▪ Mu bale ni ku buhisana ni yena liñolo li liñwi kamba a sikai, ni ku ambola litaba sihulu za tabela ni za tokwa muñ’a ndu ku likana ni miinelo ya hae.

▪ Haiba muñ’a ndu a bonisa kuli wa tabela, mu mu fe kwa lihatiso ni ku bonisa mo i ezezwa tuto ya Bibele haiba kwa konahala. Mu eze litukiso za ku kuta hape.