Jehova U Alaba Tapelo Ye Zwelela Kwa Pilu

“Ba zibe batu, kuli ki Wena u nosi wa Libizo la [Muñ’a] Bupilo, ki Wena Muambakani-ya-Pahami, wa lifasi kaufela.”—SAMU 83:18.

1, 2. Batu ba bañata ba ikutwile cwañi ba mano ituta libizo la Mulimu? Lu ka nyakisisa lipuzo mañi?

LILIMO li sikai kwamulaho, musali yo muñwi na zwafisizwe hahulu ki ziyezi ye ne ezahezi mwa silalanda sa na pila ku sona. Bakeñisa kuli na pepezwi mwa lubasi lwa bulapeli bwa Katolika, musali yo a yo buza muprisita wa mwa sibaka seo libaka kozi yeo ha ne i ezahalile, kono muprisita yo na sa lati nihaiba ku to ambola ni yena. Kacwalo, nako ye ñwi musali yo a lapela ku Mulimu a li: “Ha ni ku zibi . . . , kono na ziba kuli u teñi. Ni tuse kuli ni ku zibe!” Hamulaho wa nakonyana musali yo a mano feza ku lapela, Lipaki za Jehova ba mu potela mi ba mu omba-omba ni ku mu fa zibo ya na bata. Ye ñwi ya litaba ze ne ba mu lutile, ne li ya kuli Mulimu u na ni libizo, lona la Jehova. Ku ituta libizo la Mulimu ne ku mu fitile kwa pilu luli. Musali yo na ize, “Yo luli ki yena Mulimu ye ne ni bata ku ziba ku zwa fela kwa bwanana!”

² Batu ba bañata ba ikutwile cwalo ba mano ituta libizo la Mulimu. Hañata ne ba boni libizo la Jehova lwa pili ha ne ba balile Samu 83:18 mwa Bibele. Mwa Bibele ya New World Translation, timana yeo i bala kuli: “Ba zibe batu, kuli ki wena u nosi wa libizo la Jehova, ki wena Muambakani-ya-Pahami, wa lifasi kaufela.” Kana mu kile mwa nahanisisa libaka Samu 83 ha ne i ñozwi? Ki likezahalo mañi ze kona ku tahisa kuli mutu kaufela a itumelele kuli Jehova ki yena Mulimu a nosi wa niti? Lu kona ku itutañi kwa samu ye kacenu? Lu ka nyakisisa lipuzo zeo mwa taba ye. *

Ba Lelisana ku Lwanisa Batu ba Jehova

3, 4. Ki mañi ya na ñozi Samu 83, mi u talusa za mifumbo ifi?

³ Manzwi a fahalimu a Samu 83, a bonisa kuli ki “Samu ya Asafi.” Ku bonahala kuli muñoli wa samu ye u simuluha ku Asafi wa Mulivi, ya na li muopeli ya tumile hahulu mwa puso ya Mulena Davida. Mwa samu ye, walisamu u kupa Jehova ku nga muhato ilikuli a bubanise bubusi bwa Hae ni ku zibahaza libizo la Hae. Samu ye i swanela ku ba ye ne ñozwi hamulaho wa lifu la Salumoni. Kabakalañi? Kakuli mwahal’a puso ya Davida ni ya Salumoni, mulena wa Tire ne li mulikani wa Isilaele. Kono ka nako ye ne ñolwa Samu 83, bayahi ba Tire ne ba fetuhezi Isilaele mi ne ba yemi hamoho ni lila za yona.

⁴ Walisamu u punda macaba a lishumi a na lelisana ku timeza batu ba Mulimu. Lila zeo ne li potolohile Isilaele mi li kolohanisizwe kuli:  “Ki ba ba mwa litende za Edomo, ni Maishimaele, ni Mamoabi, ni Mahagareni, ni Gebali, ni Amoni, ni Amaleke, ni Mafilisita, ni ba ba yahile mwa Tire; ku beya Maasirya ba ba kopani ni bona.” (Samu 83:6-8) Samu ye i ama kwa kezahalo ifi ye ne ezahezi kwamulaho? Ba bañwi ba akaleza kuli i ama kwa Maamoni, Mamoabi, ni bayahi ba kwa Lilundu la Seiri ba ne ba kopani hamoho ku lwanisa Isilaele mwa miteñi ya Josafati. (2 Makol. 20:1-26) Ba bañwi ba lumela kuli samu yeo i talusa ka za mo Maisilaele ne ba toyezwi ki macaba a na ba potolohile mwahal’a lilimo kaufela za ku ba teñi kwa Isilaele.

5. Bakreste kacenu ba tusiwa cwañi ki Samu 83?

⁵ Ku si na taba ni ze kona ku akalezwa kaufela, kwa iponahalela hande kuli samu ye, ne i ñozwi ka tuso ya moya wa Jehova Mulimu ka nako ye ne si li mwa kozi sicaba sa hae. Samu yeo hape i susueza batanga ba Mulimu kacenu, ba se ba lwanisizwe hañata-ñata ki lila za bona ze bata ku ba timeza. Mi kaniti, samu ye i ka lu tiisa kwapili, Gogo wa kwa Magogo ha ka onga-onga limpi za hae ili ku lika lwa mafelelezo kuli a yundise bote ba ba lapela Mulimu ka moya ni ka niti.—Mu bale Ezekiele 38:2, 8, 9, 16.

Nto Ya Na Iyakatwa Hahulu Walisamu

6, 7. (a) Walisamu u lapelelañi mwa manzwi a hae a makalelo a Samu 83? (b) Ki nto mañi ya na iyakatwa hahulu walisamu?

⁶ Ha mu teeleze walisamu ha talusa maikuto a hae mwa tapelo: “Mawe Mulimu, u si ke wa ikuzeza; u si ke wa ombala, mi u si ke wa itulela Mulimu! Kakuli, bona, lila za hao li se li nyunga-nyungana, mi ba ba ku toile se ba nanula litoho. Sicaba sa hao ba si lelela bumaswe ka butali . . . Kakuli ba kopani kulokulikuñwi ka pilu i liñwi, ba iswala bulikani bwa ku ku lwanisa.”—Samu 83:1-3, 5.

⁷ Ki nto mañi ya na iyakatwa hahulu walisamu? Kaniti, u swanela ku ba ya na ikalezwi za buiketo bwa hae ni bwa lubasi lwa hae. Kono mwa tapelo ya hae, na iyakatwa hahulu za ku shwaulwa kwa libizo la Jehova ni mifumbo ye ne fumbelwa sicaba sa Jehova. Haike kaufela luna lu be ni mubonelo o itikanelezi sina walisamu, ha lu nze lu itiisa mwa mazazi a t’ata a mafelelezo a lifasi la kale le.—Mu bale Mateu 6:9, 10.

8. Macaba na bata ku lwanisezañi Isilaele?

⁸ Walisamu u kutela ku bulela manzwi a lila za Isilaele kuli: “A mu taheñi, lu ba feze, ba tuhele ku ba sicaba; mi libizo la Isilaele li unde, ku ya ku ile.” (Samu 83:4) Macaba ao luli na toile hahulu sicaba sa Isilaele sa na iketezi Mulimu! Kono n’a na ni mulelo o muñwi wa na batela ku lwaniseza Isilaele. Na ikumbuta naha ya Isilaele mi na ikutwisisa kuli: “A lu ikungeleñi, mandu a Mulimu ibe liluwo la luna.” (Samu 83:12) Kana nto ye swana i ezahezi ni mwa miteñi ya luna? Ona cwalo fela!

“Sibaka sa Hao Se Si Kenile”

9, 10. (a) Kwakale, sibaka sa Mulimu se si kenile ne li nto mañi? (b) Ki limbuyoti lifi ze ba ikola bomasiyaleti ba ba tozizwe ni “lingu ze ñwi” kacenu?

⁹ Kwakale, Naha ya Sepiso ne i taluswa kuli ki sibaka sa Mulimu se si kenile. Mu hupule pina ya tulo ye ne ba opezi Maisilaele ba mano lukululwa mwa Egepita. Ne ba opezi kuli: “Ka sishemo sa hao wa zamaisa sicaba s’o liuluzi; ka mata a hao wa y’o si kenya mwa sibaka sa hao se si kenile.” (Ex. 15:13) Hasamulaho, sibaka “se si kenile” seo sa ba ni tempele, baprisita ba yona, ni muleneñi wa sona, wona wa Jerusalema, mi ne ku na ni mundandwe wa malena ba ne ba simuluha ku Davida ba ne ba ina fa lubona lwa Jehova. (1 Makol. 29:23) Kabakaleo, Jesu na bizize Jerusalema kuli ki “munzi wa Mulena yo mutuna.”—Mat. 5:35.

¹⁰ Mwa miteñi ya luna bo? Ka 33 C.E., sicaba se sinca, sa “Isilaele wa Mulimu,” sa pepiwa. (Magal. 6:16) Sicaba seo sa banyani ba Jesu Kreste ba ba tozizwe, ne si petile musebezi wo ne si palezwi sicaba sa Isilaele wa ka sipepo, wona wa ku paka libizo la Mulimu. (Isa. 43:10; 1 Pit. 2:9) Jehova na sepisize Isilaele wa kwa moya nto ye swana ni ya na sepisize Isilaele wa  ikale. Na ize: “Ni ka ba Mulimu wa bona, bona ba be sicaba sa ka.” (2 Makor. 6:16; Liv. 26:12) Ka 1919, Jehova na itamile bulikani bo bu ipitezi ni bomasiyaleti ba “Isilaele wa Mulimu,” mi ba kena mwa “naha,” ili muinelo wa kwa moya mo ba ikola paradaisi ya kwa moya. (Isa. 66:8) Ku zwelela fela mwa lilimo za ma-1930, bolule-lule ba “lingu ze ñwi” ba kamuhile ku to swalisana ni bomasiyaleti. (Joa. 10:16) Tabo ni mbombolelwa ya kwa moya ze ba ikola Bakreste ba mwa miteñi ya cwale ki bupaki bo butuna bo bu bonisa kuli Jehova ki yena ya swanela ku busa batu. (Mu bale Samu 91:1, 2.) Yeo ki taba ye nyemisa Satani luli!

11. Mulelo o mutuna wa lila za Mulimu isali ufi?

¹¹ Mwahal’a nako ya mafelelezo kaufela, Satani u susuelize bayemeli ba hae ba fa lifasi kuli ba lwanise bomasiyaleti ba ba tozizwe ni balikani ba bona ba lingu ze ñwi. Seo ne si ezahezi kwa Wiko wa Yurope mwa puso ya ba Nazi ni kwa Upa wa Yurope mwa puso ya Komyunizimu ya Soviet Union. Twaniso yeo hape i bile teñi mwa linaha ze ñwi ze ñata, mi i ka ba teñi hape, sihulu ka nako ya tasezo ya mafelelezo ya Gogo wa kwa Magogo. Ka nako ya tasezo yeo, balwanisi ba ka na ba byangula liluwo la batu ba Jehova, sina mo li kile za ezeza lila kwamulaho. Kono ku zwa fela kwa makalelo, mulelo luli wa Satani ki wa ku lu shandaula ilikuli libizo la Mulimu le lu bizwa ka lona li unde. Ki muhato mañi wa nga Jehova bubusi bwa hae ha bu lwaniswa cwalo ka ndutata? Ha mu nyakisise manzwi a walisamu hape.

Jehova Mwa Tulelanga Lila za Hae

12-14. Walisamu u ñola lindwa lifi ze peli ze ne ba tuzi Maisilaele bukaufi ni muleneñi wa Megido?

¹² Mu lemuhe tumelo ye tiile ya walisamu ya kuli Jehova u na ni m’ata a ku tibela milelo ya macaba a li lila. Walisamu u bonisa mo Maisilaele ne ba fenyelize lila za bona mwa lindwa ze peli ze tuna ze ne lwanezwi bukaufi ni muleneñi wa kwakale wa Megido, o no fumaneha mwa libala la Megido. Ka nako ya mbumbi, lilaho le li omile la Nuka ya Kishoni ne li bonahalanga mwa libala. Hamulaho wa pula ya maliha, nuka ne i bayulanga mi libala la Megido ne li talanga mezi. Mwendi kona libaka nuka yeo hape ha i bizwa kuli “mezi a Megido.”—Baat. 4:13; 5:19.

¹³ Ibato ba likilomita ze 15 ku zwa kwa muleneñi wa Megido ku na ni lilundu la More. Teñi ko mwa miteñi ya Muatuli Gidioni, ne ku kile kwa kopanela masole ba Mamidiani, Maamaleke, ni ba kwa Upa kuli ba lwanise Isilaele. (Baat. 7:1, 12) Mpinyana ya Gidioni ne i li fela ya banna ba 300, kono ka tuso ya Jehova, ne i konile ku bita mpituna ya lila. Ka nzila ifi? Ka ku latelela litaelo za Mulimu, masole ba mpi ya Gidioni ba potoloha mafulo a lila busihu inze ba sweli lipiza mo ne ku na ni mamonyi. Gidioni ha na file sisupo, banna ba hae ba tuba lipiza mi mamonyi a na patilwe a bonahala. Ka nako ye swana, ba liza litolombita za bona ni ku huwa kuli: “Lilumo la [Muñ’a] Bupilo ni la Gidioni!” Lila za bona za lyangana, mi za kala ku bulayana ka mikwale; ba ne ba bandukile ba sabela mwa buse bwa Nuka ya Jordani. Ha ne ku nze ku ezahala zeo, Maisilaele ba bañwi ba taha mi ba to swalisana ni mpi ya Gidioni ku manama lila. Masole ba ne ba li lila kaufela ba ne ba bulailwe ne li ba 120,000.—Baat. 7:19-25; 8:10.

¹⁴ Likilomita ze bato ba 6 ku zwa fa lilundu la More, ili ku fitelela muleneñi wa Megido, ku fumaneha Lilundu la Tabori. Teñi ko, Muatuli  Baraki na putile masole ba Isilaele ba ba eza 10,000 kuli ba lwanise mpi ya Jabini, mulena ya na busa muleneñi wa mwa Kanana wa Hazori. Mpi yeo ne i etelezwi ki Sisera ya na li mulauli wa mpi ya Jabini. Mpi ya Makanana yeo ne i na ni makoloi a ndwa a eza 900 a n’a na ni mikwale ya sipi ye buhali maswe kwa mawili, ili mikwale ye ne potoloha hamoho ni mawili. Mpi ya Maisilaele ye ne si na hande lilwaniso ha ne i kopani hamoho fa Lilundu la Tabori, mpi ya Sisera ye ne i ikutwa ku ba ye m’ata ya kena mwa musindi. Cwale “[Muñ’a] Bupilo a . . . tula Sisera ni makoloi a hae kaufela, ni ba mpi ya hae kaufela.” Mi ku bonahala kuli pula ye ne suluhile ka sipundumukela ne i tahisize kuli makoloi a kale ku totobela mwa sileze se ne si tiswa ki Nuka ya Kishoni ye ne sweli ku bayula. Mpi kaufela ya bulaiwa ki Maisilaele.—Baat. 4:13-16; 5:19-21.

15. (a) Walisamu u lapelelañi za ka eza Jehova? (b) Libizo la ndwa ya Mulimu ya mafelelezo li lu hupulisañi?

¹⁵ Walisamu u kupa Jehova ku eza nto ye swana kwa macaba a na sweli ku fumbela Isilaele mwa miteñi ya hae. U lapela kuli: “Kabe u ba eza m’o kile wa ezeza Mamidiani; m’o kile wa ezeza Sisera ni Jabini, kwa nukana ya Kishoni; ba ba shwezi mwa Endore; mi ba fetuhile mununo wa mubu.” (Samu 83:9, 10) Ka swanelo, ndwa ya mafelelezo ya Mulimu ya ku lwanisa lifasi la Satani i bizwa Harmagedoni (ili ku talusa “Lilundu la Megido”), kamba Armagedoni. Libizo leo li lu hupulisa lindwa ze tuna ze kile za lwanelwa bukaufi ni Megido. Tulo ya Jehova mwa lindwa za kwakale zeo i lu kolwisa kuli u ka tula mwa ndwa ya Armagedoni.—Sin. 16:13-16.

Mu Lapelele ku Bubaniswa kwa Bubusi bwa Jehova

16. Lipata za balwanisi li ‘swabisizwe’ cwañi kacenu?

¹⁶ Mwahal’a “mazazi a maungulelo” a kaufela, Jehova u palelwisize buikatazo kaufela bo li ezize lila bwa ku bata ku feza batu ba hae. (2 Tim. 3:1) Mi balwanisi ba swabile. Samu 83:16 ne i polofitile cimo ka za teñi kuli: “Lipata za bona u li kulise ze swabisa, kuli ba bate libizo la hao, [Muñ’a] Bupilo.” Mwa linaha ze ñata, balwanisi ba palezwi ku feza Lipaki za Jehova. Mwa linaha zeo, ku itiisa kwa balapeli ba Mulimu a nosi wa niti ku bile bupaki ku ba lipilu ze nde, mi ba bañata ba ‘batile libizo la Jehova.’ Mwa linaha ze ñata mo ba kile ba nyandiswa hahulu Lipaki za Jehova, se ku na ni batu ba bañata, ba ba eza lule-lule, ba ba lumbeka Jehova inze ba tabile. Yeo ki tulo ya Jehova luli! Mi lila za hae li swabile!—Mu bale Jeremia 1:19.

17. Lila li mwa muinelo mañi o tokwa kuli li nge muhato ka bubebe, mi ki manzwi afi e lu ka tuha lu hupula?

¹⁷ Niteñi, lwa ziba kuli twaniso ha i si ka fela. Mi lu zwelapili ku kutaza taba ye nde—mane ni kwa balwanisi. (Mat. 24:14, 21) Nihakulicwalo, kolo ya kuli balwanisi bao ba bake ni kuli ba fumane puluso i tuha i fela. Ku keniswa kwa libizo la Jehova ki kwa butokwa hahulu ku fita puluso ya batu. (Mu bale Ezekiele 38:23.) Muta macaba fa lifasi a ka kopana ka mulelo wa ku timeza batu ba Mulimu sina mo ku polofitezwi, lu ka hupula manzwi a mwa tapelo ya walisamu a li: “Ku swabiswa ni ku nyandiswa ku be kwa bona ka nako ni nako, mane ba haniwe, mi ba shwe!”—Samu 83:17.

18, 19. (a) Ki nto mañi ye libelezi ba ba zwelapili ku lwanisa bubusi bwa Jehova? (b) Ku bubaniswa kwa bubusi bwa Jehova ko ku sutelezi ku mi ama cwañi?

 ¹⁸ Ba ba tundamena ku lwanisa bubusi bwa Jehova ba tuha ba kokobezwa. Linzwi la Mulimu li bonisa kuli “ba ba sa ipeyi kwatas’a Evangeli”—ili ba ba ka timezwa fa Armagedoni ka lona libaka leo—ba ka talimana ni “ku sinyeha ko ku sa feli.” (2 Mates. 1:7-9) Ku sinyiwa kwa bona ni ku piliswa kwa ba ba lapela Jehova ka niti i ka ba bupaki bwa kuli Jehova ki yena Mulimu a nosi wa niti. Mwa lifasi le linca, tulo ye tuna yeo ha i na ku libalwa. Ba ba ka “zuha kwa bafu . . . ba ba lukile ni ba ba si ka luka” ba ka ituta za kezo ye komokisa yeo ya Jehova. (Lik. 24:15) Mwa lifasi le linca, ba ka iponela bupaki bo bu bonisa butali bwa ku keta ku busiwa ki Jehova. Mi ba ba lukile ba ka kolwiswa kapili-pili kuli Jehova ki yena fela Mulimu wa niti.

¹⁹ Yeo ki nako ye nde luli ya kwapili yeo Ndat’a luna wa kwa lihalimu a lukiselize balapeli ba hae ba ba sepahala! Kana ha mu susuezwi ku lapela kuli Jehova ona cwale-cwale fa u tuha a alaba tapelo ya walisamu ye li: “Ku swabiswa ni ku nyandiswa ku be kwa bona ka nako ni nako, mane ba haniwe, mi ba shwe! Ba zibe batu, kuli ki Wena u nosi wa Libizo la [Muñ’a] Bupilo, ki Wena Muambakani-ya-Pahami, wa lifasi kaufela.”—Samu 83:17, 18.

[Litaluso za kwatasi]

Kana Mwa Kona ku Talusa?

• Isilaele ne i li mwa muinelo mañi ka nako ye ne ñolwa Samu 83?

• Ki nto mañi ya na iyakatwa hahulu muñoli wa Samu 83?

• Ki bomañi ba ba nyandiswa hahulu ki Satani kacenu?

• Jehova u ka alaba cwañi tapelo ye kwa Samu 83:18 ka ku tala?

[Lipuzo za Tuto]

[Mapa ye fa likepe 15]

(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)

Lindwa ze ne lwanezwi bukaufi ni Megido li ama cwañi nako ya luna ya kwapili?

Nuka ya Kishoni

Harosheti-Goimi

Lilundu la Karmele

Musindi wa Jizireele

Megido

Taanaki

Lilundu la Giliboa

Lisima la Harodi

Lilundu la More

Endore

Lilundu la Tabori

Liwate la Galilea

Nuka ya Jordani

[Siswaniso se si fa likepe 12]

Ki nto mañi ye ne susuelize walisamu yo muñwi ku ñola tapelo ye zwelela kwa pilu?