Mutanga wa Jehova ‘Naa Holofalelizwe Libi za Luna’
Mutanga wa Jehova ‘Naa Holofalelizwe Libi za Luna’
“S’a n’a holofalelizwe ki libi za luna, s’a n’a titikezwi ki bumaswe bwa luna; . . . mi ha lu folisizwe ki ka miupa ya hae.”—ISA. 53:5.
1. Ki lika mañi ze lu lukela ku hupula ha lu eza mukiti wa Kupuzo, mi ki bupolofita bufi bo bu ka lu tusa ku eza cwalo?
LU EZANGA mukiti wa Kupuzo kuli lu hupule lifu la Kreste ni zote ze petilwe ki lifu ni zuho ya hae. Kupuzo i lu hupulisanga za ku bubaniswa kwa bubusi bwa Jehova, ku keniswa kwa libizo la hae, ni ku petahala kwa mulelo wa hae, o kopanyeleza ni ku piliswa kwa batu. Mwendi ha ku na bupolofita bo buñwi mwa Bibele bo bu talusa hande sitabelo sa Kreste ni ze petilwe ki sona inge bupolofita bo bu ñozwi kwa Isaya 53:3-12. Isaya naa sinuzi manyando a Mutanga mi naa talusize hande litaba ze ama lifu la Kreste ni limbuyoti ze nee ka tisezwa banyani ba hae ba ba tozizwe ni “lingu ze ñwi” za hae bakeñisa lifu la hae.—Joa. 10:16.
2. Bupolofita bwa Isaya bu pakañi, mi bu ka lu ama cwañi?
2 Lilimo ze bato eza 700 pili Jesu a si ka pepwa kale fa lifasi, Jehova naa susumelize Isaya ku polofita kuli Mutanga wa Hae ya ketilwe naa ka sepahala niha naa ka likiwa ku feleleza. Taba yeo i paka kuli Jehova naa na ni sepo ye tezi ya kuli Mwanaa hae naa ka sepahala. Ha lu nze lu tatuba bupolofita bo, lipilu za luna li ka susumezwa mi tumelo ya luna i ka tiiswa.
Naa ‘Kendilwe’ mi Batu Ne Ba “Si Ka Hupula Se Siñwi ka Yena”
3. Ki kabakalañi Majuda ha ne ba lukela ku amuhela Jesu, kono ne ba mu ezize cwañi?
3 Mu bale Isaya 53:3. Mu nahane feela buitomboli bwa naa ezize Mwanaa Mulimu! Naa tobohile tabo ya ku sebeza hamoho ni Ndatahe kwa lihalimu mi a taha fa lifasi ku to fa bupilo bwa hae sina sitabelo kuli a pilise batu kwa sibi ni lifu. (Mafil. 2:5-8) Mulelo wa sitabelo sa hae neeli wa ku tahisa swalelo ya niti ya libi, mi sitabelo seo ne si swaniselizwe feela ki matabelo a lifolofolo a naa fiwa mwatasaa Mulao wa Mushe. (Maheb. 10:1-4) Kreste naa lukela ku amuhelwa ni ku kutekiwa, nihaiba feela ki Majuda, ba ne ba litela Mesia ya naa sepisizwe. (Joa. 6:14) Kono naa ‘kendilwe’ ki Majuda, mi ne ba “si ka hupula se siñwi ka yena,” sina mwa naa polofitezi Isaya. Muapositola Joani naa ñozi kuli: “U tile habo, mi bahabo ha ba si ka mu amuhela.” (Joa. 1:11) Muapositola Pitrosi naa bulelezi Majuda kuli: “Mulimu wa bokuku a luna . . . u kutekile mutang’a hae Jesu, ye mu betekile ku mu fa mwa mata a Pilato, mwa mu latula fapil’a hae, Pilato niha n’a atuzi kuli a mu lukulule. Mu latuzi Ya-Kenile, Ya-Lukile.”—Lik. 3:13, 14.
4. Jesu naa tilo ba mutu wa matuku ka mukwa ufi?
4 Isaya hape naa polofitile kuli Jesu naa ka ba “mutu wa matuku.” Mwa bukombwa bwa hae, Jesu kaniti naa katalanga fokuñwi, kono ha ku na taba ye bonisa kuli naa kulile butuku bo buñwi. (Joa. 4:6) Nihakulicwalo, Jesu naa tilo ziba matuku a batu ba naa kutalize. Naa ba utwezi makeke mi a folisa ba bañata. (Mare. 1:32-34) Kacwalo, Jesu a petahalisa bupolofita bo ne bu ize: “N’a itwesize manyando [kamba matuku] a luna, n’a lwala maswabi a luna.”—Isa. 53:4a; Mat. 8:16, 17.
Naa Bonahala Inge “Ya Utwisizwe Butuku ki Mulimu”
5. Majuda ba bañata ne ba ngile cwañi lifu la Jesu, mi ki kabakalañi taba yeo ha ne i ekelize kwa manyando a hae?
5 Mu bale Isaya 53:4b. Ba bañata kwa batu ba linako za Jesu ne ba sa utwisisi libaka ha naa nyandisizwe ni ku bulaiwa. Ne ba lumela kuli Mulimu naa mu ota, inge kuli naa mu nata ka butuku bo bu maswe. (Mat. 27:38-44) Majuda ne ba tamelelize Jesu kuli ki munyefuli. (Mare. 14:61-64; Joa. 10:33) Ki niti kuli Jesu naa si muezalibi kamba munyefuli. Kono kabakala lilato la hae le lituna la naa na ni ku Ndatahe, yona zibo ya kuli naa ka bulaiwa ka ku tamelezwa kuli ki munyefuli i lukela ku ba ye nee ekelize kwa manyando a hae sina Mutanga wa Jehova. Nihakulicwalo, naa tabela ku eza se si latwa ki Jehova.—Mat. 26:39.
6, 7. Jehova naa ‘lobile’ cwañi Mutanga wa hae ya sepahala, mi ki kabakalañi Jehova ha naa “latile” ku eza cwalo?
6 Lwa kona ku utwisisa libaka bupolofita bwa Isaya ha ne bu ize ba bañwi ne ba ka hupula kuli Kreste ki “ya utwisizwe butuku ki Mulimu,” kono mwendi lwa kona ku komoka bupolofita ha ne bu ize: “[Muñaa] Bupilo u latile ku mu loba.” (Isa. 53:10) Bakeñisa kuli Jehova hape naa ize: “A mu bone mutanga wa ka . . . , Muketiwa wa ka, y’o katelwa moya wa ka,” ku konahala cwañi kuli Jehova naa “latile ku mu loba”? (Isa. 42:1) Ku kona ku bulelwa cwañi kuli ku lobiwa kwa Jesu ne ku tabisize Jehova?
7 Kuli lu utwisise kalulo ye ya bupolofita, lu swanela ku hupula kuli Satani ha naa lwanisize bubusi bwa Jehova, naa kakanyisize busepahali bwa batanga kaufela ba Mulimu ba kwa lihalimu ni ba fa lifasi. (Jobo 1:9-11; 2:3-5) Ka ku tundamena ku sepahala ku isa kwa lifu, Jesu naa file kalabo ye petehile kwa kañi ya Satani. Kacwalo, nihaike Jehova naa tuhelezi kuli Kreste a bulaiwe ki lila za hae, ha ku na kakanyo ya kuli Jehova naa utwile butuku ha naa bona Mutanga wa hae ya ketilwe a nze a bulaiwa. Kono ku bona busepahali bo bu petehile bwa Mwanaa hae ne ku tabisize hahulu Jehova. (Liprov. 27:11) Hape ku ziba limbuyoti ze nee ka fiwa batu ba ba bakile kabakala lifu la Mwanaa hae ne ku tahiselize Jehova tabo ye tuna.—Luka 15:7.
‘Naa Holofalelizwe Libi za Luna’
8, 9. (a) Jesu ‘na holofalelizwe libi za luna’ ka mukwa ufi? (b) Pitrosi naa pakile cwañi taba yeo?
8 Mu bale Isaya 53:6. Sina lingu ze latehile, batu ba baezalibi ba icambaelela feela, ba nze ba bata ku liululwa kwa butuku ni lifu ze hozizwe ku Adama. (1 Pit. 2:25) Kabakala ku sa peteha, ha ku na ni yo mukana ku ba lusika lwa Adama ya kona ku liulula za tobohile Adama. (Samu 49:7) Kono ka lilato la hae le lituna, “bumaswe bwa luna kaufela, [Muñaa] Bupilo u bu lwalisize yena,” ili Mwanaa hae ya latwa ni Mutanga wa hae ya ketilwe. Ka ku lumela ku ‘holofalelwa libi za luna’ ni ku ‘titikelwa bumaswe bwa luna,’ Kreste naa lwezi libi za luna fa kota ni ku lu shwela.
9 Muapositola Pitrosi naa ñozi kuli: “Ki sona se mu bizelizwe; kakuli Kreste ni yena u utwile butuku bakeñisa mina, a mi siyela mutala, kuli mu hate mw’a n’a hatile; ki yena ya lwezi libi za luna mwa mubili wa hae fa sifapano, kuli lu shwe kwa neku la sibi, mi lu pilele Ku Luka.” Mi ka ku kutela manzwi a bupolofita bwa Isaya, Pitrosi a ekeza kuli: “Ki yena ye mu folisizwe ka miupa ya hae.” (1 Pit. 2:21, 24; Isa. 53:5) Nto yeo ne i tisize kuli baezalibi ba kone ku kutisana ni Mulimu, sina mwa naa bulelezi Pitrosi hape kuli: “Kreste u shwile hañwi kabakala libi; yena Ya-Lukile u bulaezwi ba ba maswe, kuli a zibe ku mi isa ku Mulimu.”—1 Pit. 3:18.
Naa “Swana Sina Ngunyana Ye Iswa kwa Silaha”
10. (a) Joani Mukolobezi naa talusize cwañi Jesu? (b) Ki kabakalañi manzwi a Joani ha ne a swanela?
10 Mu bale Isaya 53:7, 8. Joani Mukolobezi ha naa bona Jesu a taha ku yena, a bulela ka ku tiisa, a li: “Ki yo Ngunyan’a Mulimu ya zwisa sibi sa lifasi!” (Joa. 1:29) Ha naa ize kuli Jesu ki Ngunyana, Joani mwendi naa hupuzi manzwi a, a Isaya: “A swana sina ngunyana ye iswa kwa silaha.” (Isa. 53:7) Isaya naa polofitile kuli: “U tobohile moya wa hae mane kwa lifu.” (Isa. 53:12) Mane fa busihu bwa naa tatekile Kupuzo ya lifu la hae, Jesu naa file baapositola ba 11 ba ba sepahala sinwiso sa veine mi a li: “Se ki mali a ka, a’ sululelwa ba bañata, bakeñisa swalelo ya libi.”—Mat. 26:28.
11, 12. (a) Ku lata kwa Isaka ku ezwa sitabelo ku bonisañi ka za sitabelo sa Kreste? (b) Ha lu eza mukiti wa Kupuzo, lu swanela ku hupulañi ka za Jehova, ya swanisezwa ki Abrahama?
11 Sina Isaka, Jesu naa lata ku fiwa sina sitabelo. (Gen. 22:1, 2, 9-13; Maheb. 10:5-10) Nihaike Isaka naa lumezi ka ku lata kuli a ezwe sitabelo, Abrahama ki yena ya naa likile ku fa sitabelo seo. (Maheb. 11:17) Ka ku swana, Jesu naa lumezi ka ku lata kuli naa ka shwa, kono neeli Jehova ya naa lukisize mo ne i ka lifelwa tiululo. Sitabelo sa Mwanaa hae neeli sisupo sa lilato le lituna laa na ni Mulimu kwa batu.
12 Jesu yena ka sibili naa ize: “Mulimu u latile lifasi hahulu, mane u li file Mwan’a hae wa libanda, kuli mutu ufi kamba ufi ya lumela ku yena a si ke a shwa, kono a be ni bupilo bo bu sa feli.” (Joa. 3:16) Muapositola Paulusi naa ñozi kuli: “Mulimu fo a tahisize kanya ya lilato la hae ku luna, kikuli lu sa li baezalibi Kreste u shwile bakeñisa luna.” (Maro. 5:8) Kabakaleo, niha lu kuteka Kreste ka ku eza mukiti wa ku hupula lifu la hae, lu si ke lwa libala kuli ya naa lukisize mo ne i ka lifelwa tiululo ki Jehova, ya swanisezwa ki Abrahama. Lu ezanga mukiti wa Kupuzo kuli Jehova a lumbekwe.
Mutanga U “Bonahalisa Batu Ba Bañata ku Luka”
13, 14. Mutanga wa Jehova u ‘bonahalisize cwañi batu ba bañata ku luka’?
13 Mu bale Isaya 53:11, 12. Ka za Mutanga wa hae ya ketilwe, Jehova naa ize: “Mutanga wa ka ya lukile u ka bonahalisa batu ba bañata ku luka.” Ka mukwa ufi? Kalulo ya mafelelezo ya timana ya 12 i lu tusa ku ziba kalabo. “Mi [Mutanga] u lapelela baezalibi.” Ba lusika lwa Adama kaufela ba pepiwanga sina “baezalibi,” mi kabakaleo ba amuhela “mupuzo wa sibi,” ili lifu. (Maro. 5:12; 6:23) Batu ba baezalibi ba swanela ku kutisana ni Jehova. Kauhanyo ya 53 ya bupolofita bwa Isaya i talusa hande mo Jesu naa ‘lapelezi,’ kamba ku siulela batu ba baezalibi: “Koto ye lu fumani kozo ka yona, i wezi yena fahalimu; mi ha lu folisizwe ki ka miupa ya hae.”—Isa. 53:5.
14 Ka ku itwalisa libi za luna ni ku lu shwela, Kreste naa ‘bonahalisize batu ba bañata ku luka.’ Paulusi naa ñozi kuli: “Ndate u katezwi kuli mutalelela kaufela u ine ku yena [Kreste]. Mi ka yena a kutiseze linto kamukana ku Mulimu, ni za mwa lifasi, ni za kwa lihalimu; kakuli ki yena ya ezize kozo ka mali a fa sifapano sa hae.”—Makolo. 1:19, 20.
15. (a) Ki bo mañi linto “za kwa lihalimu” ze bulezwi ki Paulusi? (b) Ki bo mañi feela ba ba lukela ku ca ni ku nwa za fa Kupuzo, mi ki kabakalañi?
15 Linto “za kwa lihalimu” ze kutisezwa ku Jehova ka mali a Kreste a suluzwi, ki Bakreste ba ba tozizwe, ba ba bizizwe ku yo busa ni Kreste kwa lihalimu. Bakreste “ba ba abezwi kwa pizo ya lihalimu” ba tahiselizwe “ku luka ko ku fa bupilo.” (Maheb. 3:1; Maro. 5:1, 18) Kihona Jehova a ba amuhela sina bana ba hae ba kwa moya. Moya o kenile u ba pakela kuli ba ka ‘ca sanda ni Kreste,’ ili ku biziwa ku yo ba malena ni baprisita mwa Mubuso wa hae wa kwa lihalimu. (Maro. 8:15-17; Sin. 5:9, 10) Ba balelwa kwa Isilaele wa kwa moya, yena “Isilaele wa Mulimu,” mi ba kenywa mwa “bulikani bo bunca.” (Jer. 31:31-34; Magal. 6:16) Kabakala kuli ba balelwa kwa bulikani bo bunca, ba filwe tukelo ya ku ca ni ku nwa za fa Kupuzo, ku beya ni sinwiso sa veine ye fubelu, sa naa talusize Jesu kuli: “Sinwiso se, ki bulikani bo bunca bwa mwa mali a ka, a’ sululelwa mina.”—Luka 22:20.
16. Linto “za mwa lifasi” ki lika mañi, mi ba bonahaliswa ku luka fapilaa Jehova ka mukwa ufi?
16 Linto “za mwa lifasi” ki lingu ze ñwi za Kreste, ba ba na ni sepo ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi. Ni bona bao Mutanga wa Jehova ya ketilwe u ba bonahalisa ku luka fapilaa Jehova. Kabakala kuli ba na ni tumelo mwa sitabelo se si liulula sa Kreste mi ka ku eza cwalo “ba tapisize liapalo za bona, ba li sweufalize mwa mali a Ngunyana,” Jehova u ba beya ba ba lukile, isi sina bana ba hae ba kwa moya, kono ili sina balatiwa kamba balikani ba hae, ni ku ba fa sepo ye nde ya ku punyuha “ñalelwa ye tuna.” (Sin. 7:9, 10, 14; Jak. 2:23) Bakeñisa kuli ha ba balelwi kwa bulikani bo bunca mi kacwalo ha ba na sepo ya ku yo pila kwa lihalimu, lingu ze ñwi zeo ha li ci ni ku nwa za fa Kupuzo kono li fumaneha feela kwateñi sina bateelezi ba ba na ni likute.
Buitumelo Bu Iswe ku Jehova ni ku Mutanga wa Hae Ya Katelwa!
17. Ku ituta bupolofita bwa Isaya bo bu ama Mutanga ku lu tusize cwañi ku bakanyeza mihupulo ya luna mukiti wa Kupuzo?
17 Ku nyakisisa bupolofita bwa Isaya bo bu ama Mutanga kaniti ku lu tusize ku bakanyeza mihupulo ya luna mukiti wa Kupuzo ya lifu la Kreste. Ku lu tusize ku “[talimela] Jesu, yena Mutateki ni Mufelelezi wa tumelo” ya luna. (Maheb. 12:2) Lu itutile kuli Mwanaa Mulimu haa hani ku eza se si latwa ki Jehova. Ka ku shutana ni Satani, u tabela ku lutiwa ki Jehova, kakuli u lemuha kuli ki yena Mulena ya Pahami. Lu itutile kuli mwa bukombwa bwa hae bwa fa lifasi, Jesu naa bonisize mufelañeke kwa batu ba naa kutalize, ka ku ba folisa ni ku ba tusa ku kutisana ni Mulimu. Kacwalo, naa bonisize za ka eza sina Mulena ya li Mesia mwa lifasi le linca haa ka “[toma] zamaiso ya ku luka mwa lifasi.” (Isa. 42:4) Ku tukufalelwa ku shaela Mubuso kwa hae, sina “liseli la macaba,” ku hupulisa balateleli ba hae kuli ba swanela ku zibahaza taba ye nde mwa lifasi kaufela.—Isa. 42:6.
18. Ki kabakalañi bupolofita bwa Isaya ha bu tisa kuli lipilu za luna li itebuhe hahulu ku Jehova ni ku Mutanga wa hae ya sepahala?
18 Bupolofita bwa Isaya hape bu ekeza kwa kutwisiso ya luna ya ku utwisisa buitomboli bo butuna bwa naa ezize Jehova ha naa lumile Mwanaa hae ya latwa fa lifasi ku to nyanda ni ku lu shwela. Jehova naa si ka lata ku bona Mwanaa hae inge a nyanda, kono naa tabezi ku bona busepahali bo bu petehile bwa naa bonisize Jesu ku isa kwa lifu. Ni luna lu swanela ku ba ni tabo sina Jehova, ka ku hupula zote za ezize Jesu kuli a bonahalise kuli Satani ki lihata ni kuli a kenise libizo la Jehova, mi ka ku eza cwalo u bonahalisize ku luka kwa bubusi bwa Hae. Kwandaa zeo, Kreste naa itwalisize libi za luna ni ku lu shwela. Kamukwaocwalo, naa tahisize kuli mutapinyana wa banyani ba hae ba ba tozizwe ni lingu ze ñwi ba bonahaliswe ku luka fapilaa Jehova. Ha lu nze lu kopana hamoho ku eza mukiti wa Kupuzo, haike lipilu za luna li itebuhe hahulu ku Jehova ni ku Mutanga wa hae ya sepahala.
Lundululo
• Jehova naa “latile” cwañi ‘ku loba’ Mwanaa hae?
• Mutanga naa ‘holofalelizwe libi za luna’ ka mukwa ufi?
• Mutanga naa ‘bonahalisize batu ba bañata ku luka’ ka mukwa ufi?
• Tuto ya bupolofita bo bu ama Mutanga i mi tusize cwañi ku bakanyeza mihupulo ni lipilu za mina mukiti wa Kupuzo?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 26]
“A kendwa, mi ha lu si ka hupula se siñwi ka yena”
[Siswaniso se si fa likepe 28]
“U tobohile moya wa hae mane kwa lifu”
[Siswaniso se si fa likepe 29]
Ba “lingu ze ñwi” ba fumanehanga kwa Kupuzo sina bateelezi ba ba na ni likute