Lu Swanela ku Lumbeka Jehova Hamoho
Lu Swanela ku Lumbeka Jehova Hamoho
“A mu lumbeke [Muñaa] Bupilo.”—SAMU 111:1.
1, 2. Linzwi la “Alleluya” li talusañi, mi li itusiswe cwañi mwa Mañolo a Sigerike a Sikreste?
“ALLELUYA!” Linzwi leo li utwahalanga hahulu mwa likeleke ze twi ki za Sikreste. Batu ba bañwi ba itusisanga hahulu lona mwa lipuhisano za bona. Kono ki ba banyinyani ba ba ziba taluso ya lona ya butokwa, mi mupilelo wa ba bañata ba ba itusisanga lona u shwaulisa Mulimu. (Tite 1:16) Dikishinari ye ñwi ya Bibele i talusa kuli “Alleluya,” ki “linzwi le li itusisizwe ki bañoli ba ba shutana-shutana ba lisamu kwa ku mema batu kaufela kuli ba swalisane ni bona mwa ku lumbeka Jehova.” Mane licaziba ze ñata za Bibele li bulela kuli “Alleluya” i talusa kuli “‘A mu lumbeke Jah,’ [fo kikuli] Jehova.” Mwa Bibele ya Silozi, linzwi leo li tolokilwe kuli “A mu lumbeke [Muñaa] Bupilo.”
2 Mwa Bibele ya New World Translation, linzwi le li kwa Samu 111:1 li tolokilwe kuli “A mu lumbeke Jah!” Mwa Mañolo a Sigerike a Sikreste, linzwi leo li fumaneha hane kwa Sinulo 19:1-6, mi li itusisizwe kwa ku lumba ku fela kwa bulapeli bwa buhata. Bulapeli bwa buhata ha bu ka feliswa, balapeli ba niti ba ka itusisa linzwi la “Alleluya” ka nzila ye swaneleha.
Misebezi ya Hae Ye Mituna
3. Ki ufi mulelo o mutuna o lu kopanelanga kamita?
3 Muñoli wa Samu 111 u fa mabaka a mañata ha lu swanela ku lumbeka Jehova hamoho. Timana 1 i li: “Ni ka itumela ku [Muñaa] Bupilo ka pilu ya ka kaufela, mwa Kuta ya ba ba lukile, ni mwa Kopano.” Lipaki za Jehova kacenu ba ikutwa ona cwalo. Mulelo o mutuna o lu kopanelanga kamita, ibe kuli ki mikopano ya puteho kamba mikopano ye mituna ya likiliti, ki ku lumbeka Jehova.
4. Batu ba kona ku batisisa cwañi misebezi ya Jehova?
4 “Misebezi ya [Muñaa] Bupilo ki ye mituna, i batisiswa ki ba ba i katelwa kamukana.” (Samu 111:2) Mu lemuhe pulelo ye li “i batisiswa.” Ka ku ya ka buka ye ñwi, timana yeo i kona ku ama kwa batu ba ba “ituta ni ku yeya misebezi ya Mulimu ka tukufalelo.” Za bupile Jehova li peta milelo ye minde. Naa beile lizazi, lifasi, ni kweli mwa libaka za zona, mi kaufela zona za swalisana, ilikuli lifasi la luna li be ni mufutumala, liseli, busihu ni musihali, linako za mwaha ni ku bifa kwa liwate.
5. Ku utwisisa hahulu ka za pupo kwa batu ku bonisizeñi?
5 Ba sayansi ba itutile lika ze ñata ka za fo li inezi lifasi mwahalaa lipulaneti ze potolohile lizazi. Hape ba itutile ka za butuna ni buima bwa kweli ni ku potoloha lifasi kwa yona, mi zeo kaufela li ama bupilo fa lifasi. Mo li beezwi lika za lihalimu zeo ni mo li sebelisanela ki yona nto ye tahisanga kuli ku bange ni linako za mwaha ze shutana-shutana mwa libaka ze ñwi za lifasi. Hape ku na ni lika ze ñata ze patuluzwi ka za maata a ka taho aa mwa pupo. Mwa taba ye li “The Designed ‘Just So’ Universe” (“Pupo Ye Lukisizwe Hande”), caziba yo muñwi wa za sayansi naa ize: “Ku bunolo hahulu ku utwisisa libaka ba sayansi ba bañata ha ba cincize mibonelo ya bona mwa lilimo ze 30 ze felile, mi ba bulela kuli mutu u tokwa ku ba ni tumelo ye tuna hahulu kuli a lumele kuli pupo ne i itahezi feela. Ha lu nze lu utwisisa hahulu mo li inezi lifasi la luna, lu ba ni bupaki bo buñata bo bu lu kolwisa kuli ku na ni mubupi ya butali.”
6. Mu ikutwa cwañi ka za moo Mulimu naa bupezi mutu, mi ki kabakalañi ha mu ikutwa cwalo?
6 Musebezi o muñwi o mutuna wa ezize Mulimu ki wa mwa lu bupezi. (Samu 139:14) Ha naa bupa batu, Mulimu naa ba file buikoneli bwa ku nahana, mubili ni lilama za ona ze kwanile kuli u sebeze hande, ni buikoneli bwa ku eza misebezi. Ka mutala, ku na ni buikoneli bo bu komokisa bwa lu file Mulimu, bona bwa ku bulela ni ku teeleza, ni ku ñola ni ku bala. Batu ba bañata ba na ni buikoneli boo. Hape mu na ni buikoneli bo buñwi bo bu makalisa—mubili wa mina wa kona ku yema nonga. Mo u bupezwi mubili wa mina, buikoneli bwa mina bwa ku zamaya ni ku peta misebezi, ni mo u sebeleza mubili mwahali ki lika ze komokisa luli. Kwandaa zeo feela, buikoneli bwa mina bwa ku nahana, ku bona, ku utwa minunko, ku utwa milumo, ku swala lika, ni ku lazwa bu fita nto ifi kamba ifi ye ba petile ba sayansi. Mane lika ze ba kona ku peta batu li konahala feela kabakala kuli ne ba pepilwe ni buikoneli bo. Nihaiba manjinela ya itutile hahulu, ya cuukile naa si ke a kona ku panga nto ifi kamba ifi ye nde ni ye na ni tuso, ye swana sina minwana ya mina ye lishumi, ye bupilwe ka bukwala. Mu ipuze kuli, ‘Kana misebezi ye makalisa ya ku swanisa ni ya ku yaha ne i ka petiwa hande kambe minwana ye lu filwe ki Mulimu ha i itusiswi ka bukwala?’
Misebezi ya Mulimu Ye Mituna ni Tulemeno twa Hae
7. Ki kabakalañi ha lu swanela ku nga Bibele kuli ki ye ñwi ya misebezi ya Mulimu ye mituna?
7 Misebezi ye mituna ya Jehova i kopanyeleza lika ze ñwi ze nde za ezelize batu, ili ze taluselizwe mwa Bibele. Bibele ki musebezi o mutuna wa ezize Jehova mi libuka za yona za lumelelana ka nzila ye komokisa. Ka ku fapahana ni buka ifi kamba ifi, yona i ‘tahile ka moya wa Mulimu, mi i na ni tuso kwa ku luta.’ (2 Tim. 3:16) Ka mutala, buka ya pili ya Bibele, ya Genese, i talusa moo Mulimu naa feliselize bumaswe bo ne bu li teñi fa lifasi mwa miteñi ya Nuwe. Buka ya bubeli, ya Exoda, i bonisa moo Jehova naa bubaniselize Bumulimu bwa hae ka ku lukulula Isilaele kwa butanga mwa Egepita. Ku bonahala kuli walisamu naa hupuzi likezahalo zeo ha naa susumelizwe ku ñola kuli: “Musebezi wa hae [Jehova] u bonahalisa bunde ni bulena, niti ya hae ki ya ku ya ku ile. U ezize kuli ze komokisa za hae li hupulwe. [Muñaa] Bupilo u na ni sishemo, u tezi makeke.” (Samu 111:3, 4) Kana ha mu lumeli kuli misebezi ya Jehova mwa linako kaufela za kwamulaho, ku kopanyeleza ni lika ze ezahezi mwa bupilo bwa mina, ki kupuzo ya “bunde ni bulena” bwa hae?
8, 9. (a) Misebezi ya Mulimu i shutana cwañi ni ya batu ba bañata? (b) Ki tufi tulemeno to tuñwi twa Mulimu to mu itebuha?
8 Hape mu lemuhe kuli walisamu u koñomeka tulemeno to tunde twa Jehova, to tu cwale ka niti, kamba ku luka, sishemo, ni makeke. Mwa ziba hande kuli misebezi ya batu ba ba si ka petahala ha i ezwangi ka ku luka. Hañata i ezwanga ka moya wa buitati, muna, ni buikuhumuso. Bupaki bo bu bonisa cwalo ki lilwaniso ze maswe-maswe ze ba panga batu kuli ba itusise zona mwa lindwa ze ba shakile ni kuli ba fumele fateñi. Zeo li tahiseza batu ba bañata-ñata ba ba si na mulatu bumai bo butuna ni luwewe. Hape misebezi ye miñata ya batu i tahisize kuli babotana ba ba hatelezwi ba nyandiswe. Mutala o ba kona ku fa ba bañata ki wa ku itusisa batanga kwa ku yaha miyaho ye pahami, ye sisani kwahalimu. Miyaho yeo sihulu ne i itusiswanga sina mayumbelo a malena ba Egepita ba ne ba ikuhumusa. Fahalimu a zeo, misebezi ye miñata ye ba eza batu kacenu ki ya buhateleli mi mane i “shandaula lifasi.”—Mu bale Sinulo 11:18.
9 Misebezi yeo i shutana hahulu ni misebezi ya Jehova, ye tomile fa niti nako kaufela! Misebezi ya hae i kopanyeleza tukiso ye sishemo ya ku pilisa batu ba baezalibi. Ka ku fa tiululo, Mulimu naa ‘bonahalisize ku luka kwa hae.’ (Maro. 3:25, 26) Mi “niti ya hae ki ya ku ya ku ile”! Haili ka za sishemo, Mulimu u si bonahalisize ka mwa sebelisanezi ni batu ba baezalibi ka pilu-telele. Fokuñwi naa ba kupanga ka musa kuli ba tuhele linzila za bona ze maswe ni kuli ba eze se si lukile.—Mu bale Ezekiele 18:25.
Mulimu U Talelezanga Lisepiso za Hae
10. Jehova naa tomile mutala mañi wa busepahali ka za bulikani bwa hae bwa naa itamile ni Abrahama?
10 “Ba ba mu saba, u ba fa lico; u ka hupula bulikani bwa hae ku ya ku ile.” (Samu 111:5) Ku bonahala kuli walisamu fa naa ama kwa bulikani bwa naa itamile Mulimu ni Abrahama. Jehova naa sepisize ku fuyola lusika lwa Abrahama mi naa ize bana ba hae ne ba ka luwa minyako ya lila za bona. (Gen. 22:17, 18; Samu 105:8, 9) Talelezo ya pili ya lisepiso zeo ne i bile teñi muta lusika lwa Abrahama ne lu fetuhile sicaba sa Isilaele. Sicaba seo ne si bile mwa butanga mwa Egepita ka nako ye telele, kono cwale ‘Mulimu a hupula bulikani bwa hae ni Abrahama’ mi a lukulula Maisilaele. (Ex. 2:24) Jehova mwa naa sebelisanezi ni bona ku bonisa kuli u sishemo luli. Naa ba utile ka lico mi a ba fa litaba kuli a ba tuse ku latelela milao ya hae. (Deut. 6:1-3; 8:4; Neh. 9:21) Mwa lilimo ze ne tatami, sicaba sa Isilaele ne si fetuhelanga Mulimu, nihaike kuli naa lumanga bapolofita kuli ba yo si eleza ku kutela ku yena. Ha se ku fitile lilimo ze 1,500 ku zwa fa lukululela Maisilaele mwa Egepita, Mulimu a luma Mwanaa hae wa libanda fa lifasi. Buñata bwa Majuda ne ba hanile Jesu mi ba mu tuhelela kuli a bulaiwe. Cwale Jehova a onga-onga sicaba se sinca sa kwa moya, yena “Isilaele wa Mulimu.” Kreste hamoho ni sicaba se, ki bona lusika lwa kwa moya lwa Abrahama, lwa naa polofitile Jehova kuli naa ka itusisa lona kwa ku fuyola batu.—Magal. 3:16, 29; 6:16.
11. Jehova u zwelapili cwañi ku “hupula bulikani bwa hae” ni Abrahama?
11 Jehova u zwelapili ku “hupula bulikani bwa hae” ni limbuyoti za sepisize kuli li ka tahiswa ka bulikani boo. Kacenu, Mulimu u fa batu lico ze ñata za kwa moya mwa lipuo ze fitelela 400. Hape u zwelapili ku alaba litapelo za luna ka za lika ze lu tokwa kwa mubili, ka ku lumelelana ni manzwi a, aa li: “U lu fe buhobe bwa luna bo bu likana ka zazi ni zazi.”—Luka 11:3; Samu 72:16, 17; Isa. 25:6-8.
Maata a Jehova a Komokisa
12. Sicaba sa Isilaele ne si filwe cwañi “sanda sa macaba”?
12 “U bonahalisize mata a misebezi ya hae kwa sicaba sa hae, ka ku si fa sanda sa macaba.” (Samu 111:6) Ku bonahala kuli nto ye ipitezi ye ne i ezahezi mwa Isilaele ya naa hupula walisamu ki ku lukululwa kwa Maisilaele mwa Egepita. Jehova ha saa lumelelize Maisilaele ku kena mwa Naha ya Sepiso, ne ba konile ku hapa mibuso ya kwa upa ni kwa wiko wa Nuka ya Jordani. (Mu bale Nehemia 9:22-25.) Kaniti, Jehova naa file Isilaele “sanda sa macaba.” Mulimu naa bonisize maata a hae a komokisa luli!
13, 14. (a) Ku bonahala kuli walisamu naa hupuziñi ka za mwa naa boniselize Mulimu maata fahalimu a Babilona? (b) Ki likezo lifi ze tuna zaa pulusize batu ka zona Jehova?
13 Kono lwa ziba hande kuli, ku si na taba ni lika za naa ba ezelize Jehova, Maisilaele ne ba si ka bonisa likute ku yena kamba ku bo kukululu ba bona bo Abrahama, Isaka, ni Jakobo. Ne ba zwezipili ku fetuhela Mulimu ku fitela a itusisa Babilona kwa ku ba zwisa mwa naha ya bona, ni ku ba isa mwa butanga. (2 Makol. 36:15-17; Neh. 9:28-30) Haiba muñoli wa Samu 111 naa pilile hamulaho wa nako ya ne ba kutile Maisilaele ku zwa mwa butanga kwa Babilona, sina mo li bulelela licaziba ze ñwi za Bibele, u zibe he ne ba na ni mabaka a mañwi a ku lumbeka Jehova kabakala busepahali ni maata a Hae. Mulimu naa bonisize busepahali ni maata a hae ka ku lamulela Majuda kwa Babilona—ili mubuso o noo na ni mulao wa ku sa lukululanga lihapwa.—Isa. 14:4, 17.
14 Hamulaho wa lilimo ze bato eza 500, Jehova naa itusisize maata a hae hahulu ni ku fita ka ku lukulula batu ba ba bakile mwa butanga bwa sibi ni lifu. (Maro. 5:12) Nto ye ñwi ye nee zwile mwateñi neeli ya ku kwalulwa kwa nzila ya kuli batu ba 144,000 ba be balateleli ba Kreste ba ba tozizwe ka moya. Ka 1919, Jehova naa itusisize maata a hae kwa ku lukulula bomasiyaleti ba sikai ba ba ba tozizwe bao kwa butanga bwa bulapeli bwa buhata. Ze ba petile mwa mazazi a, a mafelelezo li konahalile feela kabakala maata a Mulimu. Ha ba ka zwelapili ku sepahala ku fitela lifu, ba ka busa ni Jesu Kreste mwa lihalimu fahalimu a lifasi kuli ba tuse batu ba ba bakile. (Sin. 2:26, 27; 5:9, 10) Ba ka ca sanda sa lifasi kaufela ku fita Isilaele wa kwa ikale.—Mat. 5:5.
Likuka Ze Ina ku Ya ku Ile, Ze Sepahala
15, 16. (a) Misebezi ya mazoho a Mulimu i kopanyelezañi? (b) Ki litaelo lifi za naa file Mulimu ku Isilaele wa ikale?
15 “Misebezi ya mazoho a hae i bonahalisa niti ni katulo ye lukile; litaelo za hae kaufela ki za luli. Li tiile ku ya ku ile, li ezizwe ka niti ni ka ku luka.” (Samu 111:7, 8) “Misebezi ya [Jehova ya] mazoho” i kopanyeleza matapa a mabeli fo ne ku ñozwi milao ya butokwa ye nee filwe ku Isilaele. (Ex. 31:18) Milao yeo, ni milao ye miñwi ye nee tilo ba kalulo ya bulikani bwa Mulao wa Mushe, i tomile fa likuka ze sepahala, ze ina ku ya ku ile.
16 Ka mutala, o muñwi wa litaelo, kamba milao, ze nee ñozwi fa matapa ao u bonisa kuli: “Na, [Muñaa] Bupilo Mulimu wa hao, ni Mulimu ya lifufa.” Taelo yeo i zwelapili ku bonisa kuli Jehova u “shemuba ba ba [mu] lata, ba ba ya ka milao ya [hae], ku isa kwa bana ba baikulu ni bana ba bona, ku yo fita kwa masika a’ eza lule.” Hape matapa ao naa na ni likuka ze tusa nako kaufela, ze cwale ka ze li, “kuteka ndat’aho ni m’aho” ni kuli, “u si ke wa uzwa,” ni mulao o bonisa kutwisiso ye tuna o hanisa ku lakaza lika za ba bañwi.—Ex. 20:5, 6, 12, 15, 17.
Muliululi wa Luna Ya Kenile, Ya Sabisa
17. Ki kabakalañi Maisilaele ha ne ba swanela ku kuteka libizo la Mulimu le li kenile?
17 “U lumile tukululo kwa sicaba sa hae, u tiisize bulikani bwa hae kuli bu be bo bu sa feli. Libizo la hae ki le li kenile, le li sabisa.” (Samu 111:9) Hape walisamu mwendi naa hupuzi mwa naa sepahalezi Jehova kwa bulikani bwa hae ni Abrahama. Kabakaleo, Jehova naa si ka yumba batu ba hae simulamu kuli ba be batanga mwa Egepita wa ikale mi hasamulaho kuli ba be lihapwa mwa Babilona. Mwa miinelo yeo ye mibeli, Mulimu naa lamulezi batu ba hae. Nihaiba feela kabakala likezo zeo, Isilaele naa swanela ku kuteka libizo la Mulimu le li kenile.—Mu bale Exoda 20:7; Maroma 2:23, 24.
18. Ki kabakalañi ha mu ikutwa kuli ku bizwa ka libizo la Mulimu ki tohonolo?
18 Bakreste ba niti ni bona ba swanela ku eza cwalo kacenu, ba ba lukuluzwi kwa butanga bwa sibi ni lifu. Lu swanela ku ikataza ku pila ka ku lumelelana ni kupo ya pili mwa tapelo ye li mutala: “Libizo la hao a li be le li kenile.” (Mat. 6:9) Ku yeyanga libizo le li tumile leo ku swanela ku lu tusa ku ba ni sabo ya ku saba Mulimu. Muñoli wa Samu 111 naa na ni mubonelo o munde wa sabo ya ku saba Mulimu, ha naa ize: “Makalelo a butali ki ku saba [Muñaa] Bupilo; ba ba ya ka milao ya hae ba na ni kutwisiso ye nde.”—Samu 111:10.
19. Lu ka nyakisisañi mwa taba ye tatama?
19 Ku saba Mulimu ku ka lu tusa ku toya se si maswe. Hape ku ka lu tusa ku likanyisa tulemeno to tunde twa Mulimu sina mo ku boniselizwe kwa Samu 112, ili ye lu ka nyakisisa mwa taba ye tatama. Samu yeo i bonisa ze lu lukela ku eza kuli lu balelwe ku ba ba eza lule-lule ba ba ka ikola ku lumbeka Mulimu ku ya ku ile. Jehova wa swanela ku lumbekiwa. “Ku lumbekwa kwa hae ki kwa kamita.”—Samu 111:10.
Lipuzo Ze Tokwa ku Nahanisiswa
• Ki kabakalañi ha lu swanela ku lumbeka Jehova hamoho?
• Ki tulemeno tufi twa Jehova to lu iponela mwa misebezi ya hae?
• Ki kabakalañi ha mu ikutwa kuli ku bizwa ka libizo la Mulimu ki tohonolo?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 20]
Mulelo wa luna o mutuna wa ku kopana hamoho ki ku lumbeka Jehova
[Siswaniso se si fa likepe 23]
Milao kaufela ya Jehova i tomile fa likuka za kamita, ze sepahala