Mu ‘Tukufalelwe Misebezi ye Minde’!
Mu ‘Tukufalelwe Misebezi ye Minde’!
“[Jesu naa] itobohile mwa sibaka sa luna, kuli a lu liulule kwa bumaswe bwa luna kaufela, mi a lu kenise, ku eza ka luna sicaba se li sa hae luli, se si tukufalelwa misebezi ye minde.”—TITE 2:14.
1. Kiñi se si ezahala mwa sibaka sa tempele Jesu ha kena mwateñi ka la Nisani 10, 33 C.E.?
KI LA Nisani 10, 33 C.E., inge ku siyezi feela mazazi a ku bala kuli mukiti wa Paseka u be teñi. Balapeli ba bañata ba ba mwa sibaka sa tempele mwa Jerusalema ba tabile hahulu. Ku ka ezahalañi Jesu ha ka punya? Bañoli ba balalu ba libuka za Evangeli, bo Mateu, Mareka, ni Luka, kaufela bona ba paka kuli Jesu lwa bubeli u leleka batu ba ba lekisa ni ba ba leka mwa sibaka sa tempele. U wisaka litafule za ba ba cinca mali ni lipula za ba ba lekisa linkwilimba. (Mat. 21:12; Mare. 11:15; Luka 19:45) Tukufalelo ya Jesu ha i si ka fukuzeha ku zwa fa naa ezelize cwalo lwa pili lilimo ze talu kwamulaho ili ka 30 C.E.—Joa. 2:13-17.
2, 3. Lu ziba cwañi kuli tukufalelo ya Jesu ne i si ka boniswa feela ka ku kenisa tempele?
2 Taba ya naa ñozi Mateu i bonisa kuli tukufalelo ya Jesu fa lizazi leo ne i si ka boniswa feela ka ku kenisa tempele. Jesu naa bonisize tukufalelo hape ka ku folisa libofu ni lihole ze ne tile ku yena ha naa li mwa sibaka seo. (Mat. 21:14) Taba ya naa ñozi Luka i bulela za misebezi ye miñwi ya naa petile Jesu. “[Jesu] naa luta mwa Tempele ka mazazi.” (Luka 19:47; 20:1) Zeo li bonisa kuli tukufalelo ya Jesu ne i bonahalile sihulu ka bukombwa bwa hae kwa sicaba.
3 Hamulaho muapositola Paulusi naa ñolezi Tite ni ku talusa kuli Jesu naa “itobohile mwa sibaka sa luna, kuli a lu liulule kwa bumaswe bwa luna kaufela, mi a lu kenise, ku eza ka luna sicaba se li sa hae luli, se si tukufalelwa misebezi ye minde.” (Tite 2:14) Kacenu lu kona cwañi ku “tukufalelwa misebezi ye minde”? Mi mitala ya malena ba bande ba Juda i kona ku lu susueza cwañi?
Ku Tukufalelwa ku Kutaza ni ku Luta
4, 5. Malena ba bane ba Juda ne ba bonisize cwañi kuli ba tukufalezwi misebezi ye minde?
4 Asa, Josafati, Ezekiasi, ni Josiasi, kaufela bona ne ba ezize litukiso za ku feza bulapeli bwa maswaniso mwa Juda. Asa naa ‘zwisize lialetare za milimu i sili, ni ku feza mabaka aa lumbile, a bulaya maswaniso, ni ku lema likota za makombelo.’ (2 Makol. 14:3) Bakeñisa tukufalelo ya hae kwa bulapeli bwa Jehova, Josafati naa ‘zwisize mabaka aa lumbile ni likota za makombelo mwa naha ya Juda.’—2 Makol. 17:6; 19:3. *
5 Hamulaho wa mukiti wa Paseka o mutuna wa mazazi a 7 wa naa onga-ongile Ezekiasi mwa Jerusalema, “Maisilaele kaufela ba ba ne ba li teñi ba funduka, ba ya mwa minzi ya Juda, ba tubaka maswaniso a macwe, ba lema likota za makombelo, ba sinya mabaka aa lumbile ni lialetare, ba li feza mwa naha ya Juda ni ya Benjamine, ba li feza ni mwa naha ya Efraimi ni ya Manase, kaufel’a zona.” (2 Makol. 31:1) Josiasi naa bile mulena inza a na ni feela lilimo ze 8. Mañolo a bulela kuli: “Ka mwaha wa bu 8 wa ku busa kwa hae, naa sa li mucaha, a kala ku bata Mulimu wa Davida, ndatahe; mi ka mwaha wa bu 12 a kala ku kenisa Juda ni Jerusalema, ka ku zwisa mabaka aa lumbile, ni likota za makombelo a Ashitaroti, ni maswaniso aa betilwe, ni maswaniso aa suluzwi.” (2 Makol. 34:3) Zeo li bonisa kuli malena bao kaufela ba bane ne ba tukufalezwi misebezi ye minde.
6. Ki kabakalañi bukombwa bwa luna ha bu kona ku bapanywa ni misebezi ye ne ba ezize malena ba ba sepahala ba Juda?
6 Kacenu ni luna lu eza musebezi o swana wa ku tusa batu ku lukuluha kwa lituto za buhata za bulapeli, ku kopanyeleza cwalo ni ku ba tusa ku tuhela ku lapela milimu ya maswaniso. Bukombwa bwa luna bwa fa ndu ni ndu bu lu konisa ku kopana ni batu kamukana. (1 Tim. 2:4) Musizani yo muñwi wa kwa Asia u sa hupula bomahe mo ne ba lapelelanga fapilaa maswaniso a mañata a mwa ndu ya bona. Musizana yo ha naa lemuhile kuli maswaniso ha koni ku yemela Mulimu wa niti, naa kalile ku lapelanga kuli a kone ku ziba Mulimu wa niti. Ha naa kwalulezi batu ba ne ba ngongota fa sikwalo sa ndu ya bona, naa fumani Lipaki ba babeli ba ne ba kona ku mu tusa ku ituta libizo la Mulimu, lona la Jehova. Mi naa tabile luli ku ituta niti ka za milimu ya maswaniso! Ka nako ye, u bonisa tukufalelo ye tuna ka ku abana hahulu mwa bukombwa bwa mwa simu, inza tusa batu ku ituta za Mulimu.—Samu. 83:18; 115:4-8; 1 Joa. 5:21.
7. Lu kona ku ezañi kuli lu likanyise baluti ba ne ba ile mwa minzi kaufela mwa miteñi ya Josafati?
7 Ha lu eza bukombwa bwa fa ndu ni ndu, kana lwa kutazanga batu kaufela ba ba mwa kalulo ya luna ya simu? Josafati ha naa li mwa silimo sa bulalu sa puso ya hae, naa lumile linabi ze peli, Malivi ba 9, ni baprisita ba babeli. Naa ba lumile mwa minzi kaufela kuli ba yo kutaza batu milao ya Jehova. Ne ba petile hande musebezi wo kuli mane macaba a na ba potolohile a kala ku saba Jehova. (Mu bale 2 Makolonika 17:9, 10.) Haiba lu potela batu ka mazazi ni ka linako ze shutana-shutana, lwa kona ku ambola ni ba bañata mwa malapa.
8. Lu kona ku ezañi kuli lu kutaze kwa batu ba bañata?
8 Buñata bwa batanga ba Jehova kacenu ba itatezi ku siya mandu a bona ni ku yo sebeleza kwa libaka ko ku tokwahala hahulu Lipaki ze sebeza ka tukufalelo. Kana ni mina mwa kona ku eza cwalo? Luna ba ba sa koni ku tuta lwa kona ku lika ku fa bupaki kwa batu ba ba pila mwa sibaka se lu pila ku sona kono ili ba ba bulela puo i sili. Bo Ron ba kopananga ni batu ba bañata mwa kalulo ya bona ya simu, mi kabakaleo ne ba itutile ku lumelisa mwa lipuo ze 32 ha ne ba na ni lilimo ze 81! Cwanoñu fa ne ba kopani ni muuna ni musalaa hae ba mwa Africa inze ba li mwa nzila mi ba ba lumelisa mwa puo ya bona ya si-Yoruba. Muuna ni musali yo ba buza bo Ron haiba ne ba kile ba ya kwa Africa. Bo Ron ha ne ba alabile kuli batili, ba buziwa mo ne ba itutezi puo yeo. Taba yeo ne i konisize bo Ron ku fa bupaki. Ne ba amuhezi limagazini ni ku fa keyala ya bona ku bo Ron, mi bo Ron ba luma keyala yeo kwa puteho ye fakaufi ni ko ne ba zwa batu bao ilikuli ba kone ku kalisa ku ituta Bibele.
9. Ki kabakalañi ku bala Bibele ha ku li kwa butokwa ha lu li mwa bukombwa? Mu fe mutala.
9 Baluti ba ne ba laezwi ki Josafati ku ya mwa minzi inze ba luta, ne ba na ni “buka ya mulao wa Muñaa Bupilo.” Mwa lifasi kamukana lu ikataza ku luta batu ku zwelela mwa Bibele, kakuli ki Linzwi la Mulimu. Lu lika ka mo lu konela kaufela ku bonisa ba bañwi butokwa bwa Bibele mwa bukombwa bwa luna ka ku bala manzwi tenyene mwa Bibele. Muñaa ndu yo muñwi naa taluselize Paki ya bizwa Linda kuli muunaa hae naa kula butuku bwa luñañali mi naa tokwa ku babalelwa. Musali yo naa ize: “Ha ni zibi se ni ezize kuli Mulimu a tuhelele nto ye ku ezahala ku na.” Bo Linda ne ba alabile kuli: “Kana na kona ku mi taluseza nto ye ñwi?” Kihona ba bala manzwi a kwa Jakobo 1:13 ni ku bulela kuli: “Manyando kaufela o lu kopana ni ona ni o ba kopana ni ona batu bo lu lata haki koto ye zwa ku Mulimu.” Ka manzwi ao, muñaa ndu yo a kumbata bo Linda. Bo Linda ba talusa kuli: “Ne ni konile ku ba omba-omba ka ku itusisa Bibele. Ka linako ze ñwi litimana ze lu balanga mwa Bibele ki ze ba si ka utwa kale bañi ba mandu.” Ngambolo yeo ne i tahisize kuli ba kalise tuto ya Bibele ku musali yo.
Mikulwani ba ba Sebeza ka Tukufalelo
10. Josiasi naa bonisize cwañi mutala o munde kwa mikulwani ba Sikreste kacenu?
10 Ha lu ka nyakisisa hape mutala wa Josiasi, lu ka lemuha kuli naa tundamezi bulapeli bwa niti inza li mukulwani mi naa li wa lilimo ze bato ba 20 za buhulu ka nako ya kalisa musebezi wa ku lwanisa bulapeli bwa maswaniso. (Mu bale 2 Makolonika 34:1-3.) Mikulwani ba bañata kacenu ba bonisa tukufalelo ye swana mwa sebelezo ya Mubuso.
11-13. Lu ituta lika mañi kwa mikulwani ba miteñi ye ba ba sebeleza Jehova ka tukufalelo?
11 Hannah, ya pila mwa naha ya England, naa li wa lilimo ze 13 ha naa utwile kuli ku kalisizwe sikwata se si itusisa puo ya Sifura mwa tolopo ye ne li bukaufi. Hannah ka nako yeo naa ituta puo ya Sifura kwa sikolo. Bo ndatahe ne ba lumezi ku yo fumanehanga ni yena kwa mikopano ya kwateñi. Ka nako ye, Hannah ya sa li wa lilimo ze 18, u kutaza ka tukufalelo mwa puo ya Sifura sina paina wa kamita. Kana ni mina mwa kona ku ituta puo i sili ni ku tusa ba bañwi ku ituta ka za Jehova?
12 Bo Rachel ne ba ikozi hahulu ku buha vidio ya Pursue Goals That Honor God (Mu Ndongwame likonkwani ze Lumbekisa Mulimu). Ha ne ba bulezi ka za mo ne ba nahanelanga ha ba kalisa ku sebeleza Jehova ka 1995, ne ba ize: “Ne ni nahana kuli ne ni eza hande mwa niti.” Ba ekeza ku bulela kuli: “Cwale ha se ni buhile drama ye, na lemuha kuli ne ni sa sebezi ka taata ka lilimo ze ñata. Ni swanela ku itiisa mwa niti ni ku nahanisisanga lika ni ku sebeza ka taata mwa bukombwa ni ku itiisa mwa tuto ya ka butu.” Ka nako ye, bo Rachel ba ikutwa kuli ba sebeleza Jehova ka tukufalelo ye tuna. Ki lika mañi ze ba fumani ka ku eza cwalo? Ba li: “Silikani sa ka ni Jehova si tiile. Litapelo za ka se li ze nde hahulu, muitutelo wa ka se li o tibile ni o tabisa, ni litaba za Bibele se ni li utwisisa hahulu. Kabakaleo, ni ikola hahulu bukombwa mi ni banga ni tabo ha ni bona linzwi la Jehova ha li susueza ba bañwi.”
13 Mukulwani ya bizwa Luke ni yena naa susuelizwe ki drama ye ñwi, ye li Young People Ask—What Will I Do With My Life? (Ba Banca ba Buza Kuli—Ni ka Ezañi Mwa Bupilo Bwa Ka?) Hamulaho wa ku buha drama ye, Luke naa ñozi kuli: “Ni ikutwa ku susuezwa kuli ni nyakisise ze ni eza mwa bupilo bwa ka.” U itumelela kuli: “Kwamulaho, ne ni na ni takazo ye tuna ya ku ndongwama pili sifumu se siñata ka tuto ye pahami mi kihona cwale ha ne ni ka iseza pilu kwa likonkwani za kwa moya. Takazo ye cwalo ha i koni ku tusa mutu ku hula kwa moya; kono i kona ku mu fokolisa feela.” Mina mizwale ni likaizeli ba banca, haike mu itusise ze ne mu itutile kwa sikolo kuli mu zwisezepili bukombwa bwa mina sina mwa naa ezelize Hannah. Mi mwa kona ku likanyisa mutala wa Rachel ka ku tukufalelwa likonkwani ze lumbekisa Mulimu. Mu latelele mutala wa Luke, kuli mu si ke mwa tahelwa ki matata a bile mabeta kwa mikulwani ba bañata.
Mu Tukufalelwe ku Utwa Litemuso
14. Jehova u tokwa ku mu lapela cwañi, mi ki kabakalañi ku zwelapili ku eza cwalo ha ku li taata miteñi ye?
14 Batu ba Jehova ba swanela ku ba ba ba kenile kuli Jehova a tabele mo ba mu lapelela. Isaya u lemusa kuli: “A mu funduke, a mu funduke, mu zwe mo, mu si ke mwa swala ze masila, a mu zwe mwa Babilona! Mu ikenise, mina ba ba swala lipiza za Mulena.” (Isa. 52:11) Lilimo-limo pili Isaya a si ka ñola kale manzwi ao, Mulena yo munde Asa naa tukufalezwi ku felisa muzamao o maswe mwa Juda. (Mu bale 1 Malena 15:11-13.) Mi hamulaho wa lilimo ze ñata ku zwa fo, muapositola Paulusi naa bulelezi Tite kuli Jesu naa itobohile kuli a kenise balateleli ba hae ilikuli ba be “sicaba se li sa hae luli, se si tukufalelwa misebezi ye minde.” (Tite 2:14) Mwa miteñi ye mo ku atile bumaswe, ki nto ye taata—sihulu kwa mikulwani—ku ba ni muzamao o kenile. Ka mutala, batanga ba Mulimu kaufela, banana ni ba bahulu, ba swanela ku ikataza ku tokolomoha ku sa silafazwa ki maswaniso a mapunu ili a boniswa fa mazimumwangala, mwa mafilimu, mi sihulu ni fa Intaneti.
15. Ki nto mañi ye kona ku lu tusa ku ituta ku toya ze maswe?
15 Ku tukufalelwa ku utwa litemuso za Mulimu kwa kona ku lu tusa ku ituta ku toya ze maswe. (Samu 97:10; Maro. 12:9) Lu tokwa ku toya maswaniso a mapunu ilikuli, sina mwa naa bulelezi Mukreste yo muñwi, lu “lukuluhe kwa susuezo ye tuna ya ona ye swana inge magineti.” Kuli mutu a kauhanye limagineti ze peli ze manjani, u tokwa ku li hoha ka maata a matuna hahulu aa fita aa li swalanisize. Ka nzila ye swana, mutu u tokwa ku ikataza hahulu kuli a si ke a buha maswaniso a mapunu. Kono se si ka lu tusa ku toya hahulu maswaniso a mapunu ki ku utwisisa mo a kona ku lu sinyeza. Muzwale yo muñwi naa ikatalize hahulu ku tuhela mukwa wa hae wa ku buhanga maswaniso a mapunu fa Intaneti. Naa shimbuluzi kompyuta ya hae ni ku yo i beya fo ne i boniwa hande ki mañi ni mañi mwa lubasi. Kwandaa ku eza feela cwalo, naa tundamezi ku ikenisa ni ku tukufalelwa misebezi ye minde. Mane naa ezize ni nto ye ñwi. Kabakala kuli naa tokwa ku itusisanga Intaneti ku za musebezi wa hae, naa ikatulezi ku itusisanga feela yona musalaa hae ha inzi ni yena.
Bunde Bwa Muzamao O Munde
16, 17. Muzamao wa luna o munde u kona ku tahisa kuli ba ba lu bona ba eze cwañi? Mu fe mutala.
16 Micaha ni likalibe ba ba sebeleza Jehova ba bonisa moya o munde luli, mi moya wo u tabisa hahulu ba ba ba bona! (Mu bale 1 Pitrosi 2:12.) Mutu yo muñwi ya naa ile fa Betele ya kwa London naa cincize mubonelo wa hae ka za Lipaki za Jehova hamulaho wa ku tanda lizazi inza lukisa mushini wa ku hatisa libuka. Musalaa hae ya naa ituta Bibele ni yo muñwi wa Lipaki za mwa London, naa lemuhile kuli muunaa hae u cincize mubonelo. Sapili, muuna yo naa sa tabelangi kuli Lipaki ba tahange fa ndu ya hae. Kono ha naa kutile ku zwa kwa ku eza musebezi wo wa fa Betele, naa itebuhile hahulu sishemo sa naa bonisizwe. Naa ize, ha ku na ya naa itusisize lipulelo za matapa. Hape naa ize, mañi ni mañi naa wile pilu, mi ne ku na ni kozo. Sihulu naa tabile hahulu bakeñisa kuli mizwale ni likaizeli ba mikulwani ne ba beleka ka tukufalelo ku si na tifo, mi ne ba ifanile kuli ba tuse mwa musebezi wa ku hasanya taba ye nde.
17 Ka nzila ye swana, mizwale ni likaizeli ba ba beleka kuli ba babalele mabasi a bona ba eza misebezi yeo ka pilu i liñwi. (Makol. 3:23, 24) Mi ku eza cwalo ku tahisanga kuli ba tabelwe hahulu fa misebezi, kakuli ba ba ba kenyize misebezi ba tabelanga hahulu moya wa bona mi ha ba tabelangi ku luza babeleki ba ba cwalo.
18. Lu kona ku “tukufalelwa misebezi ye minde” ka linzila lifi?
18 Ku sepa Jehova, ku utwa ketelelo ya hae, ni ku babalela libaka za ku kopanela, ki ze ñwi za linzila ze lu bonisa ka zona kuli lu tukufalelwa ndu ya Jehova. Hape lu swanela ku abana hahulu mwa musebezi wa Mubuso wa ku kutaza ni wa ku tahisa balutiwa. Ibe kuli lu mikulwani kamba lu ba bahulu, haiba lu lika ka mo lu konela kaufela ku kumalela likuka ze kenile ze lumelelana ni bulapeli bwa luna, lu ka fumana limbuyoti ze ñata. Mi lu ka zwelapili ku zibahala sina batu ba ba “tukufalelwa misebezi ye minde.”—Tite 2:14.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 4 Asa mwendi naa zwisize mabaka a lumbile a naa itusiswa kwa ku lapela milimu ya buhata kono isi o ne ba itusisa batu kwa ku lapela Jehova. Kamba mwendi libaka ze lumbile ne li yahilwe kwa mafelelezo a puso ya Asa mi ne li zwisizwe ki mwanaa hae Josafati.—1 Mal. 15:14; 2 Makol. 15:17.
Mu itutileñi kwa mitala ya mwa Bibele ni ya miteñi ye
• ka mwa ku boniseza tukufalelo ka ku kutaza ni ku luta?
• ka moo mikulwani ba Sikreste ba kona ku “tukufalelwa misebezi ye minde”?
• ka mwa ku ambukela mikwa ye sinya?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 13]
Kana mwa itusisanga Bibele mwa bukombwa bwa mina?
[Siswaniso se si fa likepe 15]
Ku ituta ku bulela puo i sili inze mu sa li kwa sikolo kwa kona ku mi tusa ku peta ze ñata mwa bukombwa bwa mina