Kana Kreste Naa Lutile ka za Sepo ya Bupilo bo bu sa Feli Bwa fa Lifasi?
Kana Kreste Naa Lutile ka za Sepo ya Bupilo bo bu sa Feli Bwa fa Lifasi?
“[Mulimu] u ka takula miyoko kaufela kwa meeto a bona; mi lifu ha li sa na ku ba teñi.”—SIN. 21:4.
1, 2. Lu ziba cwañi kuli Majuda ba bañata ba mwa linako za baapositola ne ba na ni sepo ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi?
MUTANGANA yo muñwi ya naa fumile ni ya naa ile libubo a matela ku Jesu, a mu kubamela, mi a buza kuli: “Muluti yo munde, se ni tokwa ku eza ki nto mañi, kuli ni luwe bupilo bo bu sa feli?” (Mare. 10:17) Mutangana yo naa buza ka za ku luwa bupilo bo bu sa feli—kono kana naa talusa bupilo bwa kwa lihalimu kamba bwa fa lifasi? Sina mo lu bonezi mwa taba ye felile, lilimo-limo kwamulaho Mulimu naa file Majuda sepo ya zuho ni ya bupilo bo bu sa feli bwa fa lifasi. Majuda ba bañata ba mwa linako za baapositola ne ba sa na ni sepo yeo.
2 Ku bonahala kuli Mareta, mulikanaa Jesu, naa talusa zuho ya bafu ya fa lifasi ha naa bulezi ka za kaizelaa hae ya naa timezi, kuli: “Ni ziba kuli u ka zuha ka nako ya zuho, ka la mafelelezo.” (Joa. 11:24) Ki niti kuli Basaduki ba mwa miteñi yeo ne ba sa lumeli kuli zuho i ka ba teñi. (Mare. 12:18) Kono George Foot Moore, mwa buka ya hae ya Judaism in the First Centuries of the Christian Era, u li: “Ze ñozwi . . . halaa lilimo ze mianda ye mibeli pili Kreste a si ka taha kale li bonisa kuli batu ba bañata ne ba lumela kuli muta o muñwi, batu ba ne ba shwile kwamulaho ne ba ka zusiwa fa lifasi.” Mutangana ya naa fumile ya naa atumezi Jesu naa bata ku fumana bupilo bo bu sa feli bwa fa lifasi.
3. Lu ka nyakisisa lipuzo lifi mwa taba ye?
3 Kacenu, bulapeli bo buñata ni batu ba bañata ba ba itutile hahulu za Bibele ba li Jesu naa si ka luta sepo ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi. Batu ba bañata ba sepa kuli hamulaho wa lifu, ba ka zwelapili ku pila mwa sibaka sa moya. Kacwalo babali ba Mañolo A Sigerike A Sikreste ha ba fumana pulelo ya “bupilo bo bu sa feli,” ba bañata ba nahananga kuli pulelo yeo kamita i talusa bupilo bwa kwa lihalimu. Kana taba yeo ki ya niti? Jesu naa talusañi ha naa bulezi ka za bupilo bo bu sa feli? Balutiwa ba hae ne ba lumelañi? Kana Mañolo A Sigerike A Sikreste a luta kuli lwa kona ku ba ni sepo ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi?
Bupilo bo bu sa Feli Mwa ‘Nako ye li ka Ezwa Sinca Linto’
4. Ki lika mañi ze ka ezahala mwa ‘nako ye li ka ezwa sinca linto’?
4 Bibele i luta kuli Bakreste ba ba tozizwe ba ka zuswa kwa bafu kuli ba buse lifasi inze ba li kwa lihalimu. (Luka 12:32; Sin. 5:9, 10; 14:1-3) Kono Jesu ha naa bulelanga ka za bupilo bo bu sa feli, naa sa nahanangi feela ka za sikwata seo. Mu nyakisise za naa bulelezi balutiwa ba hae, mutangana ya naa fumile a mano ikela a swabile ha naa bulelezwi kuli a siye za luwile kaufela kihona a ka latelela Kreste. (Mu bale Mateu 19:28, 29.) Jesu naa bulelezi baapositola ba hae kuli ne ba ka balelwa ku ba ba ka busa sina malena ni ku atula “masika a Isilaele a lishumi ka a mabeli,” fo kikuli, batu kaufela ku zwisa kwateñi ba ba ka busa kwa lihalimu. (1 Makor. 6:2) Hape naa bulezi ka za mupuzo o ka fiwa “mutu kaufela” ya mu latelela. Batu ba ba cwalo ni bona ba ka “ca sanda sa bupilo bo bu sa feli.” Zeo kaufela li ka ezahala mwa ‘nako ye li ka ezwa sinca linto.’
5. Mu kona ku talusa cwañi ‘nako ye li ka ezwa sinca linto’?
5 Jesu naa talusañi ha naa bulela ka za ‘nako ye li ka ezwa sinca linto’? Pulelo yeo i tolokilwe kuli “lifasi le linca” mwa Bibele ye ñwi. (The Bible—An American Translation) Bakeñisa kuli Jesu naa itusisize pulelo yeo a sa i talusi, ku bonahala kuli naa talusa sepo ye ne ba banga ni yona Majuda ka lilimo-limo. Sepo yeo neeli ya kuli miinelo ne i ka lukiswa sinca fa lifasi, ilikuli linto li be sina mo ne li inezi mwa simu ya Edeni pili bo Adama ni Eva ba si ka eza kale sibi. Ku ezwa sinca kwa lika ku ka taleleza sepiso ya Mulimu ya ku “eza mahalimu a manca ni lifasi le linca.”—Isa. 65:17.
6. Nguli ya lingu ni lipuli i lu lutañi ka za sepo ya bupilo bo bu sa feli?
Mat. 24:1-3) Naa ize: “Mwanaa mutu nako ya ka taha mwa kanya ya hae, a na ni mangeloi a hae kaufela, u ka ina fa lubona lwa kanya ya hae. Ku ka kopana fapilaa hae macaba kaufela; mi u ka keta ba bañwi ku ba bañwi, sina mulisana haa keta lingu mwa lipuli.” Ba ba ka fiwa katulo ye taata “[ba ka ya kwa sinyeho ya ku ya ku ile, NW]; ba ba lukile ba ye kwa bupilo bo bu sa feli.” “Ba ba lukile” ba ba ka fiwa bupilo bo bu sa feli ki batu ba ba tusa ka busepahali “banyani” ba Kreste ba ba tozizwe ka moya. (Mat. 25:31-34, 40, 41, 45, 46) Kabakala kuli batoziwa ba ketilwe ku busa mwa Mubuso wa kwa lihalimu, “ba ba lukile” ba swanela ku ba babusiwa ba Mubuso wo ba ba ka pila fa lifasi. Bibele ne i polofitile kuli Mulena ya ketilwe ki Jehova u ka busa batu, ku kalela kwa liwate le liñwi, ku ya ku le liñwi ni ku ya kwa mafelelezo a lifasi. (Samu 72:8) Ba ba ka busiwa bao ba ka ikola bupilo bo bu sa feli.
6 Jesu hape naa bulezi ka za bupilo bo bu sa feli mwa ngambolo ya hae ya za ku fela kwa lifasi. (Evangeli ya Joani I Bonisañi?
7, 8. Jesu naa bulelezi Nekudema ka za sepo ifi ya likwata ze peli za batu?
7 Ka mo ku ñolezwi mwa Evangeli ya Mateu, ni ya Mareka, ni ya Luka, Jesu u itusisa pulelo ya “bupilo bo bu sa feli” ka linako ze peli ze bulezwi fahalimu. Mwa Evangeli ya Joani, Jesu u bulela ka za ku pila ku ya ku ile ha 17. Ha lu nyakisiseñi ze ñwi za litimana zeo kuli lu bone za naa bulezi Jesu ka za sepo ya bupilo bo bu sa feli bwa fa lifasi.
8 Ka ku ya ka Joani, Jesu pili naa bulezi ka za bupilo bo bu sa feli ku Mufalisi wa libizo la Nekudema. Naa bulelezi Nekudema kuli: “Kaniti-niti na ku bulelela, ni li, Mutu haa sa pepwi ka mezi ni ka Moya, haa koni ku kena mwa mubuso wa Mulimu.” Ba ba kena mwa Mubuso wa kwa lihalimu ba swanela ku ‘pepwa sinca.’ (Joa. 3:3-5) Jesu naa si ka feleza fo. Hape naa bulezi ka za sepo ye ba kona ku ba ni yona batu kaufela. (Mu bale Joani 3:16.) Jesu naa talusa sepo ya balateleli ba hae ba ba tozizwe ya ku pila ku ya ku ile kwa lihalimu ni ya batu ba bañwi ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi.
9. Jesu naa bulelezi musali wa Musamaria ka za sepo ifi?
9 A sino ambola ni Nekudema mwa Jerusalema, Jesu a liba mutulo kwa Galilea. Ha naa li mwa musipili wo, a katana musali fa lisima la Jakobo mwa munzi wa Sikare wa mwa Samaria. A li ku yena: “Ya nwa kwa mezi a ni ka mu fa, haa sa na ku shwa linyolwa, ku ya ku ile; mi mezi a ni ka mu fa, a ka fetuha ku yena liweluwelu la mezi a buba, ku isa kwa bupilo bo bu sa feli.” (Joa. 4:5, 6, 14) Mezi ao a yemela lika za ka fa batu Mulimu kuli ba be ni bupilo bo bu sa feli, ku beya ni ba ba ka pila fa lifasi. Mwa buka ya Sinulo, Mulimu ka sibili u li: “Ni ka nwisa ya shwile linyolwa kwa liweluwelu la mezi a bupilo, a fiwa feela.” (Sin. 21:5, 6; 22:17) Kacwalo, Jesu naa bulelela musali wa Musamaria yo kuli ba ba ka pila ku ya ku ile haki batoziwa feela ba ba ka ca sanda sa Mubuso kono ni batu ba ba lumela ba ba na ni sepo ya ku pila fa lifasi.
10. A mano folisa muuna kwa kasa ka Betesda, Jesu naa buleziñi ka za bupilo bo bu sa feli kwa balapeli ba ne ba mu lwanisa?
10 Mwa silimo se ne si tatami, Jesu hape naa li teñi mwa Jerusalema. Teñi mo a foliseza muuna ya naa kula kwa kasa ka Betesda. Jesu naa taluselize Majuda ba ne ba mu nyaza kuli, “Mwana haa koni ku eza se siñwi ili yena, haisi saa boni Ndate a si eza.” Ha saa ba bulelezi kuli Ndate “u file Mwana ku atula lika kaufela,” Jesu naa ize: “Ya utwa linzwi la ka, mi a lumela ku Ya ni lumile, u na ni bupilo bo bu sa feli.” Jesu hape naa ize: “Nako ya ta, mo ba ba li mwa mabita kaufela, ba ka utwa linzwi la [Mwanaa mutu], mi ba zwe; ba ba ezize ze nde ba zuhele bupilo, mi ba ba ezize ze Joa. 5:1-9, 19, 22, 24-29) Jesu naa taluseza Majuda ba ne ba mu nyandisa kuli ki yena ya naa ketilwe ki Mulimu kuli a taleleze sepo ya Majuda ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi ni kuli naa ka eza cwalo ka ku zusa bafu.
maswe ba zuhele katulo.” (11. Lu ziba cwañi kuli za naa bulezi Jesu, ze ñozwi kwa Joani 6:48-51, ne li ama ni sepo ya bupilo bo bu sa feli bwa fa lifasi?
11 Mwa Galilea, batu ba bañata-ñata ba ne ba bata buhobe bwa naa ba fa Jesu ka makazo ba kala ku mu latelela. Jesu a ba taluseza ka za mufuta o muñwi wa buhobe, ili “buhobe bwa bupilo.” (Mu bale Joani 6:40, 48-51.) Naa ize: “Buhobe bo ni ka fa, ki nama ya ka.” Jesu naa file bupilo bwa hae kuli a pilise ba ba ka busa ni yena mwa Mubuso wa kwa lihalimu ni kuli a “pilise lifasi” la batu ba ba kona ku liululwa. “Mutu haa ca kwa buhobe bo,” fo kikuli, haa lumela sitabelo sa Jesu se si na ni maata a ku liulula, u ka ba ni sepo ya bupilo bo bu sa feli. Kaniti, za naa bulela Jesu ka za “ku pila kamita” ne li ama ni sepo ye ne ba na ni yona Majuda kale-kale, ya bupilo bo bu sa feli bwa fa lifasi ka nako ya puso ya Mesia.
12. Jesu naa talusa sepo ifi ha naa bulelezi balwanisi kuli ‘u ka fa lingu za hae bupilo bo bu sa feli’?
12 Hasamulaho, kwa Mukiti wa Kakulo mwa Jerusalema, Jesu naa bulelezi balwanisi ba hae kuli: “Mina ha mu lumeli, kakuli ha mu lingu za ka. Lingu za ka, li utwa linzwi la ka; na li ziba, mi za ni latelela. Ni li fa bupilo bo bu sa feli.” (Joa. 10:26-28) Kana Jesu naa bulela feela ka za bupilo bwa kwa lihalimu, kamba naa talusa ni bupilo bwa kamita bwa mwa Paradaisi fa lifasi? Mwa nako ya kwamulaho, Jesu naa omba-ombile balateleli ba hae ka manzwi a li: “Wena mutapinyana, u si ke wa saba, kakuli Ndataa mina u katezwi ku mi fa mubuso.” (Luka 12:32) Kono ka nako ya Mukiti wo wa Kakulo, Jesu naa ize: “Ni sa na ni lingu ze ñwi ze si za mulaka wo; ni zona ni swanezi ku li tisa.” (Joa. 10:16) Kabakaleo, Jesu ha naa bulelela balwanisi bao, naa bulezi ni za sepo ya “mutapinyana” ya ku pila kwa lihalimu ni sepo ya “lingu ze ñwi” ze eza lule-lule ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi.
Sepo ye Nee sa Tokwi ku Taluswa
13. Jesu naa talusañi ha naa ize: “U ka ba ni na mwa Paradaisi”?
13 Jesu ha naa utwa butuku bo butuna fa kota ya linyando, naa file bupaki bo bu sa koni ku kakanyiwa bwa sepo ya batu. Sisinyi se ne si kokotezwi kwatuko a hae ne si mu kupile kuli a si hupule haa ka kena mwa mubuso wa hae. Jesu a si sepisa kuli: “Kaniti na ku Luka 23:43, NW) Kabakala kuli muuna yo mwendi neeli Mujuda, naa sa tokwi taluso ya Paradaisi. Naa ziba ka za sepo ya bupilo bo bu sa feli bwa fa lifasi le li sa taha.
bulelela kacenu, U ka ba ni na mwa Paradaisi.” (14. (a) Ki nto mañi ye bonisa kuli za naa bulezi Jesu ka za sepo ya ku ya kwa lihalimu ne li li taata kuli baapositola ba li utwisise? (b) Ki lili fo balateleli ba Jesu ne ba utwisisize hande sepo ya ku ya kwa lihalimu?
14 Kono nto ye nee tokwa ku taluswa ki sepo ya ku ya kwa lihalimu ya naa bulezi Jesu. Ha naa bulelezi balutiwa ba hae ka za ku ya kwa hae kwa lihalimu ku yo ba lukiseza sibaka, ne ba si ka utwisisa za naa talusa. (Mu bale Joani 14:2-5.) Naa ba bulelezi hasamulaho kuli: “Ni sa na ni ze ñata za ku mi bulelela; kono ha mu koni ku li utwisisa cwale. Moya wa niti ona ha u se u tile, u ka mi isa mwa niti kaufela.” (Joa. 16:12, 13) Neeli feela hamulaho wa Pentekonta ya 33 C.E. balateleli ba Jesu ha ne ba tozizwe ka moya wa Mulimu kuli kwapili ba be malena, ha ne ba lemuhile kuli mabona a bona naa ka ba kwa lihalimu. (1 Makor. 15:49; Makolo. 1:5; 1 Pit. 1:3, 4) Sepo ya ku yola sanda sa lihalimu neeli taba ye tabisa ye nee patuluzwi, mi ki yona ye nee to bulelwa hahulu mwa Mañolo A Sigerike A Sikreste a tahile ka moya. Kono kana Mañolo ao a tiisa sepo ya batu ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi?
Mañolo aa Tahile ka Moya A Bulelañi?
15, 16. Liñolo le li tahile ka moya le ne li ñolezwi Maheberu ni manzwi a Pitrosi, li bonisa cwañi kuli ku na ni sepo ya bupilo bo bu sa feli bwa fa lifasi?
15 Mwa liñolo la naa ñolezi Maheberu, muapositola Paulusi naa bulelezi mizwale ba hae kuli ki bona “banabahesu ba ba kenile, ba ba abezwi kwa pizo ya lihalimu.” Kono hape naa bulezi kuli Mulimu naa beile “lifasi le li sa taha” mwa puso ya Jesu. (Maheb. 2:3, 5; 3:1) Mwa Mañolo A Sigerike A Sikreste, linzwi la Sigerike la oi·kou·meʹne, le li tolokilwe kuli “lifasi” mwa Bibele ya Silozi, kamita li talusa lifasi le li yahilwe ki batu. Kacwalo, “lifasi le li sa taha” ki miinelo ye ka ba teñi mwa lifasi Jesu Kreste haa ka busa. Ka nako yeo, Jesu u ka taleleza sepiso ye, ya Mulimu: “Ba ba na ni niti ba ka yola sanda sa naha [kamba lifasi], ni ku yaha mwateñi ku ya ku ile.”—Samu 37:29.
16 Muapositola Pitrosi ni yena naa susumelizwe ki moya ku ñola ka za ze ka ezahala kwa batu kwapili. Naa ñozi kuli: “Lihalimu la cwale, ni lifasi la cwale, li bulukezwi mulilo . . . ; li bulukezwi lizazi la Katulo ni ku yunda kwa banyefuli.” (2 Pit. 3:7) Ki lika mañi ze ka yola milonga ya lifasi ya cwale ni batu ba ba maswe ba ba li teñi cwale? (Mu bale 2 Pitrosi 3:13.) Milonga yeo i ka yolwa ki “lihalimu le linca”—Mubuso wa Mulimu wa Mesia—mi batu ba ba maswe ba ka yolwa ki “lifasi le linca”—batu ba ba lukile ba ba li balapeli ba niti.
17. Sepo ya batu i talusizwe cwañi kwa Sinulo 21:1-4?
17 Mwa buka ya mafelelezo ya Bibele ku na ni pono ye susumeza lipilu za luna ya batu ba ba ka ba ba ba petehile. (Mu bale Sinulo 21:1-4.) Yeo ki yona ye bile sepo ya batu ba ba lumela ku zwa fa foseza mutu wa pili mwa simu ya Edeni. Batu ba ba lukile ba ka pila ku ya ku ile mwa Paradaisi fa lifasi ku si na ku supala. Sepo yeo i tomile fa Mañolo A Siheberu ni Mañolo A Sigerike A Sikreste, mi i zwelapili ku tiisa batanga ba Jehova ba ba sepahala kacenu.—Sin. 22:1, 2.
Kana Mwa Kona ku Talusa?
• Jesu naa talusañi ka za ‘ku ezwa sinca kwa lika’?
• Jesu naa buleleziñi Nekudema?
• Jesu naa sepisizeñi sisinyi se ne si kokotezwi kwatuko a hae?
• Liñolo le ne li ñolezwi Maheberu ni manzwi a Pitrosi, li bonisa cwañi kuli sepo ya bupilo bo bu sa feli bwa fa lifasi ki ya niti?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 8]
Batu ba ba ishuwa ba ka fiwa bupilo bo bu sa feli fa lifasi
[Maswaniso a fa likepe 10]
Jesu naa bulelezi ba bañwi ka za bupilo bo bu sa feli