Lilato la Kreste li lu Susueza ku Lata ba Bañwi

“[Jesu] sina ha naa latile ba hae ba mwa lifasi, a ba lata ku feleleza.”—JOA. 13:1.

1, 2. (a) Lilato la naa bonisize Jesu nee li le li ipitezi ka mukwa ufi? (b) Mwa taba ye, lu ka nyakisisa linzila lifi za ku bonisa ka zona lilato?

JESU naa tomile mutala o munde hahulu wa ku ba ni lilato. Lika kaufela za naa ezize—mubulelelo wa hae, mupilelo wa hae, lituto za hae, ni lifu la hae la ku shwela batu sina sitabelo—ne li bonisize lilato la hae. Ku yo li ti kwa mafelelezo a bupilo bwa hae bwa fa lifasi, Jesu naa bonisize lilato kwa batu ba naa kopani ni bona mi sihulu kwa balutiwa ba hae.

² Lilato le lituna la naa bonisize Jesu ki mutala o ba swanela ku latelela balateleli ba hae. Lilato la hae li lu susueza ku bonisa lilato le li swana kwa mizwale ni likaizeli ba luna, ni kwa batu kaufela. Mwa taba ye, lu ka nyakisisa ze ba kona ku ituta maeluda ba mwa puteho ku Jesu ka za mwa ku boniseza lilato ku ba ba ezize lifoso, nihaiba ze tuna. Mi hape lu ka nyakisisa ka mo lilato la Jesu li susueleza Bakreste ku nga mihato ya ku tusa ba bañwi mwa linako za matata, likozi, ni makulanu.

3. Ku si na taba kuli Pitrosi naa ezize mafosisa a matuna, Jesu naa mu ngile cwañi?

³ Busihu bo ne bu latelezwi ki lizazi la naa bulailwe, muapositola wa hae ka sibili, Pitrosi, naa mu latuzi halalu. (Mare. 14:66-72) Niteñi, Pitrosi ha sa kutile, sina mwa naa bulelezi cimo Jesu kuli naa ka kuta, Jesu naa mu swalezi. Jesu naa file Pitrosi buikalabelo bo butuna. (Luka 22:32; Lik. 2:14; 8:14-17; 10:44, 45) Mutala wa Jesu u lu lutañi ka za ba ba ezize mafosisa a matuna?

Mu Nge Lifosi Sina Mwa Naa ba Ngezi Kreste

4. Ki mwa muinelo mañi sihulu mo lu tokwa ku bonisa maikuto a Kreste?

⁴ O muñwi wa miinelo ye taata hahulu mo lu tokwa ku ba ni maikuto a swana ni a naa li teñi ku Kreste ki mo lu ngela ba ba ezize mafosisa a matuna, ibe mwa lubasi kamba mwa puteho. Ka bumai, ha lu nze lu kena hahulu mwa mazazi a maungulelo a muinelo wa Satani, moya wa lifasi u sweli ku yembulula hahulu batu ba bañata. Muzamao o maswe wa lifasi u kona ku yambukela banana ni ba bahulu ni ku ba kelusa mwa nzila ye sisani ye ba zamaya ku yona. Mwa linako za baapositola, ba bañwi ne ba zwisizwe mwa puteho ya Sikreste, mi ba bañwi ne ba nyazizwe. Kucwalo ni kacenu. (1 Makor. 5:11-13; 1 Tim. 5:20) Nihakulicwalo, haiba maeluda ba ba talima litaba zeo ba likanyisa lilato la naa bonisize Kreste, ba ka tusa sifosi.

5. Maeluda ba swanela ku likanyisa cwañi Kreste mwa naa ngezi lifosi?

⁵ Ka ku swana ni Jesu, maeluda ba swanela ku kumalela likuka za Jehova ze lukile ka nako kaufela. Mi ha ba eza cwalo, ba ka likanyisa bunolo, sishemo, ni lilato la Jehova. Mutu ya ezize sibi ha bakile ha buniti, ili ku ba ni “pilu ye lobehile” ni ku “ikutwa ku swaba mwa moya” wa hae bakeñisa sibi sa ezize, ku belanga bunolo maeluda ku ‘mu kutisa ka moya o musa.’ (Samu 34:18; Magal. 6:1) Kono ku cwañi ha ba talima taba ya mutu ya si na likute ili ya sa bonisi ku baka kamba ku swaba hahulu kabakala mulatu wa ezize?

6. Ki nto mañi ye ba sa swaneli ku eza maeluda ha ba atula lifosi, mi ki kabakalañi?

⁶ Sifosi ha hana kelezo ye tomile fa Mañolo kamba ha lika ku shimbululela mulatu wa hae ku mutu yo muñwi, maeluda ni batu ba bañwi ba kana ba halifa. Ka ku ziba butata bwa tahisize kale mutu yo, ba kana ba kenelwa ki muliko wa ku bulela mo ba ikutwela ka za moya ni likezo za  mutu yo. Niteñi, bunyemi ha bu tusi se siñwi; bu isa feela kwa bumaswe mi ha bu bonisi “muhupulo wa Kreste.” (1 Makor. 2:16; mu bale Jakobo 1:19, 20.) Jesu ka ku sa kekuluha naa fanga batu ba mwa miteñi ya hae litemuso, kono a li ku ba a bulele lika ze utwisa ba bañwi butuku kwa pilu. (1 Pit. 2:23) Kono ka manzwi ni ka likezo za hae, naa bonisize baezalibi kuli ne ba kona ku baka ni kutela ku Jehova. Mane libaka le liñwi le lituna la naa tezi Jesu fa lifasi nee li ku to “pilisa baezalibi.”—1 Tim. 1:15.

7, 8. Ki nto mañi ye swanela ku etelela maeluda ha ba talima litaba za buatuli?

⁷ Mutala wa Jesu u swanela ku ama cwañi mo lu ngela batu ba ba swanela ku kalimelwa ki puteho? Mu hupule kuli taelo ya ka Mañolo ya ku zwisa lifosi ze sa baki mwa puteho i fezwi ku sileleza mutapi mi hape kalimelo ye cwalo i kona ku tahisa kuli sifosi a bake. (2 Makor. 2:6-8) Ki bumai kuli ba bañwi ha ba bakangi mi ba fitanga fa ku zwiswa mwa puteho, niteñi kwa tabisa ku ziba kuli ba bañata ba kutanga ku Jehova ni mwa puteho. Maeluda ha ba likanyisa lilato la naa bonisize Kreste, ba ka tusa mutu ya si ka baka ku sikuluha ni ku kuta mwa puteho. Ba bañwi ba ba kile ba fosa ba kana ba sa hupuli likelezo za ka Mañolo ze ne ba filwe ki maeluda, kono ba ka hupula kuli maeluda ne ba ba kutekile ni ku ba bonisa lilato.

⁸ Kacwalo maeluda ba swanela ku bonisa “muselo wa moya,” sihulu lilato la naa bonisize Kreste, batu ba ba ezize mafosisa niha ba sa amuheli ku elezwa. (Magal. 5:22, 23) Ha ba swaneli ku matela ku zwisa sifosi mwa puteho. Ba swanela ku bonisa kuli ba bata kuli lifosi li kutele ku Jehova. Kacwalo, sifosi haa baka hamulaho, sina mo ba ezezanga ba bañata, u ka itumela hahulu ku Jehova ni kwa “baana ba ba li limpo” ba ba mu tusize ku kutela mwa puteho.—Maef. 4:8, 11, 12, NW.

Ku Bonisa Lilato la Naa Bonisize Kreste Mwa Nako ya Maungulelo

9. Mu fe mutala wa mwa naa boniselize Jesu lilato kwa balutiwa ba hae.

⁹ Luka naa ñozi ka za lilato le lituna la naa bonisize Jesu. Ka ku ziba kuli hamulaho wa nako,  masole ba Roma ne ba ka potoloha munzi wa Jerusalema ni ku tibela batu ku baleha ku ona, Jesu ka lilato naa lemusize balutiwa ba hae kuli: “Ha mu bona Jerusalema u ambekilwe ki limpi, cwale mu zibe kuli ku sinyeha kwa ona ku sutelezi.” Ne ba swanela ku ezañi? Jesu naa ba fezi cimo litaelo ze nongile ze ne ba swanela ku latelela. Naa ize: “Nako yeo, ba ba li mwa Judea ba sabele mwa malundu; ba ba li mwa munzi ba zwe mwateñi; mi ba ba li mwa naheñi, ba si ke ba kutela mwa munzi. Kakuli mazazi ao ki a ku kutiseza batu bubi bwa bona, kuli ze ñozwi li bonahale kaufela.” (Luka 21:20-22) Limpi za Roma ha se li ambekile Jerusalema ka 66 C.E., batu ba ne ba ipeile ku utwa ne ba mamezi litaelo ze.

10, 11. Ku nyakisisa mo ne ba sabezi Bakreste ba kwa makalelo mwa Jerusalema ku kona ku lu tusa cwañi ku itukiseza “ñalelwa ye tuna”?

¹⁰ Ka nako ye ne ba zwile mwa Jerusalema, Bakreste ne ba tokwa ku bonisana lilato, sina Kreste mwa naa ba boniselize lilato. Ne ba tokwa ku ikabela ni ba bañwi ze ne ba na ni kaufela. Kono bupolofita bwa Jesu ne bu supile kwa ñalelwa ye tuna ye fita ku shandaulwa feela kwa munzi wa kale wo. Jesu naa polofitile kuli: “Ñalelwa ikaba ye tuna; la li ku simuluha lifasi, ku tisa cwale, ha ku si ka bonwa ñalelwa ye tuna cwalo, mane ni kwapili.” (Mat. 24:17, 18, 21) “Ñalelwa ye tuna” yeo ye saa li kwapili i si ka tumbuka kale ni mwahalaa yona, ni luna mwendi lu ka talimana ni matata ni manyando. Ku ba ni maikuto a swana ni a naa li teñi ku Kreste ku ka lu tusa ka nako yeo.

¹¹ Ka nako yeo, lu ka tokwa ku likanyisa mutala wa Jesu ka ku bonisa lilato ku ba bañwi. Ka za ku bonisana lilato, Paulusi naa file kelezo ye li: “Mutu ni mutu ku luna a tabise mwanahabo ka ku mu batela ze nde, ze ka mu yahisa. Kakuli ni yena Kreste haa si ka bata se si mu tabisa ili yena . . . Mi Mulimu, yena muñaa ku tiisa ni ku kutaza, a mi fe, mutu ni mutu, ku ba ni maikuto a li mañwi ka ku ya ka Jesu Kreste.”—Maro. 15:2, 3, 5.

12. Ki lilato le li cwañi le lu swanela ku ba ni lona cwale, mi ki kabakalañi?

¹² Pitrosi, ya naa bonisizwe lilato ki Jesu, ni yena naa elelize Bakreste kuli ba ‘latane ni banabahabo bona, ba si na buikeziso’ ni kuli ba swanela ku “utwa niti.” Pitrosi naa elelize Bakreste kuli ba “latane hahulu, ka pilu ye sweu.” (1 Pit. 1:22) Kacenu lu tokwa hahulu ku ba ni mikwa ye swana ni ya naa bonisize Kreste. Lisineneketo fahalimwaa batu ba Mulimu kaufela li sweli za ekezeha. Ha ku na mutu ya swanela ku beya  sepo ya hae mwa kalulo ifi kamba ifi ya lifasi le, sina mo se lu bonezi, butata bwa cwanoñu fa bwa za mali bu keni mwa lifasi kaufela. (Mu bale 1 Joani 2:15-17.) Kono mafelelezo a muinelo wo ha nzaa atumela, lu swanela ku sutelela hahulu ku Jehova ni ku latana ni ba bañwi, ili ku itama bulikani bo bu tiile ni ba bañwi mwa puteho. Paulusi naa file kelezo ye li: “Mu latane ba bañwi ni ba bañwi ka lilato la mutu ni munyanaa hae, inze mu beyana kwapili ka ku fanana likute.” (Maro. 12:10) Mi Pitrosi naa koñomekile sisupo seo ka ku bulela kuli: “Sihulu mu latane ka lilato le lituna; kakuli lilato li kwahela libi ze ñata.”—1 Pit. 4:8.

13-15. Hamulaho wa likozi, mizwale ba bañwi ba bonisize cwañi lilato le li swana ni la naa bonisize Kreste?

¹³ Mwa lifasi kaufela, Lipaki za Jehova ba zibahala ka ku bonisa ba bañwi lilato le li swana ni la naa bonisize Kreste. Mu nyakisise mutala wa Lipaki ba ne ba itatezi ku yo tusa ba bañwi muta moya wa liñungwa ne u sinyize sibaka se situna sa kwa mboela wa United States ka 2005. Ka ku likanyisa mutala wa Jesu wa lilato, Lipaki ba ba fitelela 20,000 ne ba itatezi ku yo tusa, mi ba bañata ku bona ne ba siile mandu a bona a mande ni misebezi ya bona kuli ba yo tusa mizwale ba bona ba ne ba ziyelehile.

¹⁴ Mwa kalulo ye ñwi, moya wa liñungwa ne u tahisize kuli mezi a mwa liwate a tise munda o mutuna o noo kwahezi sibaka se situna. Mezi ao ha saa kalile, mandu a mañata ni miyaho ye miñwi ne li sinyehile. Lipaki ba baitateli ba ba zwa kwa linaha ze fitana-fitana ba ba ziba musebezi wa buyahi ne ba ile ni liitusiso za bona ni liyahiso kwa sibaka seo mi ne ba itatezi ku tusa kwa musebezi ufi kamba ufi. Likaizeli ba ba babeli ba limbelwa, ba ba li mutu ni munyanaa hae, ne ba longile libyana za bona mwa simbayambaya ni ku zamaya likilomita ze fitelela 3,000 kuli ba yo tusa kwa musebezi wo. Yo muñwi wa bona u sa pila kwa sibaka seo, inza eza musebezi wa ku tusana ni ba katengo ka tuso ka mwa sibaka ni ku eza bupaina.

¹⁵ Mandu aa fitelela 5,600 a Lipaki ni batu ba bañwi mwa sibaka seo a yahilwe sinca ni ku lukiswa. Lipaki ba kwa sibaka seo ne ba ikutwile cwañi ha ne ba bonisizwe lilato le lituna cwalo? Kaizeli yo muñwi ya naa sinyehezwi ki ndu ya hae, naa tutezi mwa tilela ya mota ye nee nela mi naa na ni sitofu se si sinyehile. Mizwale ne ba mu yahezi ndunyana ye nde. Kaizeli yo a yema fapilaa ndu ya hae ye nca yeo, mi a lotisa mioko kabakala buitumelo ku Jehova ni kwa mizwale ba hae. Mi Lipaki ba bañwi ba ne ba lukiselizwe mandu a bona a naa sinyehile ne ba zwezipili ku pila mwa mandu a bona a swalelele ka nako ye bato ba silimo kamba ye fitelela fo. Kabakalañi? Kakuli ne ba bata kuli mwa mandu a bona a naa yahilwe sinca, ku pile teñi baitateli ba ne ba tile ku to tusa. Wo ki mutala o munde hahulu wa ku ba ni maikuto a swana ni a naa li teñi ku Kreste!

 Ku Bonisa Lilato le li Swana ni la Naa Bonisize Kreste ku ba ba Kula

16, 17. Lu kona ku likanyisa cwañi maikuto a Kreste kwa neku la bakuli?

¹⁶ Ku luna ki ba sikai feela ba ba kile ba tahelwa ki likozi za ka taho. Kono ibato ba kuli mañi ni mañi wa luna wa kulanga kamba ku kulisa ba mwa lubasi. Jesu naa lu tomezi mutala o lu swanela ku likanyisa ka mwa naa ngezi bakuli. Bakeñisa kuli naa na ni lilato, naa ba utwezi makeke. Sicaba ha ne si mu tiselize bakuli, “a folisa ba ba kula kamukana.”—Mat. 8:16; 14:14.

¹⁷ Kacenu Bakreste ha ba na maata a naa na ni ona Jesu a ku folisa bakuli, kono sina Jesu, ba utwelanga bakuli butuku. Ba bonisanga cwañi makeke? Ka mutala, maeluda ba kona ku bonisa kuli ba likanyisa Kreste ka ku eza ni ku tatuba litukiso za ku tusa ka zona bakuli mwa puteho, ka ku latelela muhato o talusizwe kwa Mateu 25:39, 40. * (Mu bale.)

18. Likaizeli ba babeli ne ba bonisize cwañi lilato ku kaizeli yo muñwi, mi ne ku zwileñi?

¹⁸ Kono mutu haa tokwi ku ba eluda kuli a tuse ba bañwi. Mu nyakisise mutala o ama Kaizeli wa lilimo ze 44 ya bizwa Charlene ya naa kula butuku bwa kansa. Kaizeli yo naa taluselizwe kuli naa ka timela hamulaho feela wa mazazi a lishumi. Likaizeli ba babeli, bo Sharon ni Nicolette, ha ne ba boni manyando a kaizeli yo ni musebezi-tuna wa naa sweli ku eza muunaa hae wa ku mu babalela, ba itatela ku ina ni yena kuli ba tuse ku mu babalela mwahalaa mazazi a naa siyezi ao. Kaizeli Charlene naa si ka timela hamulaho wa mazazi a lishumi; naa tilo timela hamulaho wa lisunda ze silezi. Niteñi likaizeli ba babeli bao ne ba zwezipili ku mu bonisa lilato ku fitela fa naa timelezi. Bo Sharon ba li: “Ku ziba kuli mutu yo mu kulisa haa na ku fola kwa tomohisa pilu. Kono Jehova naa lu tiisize. Ku babalela kaizeli yo ne ku lu sutelelize hahulu ku Jehova ni ku yo muñwi ni yo muñwi.” Bo muunaa bo Charlene ba li: “Ha ni na ku libala sishemo ni tuso ye ne ni filwe ki likaizeli ba babeli ba ba latiwa. Moya ni susuezo ya bona ne li tusize musalaa ka Charlene ya naa sepahala ku itiisa mwahalaa muliko wa hae wa mafelelezo mi nihaiba na ne ni tusizwe ku fumana nako ye ne ni tokwa hahulu ya ku pumula kwateñi. Ni ka na ni itumela ku bona ka nako kaufela. Moya wa bona wa buitomboli ne u tiisize tumelo ya ka ku Jehova ni lilato la ka la ku lata mizwale ba luna kaufela.”

19, 20. (a) Ki tufi tulemeno tu ketalizoho to lu nyakisisize to tu bonisa maikuto a naa li teñi ku Kreste? (b) Mu ikatulezi ku ezañi?

¹⁹ Mwa litaba ze talu ze lu itutile, lu nyakisisize tulemeno tu ketalizoho twa maikuto a Jesu ni mo lu kona ku likanyiseza munahano ni likezo za hae. Haike lu be ni “musa ni pilu ye bunolo” sina Jesu. (Mat. 11:29) Haike ni luna lu like ka taata ku eza ba bañwi ka sishemo, niha ba bonisa ku sa petahala ni bufokoli. Haike lu utwe Mulimu ka bundume mwa linto kaufela, niha lu talimana ni litiko.

²⁰ Mi ka ku feleleza, haike lu likanyise lilato la naa bonisize Kreste la ku lata mizwale ba luna kaufela, sina Kreste mwa naa ba ‘latezi ku feleleza.’ Lilato le li cwalo li lu zibahaza kuli lu balateleli ba Jesu ba niti. (Joa. 13:1, 34, 35) Kaniti, “mu noo latana sina bana ba ndu i li ñwi.” (Maheb. 13:1) Mu si ke mwa tuhela! Mu ikatulele ku lumbeka Jehova ni ku tusa ba bañwi! Mi Jehova u ka fuyaula buikatazo bwa mina bo mu eza ka pilu kaufela.

[Litaluso za kwatasi]

Kana Mwa Kona ku Talusa?

• Maeluda ba kona ku likanyisa cwañi maikuto a Kreste ka mo ba ngela lifosi?

• Ki kabakalañi ku likanyisa lilato la Kreste ha ku li kwa butokwa hahulu mwa nako ye ya maungulelo?

• Lu kona ku bonisa cwañi maikuto a Kreste ku ba ba kula?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 17]

Maeluda ba bata kuli lifosi li kutele ku Jehova

[Siswaniso se si fa likepe 18]

Bakreste ba ne ba zwile mwa Jerusalema ne ba bonisize cwañi maikuto a naa li teñi ku Kreste?

[Siswaniso se si fa likepe 19]

Lipaki za Jehova ba zibahala ka ku bonisana lilato le li swana ni la naa bonisize Kreste