‘Moya U Batisisa ze Tungile za Mulimu’

“Moya [u] batisisa linto kaufela, mane ni ze tungile za Mulimu.”—1 MAKOR. 2:10.

1. Ki ufi musebezi o petwa ki moya o kenile wa bonisa Paulusi kwa 1 Makorinte 2:10, mi ku zuha lipuzo mañi?

LU ITUMELA hahulu ku Jehova ka mwa sebeliseza moya wa hae o kenile! Mañolo a bonisa kuli moya o kenile ki mutiisapilu, mpo, paki, mi wa lu lapelelanga. (Joa. 14:16; Lik. 2:38; Maro. 8:16, 26, 27) Muapositola Paulusi naa bonisize musebezi o muñwi wa butokwa o ezwa ki moya o kenile ha naa ize: “Moya [u] batisisa linto kaufela, mane ni ze tungile za Mulimu.” (1 Makor. 2:10) Kaniti, Jehova u itusisa moya wa hae o kenile kuli a patulule lituto ze tungile ka za hae. Kambesi tuso ya moya wa hae, ne lu si ke lwa utwisisa milelo ya hae. (Mu bale 1 Makorinte 2:9-12.) Kono ku kona ku zuha lipuzo ze cwale ka ze: Moya u batisisa cwañi “ze tungile za Mulimu”? Jehova naa itusisize bo mañi ku patulula linto zeo mwa linako za baapositola? Moya u batisisa cwañi ze tungile zeo mwa miteñi ya luna mi u itusisa bo mañi?

2. Ki linzila lifi ze peli ze ne u ka sebeza ka zona moya?

² Jesu naa bonisize linzila ze peli ze ne u ka sebeza ka zona moya. Nakonyana pili a si ka shwa kale, naa bulelezi baapositola ba hae kuli: “Mutiisapilu, ona Moya o Kenile o Ndate a ka luma ka Libizo la ka, ki ona o ka mi luta litaba kaufela, u mi hupulise ze ni mi bulelezi kaufela.” (Joa. 14:26) Kacwalo, moya o kenile ne u ka ba sina muluti ni muhupulisi. Sina muluti, moya wo ne u ka tusa Bakreste ku utwisisa lika ze ne ba si ka utwisisa sapili. Mi sina muhupulisi, ne u ka ba tusa ku hupula ni ku sebelisa hande lika ze ne ba taluselizwe.

 Mwa Linako za Baapositola

3. Ki manzwi afi a Jesu a naa bonisize kuli “ze tungile za Mulimu” ne li ka patululwa hanyinyani-hanyinyani?

³ Jesu naa lutile balutiwa ba hae lituto ze ñata ze nca. Kono ne ku sa na ni litaba ze ñata ze ne ba tokwa ku ituta. Jesu naa bulelezi baapositola kuli: “Ni sa na ni ze ñata za ku mi bulelela; kono ha mu koni ku li utwisisa cwale. Moya wa niti ona ha u se u tile, u ka mi isa mwa niti kaufela.” (Joa. 16:12, 13) Kacwalo, Jesu naa bonisize kuli moya o kenile ne u ka tusa ku patulula “ze tungile za Mulimu” hanyinyani-hanyinyani.

4. Fa lizazi la Pentekonta ya 33 C.E., moya o kenile ne u bile sina muluti ni muhupulisi ka linzila lifi?

⁴ Fa lizazi la Pentekonta ya 33.C.E., “moya wa niti” ne u tile ni ku sululelwa fahalimu a Bakreste ba ba bato eza 120 be ne ba putehani mwa Jerusalema. Ne ku ezahalile lika ze ne bonisa bupaki bwa ku ba teñi kwa moya wo ze ne konwa ku bonwa ni ku utwiwa. (Lik. 1:4, 5, 15; 2:1-4) Balutiwa ne ba bulezi “ze tuna za Mulimu” ka lipuo ze shutana-shutana. (Lik. 2:5-11) Yeo cwale ne li nako ya ku patulula nto ye ñwi ye nca. Mupolofita Joele naa polofitile ka za kezahalo yeo ya ku sululela batu moya o kenile. (Joe. 2:28-32) Bashalimeli ne ba iponela ku talelezwa kwa bupolofita bo ka nzila ye ne ba si ka libelela, mi muapositola Pitrosi naa tusize batu ku utwisisa kezahalo yeo. (Mu bale Likezo 2:14-18.) Kacwalo moya o kenile ne u bile sina muluti ka ku tusa Pitrosi ku utwisisa kuli ze ne ezahezi kwa balutiwa ne li talelezo ya bupolofita bwa Joele. Moya wo hape ne u bile sina muhupulisi, kakuli Pitrosi naa kutezi ku bulela manzwi a Joele hamohocwalo ni lisamu ze peli za Davida. (Samu 16:8-11; 110:1; Lik. 2:25-28, 34, 35) Kaniti, lika ze ne ba iponezi batu be ne ba putehani bao ni ze ne ba ikutwezi ne li ze tungile za Mulimu.

5, 6. (a) Ki lipuzo lifi za butokwa ze ama bulikani bo bunca ze ne tokwa ku alabwa hamulaho wa Pentekonta ya 33 C.E.? (b) Lipuzo zeo ne li buzizwe bo mañi, mi likatulo ne li filwe cwañi?

⁵ Kono ne ku sa na ni litaba ze ñata ze ne ba tokwa ku talusezwa hande Bakreste ba mwa miteñi ya baapositola. Ka mutala, batu ne ba na ni lipuzo ka za bulikani bo bunca bo ne bu tomilwe ka lizazi leo la Pentekonta. Kana bulikani bo bunca bo, ne bu filwe feela Majuda ni baproselite? Kana Balicaba ni bona ne ba kona ku kena mwa bulikani bo ni ku toziwa ka moya o kenile? (Lik. 10:45) Kana baana Balicaba ne ba tokwa pili ku kena mwa mupato ni ku latelela Mulao wa Mushe? (Lik. 15:1, 5) Zeo ne li lipuzo za butokwa hahulu. Moya wa Jehova ne u tokwa ku batisisa lika ze tungile zeo. Kono ne u ka sebeza ka ku itusisa bo mañi?

⁶ Mizwale be ne ba na ni buikalabelo ki bona be ne ba nyakisisanga lipuzo ni ku li alaba. Pitrosi, Paulusi, ni Barnabasi ne ba li teñi fa mukopano wa sitopa se si etelela mi ne ba kandekile mo Jehova naa ezeza Balicaba be ne ba si ka kena mwa mupato. (Lik. 15:7-12) Ha se ba nyakisisize bupaki bo hamoho ni litaba ze bulezwi mwa Mañolo A Siheberu ni ka tuso ya moya o kenile, sitopa se si etelela sa eza katulo. Mi cwale ba ñolela liputeho mañolo ku li zibisa katulo yeo.—Mu bale Likezo 15:25-30; 16:4, 5; Maef. 3:5, 6.

7. Lituto ze tungile ne li patuluzwi ka mukwa ufi?

⁷ Litaba ze ñwi ze ñata ne li talusizwe hande mwa mañolo a naa ñozwi ki Joani, Pitrosi, Jakobo, ni Paulusi ka susumezo ya moya o kenile. Kono ka nako ye ñwi, Mañolo A Sikreste ha sa felizwe ku ñolwa, limpo za ku polofita ni zibo ye ne patuluzwi ka makazo za fela. (1 Makor. 13:8) Kana moya ne u ka zwelapili ku ba sina muluti ni muhupulisi? Kana ne u ka zwelapili ku tusa Bakreste ku batisisa ze tungile za Mulimu? Bupolofita ne bu bonisize kuli ne u ka zwelapili ku eza cwalo.

 Mwa Nako ya Maungulo

8, 9. Ki bo mañi be ne ba ka “benya” ka ku fiwa butali mwa nako ya maungulo?

⁸ Lingeloi le liñwi ne li polofitile ka za nako ya maungulo kuli: “Ba ba butali ba ka benya inge liseli la lihalimu; mi ba ba sikululezi ba bañata kwa ku luka, ba ka benya sina linaleli, kamita ni ku ya ku ile. . . . Mi zibo i ka ekezeha.” (Dan. 12:3, 4) Ki bo mañi be ne ba ka ba ba ba butali ili be ne ba ka benya? Mwa nguli ya hae ya buloto ni mufuka, Jesu naa bulezi nto ye ñwi ye kona ku lu tusa ku ziba kalabo. Ha naa bulela ka za “nako ya ku fela kwa lifasi,” naa ize: “Ka nako yeo, ba ba lukile ba ka benya sina lizazi mwa mubuso wa Ndataa bona.” (Mat. 13:39, 43) Ha naa fa taluso ya nguli yeo, Jesu naa bulezi kuli “ba ba lukile” ki “bana ba mubuso,” ili Bakreste ba ba tozizwe.—Mat. 13:38.

⁹ Kana Bakreste kaufela ba ba tozizwe ne ba ka “benya”? Eni, kakuli Bakreste kaufela ne ba ka eza musebezi wa ku kutaza, ku tusa batu ku ba balutiwa, ni ku yahisana kwa mikopano. Batoziwa ne ba ka toma mutala. (Zak. 8:23) Kono fahalimu a zeo, litaba ze tungile ne li ka patululwa ka nako ya maungulo. Mane bupolofita bwa naa ñozi Daniele ne bu  “tiisizwe ka liswayo” ku fitela nako ya maungulo. (Dan. 12:9) Moya ne u ka batisisa cwañi ze tungile zeo mi ne u ka itusisa bo mañi?

10. (a) Mwa mazazi a maungulelo, moya u patululanga lituto ze tungile ka ku itusisa bo mañi? (b) Mu taluse ka mo lituto ze ama tempele ya Jehova ye tuna ya swanisezo ne li patululezwi.

¹⁰ Nako ha i fitile ya ku talusa taba ye ñwi ya mwa Mañolo mwa miteñi ya luna, moya o kenile u tusanga bayemeli ba “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” ba ba li kwa sibaka se situna sa zamaiso mwa lifasi kamukana kuli ba utwisise lituto ze tungile ze ne si ka utwisiswa sapili. (Mat. 24:45; 1 Makor. 2:13) Ba Sitopa se si Etelela ba nyakisisanga litaluso ze ñwi hamoho kuli ba bone nji li tokwa ku cinciwa. (Lik. 15:6) Kihona ba ka eza katulo, mi haiba kwa swanela, ba ka hatisa taluso ye cincizwe kuli bote ba tusiwe. (Mat. 10:27) Nako ha i nze i ya, litaluso ze ñwi li kona ku tokwahala, mi ni zona za taluswanga ka niti.—Mu bone mbokisi ye li “Moya mo ne U Patululezi Taluso ya Tempele ya Swanisezo.”

Ku Tusiwa ki ze U Peta Moya Kacenu

11. Bakreste kaufela ba niti kacenu ba tusiwa cwañi ki ze u peta moya o kenile mwa ku patulula ze tungile za Mulimu?

¹¹ Bakreste kaufela ba ba sepahala ba tusiwa ki ze u peta moya o kenile mwa ku patulula ze tungile za Mulimu. Sina mo ne ba ezelize Bakreste ba mwa miteñi ya baapositola, ni luna lu itutanga litaba ze u lu tusa moya o kenile ku li utwisisa mi hasamulaho lwa li hupulanga ni ku li sebelisa. (Luka 12:11, 12) Ha lu tokwi ku yo ituta hahulu kwa likolo kuli lu utwisise lituto ze tungile za mwa Mañolo ze hatisizwe. (Lik. 4:13) Lu kona ku ekeza cwañi kwa kutwisiso ya luna ya ku utwisisa ze tungile za Mulimu? Mu nyakisise liakalezo li sikai ze latelela.

12. Ki lili fo lu swanela ku lapelela moya o kenile?

¹² Mu lapelelange moya o kenile. Lu si ka nyakisisa kale taba ye ñwi ya mwa Mañolo, lu swanela ku kupa moya o kenile kuli u lu etelele. Lu swanela ku eza cwalo niha lu li lu nosi kamba ha lu ituta ka nakonyana feela. Luli, litapelo ze cwalo ze bonisa kuli lwa ikokobeza li ka tabisa Ndataa luna wa kwa lihalimu. Sina mwa naa bulelezi Jesu, Jehova u ka lu fa moya o kenile wa hae ha lu u kupa ka pilu ye na ni niti.—Luka 11:13.

13, 14. Ku itukiseza mikopano ku lu tusa cwañi ku utwisisa litaba ze tungile za Mulimu?

¹³ Mu itukisezange mikopano. Sitopa sa mutanga si lu fanga “lico ka nako ye lukela.” “Mutanga” u peta buikalabelo bwa hae ka ku lu fanga litaba ze tomile fa Mañolo, ka ku lukisa mikopano ko lu ka yo ituta litaba zeo, ni ku lukisa tomahanyo ya litaba ze lu swanela ku ituta mwa mukopano ni mukopano. Ku na ni mabaka a utwahala sitopa sa mutanga ha si kupanga “banabahabo,” kamba puteho ya Sikreste, ku ituta litaba ze ñwi kwa mikopano. (1 Pit. 2:17; Makolo. 4:16; Juda 3) Lu bonisa kuli lu latelela zamaiso ya moya o kenile ha lu ikataza ku eza ze lu bulelelwa.—Sin. 2:29.

¹⁴ Ha lu itukiseza mikopano ya Sikreste, lu swanela ku bala mañolo a bonisizwe ni ku lika ku bona mwa swalisanela ni taba ye nyakisiswa. Haiba lu itwaeza ku eza cwalo,  kutwisiso ya luna ya Bibele i ka ekezeha hanyinyani-hanyinyani. (Lik. 17:11, 12) Haiba lu bala mañolo ao, moya o kenile u ka lu tusa ku a hupula. Hape ha lu iponela litaba ze ku ona mwa Bibele lu ka hupulanga fo li fumaneha ha lu li tokwa.

15. Ki kabakalañi ha lu swanela ku balanga lihatiso, mi mu ezanga cwañi cwalo?

¹⁵ Mu balange lihatiso. Lihatiso ze ñwi ha lu itutangi zona kwa mikopano, kono li lukiselizwe ku lu tusa. Nihaiba lihatiso ze fiwanga nyangela li lukiselizwe luna. Mwa lifasi la mipateho le, hañata lu ipumananga kuli lu tokwa ku libelela mutu yo muñwi kamba nto ye ñwi. Haiba lu shimba hatiso ye lu si ka bala kale kamba ye lu balile feela hanyinyani, lwa kona ku itusisa nako yeo ku bala mwa hatiso yeo. Ba bañwi ba teelezanga kwa manzwi a balilwe a lihatiso za luna ha ba nze ba zamaya ka mahutu kamba ka mota. Litaba kaufela ze mwa lihatiso za luna li batisisizwe ka tokomelo kono li ñozwi ka mukwa o konwa ku utwisiswa ibato ba ki mañi ni mañi, mi li lu tusa ku utwisisa ni ku itebuha hahulu lituto za mwa Mañolo.—Hab. 2:2.

16. Lu kona ku tusiwa cwañi haiba lu ñola lipuzo ze lu ba ni zona ha lu ituta ni ku li nyakisisa hasamulaho?

¹⁶ Mu yeyange. Ha mu bala Bibele kamba lihatiso ze tomile ku yona, mu nahanisisange ze mu bala. Ha mu nze mu latelela mutatamanelo wa mihupulo ya taba ye mu bala, mwendi mwa kona ku ba ni lipuzo. Mwa kona ku ñola lipuzo zeo ni ku li nyakisisa hasamulaho. Hañata, haiba lu batisisa litaba ze lu si ka utwisisa lu ka fumana kuli tuto ya luna i ba ye tungile. Ha lu eza cwalo, lu ba ni sibulukelo sa zibo ye lu kona ku itusisa ka nako ye lu i tokwa.—Mat. 13:52.

17. Mu ezanga cwañi tuto ya mina ya ka butu kamba ya lubasi?

¹⁷ Mu bange ni Nako ya ku Lapela Sina Lubasi. Sitopa se si Etelela si susuelize mañi ni mañi wa luna kuli sunda ni sunda, lu bange ni lizazi fo lu kona ku eza tuto ya ka butu kamba ya lubasi manzibwana kamba nako ye ñwi. Licinceho ze ezizwe kwa tomahanyo ya mikopano ya luna li lu tusa ku latelela kelezo yeo. Ki lika mañi ze mu itutanga ka Nako ya ku Lapela Sina Lubasi? Ba bañwi ba balanga Bibele mi ba batisisanga mañolo e ba sa utwisisi ni ku ñola ka bukuswani litaluso mwa Libibele za bona. Mabasi a mañata a ambolisananga mwa ku sebeliseza litaba ze ba itutile. Litoho ze ñwi za mabasi ba ketanga litaba ze ba bona kuli mabasi a bona a swanela ku li nyakisisa kamba litaba kamba lipuzo ze lu kupile lubasi kuli li nyakisiswe. Kaniti, mu ka hupula litaba ze ñwi ze mu kona ku iketela ku nyakisisa nako ha i nze i ya. *

18. Ki kabakalañi ha lu sa swaneli ku tuhela ku ituta lituto ze tungile ze mwa Linzwi la Mulimu?

¹⁸ Jesu naa bulezi kuli moya ne u ka sebeza sina mutiisapilu, kamba mutusi. Kacwalo ha lu swaneli ku tuhela ku ituta lituto ze tungile ze mwa Linzwi la Mulimu. Lituto ze cwalo ki ze ñwi za zibo ya butokwa ya “ku ziba za Mulimu,” mi lu susuezwa ku li batisisa. (Mu bale Liproverbia 2:1-5.) Li patulula ze ñata ka za lika zeo Mulimu a “lukiselize ba ba mu lata.” Ha lu nze lu ikataza ku ituta hahulu Linzwi la Jehova, moya o kenile u ka lu tusa, kakuli “Moya [u] batisisa linto kaufela, mane ni ze tungile za Mulimu.”—1 Makor. 2:9, 10.

[Footnote]

Mu Kona ku Alaba Cwañi?

• Moya u lu tusa ku batisisa “ze tungile za Mulimu” ka linzila lifi ze peli?

• Moya o kenile ne u itusisize bo mañi ku patulula lituto ze tungile mwa linako za baapositola?

• Moya o kenile u patulula cwañi litaba mwa miteñi ya luna?

• Mu kona ku eza cwañi kuli mu tusiwe ki ze u peta moya?

[Lipuzo za Tuto]

[Mbokisi fa likepe 22]

Moya mo ne U Patululezi Taluso ya Tempele ya Swanisezo

Ze ñwi za “ze tungile za Mulimu” ze ne patuluzwi mwa miteñi ya baapositola ne li za kuli tabernakele ni litempele ze ne yahilwe hasamulaho ne li swaniseza nto ya butokwa hahulu ni ku fita, ili ya naa bulezi Paulusi kuli ki “Tabernakele ya niti ye tomilwe ki Mulena, isi mutu.” (Maheb. 8:2) Tabernakele yeo ne li tempele ye tuna ya swanisezo, ili nzila ya ku sutelela ka yona ku Mulimu ye konahaliswa ki sitabelo ni buprisita bwa Jesu Kreste.

“Tabernakele ya niti” ne i tomilwe ka 29 C.E., Jesu ha naa kolobelizwe ni ku amuhelwa ki Jehova sina yena ya naa ka ba sitabelo se si petehile. (Maheb. 10:5-10) Hamulaho wa lifu ni zuho ya hae, Jesu naa keni mwa Sibaka se si Kenile Hahulu sa tempele ya swanisezo ni ku fitisa tifo ya sitabelo sa hae “fapilaa Mulimu.”—Maheb. 9:11, 12, 24.

Mwa liñolo le liñwi, muapositola Paulusi naa ñozi kuli Bakreste ba ba tozizwe ba “hula ku ba Tempele ye kenile ya Mulena.” (Maef. 2:20-22) Kana tempele yeo ne i swana sina “Tabernakele ya niti” ya naa talusize mwa liñolo la naa ñolezi Maheberu hasamulaho? Ka lilimo-limo, batanga ba Jehova ne ba nahananga kuli lika zeo za swana. Ne ba nahananga kuli Bakreste ba ba tozizwe ne ba lukisezwa cimo fa lifasi kuli ba yo ba “macwe” mwa tempele ya Jehova ya kwa lihalimu.—1 Pit. 2:5.

Kono silimo sa 1971 ha ne si atumela, mizwale be ne ba na ni buikalabelo ba mwa sitopa sa mutanga ba kalisa ku lemuha kuli tempele ya naa bulezi Paulusi mwa liñolo la Maefese ne i sa koni ku ba tempele ya Jehova ye tuna ya swanisezo. Kambe Bakreste ba ba tozizwe ba ba zusizwe kwa bafu ne li bona “Tabernakele ya niti,” tabernakele yeo ne i ka tomiwa hasamulaho wa ku kalisa kwa zuho ya bona mwa nako ya “ku ba teñi kwa Mulena.” (1 Mates. 4:15-17, NW) Kono Paulusi naa ñozi kuli tabernakele yeo ne li “nguli ya nako ya cwale.”—Maheb. 9:9.

Ka ku bapanya mañolo a ni a mañwi ka tokomelo, ne ku bonahezi hande kuli tempele ya swanisezo ha i yahiwi cwale ni kuli Bakreste ba ba tozizwe haki bona “macwe” a swelwi ku lukisezwa cimo fa lifasi kuli a yo ba mwa tempele yeo. Kono Bakreste ba ba tozizwe ba sebeleza mwa lapa la tempele ya swanisezo ni Sibaka se si Kenile sa tempele yeo, inze ba fa Mulimu “sitabelo sa milumbeko” ka zazi ni zazi.—Maheb. 13:15.

[Siswaniso se si fa likepe 23]

Lu kona ku ekeza cwañi kwa kutwisiso ya luna ya ku utwisisa “ze tungile za Mulimu”?