“U Ineele . . . ku Luta”

“MU NI biza Muluti ni Mulena; mi mu bulela hande, kakuli ki na.” (Joa. 13:13) Ka ku bulelela balutiwa ba hae manzwi ao, Jesu naa koñomeka musebezi wa ku ba muluti. Mi nakonyana pili Jesu a si ka kambamela kale kwa lihalimu, naa laezi balateleli ba hae kuli: “Mu ye cwale, mu lute macaba kaufela, . . . mu ba lute ku mamela ze ni mi laezi kaufela.” (Mat. 28:19, 20) Hasamulaho, muapositola Paulusi ni yena naa koñomekile butokwa bwa ku ba baluti ba Linzwi la Mulimu. Naa elelize eluda wa Sikreste Timotea kuli: “U ineele ku bala ni ku kutaza ni ku luta. . . . Tokomela zeo, u li tukufalelwe; ku zwelapili kwa hao ku lemuhiwe ki batu kaufela.”—1 Tim. 4:13-15.

Ni mwa miteñi ya luna, ku luta ki kwa butokwa hahulu mwa bukombwa bwa luna ni kwa mikopano ya luna ya Sikreste. Lu kona cwañi ku ineela ku luta, mi ku eza cwalo ku ka lu tusa cwañi ku eza zwelopili sina baluti ba Linzwi la Mulimu?

Mu Likanyise Muluti yo Mutuna

Batu ba bañata ne ba tabezi mulutelo wa Jesu. Ha mu lemuhe mo ne ba ikutwezi batu be ne ba li mwa sinagoge ya mwa Nazareta. Luka muñoli wa Evangeli naa ñozi kuli: “Kaufela ne ba mu paka, ba komokile manzwi a musa a naa zwa mwa mulomo wa hae.” (Luka 4:22) Balutiwa ba Jesu ne ba likanyisize mutala wa Mulenaa bona ha ne ba nze ba kutaza. Mi muapositola Paulusi naa susuelize Bakreste ka yena kuli: “Mu be ba ba ni likanyisa, sina na, ha ni li ya likanyisa Kreste.” (1 Makor. 11:1) Kabakala ku likanyisa mulutelo wa Jesu, Paulusi naa ‘lutanga batu fande mwa mapatelo ni mwa ndu ni ndu’ ka mukwa o buanyu.—Lik. 20:20.

Ku Luta Batu “fa Patelo ya Musika”

Mutala o munde hahulu o bonisa buikoneli bwa Paulusi bwa ku luta fa nyangela u fumaneha mwa Likezo kauhanyo ya 17. Mwa kauhanyo yeo, lu bala ka za poto ya hae mwa Atene, ili mwa Greece. Kai ni kai kwa naa talima Paulusi mwa munzi wo—mwa makululu ni mwa lipatelo—ne ku na ni milimu ya maswaniso. Kona libaka Paulusi ha naa filikani maswe! Kono nihakulicwalo, naa konile ku iswala. “Naa bulela mwa sinagoge . . . ; a eza cwalo ni ba katana ka zazi ni zazi fa patelo ya musika.” (Lik. 17:16, 17) Wo ki mutala o munde luli ku luna! Ha lu atumela batu ba ba shutana-shutana ka likute, isi ka ku utwahala inge lwa ba atula, lwa kona ku susueza ba bañwi ku bona kuli ba teeleze mi hamulaho ba kona ku zwa mwa bulapeli bwa buhata.—Lik. 10:34, 35; Sin. 18:4.

Batu ba bañata ba naa kutalize Paulusi ne ba sa lati ku utwa. Ba bañwi be ne ba mu teeleza ne li bafilosofi be ne ba na ni mibonelo ye lwanisana ni litaba za naa kutaza. Paulusi ha naa kananiswa ki ba bañwi, naa teelezanga ku ze ne ba bulela. Ba bañwi ne ba mu biza kuli ki “mubuabui” (“munopi wa lipeu” mwa puo ya Sigerike), ili linzwi le ne li itusiswanga kwa ku talusa batu be ne ba nopa-nopanga tutaba ni ku bulela-bulela ka za teñi. Mi ba bañwi ne ba ize: “Ki ya talusa milimu isili.”—Lik. 17:18.

Kono Paulusi naa si ka zwafiswa ki manzwi a maswe a bateelezi ba hae. Ha naa kupilwe ku talusa lituto za hae, Paulusi naa itusisize kolo yeo ku fa ngambolo ye nde ye ne  bonisize buikoneli bwa hae bwa ku luta. (Lik. 17:19-22; 1 Pit. 3:15) Ha lu nyakisiseñi ngambolo ya hae kuli lu itute lituto ze kona ku lu tusa ku bolosola buikoneli bwa luna bwa ku luta.

Mu Ambole Litaba ze ba Tabela Bateelezi ba Mina

Paulusi naa ize: “Mina baana ba Atene, ni lemuhile kuli mwa linto kaufela mu tokomela hahulu sebelezo ya milimu. Kakuli ha ni nze . . . ni talima ze mu lapela, na fumana mane aletare fo ku ñozwi cwana: KU MULIMU YA SA ZIBWI. Mulimu yo, ye mu lapela mu sa mu zibi, ki Yena ye ni mi bulelela.”—Lik. 17:22, 23.

Paulusi naa talimisisize lika kaufela ze ne li mwa sibaka sa naa li ku sona. Naa itutile ze ñata ka za batu ba naa kutaza kwa lika za naa boni. Ni luna lwa kona ku ituta se siñwi ka za muñaa ndu haiba lu talimisisa lika. Ka mutala, libapaliso ze mwa lapa kamba miñolo ye ñozwi fa likwalo li kona ku lu taluseza ze ñata. Haiba lu lemuha miinelo ya li ku yona muñaa ndu, lwa kona ku keta hande za ku bulela ni mwa ku li bulelela.—Makolo. 4:6.

Paulusi naa si ka nyaza bateelezi ba hae. Nihakulicwalo, naa lemuhile kuli Maatene ne ba “lapela” ze ne ba sa zibi. Paulusi naa ba bonisize hande mo ne ba kona ku lapelela Mulimu wa niti. (1 Makor. 14:8) Kacwalo, ki kwa butokwa hahulu kuli lu bulelange ka ku utwahala ni ka ku sa nyaza-nyaza batu ha lu shaela taba ye nde ya Mubuso.

Mu be ni Maseme mi mu si ke Mwa Ketulula

Paulusi naa zwezipili ku bulela kuli: “Mulimu ya ezize lifasi ni linto kamukana ze ku lona, Yena, kakuli ki Mulena wa lihalimu ni wa lifasi, ha ini mwa litempele ze ezizwe ka mazoho, mi ha sebelezwi ki batu ka mazoho, inge u tokwa se siñwi; kanti ki Yena ya fa ze pila kamukana bupilo, ni ku buyela, ni lika kaufela.”—Lik. 17:24, 25.

Paulusi naa bulela ka za Jehova kuli ki yena Mufani wa bupilo, mi naa bulezi cwalo ka maseme ka ku mu talusa kuli ki “Mulena wa lihalimu ni wa lifasi.” Ki tohonolo kwa butuna ye lu na ni ya ku tusa batu ba lipilu ze nde ba bulapeli ni lizo ze shutana-shutana kuli ba zibe kuli bupilo kaufela bu zwa ku Jehova Mulimu!—Samu 36:9.

Hape, Paulusi naa ize: “Ki Yena ya ezize ka mali a li mañwi macaba kamukanaa batu . . . ; ki Yena ya lukisize linako za ku pila kwa sicaba ni sicaba, ni miseto ya fa mayahelo a ona; ilikuli ba bate Mulimu; kuli ha ba nze ba babatela, ba ka swana ba mu fumana, niha sa ini kwahule ni mutu ni mutu wa luna.”—Lik. 17:26, 27.

Lwa kona ku tusa batu ku ziba Mulimu ye lu lapela ka mulutelo wa luna. Jehova ha ketululi, kono u lumeleza batu kaufela ba mwa macaba ku ‘mu babatela mane ni ku mu fumana.’ Ni luna lu kutaza batu kaufela be lu katana lu sa ketululi. Lu lika ku tusa ba ba lumela ku Mubupi kuli ba sutelele ku yena ilikuli ba fumane limbuyoti za kamita. (Jak. 4:8) Kono lu kona ku tusa cwañi batu ba ba sa lumeli kuli Mulimu u teñi? Lu kona ku eza cwalo ka ku latelela mutala wa Paulusi. Mu lemuhe za naa zwezipili ku bulela.

“Ka Yena lu na ni bupilo, lwa nyanganya, mi lu ba teñi; ki se ba bulezi baloki ba bañwi  ba ku mina, ba li: Ni luna lu ba lusika lwa hae. Ha lu li ba lusika lwa Mulimu, ha lu lukeli ku hupula kuli Mulimu u ka swana sina gauda, kamba silivera, kamba licwe.”—Lik. 17:28, 29.

Kuli bateelezi ba hae ba tabele ni ku lumela za naa bulela, Paulusi naa bulezi manzwi a baloki be ne ba zibwa ki Maatene ni ku lumelwa ki bona. Ni luna lu likanga ku ambola ni bateelezi ba luna litaba ze lu ziba kuli ba ka li lumela. Ka mutala, swanisezo ya naa bulezi Paulusi mwa liñolo la naa ñolezi Maheberu ya kona ku tusa kacenu: “Ndu ye ñwi ni ye ñwi i na ni ya i yahile; kono ya yahile lika kamukana ki Mulimu.” (Maheb. 3:4) Ku tusa bañi ba mandu ku nahanisisa swanisezo ye bunolo yeo ku kona ku ba tusa ku lumela kuli ze lu bulela ki za niti. Mu lemuhe nto ye ñwi ye kona ku lu tusa ku luta ka buanyu ya naa bonisize Paulusi mwa ngambolo ya hae—yona ya ku kolwisa batu.

Mu Koñomeke Bukuswani Bwa Nako ye Siyezi

Paulusi naa ize: “Mulimu ha sa tuhezi linako za ku sa ziba, kuli li fite, cwale u bulelela batu kaufela, mwa mabaka kaufela, kuli ba bake; kakuli u tomile lizazi la ka atula lifasi ka ku luka, ka Muuna ya beile ku eza seo.”—Lik. 17:30, 31.

Mulimu u tuhelezi bumaswe ku ba teñi ka nakonyana ili ku lu fa kolo ya ku bonisa ze mwa lipilu za luna. Ki kwa butokwa hahulu kuli lu koñomekange bukuswani bwa nako ye siyezi ni ku bulela ka ku kolwisa ka za limbuyoti ze u ka tisa Mubuso, o li fa ngo ni mulomo.—2 Tim. 3:1-5.

Ba Bañwi ba Lumela, ba Bañwi ba Hana

“Cwale, ha ba utwa taba ya ku zuha kwa bafu, ba bañwi ba seha; ba bañwi ba li: Lu ka ku utwa hape mwa taba yeo. Paulusi kiha zwa mwahalaa bona. Kono baana ba bañwi ba mu hanelela, mi ba lumela.”—Lik. 17:32-34.

Ba bañwi ba amuhelanga kapili niti ye lu ba luta; ba bañwi bona ba nganga nako kuli ba lumele. Kono ha lu tusa nihaiba mutu a li muñwi ku ba ni zibo ye nepahezi ya ku ziba Jehova kabakala ku talusa niti ka mukwa o utwahala ni o bunolo, lu itumelanga hahulu kuli lu itusiswa ki Mulimu ku hohela batu ku Mwanaa hae!—Joa. 6:44.

Ze lu Ituta

Ha lu nze lu nahanisisa ngambolo ya Paulusi, lwa kona ku ituta ze ñata ka za mwa ku taluseza lituto za mwa Bibele. Haiba lu na ni tohonolo ya ku fanga lingambolo mwa puteho, lwa kona ku ikataza ku likanyisa Paulusi ka ku bulela ka maseme kuli lu tuse batu ba ba si balumeli ku utwisisa ni ku lumela lituto za mwa Bibele. Lu swanela ku talusa lituto zeo ka ku utwahala, kono lu swanela ku tokomela kuli lu si ke shendaula lituto za batu ba ba si balumeli ba ba teeleza. Ka nako ye swana, ha lu nze lu kutaza, lu swanela ku ikataza ku bulela ka ku kolwisa ni ka maseme. Ha lu eza cwalo, lu bonisa kuli luli lu latelela kelezo ya Paulusi ya kuli ‘lu ineele ku luta.’

[Siswaniso se si fa likepe 30]

Paulusi naa lutanga batu ka ku utwahala, ka bunolo, ni ka maseme

[Siswaniso se si fa likepe 31]

Lu likanyisa Paulusi ka ku isa pilu kwa maikuto a batu be lu kutaza