Lipuzo ze Zwa Kwa Babali

Jesu Kreste ha naa lumile baapositola ba hae ba 12 ku yo kutaza, kana naa ba bulelezi kuli ba lwale milamu ni ku tina makatulo?

Batu ba bañwi ba pihelela kuli makande a Evangeli a malalu ili a bulela za taba ya Jesu ya ku luma baapositola ba hae a lwanisana. Kono ku bapanya makande ao ku ka lu tusa ku utwisisa za talusa. Pili ha mu bapanye za naa ñozi Mareka ni za naa ñozi Luka. Likande la Mareka li bulela kuli: “[Jesu] a ba laela kuli ba si ke ba ngela nzila se siñwi, konji mulamu; ba si ke ba nga buhobe, kamba mukotana, kamba mali mwa lukanda lwa bona; likatulo za bona ibe linjangu feela; mi ba si ke ba lwala likubo ze peli.” (Mare. 6:7-9) Luka naa ñozi kuli: “Mu si ke mwa ngela mwa nzila se siñwi, nihaiba mulamu kamba mukotana, kamba buhobe, kamba mali; mu si ke mwa nga likubo ze peli.” (Luka 9:1-3) Makande ao a bonahala inge a lwanisana. Ka ku ya ka Mareka, baapositola ne ba bulelezwi ku shimba mulamu ni ku tina makatulo, kono likande la Luka li bulela kuli ne ba sa swaneli ku shimba se siñwi, nihaiba mulamu. Ka ku shutana ni Mareka, Luka yena naa si ka bulela za makatulo.

Kuli mu utwisise za naa talusa Jesu, ha mu lemuhe lipulelo ze swana ze fumaneha mwa makande a malalu a Evangeli. Mwa makande a sa zo bulelwa ku beya cwalo ni le li bulezwi mwa Mateu 10:5-10, baapositola ne ba bulelezwi kuli ba si ke ba apala kamba ku shimba “likubo ze peli.” Ku bonahala kuli mañi ni mañi wa baapositola naa apezi ‘kubo’ i liñwi, ili ku talusa siapalo si li siñwi sa mwahali. Kabakaleo, ne ba sa swaneli ku shimba siapalo sa bubeli. Kamukwaoswana, ne ba tinile makatulo. Mareka naa bulezi kuli ne ba tokwa ku ‘tina makatulo,’ ili e ne ba tinile ni kale. Ku cwañi ka za mulamu? Buka ya The Jewish Encyclopedia i li: “Ku bonahala kuli Maheberu ba kwaikale ne ba na ni sizo sa ku zamayanga ni mulamu.” (Gen. 32:10) Mareka naa bulezi kuli baapositola ne ba sa swaneli ku “ngela nzila se siñwi” kwandaa milamu ye ne ba na ni yona ka nako ya naa ba laezi Jesu kuli ba yo kutaza. Kabakaleo, bañoli ba Evangeli ne ba koñomeka taelo ya Jesu ya kuli ba si ke ba ikataza ku yo bata lika ze ñwi za ku lwala mwa musipili.

Taba yeo hape i koñomekwa ki Mateu, ya naa ikutwezi taelo ya Jesu ni ku i ñola. Jesu naa ize: “Mu si ke mwa ikungela gauda, nihaiba silivera, kamba mali a kopa mwa likwama za mina; nihaiba mukotana wa mufaho, kamba likubo ze peli, kamba likatulo ni mulamu; kakuli ya sebeza u lukelwa ki lico za hae.” (Mat. 10:9, 10) Ku cwañi ka za makatulo e ne ba tinile baapositola ni milamu ye ne ba na ni yona? Jesu naa si ka bulela kuli ba yumbe lika ze ne ba na ni zona kono naa ba bulelezi kuli ba si ke ba ikungela lika ze cwalo. Ki kabakalañi ha naa ba file taelo ye cwalo? Kakuli “ya sebeza u lukelwa ki lico za hae.” Seo ne li sona sisupo sa naa koñomeka Jesu mwa taelo ya hae, ili se ne si swalisana ni kelezo ya hae ya naa file mwa Ngambolo ya fa Lilundu ya kuli ba si ke ba bilaela ka za se ba ka ca, se ba ka nwa, kamba se ba ka apala.—Mat. 6:25-32.

Nihaike kuli makande ao a Evangeli a kona ku bonahala inge a lwanisana, kaufelaa ona a talusa nto ye swana. Baapositola ne ba swanela ku ya ona cwalo mo ne ba inezi mi ne ba sa tokwi ku yaululwa ka ku ikungela lika ze ñwi ze ekezehile. Ki kabakalañi? Kakuli Jehova naa ka ba fa ze ne ba tokwa.

 Liñolo la Isaya kauhanyo ya 53 li na ni bupolofita bo bu zibahala bo bu bulela ka za Mesia. Timana ya 10 i li: “Muñaa Bupilo u latile ku mu loba ni ku mu kenya mwa butata.” Taba yeo i talusañi?

Ku bunolo ku ziba libaka batu ha ba kona ku buza puzo ye ama liñolo la Isaya 53:10. Bakreste ba niti ba ziba kuli Mulimu wa luna ya sishemo ni ya musa ha koni ku tabela ku loba mutu kamba ku mu kenya mwa butata. Bibele i lu bulelela litaba ze kona ku lu kolwisa kuli Mulimu ha tabelangi ku nyandisa batu ba ba si na mulatu. (Deut. 32:4; Jer. 7:30, 31) Mwa lilimo ze mianda-nda ze felile, Jehova fokuñwi naa tuhelezi batu ba bañwi ku nyanda ka mabaka a lumelelana ni butali ni lilato la hae. Kono naa si ka tahisa kuli Mwanaa hae ya latwa, Jesu, a nyande. Kacwalo liñolo leo li talusañi?

Lwa kona ku utwisisa taluso ya timana yeo ha lu nyakisisa manzwi a yona kamukana, ni ku lemuha pulelo ya kuli “u latile” ni ya kuli “musebezi wa Muñaa Bupilo,” kamba “tato ya Jehova” ka ku ya ka New World Translation. Liñolo la Isaya 53:10 li bulela kuli: “Muñaa Bupilo u latile ku mu loba ni ku mu kenya mwa butata; kono ha tobohile moya [“moyo,” NW] wa hae, ku u eza sitabelo sa tifo ya libi, ki hona u ka bona lusika, u ka ekeza kwa mazazi a hae, mi musebezi wa Muñaa Bupilo u ka kondiswa mwa mazoho a hae.”

Bibele i bonisa kuli “musebezi wa Muñaa Bupilo” o bulezwi kwa mafelelezo a timana yeo, ki ku peta mulelo wa hae ka Mubuso. Jehova ha ka eza tato ya hae yeo u ka bonisa kuli bubusi bwa hae ki bo bu lukile mi u ka zwisa sibi kwa batu ba ba ipeya ku utwa. (1 Makol. 29:11; Samu 83:18; Lik. 4:24; Maheb. 2:14, 15; 1 Joa. 3:8) Taba yeo i konahaliswa ki Mwanaa Mulimu ya naa tile fa lifasi ku to ba mutu ni ku to ba sitabelo se si liulula. Lwa ziba kuli Jesu naa nyandile kuli a life sitabelo seo. Bibele i lu bulela kuli naa “itutile ku utwa, ka ze butuku ze [ne] mu tahezi.” Kacwalo, Jesu naa tusizwe ki manyando ao a naa mu tahezi.—Maheb. 5:7-9.

Jesu naa zibezi cimo kuli musebezi o munde wa naa ka eza ne u ka tahisa kuli a utwe butuku. Lu itemuhela hande taba yeo ha lu bala manzwi a ñozwi kwa Joani 12:23, 24, a li: “Nako i tile ye Mwanaa mutu a ka lumbwa ka yona. Kaniti-niti na mi bulelela, ni li: Taku ya mabele ye calwa mwa mubu ha i sa shwi, i ka ina i li nosi; kono ha i shwa, i tahisa lico ze ñata.” Kaniti, Jesu naa ziba kuli naa swanela ku zwelapili ku sepahala mane ku isa lifu. Likande leo li zwelapili, li li: “Cwale moya wa ka u kalelilwe; mi ni ka liñi? Ndate u ni lukulule kwa nako yeo? Bo ki sona se si ni tisize fa nako ye. Ndate, u lumbe Libizo la hao. Kiha ku utwahala linzwi le li zwa kwa lihalimu, li li: Ni se ni li lumbile, mi ni ka li lumba hape.”—Joa. 12:27, 28; Mat. 26:38, 39.

Litaba ze lu nyakisisize li lu tusa ku utwisisa liñolo la Isaya 53:10. Jehova naa ziba kuli ze ne ka ezahala ku Mwanaa hae ne li ka tahisa kuli a lobiwe ka nzila ye ñwi. Nihakulicwalo, Jehova naa latile ku bona ze ne ka tahela Mwanaa hae kakuli naa ziba lika ze nde ze ñata ze ne ka zwa mwateñi. Kamukwaocwalo, Jehova naa ‘latile ku loba’ Mesia, kamba ku bona Mesia ha lobiwa. Mi Jesu ni yena naa latile ku eza za naa petile. Kaniti, sina mwa boniseza manzwi a mafelelezo a liñolo la Isaya 53:10, ‘musebezi wa Muñaa Bupilo ne u kondisizwe mwa mazoho a hae.’