Mo mu Kona ku ‘Kondiseza Nzila ya Mina’

BATU ba bañata ba bata ku kondisa mwa bupilo. Ba bañwi ba fumani misebezi kamba lipisinisi ze ocolisa mali mi ba konile ku fuma hahulu ni ku ba ni libubo le lituna. Ba bañwi bona ba likile ku kondisa kono ba palezwi.

Ku kondisa ku itingile hahulu fa lika za ndongwama mutu mwa bupilo bwa hae. Hape ku itingile ka mwa itusiseza nako ni maata a hae ni ka mwa petela milelo ya hae.

Bakreste ba bañata ba ipumanezi tabo ye tuna ka ku eza sebelezo ya bupaina. Ku ndongwama sebelezo ya bupaina ku tusize banana ni ba bahulu ku kondisa mwa bupilo bwa bona. Kono ba bañwi ba kona ku ikutwa kuli musebezi wa ku kutaza wa nyikwisa mi ha ba u isezi hahulu pilu ha ba nze ba ndongwami likonkwani li sili. Ki kabakalañi ha ba kona ku ikutwa cwalo? Mu kona ku ezañi kuli mu si ke mwa libala lika za butokwa hahulu? Mi mu kona ku kondisa cwañi ‘nzila ya mina’?—Josh. 1:8.

Lipapali za Kwa Sikolo ni Lika ze mu Ezanga ha mu Ishumusa

Bakreste ba ba li banana ba lukela ku ba ni mubonelo o lukile o ama ku sebeleza Mulimu wa niti ni ku eza lika ze ñwi. Ba ba eza cwalo ba ka kondisa mwa bupilo mi ba swanelwa ku babazwa.

Kono Bakreste ba bañwi ba ba li banana ba tupwikezi mwa lipapali za kwa sikolo ni lika ze ba latanga ku eza ha ba ishumusa. Lika ze cwalo li kona ku ba ze sa nyazahali. Kono Bakreste ba ba li banana ba swanela ku ipuza kuli: ‘Lipapali zeo li kona ku ni cela nako ye kuma kai? Ki batu ba ba cwañi be ni ka swalisana ni bona? Ni ka amiwa ki moya o cwañi ha ni nze ni eza lika zeo? Mi lipapali zeo li ka ama cwañi lika ze ni nga ku ba za butokwa mwa bupilo?’ Mwendi mwa ziba kuli ku ndongwama lipapali zeo ku kona ku mi palelwisa ku tiisa bulikani bwa mina ni Mulimu kabakala ku kataliswa kamba ku patehiswa ki zona. Kacwalo mwa kona ku iponela libaka ha mu swanela ku isa pilu kwa lika za butokwa hahulu.—Maef. 5:15-17.

Ha mu nahanisise ze ne ezahezi ku Wiktor. * U talusa kuli: “Ha ne ni na ni lilimo ze 12, ne ni kalisize ku swalisana ni sikwata sa babapali ba mbola ya mazoho. Ne ni winile mipuzo ye miñata. Mi ne ni ka be ni bile mubapali ya cuukile.” Hamulaho wa nako, Wiktor a kala ku bilaezwa ki ka mo papali yeo ne i amela bulikani bwa hae ni Jehova. Zazi le liñwi ha naa nzaa bala Bibele, a ya fa buloko. Hape naa lemuhile kuli naa sa ikoli hahulu ku kutaza. U li: “Papali yeo ne i ni katalisanga hahulu, mi hape na lemuha kuli ne i ni kutiseza mwamulaho. Ne ni ziba kuli ne ni sa ezi ze ne ni kona ku eza.”

Tuto ye Pahami

Mukreste u na ni swanelo ya ku babalela lubasi lwa hae, ka ku ya ka Mañolo. (1 Tim. 5:8) Kono kana Mukreste u tokwa ku eza tuto ye pahami kuli a kone ku peta buikalabelo bwa hae?

Mutu u swanela ku nahanisisa mo bu ka amelwa bulikani bwa hae ni Jehova haiba a ndongwama tuto ye pahami. Ha lu nyakeñi mutala wa mwa Mañolo o ama taba yeo.

Baruki naa li muñoli wa mupolofita Jeremia. Ka nako ye ñwi, Baruki naa kalile ku  ipatela linto ze tuna mi a tuhela ku isa hahulu pilu kwa ku sebeleza Jehova. Jehova naa lemuhile moya wo mi ka Jeremia a lemusa Baruki, a li: “Kikuli wena u ka ipatela linto ze tuna? U si ke wa ipatela zona.”—Jer. 45:5.

Ki linto mañi ze tuna za naa ipatela Baruki? Mwendi naa bata ku ba ni libubo mwa Juda. Kamba mwendi naa ipatela sifumu. Baruki naa tuhezi ku isa pilu kwa lika ze nde kamba za butokwa hahulu ze ne mu tusa ku sutelela ku Jehova. (Mafil. 1:10) Kono Baruki naa utwile kelezo ya naa mu file Jehova ka Jeremia mi naa punyuhile, munzi wa Jerusalema ha ne u sinyizwe.—Jer. 43:6.

Lu kona ku itutañi kwa likande leo? Kelezo ya naa filwe Baruki i bonisa kuli naa na ni butata. Naa ipatela linto ze tuna. Haiba mu na ni nto ye mu ipilisa ka yona, kana luli mwa tokwa ku itusisa nako ya mina, masheleñi, ni maata kuli mu ekeze kwa tuto ya mina kabakala ku bata ku itabisa, kamba ku tabisa bashemi ba mina kamba bahabo mina?

Ha mu nyake mutala wa bo Grzegorz, ba ba li bapangi ba liprogilamu za fa kompyuta. Be ne ba beleka ni bona ne ba ba susuelize kuli ba ekeze kwa zibo ya bona ka ku ituta tuto ye ipitezi mi ba eza cwalo. Kabakaleo, ba felelwa ki nako ya ku eza misebezi ye ama bulapeli bwa bona. Ba li: “Kamita ne ni ikalelwanga. Lizwalo la ka ne li ni sisitanga kabakala kuli ne ni sa koni ku peta likonkwani ze ne ni itomezi.”

Ku Patehiswa Hahulu ki Mubeleko

Linzwi la Mulimu li susueza Bakreste ba niti ku beleka ka taata ni kuli ba be babelekisi ni babeleki ba ba sepahala. Muapositola Paulusi naa ñozi kuli: “Se mu eza kaufela, mu si eze ka pilu, inge mu ezeza Mulena isi batu.” (Makolo. 3:22, 23) Ki niti kuli lu swanela ku sebeza ka taata, kono hape lu tokwa ku ba ni bulikani bo bunde ni Mubupi wa luna. (Muek. 12:13) Haiba Mukreste a patehiswa hahulu ki mubeleko, u kona ku palelwa ku sebeleza Mulimu hande.

Haiba Mukreste a patehiswa hahulu ki mubeleko, u kona ku ikutwa ku katala hahulu kuli mane u kona ku palelwa ku tiisa bulikani bwa hae ni Jehova kamba ku tusa lubasi lwa hae kuli ni lona lu eze cwalo. Mulena Salumoni naa lemuhile kuli ku ba ni “mazoho a mabeli a tezi, mo ku na ni mukatala” hañata ku tahisanga kuli mutu a ‘ndaamanise moya.’ Haiba Mukreste a ndongwama mubeleko wa hae, u kona ku ba ni mukatala o sa feli. U kona ku topwela hahulu kuli mane u kona ku sa ba ni maata a ku eza nto ifi kamba ifi. Kana luli mutu yo u ka ikola “sa fumani ka musebezi wa hae”? (Muek. 3:12, 13; 4:6) Mi kana ha sa kotokile u ka ba ni maata a ku peta misebezi ya hae ya mwa lubasi ni ye ama bulapeli bwa hae?

 Bo Janusz ba ba pila kwa upa wa Europe ne ba tupwikezi mwa pisinisi ya bona. Ba li: “Batu ba lifasi ne ba ikumbutanga na bakeñisa buikoneli bo ne ni na ni bona mi ne ni petanga misebezi ye ne ni itomelanga. Kono na fokola mwa tumelo, mi na tuhela ku yanga mwa simu. Hape na tuhela ku yanga kwa mikopano. Na ikuhumusa hahulu kuli mane na hana likelezo ze ne ba ni file maeluda mi na tuhela ku eza siango ni ba ba mwa puteho.”

Mwa Kona ku Kondisa Mwa Bupilo Bwa Mina

Lu nyakisisize lika ze talu za kona ku ndongwama hahulu Mukreste ili ze kona ku fokolisa bulikani bwa hae ni Jehova. Kana mu ndongwami ye ñwi ya lika zeo? Haiba ku  cwalo, lipuzo, mañolo, ni liakalezo ze latelela li ka mi tusa ku bona nji mwa kondisa mwa bupilo bwa mina luli.

Lipapali za kwa sikolo ni lika ze mu ezanga ha mu ishumusa: Mu patehisizwe cwañi ki lika ze? Kana li mi sinyeza nako ye ne mu itusisanga kwa ku eza lika ze ama bulapeli bwa mina? Kana mu ikutwa kuli ha mu ikoli siango ni balumeli ka mina? Haiba ku cwalo, mu likanyise Mulena Davida ya naa kupile Jehova kuli: “U ni bonise nzila ye ni swanezi ku ya ka yona.”—Samu 143:8.

Muokameli yo muñwi wa maeto naa tusize Wiktor. Muokameli yo naa mu bulelezi kuli: “Lipulelo za hao li bonisa kuli u lata hahulu mbola ya mazoho yo bapalanga.” Wiktor u li: “Manzwi ao naa ni mbemukisize. Na lemuha kuli ne se ni sinyehile. Hamulahonyana wa fo, na tuhela ku eza siango ni balikani ba lifasi be ne ni bapalanga ni bona mi na ipatela balikani mwa puteho.” Ka nako ya cwale, Wiktor sa sebeleza Jehova ka tukufalelo mwa puteho ya habo yena. U eleza ba bañwi, u li: “Mu buze balikani ba mina, bashemi ba mina, kamba maeluda ba mwa puteho kuli ba mi taluseze haiba ba lemuhile kuli ze mu eza kwa sikolo za mi tusa ku sutelela ku Jehova kamba za mi kauhanya ku yena.”

Mu bonise maeluda ba mwa puteho ya mina kuli mwa tabela ku fiwa buikalabelo ha mu nze mu sebeleza Mulimu. Mwa kona ku tusa basupali ba ba tokwa siango kamba tuso, ili ka ku yo ba lekela lika ze ba bata kamba ku ba ezeza misebezi ya fa lapa. Ku si na taba kuli mu na ni lilimo ze kai za buhulu, mwa kona ku eza sebelezo ya bupaina inze mu bulelela ba bañwi taba ye nde ye mi tahiseza tabo.

Tuto ye pahami: Jesu naa file temuso ya kuli mu si ke mwa “bata ku bubekwa.” (Joa. 7:18) Kana mu ‘lemuhile linto ze nde hahulu ni ku fita’ ze mu tokwa ku eza, ku si na taba ni lituto za lifasi ze mu iketezi ku ituta?—Mafil. 1:9, 10.

Bo Grzegorz ne ba ezize licinceho mwa bupilo bwa bona. Ne ba ize: “Ne ni nahanisisize likelezo ze ne ba ni file maeluda mi na kalisa ku pila bupilo bo bu bunolo. Ne ni lemuhile kuli ne ni sa tokwi ku ekeza kwa tuto ya ka. Ku eza cwalo ne ku ka ni sinyeza feela nako ni ku ni katalisa.” Bo Grzegorz ne ba kalisize ku tusanga hahulu mwa misebezi ya puteho. Hasamulaho wa nako, ba kwaza Sikolo sa Tuto ya Bukombwa, se se si bizwa Sikolo sa Bibele sa Mizwale ba Makwasha. Kaniti, ne ba ‘yolisize linako’ kuli ba itute hahulu za Mulimu.—Maef. 5:16.

Mubeleko: Kana se mu patehisizwe hahulu ki mubeleko kuli mane ha mu sa na nako ya ku eza misebezi ye ama bulapeli bwa mina? Kana mwa banga ni nako ye ñata ya ku ambola ni lubasi lwa mina? Kana mwa ikatazanga ku fa lingambolo ze nde kwa mikopano? Kana mwa ambolanga ze yahisa ni ba bañwi? ‘Mu sabe Mulimu, mi mu mamele milao ya hae.’ Ha mu ka eza cwalo mu ka fuyolwa ki Jehova mi mu ka ‘tabiswa ki bunde bwa musebezi wa mina.’—Muek. 2:24; 12:13.

Bo Janusz ne ba si ka kondisa mwa pisinisi ya bona kono ne ba wile. Bakeñisa likoloti ze ñata ze ne ba na ni zona ni ku tokwa mubeleko, ba lapela ku Jehova. Bo Janusz ne ba tatuluzi butata bo ne ba na ni bona mi cwale se li mapaina ba kamita ni maeluda mwa puteho. Ba li: “Ha ni kolwa ka ze ni tokwa luli mwa bupilo ni ku itusisa maata a ka kwa ku peta misebezi ye ama bulapeli bwa ka, ni banga ni kozo ni mombecima.”—Mafil. 4:6, 7.

Mu alakanye milelo ya mina ni lika ze mu nga ku ba za butokwa. Ku sebeleza Jehova ku ka mi tusa ku kondisa mwa bupilo bwa mina kaufela. Haike sebelezo ya mina ku yena ibe yona nto ya butokwa hahulu mwa bupilo bwa mina.

Mwendi mu ka tokwa ku eza licinceho ze ñwi, mane nihaiba ku tuhela ku eza lika ze si sa butokwa ilikuli mu “lemuhe se si latwa ki Mulimu . . . se sinde, se si kateleha, se si petehile.” (Maro. 12:2) Kono mwa kona ku ‘kondisa nzila ya mina’ ka ku sebeleza Mulimu ka moyo wa mina kaufela.

[Litaluso za kwatasi]

[Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 31]

Mu Kona ku Kondisa Cwañi Nzila ya Mina?

Ku na ni lika ze ñata ze kona ku mi sinyeza nako ya mina. Kacwalo mu kona ku ezañi kuli mu ise pilu kwa lika za butokwa luli? Mu like ku alakanya milelo ya mina ni lika ze mu nga ku ba za butokwa ka ku nyaka lipuzo ze latelela:

LIPAPALI ZA KWA SIKOLO NI LIKA ZE MU EZANGA HA MU ISHUMUSA

▪ Mu ka amiwa ki moya o cwañi ha mu nze mu eza lika ze?

▪ Lika ze li mi cela nako ye kuma kai?

▪ Kana lika ze za kona ku ba zona ze mu nga ku ba za butokwa mwa bupilo?

▪ Kana li mi sinyeza nako ye ne mu itusisanga kwa ku eza lika ze ama bulapeli bwa mina?

▪ Ki batu ba ba cwañi be mu ka swalisana ni bona?

▪ Kana mu ikutwa kuli batu bao ki ba bande ku fita balumeli ka mina?

TUTO YE PAHAMI

▪ Haiba mu na ni nto ye mu ipilisa ka yona, kana luli mwa tokwa ku itusisa nako ya mina, masheleñi, ni maata kuli mu ekeze kwa tuto ya mina?

▪ Kana luli mwa tokwa ku ya kwa sikolo se si pahami kuli mu kone ku ipilisa?

▪ Kana mu ka kona ku fumanehanga kwa mikopano kamita?

▪ Kana mu ‘lemuhile linto ze nde hahulu ni ku fita’?

▪ Kana mwa tokwa ku sepa hahulu Jehova kuli wa kona ku mi fa ze mu tokwa?

MUBELEKO

▪ Kana mubeleko wa mina u mi konisa ku ikola ‘se mu fumana ka musebezi wa mina’?

▪ Kana ha se mu kotokile mwa banga ni maata a ku peta misebezi ya mina ya mwa lubasi ni ye ama bulapeli bwa mina?

▪ Kana mwa banga ni nako ye ñata ya ku ambola ni lubasi lwa mina?

▪ Kana se mu patehisizwe hahulu ki mubeleko kuli mane ha mu sa na nako ya ku eza misebezi ye ama bulapeli bwa mina?

▪ Kana mu sa kona ku fanga lingambolo ze nde?

[Siswaniso se si fa likepe 30]

Jehova naa lemusize Baruki kuli a si ke a ipatela linto ze tuna