Mu Sepe Jehova, “Mulimu Ya Omba-omba Mwa Miinelo Kaufela”
Mu Sepe Jehova, “Mulimu Ya Omba-omba Mwa Miinelo Kaufela”
“Ku lumbekwe Mulimu Ndatahe Mulenaa luna Jesu Kreste, yena Ndate sishemo ni Mulimu ya omba-omba mwa miinelo kaufela.”—2 MAKOR. 1:3, NW.
1. Batu kaufela ba tokwañi?
KAUFELAA luna lwa tokwa ku omba-ombiwa. Ku zwa feela ka nako ye i pepwa mbututu, ya lilanga ha i bata kuli bashemi ba yona ba i swale kamba ha i bata ku anya. Niha lu se lu hulile, lu tokwanga ku omba-ombiwa, sihulu ha lu li mwa butata.
2. Jehova u sepisañi batu ba ba mu sepile?
2 Ba lubasi lwa luna ni balikani ba kona ku lu omba-omba. Kono ha ba koni ku lu tusa mwa miinelo kaufela ye taata. Ka linako ze ñwi, ki Mulimu feela ya kona ku lu omba-omba. Linzwi la hae li lu sepisa kuli: “Muñaa Bupilo u fakaufi ni ba ba mu lapela kaufela. . . . U utwa ni mihuwo ya bona.” (Samu 145:18, 19) Kaniti, “meeto a Muñaa Bupilo a talimile ba ba na ni niti, mi lizebe za hae li teeleza mihuwo ya bona.” (Samu 34:15) Kono lu lukela ku sepa Mulimu haiba lwa bata kuli a lu omba-ombe. Davida naa ize: “Muñaa Bupilo ki sisabelo sa ba ba nyandile, sisabelo sa mwa linako za butata. Ba ba ziba Libizo la hao ba ka ku sepa, kakuli Wena Muñaa Bupilo ha u hani ba ba ku bata.”—Samu 9:9, 10.
3. Jesu naa buleziñi kuli a lu tuse ku utwisisa mwa lu latela Jehova?
3 Balapeli ba Jehova ki ba butokwa ku yena. Jesu naa ize: “Litaha liketalizoho, ha ni li, li leka mapenny a mabeli? Nihakubacwalo Mulimu ha libali i liñwi ya zona. Mane ni milili ya litoho za mina i balilwe kaufela. Mu si ke mwa saba: mu ba butokwa ku fita litaha ze ñata.” (Luka 12:6, 7) Jehova naa bulelezi Maisilaele kuli: “Ni ku latile ka lilato le li sa feli; kabakaleo ni ku bulukela sishemo sa ka.”—Jer. 31:3.
4. Ki kabakalañi ha lu kona ku ba ni tumelo mwa lisepiso za Jehova?
4 Haiba lu sepa Jehova ni ku ba ni tumelo mwa lisepiso za hae, lwa kona ku omba-ombiwa ha lu li mwa butata. Lu swanela ku sepa Mulimu sina Joshua mwa naa mu sepezi. Naa ize: “Kwa linto ze nde kaufela za mi sepisize Muñaa Bupilo Mulimu wa mina, ha ku na niheba i li ñwi ye tokwahezi; kamukana li bonahalile ku mina, ha ku na ye ñwi ya zona ye tokwahezi.” (Josh. 23:14) Mi lwa kona ku sepa kuli niha lu nyanda kabakala miinelo ye taata ye lu li ku yona cwale, “Mulimu wa sepahala” mi ha na ku yubeka batanga ba hae ba ba sepahala.—Mu bale 1 Makorinte 10:13.
5. Ku konahala cwañi ku omba-omba ba bañwi?
5 Muapositola Paulusi u li Jehova ki “Mulimu ya omba-omba mwa miinelo kaufela.” Fo kikuli, Jehova u ka omba-omba ba ba mwa butata kamba ba ba swabile, ili ku ba tiisa pilu. (Mu bale 2 Makorinte 1:3, 4.) Ha ku na mutu kamba nto ye kona ku tibela Ndataa luna wa kwa lihalimu. Kamukwaocwalo, Mulimu wa kona ku eza se si tokwahala kaufela kuli a omba-ombe batu ba ba mu lata. Bakeñisa kuli lu omba-ombilwe ki Mulimu, ni luna lwa kona ku omba-omba mizwale ba luna “ba ba li mwa ñalelwa” ifi kamba ifi. Ha ku na mutu ya kona ku lu omba-omba sina mwa lu omba-ombela Jehova!
Lika ze Tahisa Masitapilu
6. Ki lika mañi ze ñwi ze tahisanga masitapilu?
6 Lu tokwa ku omba-ombiwa bakeñisa miinelo ye miñata ye lu talimana ni yona. Ye ñwi ya lika ze tahisanga hahulu masitapilu ki lifu la mutu ye lu lata, sihulu mutu ye lu nyalani ni yena kamba mwanaa luna. Ba bañwi ba tokwa ku omba-ombiwa bakeñisa ku ketululwa. Lika ze ñwi ze kona ku tahisa masitapilu ki mapongo, busupali, bubotana, butata bwa mwa manyalo, ni lika ze maswe ze ezahala mwa lifasi.
7. (a) Ha lu li mwa butata, ki kabakalañi ha lu tokwa ku omba-ombiwa? (b) Jehova u kona ku ezañi kuli a folise “pilu ye lobehile, ye swabile”?
7 Ha lu li mwa butata, lu tokwa ku omba-ombiwa kuli lu we pilu, kuli munahano ni maikuto a luna li ombale, kuli lu angulukelwe, ni kuli tumelo ya luna i tiiswe. Ka mutala, ha mu nahane ka za pilu. Linzwi la Mulimu li bulela kuli pilu ya luna ya kona ku ‘lobeha ni ku swaba.’ (Samu 51:17) Kaniti, Jehova wa kona ku lu tusa ha lu li mwa muinelo o cwalo, kakuli “ba ba lobehile lipilu, wa ba folisa, u tama litombo za bona.” (Samu 147:3) Niha lu li mwa miinelo ye taata hahulu, Mulimu wa kona ku lu tiisa pilu haiba lu lapela ku yena, ku ba ni tumelo ku yena, ni ku mamela litaelo za hae.—Mu bale 1 Joani 3:19-22; 5:14, 15.
8. Jehova u kona ku lu tusa cwañi ha lu katazwa ki minahano?
8 Ha lu li mwa miliko, lu tokwa ku omba-ombiwa ilikuli munahano wa luna u ombale. Lu tokwa tuso kuli lu itiise mwa miliko yeo. Wa lisamu naa ize: “Mwa buñata bwa minahano ya ka, likutazo za hao ki zona ze ni tiisize pilu.” (Samu 94:19) Mi Paulusi naa ñozi kuli: “Mu si ke mwa bilaela ka se siñwi; kono mwa linto kaufela mu zibise Mulimu se mu bata ka tapelo ni ka kupo ye na ni buitumelo. Mi kozo ya Mulimu ye fita kutwisiso kaufela, i ka buluka lipilu za mina ni mihupulo ya mina ku Jesu Kreste.” (Mafil. 4:6, 7) Ku bala Mañolo ni ku a nahanisisa kwa kona ku lu tusa hahulu ha lu katazwa ki minahano.—2 Tim. 3:15-17.
9. Lu kona ku tusiwa cwañi ha lu tahelwa ki maikuto a maswe?
9 Ka linako ze ñwi lwa zwafanga hahulu kuli mane lu kona ku ba ni maikuto a maswe. Mwendi lu ikutwa kuli ha lu koni ku eza nto ye ñwi ya tokwa Jehova kuli lu i eze kamba buikalabelo bwa mwa puteho. Jehova hape wa kona ku lu tusa ni ku lu omba-omba ha lu ikutwa cwalo. Ka mutala, Joshua ha naa bulelezwi kuli a etelele Maisilaele ku yo lwanisa lila za bona ze maata, Mushe naa bulelezi sicaba kuli: “Mu itiise, mi mu tiye lipilu, mu si sabi, mu si ke mwa sabiswa ki bona, kakuli Muñaa Bupilo Mulimu wa hao, ki Yena ya zamaya ni wena; ha na ku ku tuhela kamba ku ku tokomoloha.” (Deut. 31:6) Joshua naa tusizwe ki Jehova mi a etelela sicaba mwa Naha ya Sepiso ni ku tula lila za bona kaufela. Mushe ni yena naa tusizwe ki Jehova ha naa li kwa Liwate le li Fubelu.—Ex. 14:13, 14, 29-31.
10. Lu kona ku tusiwa cwañi haiba miinelo ye maswe i ama buikangulo bwa luna?
10 Buikangulo bwa luna bwa kona ku amiwa ha lu li mwa miinelo ye maswe. Kaniti, lu ka tuseha haiba lu ca lico ze nde, ku pumulanga hande busihu, ku twaelisa mubili, ku tapa fa mubili, ni ku kenisa lapa la luna. Hape lwa kona ku angulukelwa ha lu nahana ze i bulela Bibele ka za bupilo bwa kwapili. Kamukwaocwalo, ha lu tahezwi ki butata kamba muliko, lwa kona ku tuseha haiba lu hupula za naa talimani ni zona Paulusi ni manzwi a hae a susueza, a li: “Lu mwa butata mwa maneku kaufela, kono ha lu honehi luli; lu ziyelehile maswe, kono ha lu felelwi ki sepo; lwa nyandiswa, kono ha lu fulalelwi; lu wisezwa fafasi, kono ha lu shwi.”—2 Makor. 4:8, 9.
11. Lu kona ku ezañi haiba lu ikutwa kuli tumelo ya luna ya fokola?
11 Miliko ye miñwi ya kona ku fokolisa tumelo ya luna. Jehova hape wa kona ku lu tusa. Linzwi la hae li lu sepisa kuli: “Muñaa Bupilo u tiisa ba ba bata ku wa kamukana, u inula ba ba kotobani.” (Samu 145:14) Haiba lu ikutwa kuli tumelo ya luna ya fokola, lu swanela ku kupa tuso kwa baana-bahulu. (Jak. 5:14, 15) Mi ku hupulanga sepo ya luna ya bupilo bo bu sa feli kwa kona ku lu tiisa ka nako ye i likwa tumelo ya luna.—Joa. 17:3.
Mitala ya Batu ba ne ba Omba-Ombilwe ki Mulimu
12. Jehova naa omba-ombile cwañi Abrahama?
12 Muñoli wa Samu 119 naa ize ku Jehova: “U hupule sepiso ya hao ku mutangaa hao, kakuli u kile wa ni sepisa. Se si ni tiisa pilu ha ni li mwa ziyezi ki se, kikuli sepiso ya hao ya ni pilisa.” (Samu 119:49, 50) Kacenu lu na ni Linzwi la Jehova le li ñozwi, le li na ni mitala ya batu ba bañata ba ne ba omba-ombilwe ki Mulimu. Ka mutala, Abrahama naa bilaezi hahulu ha naa utwile kuli Jehova naa bata ku sinya munzi wa Sodoma ni wa Gomora. Naa buzize Mulimu, a li: “Kana u ka bulaya ya lukile hamoho ni ya maswe?” Jehova a omba-omba Abrahama ka ku mu sepisa kuli naa si ke a sinya Sodoma ha naa ka fumana mwateñi batu ba ba lukile ba 50. Kono Abrahama a zwelapili ku buza Jehova haketalizoho, a li: Ku cwañi haiba ku fumanwa batu ba ba lukile ba ba eza 45? Ba ba eza 40? Ba ba eza 30? Ba ba eza 20? Ba ba eza 10? Jehova a sepisa Abrahama ka pilu-telele ni ka musa kuli niha ne ku ka fumanwa batu ba ba lukile ba ba lishumi feela naa si ke a sinya Sodoma. Nihaike kuli mwa minzi yeo ne ku si na nihaiba ba ba lishumi ba ba lukile, Jehova naa pilisize Lota ni bana ba hae ba basizana.—Gen. 18:22-32; 19:15, 16, 26.
13. Anna naa bonisize cwañi kuli naa sepile Jehova?
13 Anna musalaa Elikana naa lakaza hahulu ku ba ni mwana. Kono naa li mumba, mi taba yeo ya mu bilaeza hahulu. A lapela ku Jehova ka za teñi, mi Muprisita yo Muhulu Eli a li ku yena: “Mulimu wa Isilaele a ku fe so kupile!” Anna a tiiswa ki manzwi ao, “mi mwa pata ya hae ha ku si ka bonwa maswabi hape.” (1 Sam. 1:8, 17, 18) Anna naa sepile kuli Jehova naa ka mu tusa mwa butata bwa naa li ku bona. Niha naa sa zibi ze ne ka ezahala, a ba ni mombecima. Kasamulaho, Jehova a alaba tapelo ya hae. Anna a itwala mi a pepa mwanaa mushimani, mi a mu beya libizo la Samuele.—1 Sam. 1:20.
14. Ki kabakalañi Davida ha naa tokwa ku omba-ombiwa, mi naa kupile mañi kuli a mu omba-ombe?
14 Mulena Davida ni yena naa omba-ombilwe ki Mulimu. Jehova “u talima pilu.” Kabakaleo, ha naa ketile Davida kuli a be mulena wa Isilaele kwapili, naa ziba kuli Davida naa lata ku eza se si lukile mi naa lata bulapeli bwa niti. (1 Sam. 16:7; 2 Sam. 5:10) Kono kasamulaho, Davida a buka ni Bati-Sheba mi a bulaisa muunaa hae kuli a pate sibi sa hae. Davida ha naa utwisisize butuna bwa sibi sa naa ezize, a lapela ku Jehova, a li: “Ka makeke a matuna a hao, u takule lifoso za ka. U ni tapise bumaswe bwa ka kaufela, mi u ni kenise kwa sibi sa ka. Kakuli ni itumelela lifoso za ka, mi sibi sa ka si fapilaa ka, ka nako ni nako.” (Samu 51:1-3) Davida naa bakile luli mi Jehova naa mu swalezi. Kono Davida naa sa tokwa ku kutula sa naa cezi. (2 Sam. 12:9-12) Nihakulicwalo, Davida naa omba-ombilwe ki sishemo sa Jehova.
15. Jehova naa tusize cwañi Jesu pili a si ka shwa kale?
15 Jesu ha naa li fa lifasi, naa talimani ni miinelo ye taata ye miñata. Mulimu naa tuhelezi kuli Jesu a likiwe, kono Jesu naa zwezipili ku sepahala. Naa li mutu ya petehile ya naa sepile Jehova kamita ni ku mu utwa kakuli ki Mubusi. Nakonyana pili Jesu a si ka betekwa kale ni ku bulaiwa, naa lapezi ku Jehova, a li: “Ku si ke kwa ezwa se si latwa ki na, ku ezwe se si latwa ki Wena.” Mi lingeloi la taha ku Jesu, la mu tiisa. (Luka 22:42, 43) Mulimu naa omba-ombile Jesu, a mu tiisa, ni ku mu tusa ka nako ye swanela.
16. Mulimu u kona ku lu tusa cwañi haiba bupilo bwa luna bu mwa lubeta bakeñisa tumelo ya luna?
16 Bupilo bwa luna niha bu ka ba mwa lubeta kabakala tumelo ya luna, Jehova wa kona ku lu tusa kuli lu sepahale ku yena mi u ka lu tusa ku eza cwalo. Hape lu omba-ombiwa ki sepo ya zuho ya bafu. Mi lu nyolezwi hahulu lizazi fo si ka felisezwa “sila sa maungulelo,” lona lifu! (1 Makor. 15:26) Batanga ba Jehova ba ba sepahala ba ba shwile ni batu ba bañwi ba ba shwile kale ba ka zusiwa. Jehova ha koni ku ba libala. (Joa. 5:28, 29; Lik. 24:15) Ku ba ni tumelo ya kuli zuho ya bafu i ka ba teñi kwa lu omba-omba mi ku lu fa sepo ye tiile ha lu nyandiswa.
17. Jehova u kona ku lu omba-omba cwañi mutu ye lu lata ha shwa?
17 Kwa lu omba-omba ku ziba kuli batu be lu lata ba ba shwile ba ka zusiwa kuli ba pile mwa lifasi le linca, le linde hahulu ili mo ku si ke kwa ba ni lika ze tahisa masitapilu. Mi “buñata bo butuna” bwa batanga ba Jehova ba ba ka punyuha kwa mafelelezo a lifasi le li maswe le, ba ka ba ni tohonolo ya ku amuhela ni ku luta batu bao ba ba ka zusiwa kwa bafu!—Sin. 7:9, 10.
“Mulimu wa Kamita ki Mapilelo”
18, 19. Mulimu u omba-ombile cwañi batanga ba hae ha ne ba nyandiswa?
18 Mushe naa ñolezi Maisilaele pina ye tiisa ni ye omba-omba. Mwa pina yeo, naa ize: “Mulimu wa kamita ki mapilelo a hao mi mazoho a kamita a ku inezi kwatasi.” (Deut. 33:27) Kasamulaho, mupolofita Samuele naa bulelezi Maisilaele kuli: “Mu si ke mwa tuhela Muñaa Bupilo, kono mu sebeleze Muñaa Bupilo ka lipilu za mina kaufela. . . . Muñaa Bupilo ha na ku hana sicaba sa hae, kabakala Libizo la hae le lituna.” (1 Sam. 12:20-22) Jehova ha na ku lu fulalela haiba lu mu sebeleza ka busepahali. U ka na a lu fa tuso ye lu tokwa.
19 Mulimu u tusa batu ba hae ni ku ba omba-omba mwa mazazi a maungulelo a, a taata. Mwa miteñi ya luna, mizwale ba luna ba bañata mwa lifasi ba nyandisizwe ni ku lengiwa mwa litolongo kabakala ku sebeleza Jehova. Ze ezahezi ku bona li bonisa kuli Jehova wa omba-ombanga batanga ba hae ha ba li mwa miliko. Ka mutala, yo muñwi wa mizwale ba luna ba ne ba pila mwa Soviet Union naa atulezwi ku pika tolongo ka lilimo ze 23 kabakala tumelo ya hae. Kono niha naa li mwa tolongo, naa amuhelanga libuka ze tomile fa Bibele ze ne mu tiisanga ni ku mu omba-omba. Naa ize: “Halaa lilimo zeo kaufela, ne ni konile ku sepa Jehova ni ku tiiswa ki yena.”—Mu bale 1 Pitrosi 5:6, 7.
20. Ki kabakalañi ha lu kona ku kolwa kuli Jehova ha na ku lu fulalela?
20 Ku si na taba ni ze ka lu ezahalela kwapili, lu swanela ku hupulanga manzwi a wa lisamu a omba-omba, a li: “Muñaa Bupilo ha na ku tuhela sicaba sa hae.” (Samu 94:14) Nihaike kuli lu tokwa ku omba-ombiwa, ni luna lwa kona ku omba-omba batu ba bañwi. Mwa taba ye tatama, lu ka ituta ka mo lu kona ku omba-ombela batu ba ba lila mwa lifasi le, le li tezi butata.
Mu Kona ku Alaba Cwañi?
• Ki lika mañi ze ñwi ze kona ku lu tahiseza masitapilu?
• Jehova u omba-ombanga cwañi batanga ba hae?
• Ki nto mañi ye kona ku lu omba-omba bupilo bwa luna ha bu li mwa lubeta?
[Lipuzo za Tuto]
[Mbokisi/Maswaniso a fa likepe 25]
MO LU KONA KU EZEZA HA LU TALIMANA NI LIKA ZE KONA KU AMA . . .
▪ pilu ya luna Samu 147:3; 1 Joa. 3:19-22; 5:14, 15
▪ munahano wa luna Samu 94:19; Mafil. 4:6, 7
▪ maikuto a luna Ex. 14:13, 14; Deut. 31:6
▪ buikangulo bwa luna 2 Makor. 4:8, 9
▪ tumelo ya luna Samu 145:14; Jak. 5:14, 15
