Batu Ba Kwakale Ba Ne Ba Sepahala Ne Ba Zamaisizwe Ki Moya Wa Mulimu
Batu Ba Kwakale Ba Ne Ba Sepahala Ne Ba Zamaisizwe Ki Moya Wa Mulimu
“Mulimu Muñaa Bupilo u ni lumile ni Moya wa hae.”—ISA. 48:16.
1, 2. Lu tokwa ku ezañi kuli lu be ni tumelo, mi lu ka susuezwa cwañi ha lu ituta mitala ya batu ba ba sepahala ba kwakale?
NIHAIKE kuli batu ba bañata ba bonisize tumelo ku zwa ka nako ya Abele, “tumelo haki ya batu kaufela.” (2 Mates. 3:2) Mutu u kona cwañi ku ba ni kalemeno kao, mi ki nto mañi ye mu tusa ku sepahala? Kuli lu be ni tumelo, lu swanela ku ziba Linzwi la Mulimu kakuli Bibele i li: “Tumelo i taha ka se si utwilwe.” (Maro. 10:17) Tumelo ki kalulo ya muselo wa moya o kenile wa Mulimu. (Magal. 5:22, 23) Kamukwaocwalo, lu tokwa moya o kenile kuli lu bonise tumelo.
2 Batu ha ba pepiwangi inge ba na ni tumelo. Baana ni basali ba ba sepahala be lu bala mwa Bibele ne ba na ni “maikuto a swana ni a luna.” (Jak. 5:17) Ne ba banga ni lipilaelo ni mifokolo mi ne ba ikalelwanga, kono moya wa Mulimu ne u ba fanga maata kuli ba itiise mwa butata. (Maheb. 11:34) Ha lu ituta ka mo moya wa Jehova ne u ba tuselize, lu ka susuezwa ku zwelapili ku sebeleza Mulimu ka busepahali, sihulu ka nako ye ha ku na ni lika ze ñata ze kona ku fokolisa tumelo ya luna.
Moya wa Mulimu ne U Tiisize Mushe
3-5. (a) Lu ziba cwañi kuli Mushe naa tusizwe ki moya o kenile? (b) Mutala wa Mushe u lu lutañi ka za mo Jehova a felanga moya wa hae?
3 Mushe “ne li mutu ya musa hahulu” ku fita batu kaufela ba ne ba pila ka 1513 B.C.E. (Num. 12:3) Jehova naa mu file musebezi o mutuna wa ku babalela sicaba sa Isilaele. Moya wa Mulimu ne u tusize Mushe ku polofita, ku atula, ku ñola, ku etelela sicaba, ni ku eza limakazo. (Mu bale Isaya 63:11-14.) Kono ka nako ye ñwi Mushe a bilaela kuli musebezi wa naa filwe ne u mu imela. (Num. 11:14, 15) Kabakaleo, Jehova a “nga kwa Moya” o ne u li ku Mushe mi a u beya kwa baana ba 70 kuli ba mu tuse ku eza musebezi wa naa filwe. (Num. 11:16, 17) Nihaike kuli Mushe naa nahanile kuli musebezi wo ne li o taata, naa sa u ezi a nosi. Mi baana ba 70 ba ne ba ketilwe kuli ba mu tuse ni bona ne ba sa ezi musebezi wo ba nosi.
4 Mushe naa filwe moya o kenile o ne u ka mu tusa ku eza musebezi wa naa filwe. Jehova ha sa file baana ba 70 moya o kenile, Mushe naa sa na ni moya kaufela wa naa tokwa. Mushe naa si ka siyalelwa ki moya o munyinyani mi baana ba 70 ne ba si ka fiwa o muñata hahulu. Jehova u lu fanga moya wa hae ku likana ni muinelo o lu li ku ona. Ha lu fangi “moya ka bunyinyani” kono u lu fanga ona ka buñata.—Joa. 3:34.
5 Kana mu talimana ni miliko? Kana mu ikutwa kuli buikalabelo bwa mina bwa ekezeha mi bu sweli bwa mi cela nako ye ñata? Kana mu ikataza ku babalela lubasi lwa mina ni ku lu luta Bibele kono ka nako ye swana inze mu atelwa ki lisinyehelo za mali kamba ku katazwa ki makulanu? Kana mu na ni buikalabelo bo butuna mwa puteho? Mu be ni buikolwiso bwa kuli Mulimu wa kona ku mi fa maata ka moya wa hae o kenile kuli mu tiyele muinelo ufi kamba ufi o mu li ku ona.—Maro. 15:13.
Moya O Kenile ne U Tusize Bezaleele
6-8. (a) Moya wa Mulimu ne u tusize Bezaleele ni Oholiabi ku ezañi? (b) Ki lika mañi ze bonisa kuli Bezaleele ni Oholiabi ne ba zamaiswa ki moya wa Mulimu? (c) Ki kabakalañi mutala wa Bezaleele ha u lu susueza kacenu?
6 Mutala wa Bezaleele ya naa pilile mwa linako za Mushe ni ona u lu luta ze ñata ka mo u kona ku lu zamaiseza moya wa Mulimu. (Mu bale Exoda 35:30-35.) Jehova naa ketile Bezaleele kuli a etelele mwa musebezi wa ku eza lika ze ne tokwahala kwa tabernakele. Kana Bezaleele naa ziba mwa ku ezeza lika zeo pili mungendenge wo u si ka kalisa kale? Mwendi. Kono ku bonahala kuli musebezi wa naa ziba ne li wa ku luba litina za Maegepita. (Ex. 1:13, 14) Kamukwaocwalo, Bezaleele naa ka eza cwañi musebezi o taata wo? Jehova naa “mu tazize Moya wa Mulimu; ka Ona u mu file butali ni kutwisiso ni zibo, ni ku mu konisa misebezi kaufela; ni ku simulula misebezi ye minca . . . [ni] misebezi ya mifuta-futa.” Mulimu naa tusize Bezaleele ni Oholiabi ku ekeza kwa bukwala bo ne ba na ni bona ka ku ba fa moya o kenile. Ku bonahala kuli Bezaleele ni Oholiabi ne ba itutile musebezi hande, kakuli ne ba konile ku eza musebezi wa bona mane ni ku luta ba bañwi ku u eza.
7 Nto ye ñwi ye paka kuli Bezaleele ni Oholiabi ne ba tusizwe ki moya wa Mulimu ki ku tiya kwa musebezi o ne ba ezize. Batu ne ba sa itusisa lika ze ne ba ezize ka lilimo ze bato eza 500 hasamulaho. (2 Makol. 1:2-6) Batu ba bañata ba ba panganga lika kacenu ba batanga ku bubekwa kabakala musebezi o ba ezize. Kono Bezaleele ni Oholiabi ne ba siyo cwalo. Ne ba bata kuli Jehova a fiwe tumbo kaufela.—Ex. 36:1, 2.
8 Kacenu, lu kona ku fiwa misebezi ye tokwa kuli lu be ni yeloseli, ye cwale ka ku yaha, ku hatisa libuka, ku lukisa mikopano ya likiliti, ku tusa mizwale ba ba wezwi ki likozi, ni ku taluseza baalafi ni babeleki ba mwa sipatela ze i bulela Bibele ka za mali. Fokuñwi misebezi yeo i eziwanga ki batu ba ba na ni yeloseli. Kono hañata i eziwanga ki baitateli ba ba sa zibi hande misebezi yeo. Moya wa Mulimu wa ba tusanga ku peta hande misebezi yeo. Kana mu kile mwa saba ku amuhela musebezi o muñwi mwa sebelezo ya Jehova bakeñisa kuli ne mu ikutwa kuli ba bañwi ba kona ku u eza hande ku fita mina? Mu hupule kuli moya wa Jehova wa kona ku mi tusa ku itusisa zibo ni buikoneli ze mu na ni zona kuli mu eze musebezi ufi kamba ufi wa mi fa.
Moya wa Mulimu ne U Tusize Joshua ku Etelela Sicaba sa Mulimu
9. Maisilaele ne ba na ni ku ezañi ba mano zwa mwa Egepita, mi ne ba tokwañi?
9 Moya wa Mulimu hape ne u zamaisize mutangaa Mulimu yo muñwi ya naa pilile mwa linako za Mushe ni Bezaleele. Maisilaele ba mano zwa mwa Egepita, Maamaleke ba ba taseza. Maisilaele ne ba si ka twaela ku lwana. Kono cwale ne ba na ni ku lwana ndwa ya pili ha se ba lukuluzwi. (Ex. 13:17; 17:8) Ne ba tokwa mutu ya naa ka ba etelela mwa ndwa yeo. Ki mañi yena yo?
10. Ki kabakalañi Joshua ni Maisilaele ha ne ba tuzi lila za bona?
10 Jehova naa ketile Joshua, kono ne si ka libaka la kuli Joshua naa kile a etelela mpi. Joshua ha ku na za naa ziba ka za ndwa. Ne li mutanga ya naa lubanga litina. Mi mwa lihalaupa naa nopanga manna ka zazi ni zazi. Ki niti kuli Elishama kukwaa Joshua naa li nduna wa lusika lwa Efraimi mi mwendi naa etelela mpi ya baana ba ba eza 108,100. (Num. 2:18, 24; 1 Makol. 7:26, 27) Kono Jehova naa si ka bulelela Mushe kuli a kete Elishama kamba mwanaa hae Nuni. Naa mu bulelezi kuli a kete Joshua kuli a etelele mpi yeo ku yo koma lila. Ndwa ne i lwanilwe ku fitela lizazi ha li likela. Bakeñisa kuli Joshua naa utwile Mulimu ni ku latelela zamaiso ya moya wa Mulimu, Isilaele a tula lila za hae.—Ex. 17:9-13.
11. Lu kona ku kondisa cwañi mwa sebelezo ye kenile sina mwa naa ezelize Joshua?
11 Mushe ha sa shwile, Joshua a etelela Maisilaele. Joshua “naa tezi moya wa butali.” (Deut. 34:9) Moya o kenile ne u si ka mu konisa ku polofita kamba ku eza limakazo sina mo ne u koniselize Mushe. Kono ne u mu tusize ku etelela Maisilaele mwa lindwa ze ñata ze ne ba tokwa ku lwana kuli ba kome Makanana. Kacenu, lu kana lwa ikutwa kuli ha lu na zibo kamba buikoneli bwa ku eza lika ze ñwi mwa sebelezo ye kenile. Kono lwa kona ku kolwa kuli Mulimu u ka lu tusa ku eza hande haiba lu mu utwa ni ku latelela zamaiso ya hae, sina mwa naa tuselize Joshua.—Josh. 1:7-9.
“Moya wa Muñaa Bupilo wa Taha ku Gidioni”
12-14. (a) Taba ya kuli baana ba 300 ne ba tuzi mpi ye tuna ya Mamidiani i lu lutañi? (b) Jehova naa tiisize cwañi tumelo ya Gidioni? (c) Ki tuso mañi ya kona ku lu fa Mulimu kacenu?
12 Joshua ha sa shwile, Jehova naa zwezipili ku itusisa moya wa hae ku tiisa batu ba hae ba ba sepahala. Mwa buka ya Baatuli, lu bala ka za batu ba bañata ba ne ba “fokola kono ba tiiswa.” (Maheb. 11:34) Mulimu naa itusisize moya wa hae o kenile ku tusa Gidioni kuli a lwanele Maisilaele. (Baat. 6:34) Mpi ya Gidioni ne li ye nyinyani ha i bapanywa ni ya Mamidiani. Yo muñwi ni yo muñwi wa masole ba Isilaele naa ka talimana ni masole ba bane ba Mamidiani. Kono Jehova naa sa bata ku fukuza kwa palo ya masole ba Isilaele. Naa bulelezi Gidioni habeli kuli a kutise baana ba bañwi kwahae. Kwa mafelelezo, masole ba Isilaele ba fukuzeha hahulu kuli mane yo muñwi ni yo muñwi ku bona naa ka talimana ni masole ba Mamidiani ba 450. (Baat. 7:2-8; 8:10) Jehova naa lumelelize palo yeo. Kamukwaocwalo, Maisilaele ha ne ba ka tula lila za bona, ha ku na ya naa ka ipapata kuli ne ba tuzi ka maata a bona kamba ka butali bwa bona.
13 Gidioni ni mpi ya hae ne se ba itukiselize. Kambe ne mu li teñi mwahalaa mpi ye nyinyani yeo, kana ne mu ka lwana mu si na sabo inze mu ziba kuli masole ba ne ba li mapyeha ni ba ne ba si na temuho ba kutisizwe kwahae? Kamba kana ne mu ka ikalelwa hanyinyani? Lwa kona ku kolwa kuli Gidioni naa sepile Mulimu. Naa ezize za naa bulelezwi! (Mu bale Baatuli 7:9-14.) Jehova naa si ka halifa Gidioni ha naa mu kupile kuli a mu fe sisupo se si bonisa kuli Mulimu naa ka ba ni yena. (Baat. 6:36-40) Kono naa tiisize tumelo ya Gidioni.
14 Maata a Jehova a ku lamulela ha na maciñekelo. Wa kona ku lamulela batu ba hae ba ba inzi mwa butata bufi kamba bufi. Mi wa kona ku ba lamulela ka ku itusisa nihaiba batu ba ba bonahala kuli ba fokola kamba ba ba bonahala kuli ha ba koni ku tusa. Fokuñwi lu kona ku ikutwa kuli lu ziyelehile kamba ku ikutwa kuli batu ba ba lu lwanisa ki ba bañata. Ha lu libeleli kuli Mulimu u ka lu fa lisupo ze swana ni za naa file Gidioni. Kono wa kona ku lu fa zamaiso ni ku lu omba-omba ka Bibele ni ka puteho ya hae ye zamaiswa ki moya wa hae. (Maro. 8:31, 32) Lisepiso za Jehova ze nde li tiisa tumelo ya luna mi li lu kolwisa kuli ki yena Mutusi wa luna!
“Moya wa Muñaa Bupilo wa Kena ku Jefita”
15, 16. Ki kabakalañi mwanaa Jefita ha naa na ni moya wa buitomboli, mi taba yeo i susueza cwañi bashemi?
15 Ha lu nyakisiseñi mutala o muñwi. Maisilaele ha ne ba tokwa ku lwanisa Maamoni, moya wa Jehova “wa kena ku Jefita.” Bakeñisa kuli Jefita naa bata ku tula lila za hae kuli Jehova a bubekwe, a itama ku Jehova ka luci kuli naa ka mu fa nto ya butokwa hahulu. Naa itamile kuli Mulimu ha naa ka mu tusa ku koma Maamoni, mutu ya naa ka ba wa pili ku mu katanyeza ha kutela kwa ndu naa ka mu fa ku Jehova. Jefita ha sa tuzi Maamoni, mwanaa hae wa musizana a mata ku yo mu katanyeza. (Baat. 11:29-31, 34) Kana kezahalo yeo ne i komokisize Jefita? Ku bonahala kuli naa si ka komoka, kakuli naa na ni feela mwana a li muñwi. Naa lifile za buitamo bwa hae ka ku fa mwanaa hae kuli a yo sebeleza kwa sibaka se si kenile sa Jehova kwa Shilo. Mwanaa Jefita naa li mulapeli ya sepahala wa Jehova mi naa lumezi kuli ndatahe naa swanela ku eza sina mwa naa itamezi. (Mu bale Baatuli 11:36.) Mi moya wa Jehova ne u ba file maata e ne ba tokwa.
16 Mwanaa Jefita yo naa bile cwañi ni moya wa buitomboli? Tumelo ya hae ne i tiisizwe ki tukufalelo ya ndatahe ni ku sepahala kwa ndatahe ku Mulimu. Mina bashemi, bana ba mina ba bonanga ze mu eza. Liketo za mina li bonisa kuli mwa lumela ze mu bulela. Bana ba mina ba teelezanga ha mu lapela ni ha mu ba luta, mi ba bonanga buikatazo bo mu eza kuli mu sebeleze Jehova ka pilu ya mina kaufela. Zeo kaufela li ka ba tusa hahulu ku ba ni takazo ye tuna ya ku sebeleza Jehova. Mi nto yeo i ka mi tabisa hahulu.
“Moya wa Muñaa Bupilo wa” Tahela Samisoni
17. Samisoni naa ezizeñi ka tuso ya moya wa Mulimu?
17 Ha lu nyakisiseñi mutala o muñwi. Bibele i lu bulelela kuli ‘moya wa Muñaa Bupilo wa kena’ ku Samisoni kuli a lamulele Isilaele. (Baat. 13:24, 25, Bibele ye Kenile, Hatiso ya 1984) Mulimu naa file Samisoni maata a matuna a naa si na ona mutu ufi kamba ufi. Mafilisita ha ne ba susuelize Maisilaele ba bañwi kuli ba swale Samisoni, “Moya wa Muñaa Bupilo wa mu tahela ka maata. Mihala ye ne mu tamile kwa mazoho ya fetuha inge lukushe lo lu cile mulilo, mi lintambo za hae za wa mwa mazoho a hae.” (Baat. 15:14) Hasamulaho, Samisoni naa ezize keto ye maswe ye ne tisize kuli a felelwe ki maata a naa na ni ona. Kono niha naa felezwi ki maata, naa tiisizwe “ka tumelo.” (Maheb. 11:32-34; Baat. 16:18-21, 28-30) Bakeñisa muinelo wa naa li ku ona Samisoni, moya wa Jehova ne u mu tusize ka nzila ye ipitezi. Nihaike kuli Jehova ha na ku lu fa maata kuli lu eze lika ze swana ni za naa ezize Samisoni, mutala wo wa kona ku lu susueza hahulu. Kamukwaufi?
18, 19. (a) Mutala wa Samisoni u lu susueza cwañi? (b) Mitala ye lu nyakisisize mwa taba ye i mi tusize cwañi?
18 Lu sepile kuli lu ka tusiwa ki moya o kenile o ne u tusize Samisoni. Lu sepa kuli moya wo u ka lu tusa ku eza musebezi wa naa lu file Jesu wa “ku kutaza kwa batu ni ku paka ka ku tala.” (Lik. 10:42) Ku kona ku lu bela taata ku eza musebezi wo. Kabakaleo, lu tabile hahulu kuli Jehova u lu fa moya wa hae kuli lu eze lika kaufela za bata kuli lu li eze mwa sebelezo ya hae! Lu lumelelana ni manzwi a mupolofita Isaya, a li: “Mulimu Muñaa Bupilo u ni lumile ni Moya wa hae.” (Isa. 48:16) Kaniti, ki moya wa Mulimu o lu lumile! Lu swanela ku isa pilu kwa musebezi wa lu file Jehova inze lu na ni buikolwiso bwa kuli u ka ekeza kwa buikoneli bwa luna sina mwa naa tuselize Mushe, Bezaleele, ni Joshua. Lu lukela ku itusisa “mukwale wa moya, lona linzwi la Mulimu,” ka sepo ya kuli Mulimu u ka lu tiisa sina mwa naa tiiselize Gidioni, Jefita, ni Samisoni. (Maef. 6:17, 18) Haiba lu sepa Jehova kuli u ka lu tusa, fohe u ka lu fa maata a ku eza musebezi wa hae sina mwa naa fezi Samisoni maata.
19 Kaniti, Jehova wa fuyolanga balapeli ba hae ba ba bundume. Tumelo ya luna ya tiiswa ha lu lumelela moya o kenile wa Mulimu ku lu zamaisa. Mwa Mañolo A Sigerike A Sikreste, ku na ni mitala ya batu ba ne ba zamaisizwe ki moya wa Mulimu. Mwa taba ye tatama, lu ka ikola ku ituta ka mo moya wa Jehova ne u tuselize batanga ba hae ba ba sepahala pili Pentekota ya 33 C.E. i si ka fita kale ni hasamulaho wa yona.
Ki kabakalañi ha mu susuezwa ki ku ziba ka mo moya wa Mulimu ne u tuselize . . .
• Mushe?
• Bezaleele?
• Joshua?
• Gidioni?
• Jefita?
• Samisoni?
[Lipuzo za Tuto]
[Manzwi a fa likepe 22]
Moya wa Mulimu wa kona ku lu fa maata sina mo ne u fezi Samisoni maata
[Siswaniso se si fa likepe 21]
Mina bashemi, mutala wa mina o munde u ka tusa bana ba mina ku ba ni takazo ya ku sebeleza Jehova
