Lipuzo Ze Zwa Kwa Babali

Kana mukwa wa Mukreste wa ku buhanga maswaniso a mapunu wa kona ku ba o maswe hahulu kuli mane a zwiswe mwa puteho ya Sikreste?

▪ Eni wa kona. Kona libaka ha ku li kwa butokwa ku tokolomoha ka ku tala ku buha maswaniso a mapunu mwa mifuta ya ona kaufela, ibe ka ku bala mwa libuka kamba ka ku a buha mwa limagazini, mwa mafilimu, mwa mavidio ni fa Intaneti.

Maswaniso a mapunu a fumaneha kai ni kai mwa lifasi kaufela. Litaba za maswaniso a mapunu se li fumaneha ka buñata fa Intaneti ku fita mo ne ku inezi kwamulaho, mi batu ba bañata se ba komilwe ki zona. Ba bahulu ni banana ba bañwi se ba iponezi maswaniso a mapunu ka ku sa lela fa libaka za fa Intaneti. Ba bañwi bona se ba alungutile maswaniso a mapunu ka bomu fa libaka za fa Intaneti, ba sa ikutwi maswabi kabaka feela la kuli ba kona ku bala ka za ona kamba ku a buha inge ba li kwa mukunda ha ba li mwa ndu kamba kwa ofisi ya bona. Ki kabakalañi Bakreste ha ba swanela ku isa hahulu mamelelo kwa taba ye?

Lu fumana libaka la butokwa hahulu kwa kelezo ya Jesu ye li: “Mutu kaufela ya swalelela ku talima musali mi a mu lakaza u se a bukile kale ni yena mwa pilu ya hae.” (Mat. 5:28) Ki niti kuli, somano ye eziwa mwahalaa batu ba ba nyalani i lukile mi ki ye ñwi ya lika ze fa munyaka ku bo muuna ni musalaa hae. (Liprov. 5:15-19; 1 Makor. 7:2-5) Kono maswaniso a mapunu a si ka lukiswa ka mulelo wa ku tusa batu ku ba ni mubonelo o munde wa somano. Ka ku fapahana, ona a  bonisanga somano ye si ya ka mulao ye zusulusa mihupulo ya muzamao o maswe ya naa nyazize Jesu. Niti kikuli, ku bala ka za maswaniso a mapunu kamba ku a buha ki ku tula taelo ya Mulimu ye li: “Mu bulaye lilama za mubili wa mina ze mwa lifasi kwa neku la buhule, masila, litakazo za buozwa, litakazo ze maswe, ni mukwañuli, ili nto ye talusa ku lapela milimu ya maswaniso.”—Makolo. 3:5.

Kono ku cwañi haiba Mukreste naa buhile maswaniso a mapunu hañwi feela kamba habeli? Muinelo wo, u kona ku bapanywa kwa muinelo o lubeta wa naa ipumani ku ona walisamu Asafi, ya naa ize: “Kono na, mautu a ka a batile ku sitatala, ni batile ku telela ha ne ni hata.” Mukreste u kona ku ba cwañi ni lizwalo le li kenile ni ku ba mwa kozo ni Mulimu haiba naa sweli ku buha maswaniso a baana kamba basali ba ba inzi mapunu kamba batu ba ba sweli ku eza buhule? Asafi ni yena naa siyo mwa kozo, kona libaka ha naa bulezi kuli: “Kakuli ni natiwa lizazi kaufela, mi kakusasana, ka zazi ni zazi, ni fiwa koto.”—Samu 73:2, 14.

Haiba Mukreste a ipumana mwa muinelo o maswe o cwalo, u lukela ku lika ka taata ku bata tuso ya kwa moya. Tuso yeo u kona ku i fumana mwa puteho. Mane Bibele i li: “Mutu niha ka fosa a si ka ziba kale cwalo, mina ba ba hulile kwa moya mu like ku mu sikulula ka moya o bunolo. Kono u tokomele, kakuli ni wena u ka suhana wa likwa.” (Magal. 6:1) Muuna-muhulu a li muñwi wa Sikreste kamba ba babeli ba kona ku lukisa ku fa mutu yo tuso ya tokwa ya kwa moya, hamohocwalo ni ‘litapelo za tumelo ze kona ku folisa ya kula kwa moya, mi libi za hae za kona ku swalelwa.’ (Jak. 5:13-15) Batu ba se ba kupile tuso kwa baana-bahulu ya ku ikenisa kwa masila a ku buha maswaniso a mapunu, ba iponezi kuli ku sutelela ku Mulimu i bile buswa bwa bona sina mo ne ku bezi ku Asafi.—Samu 73:28.

Nihakulicwalo, muapositola Paulusi naa bulezi kuli ba bañwi ba ne ba ezize libi ne ba si ka bakela “mikwa ya bona ye ne ba eza, ya masila, buhule, ni muzamao wa ku sa swabela bufosi o ba pilile ka ona.” * (2 Makor. 12:21) Caziba ya bizwa Marvin R. Vincent naa ñozi ka za linzwi la Sigerike leo le li tolokilwe kuli “masila,” kuli “li fa muhupulo wa ku tokwa bukeni bwa muzamao.” Ki nto ye swabisa kuli mufuta o muñwi wa maswaniso a mapunu u maswe hahulu ku fita nihaiba ku bona mapunu kamba ku bona muuna ni musali ba sweli ku eza buhule. Ku na ni maswaniso a mañwi a mapunu a maswe hahulu a kopanyeleza kalombe (somano ya mwahalaa muuna ni muuna kamba musali ni musali), somano ye eziwa ki sikwata sa batu ba ba mwa muzuzu o swana, somano ni folofolo, maswaniso a mapunu a banana, ñumbili ye swala mutu likalala, somano ya ku utwisa musali butuku, ku somiwa kwa batu ba ba tamelezwi, kamba somano ye situhu. Ba bañwi mwa miteñi ya Paulusi ili bao ‘minahano ya bona ne i li mwa lififi’ ne ‘ba sa lemuhi bumaswe ni bo bukana mi ne ba ituhelezi ku ya ka muzamao wa ku sa swabela bufosi kuli ba eze mufuta kaufela wa masila ka mukwañuli.’—Maef. 4:18, 19.

Paulusi hape naa bulezi ka za “masila” kwa Magalata 5:19. Caziba yo muñwi wa kwa Britain naa bulezi ka za linzwi leo kuli “li kona ku talusa takazo ya somano ye si ya ka taho.” Ki ufi Mukreste ya kona ku hana kuli mifuta ya maswaniso a maswe a mapunu, ye bulezwi fahalimu i bonisa “takazo ya somano ye si ya ka taho”? Kwa Magalata 5:19-21, Paulusi naa felize ka ku bulela kuli “ba ba eza” ze masila ze cwalo “ha ba na ku ca saanda sa Mubuso wa Mulimu.” Kamukwaocwalo, haiba mutu a ngongwelwa ki mukwa wa ku buhanga mufuta wa maswaniso a mapunu a maswe hahulu, mwendi ka nako ye telele a sa baki ni ku sikuluha, ha koni ku zwelapili ku ba mwa puteho ya Sikreste. Mutu ya cwalo u tokwa ku zwiswa mwa puteho ilikuli puteho i zwelepili ku ba ye kenile.—1 Makor. 5:5, 11.

Kwa tabisa ku ziba kuli ba bañwi ba ne ba na ni mikwa ya ku buhanga mifuta ya maswaniso a mapunu a maswe hahulu ba konile ku atumela baana-bahulu mi ba fumani tuso ya ku eza licinceho ze tuna mwa mikwa ya bona. Jesu naa susuelize Bakreste ba mwa Sarde ya kwaikale kuli: “U tiise lika ze siyezi ze ne tuha li shwa, . . . u zwelepili ku hupula mo ne u li amuhelezi ni mo ne u li utwezi, mi u zwelepili ku li mamela, mi u bake. Kaniti, konji haiba u zuha, . . . ha u na ku ziba ni hanyinyani hora ye ni ka ku tahela ka yona.” (Sin. 3:2, 3) Mutu wa kona ku baka ni ku yangwelwa mwa mulilo wa swanisezo.—Juda 22, 23.

Kona libaka ha ku li kwa butokwa hahulu kuli mañi ni mañi wa luna a ikatulele ka ku tala ku sa lika nihaiba hanyinyani ku ikenya mwa mukwa o lubeta wo. Haike lu eze ka taata kuli lu kone ku ambuka ku buhanga mifuta kaufela ya maswaniso a mapunu.

[Litaluso za kwatasi]

[Manzwi a fa likepe 30]

Mukreste ha ipumana mwa muinelo o maswe wa ku buha maswaniso a mapunu, u lukela ku lika ka taata ku bata tuso ya kwa moya