Mu Be Ni Mubonelo O Munde Haiba Linyalo La Mina Li Mwa Lubeta

“Ku ba ba nyezi ni ba ba nyezwi, ni fa litaelo ze, niteñi haki na kono ki Mulena.” —1 MAKOR. 7:10.

KANA MWA KONA KU TALUSA?

Ki mwa nzila mañi mo Jehova a kopanya batu ba ba nyalani?

Baana-bahulu ba kona ku tusa cwañi Bakreste ba ba na ni butata mwa linyalo?

Lu swanela ku nga cwañi linyalo?

1. Bakreste ba nga cwañi linyalo, mi ki kabakalañi?

BAKRESTE ha ba nyalana, ba ezanga buitamo fapilaa Mulimu. Mi bo ki buitamo bo butuna luli. (Muek. 5:4-6) Bakeñisa kuli Jehova ki yena musimululi wa linyalo, ki yena ya “kopanyize” batu ba ba nyalani. (Mare. 10:9) Batu ba ba nyalani ba kopanyizwe hamoho ki Mulimu ku si na taba ni milao ya naha mo ba pila. Batanga ba Jehova ba swanela ku nga buitamo bwa linyalo la bona sina mwa bu ngela Jehova. Ku si na taba ni kuli ka nako ye ne ba nyalana ne ba si Bakreste, batu ba ba nyalani ba swanela ku ziba kuli ba kopanyizwe ki Mulimu.

2. Ki lipuzo mañi ze lu ka nyakisisa mwa taba ye?

² Linyalo li kona ku tahisa tabo ye tuna. Kono lu kona ku ezañi haiba mwa linyalo la luna ha ku na tabo? Kana linyalo le li si na tabo la kona ku tiiswa?

KANA I KA BA LINYALO LA TABO KAMBA KUTOKWA?

3, 4. Ku kona ku ezahalañi haiba mutu a sa keti hande mutu wa ku nyalana ni yena?

³ Haiba linyalo la Mukreste li konda, li ka ba le linde mi li ka kutekehisa Jehova. Kono haiba linyalo leo li pala, li kona ku tahisa maswabi a matuna hahulu. Bakreste ba makwasha ba ba bata ku kena mwa linyalo ili ba ba latelela zamaiso ya Mulimu ba ka ba ni linyalo le linde. Kono Mukreste ya sa keti hande mutu wa ku nyalana ni yena ha na ku ba ni tabo mwa linyalo la hae. Ka mutala ba banca ba bañwi ba kenanga mwa libato inze ba si ka itukiseza buikalabelo bwa mwa linyalo. Ba bañwi ba fumananga mutu wa ku nyalana ni yena fa Intaneti. Ba nyalanga ka pili-pili mi ha ba bangi ni tabo mwa linyalo la bona. Ba bañwi ba ezanga sibi se situna ha ba li mwa libato, mi ba kalisanga linyalo la bona inze ba sa kutekani hande.

⁴ Bakreste ba bañwi ha ba nyalelangi ‘feela ku Mulena’ mi ba ikutwanga bumaswe bakeñisa kuli mutu ye ba nyalani ni yena haki mulapeli wa Jehova. (1 Makor. 7:39)  Haiba mu mwa muinelo o cwalo mu lapele ku Mulimu kuli a mi swalele ni kuli a mi tuse. Jehova ha silelezangi mutu kwa butata bwa kona ku talimana ni bona bakeñisa mafosisa a kile a eza kwamulaho, kono haiba mutu u na ni niti mi u itumelela kuli naa ezize mafosisa, Jehova wa kona ku mu tusa kuli a itiise. (Samu 130:1-4) Kamukwaocwalo, mu eze ka taata kuli mu tabise Mulimu mi ‘tabo ya Muñaa Bupilo i ka ba maata a mina.’—Neh. 8:10.

HAIBA LINYALO LI MWA LUBETA

5. Ki ifi mihupulo ye ba swanela ku tokolomoha batu ba ba mwa linyalo le li si na tabo?

⁵ Batu ba bañwi ba ba mwa linyalo le li le si na tabo ba kona ku ipuza kuli: ‘Kana luli ni sa tokwa ku zwelapili ku ba mwa linyalo le? Mwendi ne ni ka ba ni tabo ha ne ni ka nyala feela mutu u sili!’ Ba kana ba hupula za ku siya mutu ye ba nyalani ni yena ni ku bulela kuli, ‘Ni bata ku ba ni tukuluho ye ne ni banga ni yona pili ni si ka kena kale mwa linyalo! Mwendi lu kauhane feela. Ku si na taba kuli mañolo ha ni lumelezi ku kauhana ka mabaka a sa utwahali, na kona ku kauhana ni bakuluna ilikuli ni ikole tukuluho ye ne ni banga ni yona sapili.’ Mwa sibaka sa ku nahana ka za mo ne bu ka bela bupilo bwa bona kambe ha ba yo mwa linyalo, Bakreste ba ba mwa linyalo, ba swanela ku lika ka taata ku tiyela muinelo o ba li ku ona ni ku latelela zamaiso ya Mulimu.

6. Manzwi a Jesu a ñozwi kwa liñolo la Mateu 19:9 a talusañi?

⁶ Haiba Mukreste a kauhana ni mutu ya nyalani ni yena, muuna kamba musali yo ha koni ku kena mwa linyalo ku si na tumelezo ya mwa mañolo. Jesu naa ize: “Mutu kaufela ya leleka musalaa hae ni ku nyala u sili, wa buka, konji haiba musalaa hae u ezize buhule.” (Mat. 19:9) Mwa liñolo le, linzwi la buhule li kopanyeleza bubuki ni libi ze ñwi ze tuna za buozwa. Haiba Mukreste u hupula za ku kauhana ni mutu ya nyalani ni yena nihaike kuli sibeli sa bona ha ku na ya ezize buhule, neikaba hande ha na ka kupa Mulimu kuli a mu etelele.

7. Batu ba kona ku nahanañi haiba linyalo la Mukreste li pala?

⁷ Haiba linyalo li pala, nto yeo i kona ku fa bupaki bwa kuli silikani se si mwahalaa batu bao ni Mulimu ha si si ka tiya. Muapositola Paulusi naa buzize puzo ya butokwa ye, ye li: “Haiba mutu a sa zibi mwa ku zamaiseza ba ndu ya hae, u ka babalela cwañi puteho ya Mulimu?” (1 Tim. 3:5) Haiba batu ba ba nyalani ba bulela kuli ki Bakreste mi linyalo la bona li pala, batu ba kona ku nahana kuli batu bao ha ba lateleli ze ba luta.—Maro. 2:21-24.

8. Ki nto mañi ye kona ku tisa kuli Bakreste ba ba nyalani ba nahane za ku kauhana?

⁸ Haiba Bakreste ba ba nyalani ba nahana za ku kauhana ka mabaka a si a mwa Bibele, ku lukela ku ba kuli ku na ni nto ye fosahalile mwahalaa silikani sa bona ni Jehova. Mwendi yo muñwi ku bona kamba  sibeli sa bona ha ba lateleli likuka za mwa Bibele. Haiba sibeli sa bona ba sepa Jehova ka pilu ya bona kaufela, ba ka tiisa linyalo la bona.—Mu bale Liproverbia 3:5, 6.

9. Bakreste ba bañwi ba fuyauzwi cwañi kabakala ku zwelapili ku ina ni mutu ye ba nyalani ni yena?

⁹ Manyalo a mañata a kondanga nihaike kuli kwa makalelo a bonahalanga inge kuli mwendi ha na ku konda. Bakreste ba ba mwa linyalo le li mwa butata kono ili ba ba sa matukelangi ku siya mutu ye ba nyalani ni yena hañata ba fuyaulwanga. Ka mutala ha mu nahane ze kona ku ezahala haiba muuna mwa lapa haki mulumeli. Muapositola Paulusi naa ñozi kuli: “Mina basali, mu ipeye kwatasaa baana ba mina, ilikuli haiba ba bañwi ku bona ha ba mameli linzwi, ite ba kolwiswe ku si na linzwi le li bulelwa kabakala muzamao wa basali ba bona, bakeñisa ku ba lipaki ze iponezi muzamao wa mina o kenile hamohocwalo ni likute le lituna.” (1 Pit. 3:1, 2) Bakeñisa muzamao o munde wa kona ku ba ni ona Mukreste, mutu ya si mulumeli wa kona ku amuhela niti. Bakreste ba ba sa kauhanangi ni ba ba zwelangapili ku ina ni mutu ye ba nyalani ni yena ba lumbekisanga Mulimu, mi lubasi lwa bona kaufela lwa fuyaulwanga.

10, 11. Ki licinceho mañi ze kona ku tahisa butata mwa linyalo, mi kiñi ze kona ku tusa Mukreste ku tiyela butata bo?

¹⁰ Bakreste ba bañata ba ba li makwasha ha ba bata mutu wa ku nyalana ni yena ba ketanga Mukreste ya kolobelizwe kakuli ba bata ku tabisa Jehova. Nihakulicwalo, miinelo ikana ya cinca ka nzila ye ne ba sa libeleli. Ka linako ze ñwi, muuna kamba musali ya mwa linyalo wa kona ku felelwa ki mwangalwa. U kona ku tuhela ku kutaza mi mane ni ku ba ya fokozi. Nto ye swana ne i ezahezi ku kaizeli ya bizwa Linda ya li muhasanyi ya na ni tukufalelo ili mushemi ya lilato. * Bo Linda ne ba felezwi ki mwangalwa bo muuna bona ha ne ba kalile ku ezanga lika ze maswe. Bakeñisa kuli ne ba si ka bakela bufosi bo ne ba ezize, bo muunaa bo Linda ne ba zwisizwe mwa puteho. Bakreste ba ba li mwa muinelo o swana ba kona ku ikutwa kuli mwa linyalo la bona ha ku na tabo. Kiñi ze ba swanela ku eza?

¹¹ Mu kana mwa ipuza kuli: ‘Kana ni tokwa ku zwelapili ku lika ku bukeleza linyalo la ka ku si na taba ni ze sweli ku ezahala?’ Ha ku na mutu ya swanela ku mi ezeza katulo ye cwalo. Kono ku na ni mabaka a mande ha lu sa swaneli ku zwafa haiba kuli mwa linyalo ha ku na tabo. Bakreste ba ba tiyela muinelo o taata mwa linyalo bakeñisa kuli lizwalo la bona ha li ba lumelezi ku kauhana ni mutu ye ba nyalani ni yena ki ba butokwa hahulu ku Mulimu. (Mu bale 1 Pitrosi 2:19, 20.) Ka ku itusisa Linzwi ni moya wa hae, Jehova u ka tusa Bakreste ba ba ikataza ku tiisa linyalo la bona le li shekesha.

BA ITUKISELIZE KU MI TUSA

12. Baana-bahulu ba ka lu nga cwañi haiba lu ba kupa kuli ba lu tuse?

¹² Haiba mu na ni butata mwa linyalo la mina, mwa kona ku kupa tuso kwa Bakreste ba ba hulile mwa tumelo. Baana-bahulu ki balisana ba puteho, mi ba ka tabela ku mi fa likelezo za mwa Bibele. (Lik. 20:28; Jak. 5:14, 15) Mu si ke mwa nahana kuli mina ni bakumina ha mu na ku kutekiwa ki baana-bahulu haiba mu kupa tuso ni ku ambola litaba ze tuna ze mu talimana ni zona mwa linyalo la mina. Baana-bahulu ba ka mi lata ni ku mi kuteka hahulu ha ba bona kuli mu bata luli ku tabisa Mulimu.

13. Ki kelezo ifi ye fumaneha kwa liñolo la 1 Makorinte 7:10-16?

 ¹³ Baana-bahulu ha ba kupiwa ku tusa batu ba ba nyalani ba ba mwa bulapeli bo bu shutana, ba kona ku itusisa kelezo ya Paulusi ye li: “Ku ba ba nyezi ni ba ba nyezwi, ni fa litaelo ze, niteñi haki na kono ki Mulena, kuli musali ya nyezwi ha swaneli ku kauhana ni muunaa hae. . . . Kakuli, wena musali, u ziba cwañi haiba nji u ka pilisa muunaa hao? Kamba wena muuna, u ziba cwañi haiba nji u ka pilisa musalaa hao?” (1 Makor. 7:10-16) Kwa tabisanga luli ku bona mutu yo nyalani ni yena ha kalisa ku sebeleza Jehova!

14, 15. Ki miinelo ifi ye kona ku tahisa kuli musali wa Sikreste a kauhane ni muunaa hae, mi ki kabakalañi Mukreste ha swanela ku lapela ka za taba yeo ni ku tatuba mwa ikutwela?

¹⁴ Ki miinelo ifi ye kona ku tahisa kuli Mukreste a ‘kauhane’ ni muunaa hae? Bakreste ba bañwi ba ikatulezi ku kauhana bakeñisa kuli mutu ye ba nyalani ni yena ha babaleli lubasi. Ba bañwi ba ikatulezi cwalo bakeñisa kuli ba nyandiswa hahulu kuli mane ba ikutwa kuli bupilo bwa bona bu mwa lubeta, kamba likezo za mutu ye ba nyalani ni yena li ba palelwisa ku sebeleza Mulimu.

¹⁵ Ku kauhana ni mutu yo mu nyalani ni yena kamba ku zwelapili ku pila ni yena ki keto ya ka butu. Nihakulicwalo, Bakreste ba swanela ku lapela ka za taba yeo ni ku tatuba mo ba ikutwela luli. Ka mutala, kana mutu ye ba nyalani ni yena ya si Mukreste ki yena ya ba palelwisa luli ku sebeleza Jehova? Kamba kana Mukreste ni yena wa fokola mwa nzila ye ñwi, inge cwalo ku sa ezanga tuto ya ka butu nako ni nako, ku sa fumaneha kwa mikopano, ni ku sa ya mwa simu?

16. Ki kabakalañi Bakreste ha ba sa swaneli ku matukela ku lelekana?

¹⁶ Ha lu swaneli ku matukela ku lelekana ni mutu ye lu nyalani ni yena. Silikani sa luna ni Mulimu ki sa butokwa hahulu ku luna, mi lwa itebuha ni ku kuteka mpo ya linyalo ya lu file. Ka ku ba batanga ba Jehova, lu bata ku zwelapili ku kenisa libizo la hae ka ku sa eza likatulo ze kona ku tahiseza batu ku mu nahanela bumaswe. Ka lona libaka leo, ne lu si ke lwa tabela ku beteka mutu ye lu nyalani ni yena ni ku lela za ku kauhana ni yena kuli lu nyale mutu u sili.—Jer. 17:9; Mala. 2:13-16.

17. Ki mwa miinelo ye cwañi mo lu kona ku bulela kuli “Mulimu u mi bizelize ku pila mwa kozo?”

¹⁷ Mukreste ya nyalani ni mutu ya sa lumeli u swanela ku eza ka mwa konela kaufela ku tiisa linyalo la hae. Kono haiba Bakreste ba likile ka mo ba konela kaufela kuli ba bukeleze linyalo la bona kono ku palile, ha ba swaneli ku ikutwa ku ba ni mulatu haiba mutu ye ba nyalani ni yena ya si mulumeli u ikatulela ku kauhana ni bona. Paulusi naa ñozi kuli: “Haiba ya sa lumeli a keta ku siya mulumeli, ha ye; muzwale  kamba kaizeli ha si ka tamwa ki miinelo ye cwalo, kono Mulimu u mi bizelize ku pila mwa kozo.”—1 Makor. 7:15. *

MU SEPE JEHOVA

18. Nihaikaba kuli ha ku konahali ku bukeleza linyalo la luna, ki lika mañi ze nde ze kona ku ba teñi haiba lu ikataza ku li bukeleza?

¹⁸ Haiba mwa linyalo la luna ku na ni butata, lu swanela ku lapela ku Jehova kuli lu be ni bundume ni ku mu sepa kamita. (Mu bale Samu 27:14) Kwa makalelo a taba ye, lu nyakisisize mutala wa kaizeli Linda. Ka lilimo ze ñata, kaizeli yo naa likile ka taata ku bukeleza linyalo la hae, kono hamulaho a kauhana ni bo muunaa hae. Kana kaizeli yo u ikutwa kuli na sinyize nako ka ku lika ku bukeleza linyalo la hae? Kaizeli yo u li: “Batili, buikatazo bwa ka ne bu tahisize kuli ba bañwi ba itute se siñwi. Lizwalo la ka li lukuluhile. Fahalimwaa zeo, nako yeo ne i tusize mwanaa luna wa musizana ku tiiseza mwa niti. Mwanaa luna naa bile Paki ya Jehova ya ineezi ni ya tukufalezwi.”

19. Ku kona ku ezahalañi haiba lu ikataza ku bukeleza linyalo la luna?

¹⁹ Musali wa Sikreste ya bizwa Marilyn naa sepile Mulimu mi naa likile ka taata ku bukeleza linyalo la hae. Musali yo u li: “Ne ni kenezwi ki muliko wa ku bata ku kauhana ni bo muunaa ka bakeñisa kuli ne ba sa ni fi lituso mi ne ba ni palelwisa ku lapela Mulimu. Pili ba si ka kalisa kale ku eza pisinisi ye sa swalehi hande, bo muunaa ka ne ba banga baana-bahulu mwa puteho. Ba kalisa ku sa fumanehanga kwa mikopano, mi mane lwa tuhela ku ambolisananga. Bukebenga bo ne bu li mwa tolopo ya luna ne bu ni sabisize hahulu kuli mane ne ku ni bezi taata ku swalisana ni batu ba bañwi. Na lemuha kuli ni na ne ni na ni mulatu. Lwa kalisa ku ambolisananga hape, ku ezanga tuto ya luna ya lubasi ni ku fumanehanga kwa mikopano kamita. Baana-bahulu ne ba lu bonisize musa mi ne ba lu tusize hahulu. Linyalo la luna la tiya hahulu hape. Hasamulaho, bo muuna ka ba fiwa buikalabelo mwa puteho. Ze ne ezahezi ne li utwisa butuku kono kwa mafelelezo ne lu bile ni tabo mwa linyalo la luna.”

20, 21. Lu swanela ku zwelapili ku ezañi mwa linyalo la luna?

²⁰ Ku si na taba kuli lu makwasha kamba lu mwa linyalo, lu swanela ku ba ni bundume nako kaufela ni ku sepa Jehova. Haiba lu na ni butata mwa linyalo la luna, lu swanela ku lika ka taata ku tatulula butata bo ni ku hupula kuli batu ba ba nyalani “ha ba sa li ba babeli, kono se ba li nama i liñwi feela.” (Mat. 19:6) Mi haiba mu zwelapili ku pila ni bakumina ba ba si balumeli ku si na taba ni butata bo mu na ni bona mwa linyalo la mina, mu ka ba ni tabo ha mu ka bona bakumina ha ba kalisa ku sebeleza Jehova.

²¹ Ku si na taba ni muinelo o lu li ku ona, lu swanela ku eza lika ka nzila ye ka fa bupaki bo bunde kwa batu ba ba si Bakreste. Haiba lu na ni butata bo butuna mwa linyalo la luna, mi lu ikutwa kuli lu bata ku kauhana ni mutu ye lu nyalani ni yena, lu swanela ku tatuba hande mabaka e lu bata ku ezeza cwalo. Hape lu swanela ku lapelanga ka nako ni nako, ku nahanisisa litaba ze mwa mañolo, ni ku kupa baana-bahulu kuli ba lu tuse. Kono sa butokwa ni ku fita, lu swanela ku zwelapili ku tabisa Jehova Mulimu mwa lika kaufela ze lu eza ni ku bonisa kuli lwa itebuha mpo ye nde ya linyalo ya lu file.

[Litaluso za kwatasi]

[Lipuzo za Tuto]

[Manzwi a fa likepe 10]

Bakreste ba ba sa matukelangi ku kauhana ni bakubona haiba ba na ni butata mwa linyalo la bona, hañata ba kondisanga

[Manzwi a fa likepe 12]

Mu sepe Jehova kamita ni ku mu kupa kuli a mi tuse ku ba ni bundume

[Siswaniso se si fa likepe 9]

Jehova u fuyaulanga Bakreste ba ba nyalani ba ba ikataza ku tiisa linyalo la bona le li shekesha

[Siswaniso se si fa likepe 11]

Batu ba ba nyalani ba kona ku omba-ombiwa ni ku fumana tuso ya kwa moya kwa puteho ya Sikreste