Ku Pila Mwa Kozo ka Lilimo ze Sikiti ni Hasamulaho!
Ku Pila Mwa Kozo ka Lilimo ze Sikiti ni Hasamulaho!
“Kuli Mulimu a be linto kamukana kwa batu kaufela.”—1 MAKOR. 15:28.
KANA MWA KONA KU TALUSA?
Mu ka ikutwa cwañi manzwi a kwa mañolo a latelela a ka talelezwa?
1. Ki lika mañi ze tabisa ze bu ka ikola “buñata bo butuna bwa batu”?
MU NAHANE feela lika ze nde kaufela zeo mubuso o maata o busiwa ki mubusi ya sishemo ni ya si na ketululo u kona ku ezeza batu mwa lilimo ze sikiti. “Buñata bo butuna bwa batu” bu ka ikola lika ze nde zeo. Batu bao ki bona ba ba ka punyuha “ñalelwa ye tuna” ye ka feza lika kaufela ze maswe za mwa lifasi le.—Sin. 7:9, 14.
2. Ki lika mañi ze ba talimani ni zona batu mwa lilimo ze 6,000 ze felile?
2 Mwa lilimo ze 6,000 ze felile, batu ba likile ku ipusa. Muinelo wo u tahisize masitapilu ni manyando kwa batu. Mwa nako ya kwamulaho, Bibele ne i bulezi kuli: “Mutu u na ni maata fahalimu a yo muñwi, ku mu eza maswe.” (Muek. 8:9) Ki lika mañi ze ezahala kacenu mwa lifasi? Kacenu mwa lifasi ku na ni lindwa ni bukwenuheli. Ku na ni butata bo bu cwale ka bubotana, matuku, ku silafala kwa moya, ku cisa kamba ku bata kwa lifasi, ni ze ñwi ze ñata. Babusi ba linaha ba lemusize kuli ku ka ba ni butata bo butuna haiba lu sa ezi licinceho ze tuna ni ku tuhela ku sinya lifasi.
3. Kiñi ze ka ezahala mwa Puso ya Lilimo ze Sikiti?
3 Ka nako ya ka busa Jesu, yena Mulena ya li Mesia ya ketilwe ki Mulimu, ni ba 144, 000 ba ba ka busa ni yena, Mubuso wa Mulimu u ka feza butata kaufela bo ba kopana ni bona batu mi u ka lukisa lifasi. Mwa lilimo ze Sikiti za ku busa kwa Kreste, sepiso ye nde ya sepisize Jehova i ka talelezwa. Sepiso yeo ili: “Cwale ni ka eza mahalimu a manca ni lifasi le linca. Za kale ha li sa na ku hupulwa, nihaiba ku kutela mwa minahano.” (Isa. 65:17) Ki likezahalo mañi ze nde ze ka ezahala kwapili? Bupolofita bwa mwa Bibele bwa kona ku lu tusa ku utwisisa mo li ka bela likezahalo zeo ze komokisa nihaike kuli ha li “bonahali,” kamba ha li si ka ezahala kale.—2 Makor. 4:18.
‘BA KA YAHA MANDU NI KU CALA LIKOTA ZA VEINE’
4. Batu ba pila mwa libaka ze cwañi kacenu?
4 Mañi ni mañi u bata ku ba ni ndu ya hae, ili sibaka seo a kona ku ikutwa ku ba mwa silelezo ni lubasi lwa hae. Kono mwa lifasi la kacenu, ku taata hahulu ku fumana sibaka sa ku pila ku sona. Batu ba bañata ba pila mwa litolopo mo ku tezi batu ba bañata-ñata. Batu ba bañwi ba pila mwa likomboni mo batu ba icahela feela ku si na ku latelela hande mulao kamba ba pila mwa miyaho ya kale ye masila. Ba kona feela ku nahana kuli ku taata hahulu ku bona kuli ba be ni mandu.
5, 6. (a) Manzwi a kwa liñolo la Isaya 65:21 ni Mika 4:4 a ka talelezwa cwañi? (b) Lu kona ku fumana cwañi limbuyoti ze mwa mañolo ao?
5 Mubuso wa Mulimu ha u ka busa fa lifasi, mañi ni mañi u ka ba ni ndu ya hae. Isaya naa polofitile kuli: “Ba ka yaha mandu, ba pile ku ona; ba cale likota za veine mi ba ce ze bewa ki zona.” (Isa. 65:21) Kwandaa ku ba feela ni mandu a bona, batu ba ka ikola lika ze ñata ni ku fita. Kacenu, batu ba pila mwa mandu a bona luli, mi ba bañwi mane ba na ni mandu a matuna luli. Kono ba bilaela kuli mwendi ba ka swana ba palelwa ku telelanga ndu yeo. Kamba ba kona ku bilaela kuli masholi ba ka ba taseza. Mubuso wa Mulimu ha u ka busa, ha ku na ya ka bilaela ka za lika zeo kaufela. Mupolofita Mika naa ñozi kuli: “Ba ka ina, mutu ni mutu mwa kota ya hae ya veine ni mwa kota ya hae ya feiga, ku si na ya ba sabisa.”—Mika 4:4.
6 Lu swanela ku ezañi haiba lu bata ku busiwa ki Mubuso wa Mulimu? Ki niti kuli kaufela luna lu tokwa sibaka sa ku pila ku sona. Kono ha lu swaneli ku kena hahulu mwa likoloti ka mulelo feela wa kuli lu be ni ndu ya luna. Lu ka eza hande haiba lu pila ka nzila ye bonisa kuli lu isize mamelelo fa sepiso ya lu file Jehova. Jesu naa bulezi cwana ka za hae: “Bo luwawa ba na ni misima, ni linyunywani za lihalimu li na ni liyaleto, kono Mwanaa mutu haa na fa ku samela toho ya hae.” (Luka 9:58) Jesu naa ka be a yahile kamba ku leka ndu ye nde hahulu ya na si ke a kona ku ba ni yona mutu ufi kamba ufi. Ki kabakalañi Jesu ha na si ka eza cwalo? Jesu naa sa lati ku eza nto ifi kamba ifi ye ne ka mu palelwisa ku beya za Mubuso mwa sibaka sa pili mwa bupilo bwa hae. Haike lu latelele mutala wa hae ni ku sa tuhelela lika za kwa mubili ku ba za butokwa hahulu mwa bupilo bwa luna kuli mane lika zeo li lu tahiseze lipilaelo!—Mat. 6:33, 34.
KU KA BA NI KOZO MWAHALA BATU NI LIFOLOFOLO
7. Ki taelo mañi ya naa file Jehova ka za swalisano ye mwahalaa batu ni lifolofolo?
7 Jehova ha naa kalile ku bupa lika fa lifasi, batu ne ba bupilwe kwa mafelelezo. Naa bulelezi Jesu yena ya naa mu sebeleza, libaka ha naa bupile batu. Naa ize: “A lu eze mutu ka siswaniso sa luna, ni ka ku swana kwa luna; mi a buse litapi ze mwa liwate, ni ze fufa mwa mbyumbyulu, ni makomu, ni lifasi kaufela, ni ze zamaya ka mba kaufela fafasi.” (Gen. 1:26) Mulimu naa laezi Adama ni Eva kuli ba babalele lifolofolo ni ku li busa. Kwa mafelelezo, batu kaufela ne ba kabe ba bile ni maata a ku busa lifolofolo.
8. Lifolofolo li na ni maikuto a cwañi kacenu?
8 Kana kwa konahala kuli batu ba buse lifolofolo kaufela ni kuli ba pile mwa kozo ni zona? Batu ba bañata ba lata limunanu za bona ze cwale ka linja ni likaze. Kono ku cwañi ka za lifolofolo za mwa naheñi? Ba sayansi ba ba pilile bukaufi ni lifolofolo za mwa naheñi ni ku ituta bupilo bwa lifolofolo zeo ba fumani kuli lifolofolo kaufela li na ni maikuto. Lwa ziba kuli lifolofolo za sabanga kamba mane ku halifa ha li sabisizwe, kono kana za kona ku bonisa lilato? Ba sayansi ne ba bulezi kuli lifolofolo ha li hulisa bana ba zona, li bonisanga pabalelo ye tuna.
9. Lifolofolo li ka ba cwañi kwapili?
9 Kamukwaocwalo, ha lu swaneli ku komoka kuli Bibele i bulela kuli ku ka ba ni kozo mwahalaa batu ni lifolofolo. (Mu bale Isaya 11:6-9; 65:25.) Ki kabakalañi ha lu sa swaneli ku komoka? Mu hupule kuli Nuwe ni lubasi lwa hae ha se ba zwile mwa aleka hasamulaho wa Muunda, Jehova naa ba bulelezi kuli: “Sabo ya ku mi saba i ka ba teñi kwa lifolofolo kamukana za mwa lifasi.” Kacenu, lifolofolo ze ñata za sabanga batu. (Gen. 9:2, 3) Kono Jehova wa kona ku fukuza kwa sabo ye li na ni yona lifolofolo ilikuli batu ni lifolofolo ba pile mwa kozo sina mwa naa lelezi kwa makalelo. (Hos. 2:18) Yeo luli i ka ba nako ye tabisa ye ba ka ikola batu kaufela ba ba ka pila fa lifasi!
“U KA TAKULA MIYOKO KAUFELA”
10. Ki kabakalañi batu ha ba lilanga?
10 Salumoni naa boni kuli lika ze maswe ze ñata ne li sweli ku eziwa fa lifasi ni kuli batu ba bañata ne ba si na ya ba tusa. Naa bulezi ka ku lobeha pilu kuli: ‘Mi na bona miyoko ya ba ba nyandiswa, ni kuli ha ba na ya ba yemela.’ (Muek. 4:1) Ni kacenu bumaswe bu atile hahulu ni ku fita mwa lifasi. Kaufela luna lwa lilanga ka mabaka a shutana-shutana. Fokuñwi lwa lilanga bakeñisa tabo. Kono hañata lu lilanga bakeñisa kuli lipilu za luna li lobehile.
11. Ki likande mañi la mwa Bibele le li sa mi utwisangi hande?
11 Mu nahane makande a mañata e lu balanga mwa Bibele a batu ba ne ba kile ba lila. Sara ha naa shwile inze a na ni lilimo ze 127, ‘Abrahama a taha kwa maswabi, ili ku to lila Sara.’ (Gen. 23:1, 2) Naomi ha naa laeza makwenyanaa hae ba babeli, “ba kalumuka ku lila” mi Naomi ha sa kuta-kutezi ku lika ku ba kolwisa, “ba kalumuka ku lila hape.” (Ruti 1:9, 14) Mulena Ezekiasi ha na kula hahulu kuli mane ne ku bonahala kuli na ka shwa, naa lapezi ku Mulimu ni ku “lila hahulu.” Jehova naa boni miyoko ya hae mi a mu tusa. (2 Mal. 20:1-5) Mi kaufela luna ha lu ikutwangi hande bakeñisa taba ya naa ezize muapositola Pitrosi ya ku latula Jesu. Pitrosi ha naa utwile mukombwe inze u lila, a “zwela kwande mi a lila maswe.”—Mat. 26:75.
12. Puso ya Lilimo ze Sikiti i ka imulula cwañi batu?
12 Bakeñisa kuli lika ze maswe ze ñata za ezahalanga kwa batu, batu ba tokwa ku omba-ombiwa ni ku imululwa. Mwa Lilimo ze Sikiti za Puso ya Kreste, Mulimu “u ka takula miyoko kaufela kwa meeto a bona, mi lifu ha li sa na ku ba teñi, nihaiba ku tahelwa ki maswabi kamba ku lila kamba ku utwa butuku.” (Sin. 21:4) Kwa tabisa ku ziba kuli ha ku sa na ku ba ni butuku kamba manyando. Mane ki nto ye tabisa hahulu ku ziba kuli Mulimu u sepisa ku felisa lifu. Mulimu u ka felisa cwañi lifu?
“BOTE BA BA LI MWA MABITA A KUPULO” BA KA ZUSIWA
13. Lifu li amile cwañi batu ku zwa fa naa ezelize sibi Adama?
13 Ku zwa feela ka nako ya naa ezize sibi Adama, lifu li busize batu sina mulena. Lifu li zwezipili ku ba sila se si sa konwi ku tulwa ki mutu ufi kamba ufi. Ha ku na mutu ya li muezalibi ya kona ku banduka lifu, mi lifu li tahisize matomola ni masitapilu. (Maro. 5:12, 14) Batu ba bañata ba saba kuli ba ka shwa, kabakaleo ba “mwa butanga mwa bupilo bwa bona kaufela.”—Maheb. 2:15.
14. Ku ka ezahalañi muta lifu li feliswa?
14 Bibele i bulela za nako yeo ‘lifu li ka yundiswa,’ kamba muta lifu ha li sa na ku ba teñi. (1 Makor. 15:26) Ku feliswa kwa lifu ku ka tahisa kuli likwata ze peli li fumane tuso. “Buñata bo butuna bwa batu” ba Jehova ba ba pila kacenu ba ka kona ku punyuha ni ku kena mwa lifasi le linca. Ku zwa fo, batu bao ba ka kona ku pila ku ya ku ile. Hape ku ka konahala kuli batu ba bañata-ñata ba ba shwile ba zusiwe. Kaniti batu kaufela ba ka taba hahulu muta “buñata bo butuna bwa batu” bu amuhela batu ba ba zusizwe! Haiba lu bala ka tokomelo makande a mwa Bibele a batu be ne ba zusizwe, lu ka utwisisa mo ku ka bela ka nako ye ba ka zuswa batu kwapili.—Mu bale Mareka 5:38-42; Luka 7:11-17.
15. Ne mu ka ikutwa cwañi ha ne mu ka bona mulatiwa wa mina ya shwile ha zuha kwa bafu?
15 Mu nahane manzwi a li, “ba komoka hahulu luli” ni manzwi a li, “mi ba kala ku kanyisa Mulimu.” Kambe ne mu li teñi batu bao ha ne ba zusiwa, mwendi ni mina ne mu ka ikutwa mo ne ba ikutwezi batu be ne ba li teñi ka nako yeo. Lu ka taba hahulu ni ku nyakalala ha lu ka bona balatiwa ba luna ba ba shwile ha ba ka zusiwa. Kaniti nako yeo i ka tabisa luli! Jesu naa bulezi kuli: “Nako ya taha muta bote ba ba li mwa mabita a kupulo ba ka utwa linzwi la hae ni ku zwa mwateñi.” (Joa. 5:28, 29) Kaufela luna ha lu si ka bona kale nto ye cwalo inze i ezahala, zuho i ka ba nto ye ñwi ye tuna ya ‘lika ze sa bonahali,’ ili ku talusa kezahalo ye ñwi ye lu si ka bona kale.
MULIMU U KA BA “LINTO KAMUKANA KWA BATU KAUFELA”
16. (a) Ki kabakalañi ha lu swanela ku bulela ka tukufalelo za limbuyoti ze lu si ka iponela kale? (b) Paulusi naa buleziñi kuli a susueze Bakreste ba mwa Korinte?
16 Batu ba ba zwelapili ku sepahala ku Jehova mwa linako ze taata ze ba ka ikola limbuyoti kwapili! Nihaike kuli ha lu si ka iponela kale limbuyoti zeo, lu tokwa ku li nahanisisa. Ku eza cwalo ku ka lu tusa ku isa mamelelo kwa lika za butokwa. Hape lu ka zwelapili ku sebeleza Jehova ni ku ambuka ku yembululwa ki lika za mwa lifasi le. (Luka 21:34; 1 Tim. 6:17-19) Haike lu tukufalelwe ku bulela za sepo ya luna ya kwapili ka Nako ya ku Lapela Sina Lubasi, ha lu ambola ni mizwale ni likaizeli ba luna, ni ha lu buisana ni baituti ba luna ba Bibele ni batu ba ba tabela. Ku eza cwalo ku ka tahisa kuli sepo ya luna ibe ya luli. Muapositola Paulusi ni yena naa susuelize Bakreste sina yena kuli ba tiise sepo ya bona. Manzwi a hae naa ba tusize ku nahana ka za lika ze ka ezahala kwa mafelelezo a Puso ya Kreste ya Lilimo ze Sikiti. Mu like ku nahana za talusa luli manzwi a Paulusi a ñozwi kwa 1 Makorinte 15:24, 25, 28.—Mu bale.
17, 18. (a) Jehova naa li cwañi “linto kamukana kwa batu kaufela” kwa makalelo a bupilo bwa batu? (b) Jesu u ka ezañi kuli batu ba ikole kozo ni swalisano hape?
17 Ha ku na manzwi a mande a kona ku talusa mo bu ka bela bupilo kwa mafelelezo a lilimo ze sikiti a fita manzwi a li, “Mulimu a be linto kamukana kwa batu kaufela.” Manzwi ao a talusañi? Mu nahane mo ne ku inezi mwa Edeni Adama ni Eva ha ne ba li mwa lubasi lwa Jehova lwa kozo. Jehova, yena Mubusi wa Pupo Kamukana naa busa libupiwa kaufela za naa bupile, ibe kuli ne li pila kwa lihalimu kamba fa lifasi. Libupiwa zeo ne li kona ku ambola ni Jehova, ku mu lapela, ni ku fuyaulwa ki yena. Jehova naa li “linto kamukana kwa batu kaufela.”
18 Swalisano ya kozo yeo ne i sinyehile muta Satani naa kukuelize batu kuli ba kwenuhele Jehova. Kono ku zwa ka silimo sa 1914, Mubuso wa Mulimu u sweli ku lika ka taata kuli batu hape ba pile mwa kozo ni swalisano. (Maef. 1:9, 10) Mwa Puso ya Lilimo ze Sikiti, lika ze nde “ze sa bonahali” bakeñisa kuli ha li si ka ezahala kale, li ka talelezwa. Kihona ku ka taha “mafelelezo” a Puso ya Kreste ya Lilimo ze Sikiti. Kiñi ze ka ezahala hamulaho wa fo? Nihaike kuli Jesu u “filwe maata kaufela mwa lihalimu ni mwa lifasi,” ha lakazi mayemo a li ku ona Jehova. Ka buikokobezo, Jesu u “kutisa mubuso ku Mulimu wa hae yena Ndatahe.” Jesu u ka itusisa mayemo ni maata a hae “ilikuli Mulimu Ndate a kanyiswe.”—Mat. 28:18; Mafil. 2:9-11.
19, 20. (a) Batu ba ba ka busiwa ki Mubuso wa Mulimu ba ka bonisa cwañi kuli ba yemela bubusi bwa Jehova? (b) Ki lika mañi ze nde ze lu ka ikola kwapili?
19 Ka nako yeo, batu kaufela ba ba pila fa lifasi ili ba ba ka busiwa ki Mubuso wa Mulimu ba ka petahala. Ba ka likanyisa mutala wa Jesu. Mi bakeñisa kuli ki batu ba ba ikokobeza, ba ka ba ni tabo ya ku lumela kuli ki Jehova feela ya na ni tukelo ya ku ba busa. Ba ka tiyela tiko ya mafelelezo haiba ba bonisa kuli ba bata ku busiwa ki Jehova. (Sin. 20:7-10) Hasamulaho wa fo, bakwenuheli kaufela ibe kuli ki mangeloi kamba batu ba ka sinyiwa ku ya ku ile. Kaniti yeo luli i ka ba nako ye tabisa! Mañi ni mañi mwa lubasi lwa Jehova, ibe kuli ki kwa lihalimu kamba ki mwa lifasi u ka mu lumbeka. Mi Jehova u ka ba “linto kamukana kwa batu kaufela.”—Mu bale Samu 99:1-3.
20 Kana lika ze nde ze u tuha u tahisa Mubuso wa Mulimu za mi susueza ku isa hahulu mamelelo ni ku ikataza ku eza tato ya Jehova? Haike mu bone teñi kuli sepo ya buhata ni ku omba-ombiwa kwa buhata ze mwa lifasi la Satani ha li mi libalisi kuli mu swanela ku sebeleza Jehova. Kana mu tiisize katulo ya mina ya kuli Jehova ki yena feela ya na ni tukelo ya ku busa? Haike likezo za mina li bonise kuli mu bata ku yemela bubusi bwa Jehova ku ya ku ile. Ha mu ka eza cwalo, mu ka ikola kozo ni mbombolelwa isi feela mwa lilimo ze sikiti kono ku ya ku ile!
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 11]
Ha ka feza musebezi wa hae sina Mulena, Jesu ka buikokobezo u ka kutisa Mubuso ku Ndatahe
