Mu Fumane Tuso Ni Ku Tusa Ba Bañwi Ka Ku Itusisa Linzwi La Mulimu

“Ni kolwa litemuso za hao kaufela, kuli li lukile.”—SAMU 119:128.

MU KONA KU ALABA CWAÑI?

Ki ifi nzila ye nde ye lu kona ku itusisa ka yona Mañolo ha lu luta ba bañwi?

Paulusi naa talusañi ha naa bulezi za “ku hakulula”?

Baana-bahulu ni bashemi ba kona ku ‘laya cwañi ka ku luka’?

1. Ki kabakalañi ha lu swanela ku sepa Linzwi la Mulimu ka ku tala?

PILI muituti wa Bibele a si ka kalisa kale ku ya mwa bukombwa, u swanela ku bonisa kuli wa lumela kuli Bibele ki Linzwi la Mulimu. * Kaufelaa luna lu tokwa ku bonisa ka likezo za luna ni ka ze lu bulela kuli lu sepile Bibele. Haiba lu sepa Bibele ka ku tala ni ku ituta ku itusisa yona hande mwa bukombwa, lu ka tusa ba bañwi ku ziba Jehova ni ku ba tusa ku fumana nzila ye isa kwa bupilo bo bu sa feli.

2. Ki kabakalañi ha lu swanela ku zwelapili ku sepa lika ze lu itutile?

² Muapositola Paulusi naa koñomekile kuli Linzwi la Mulimu ki la butokwa hahulu. Naa ñolezi Timotea kuli: “U zwelepili mwa lika ze ne u itutile.” “Lika” za naa itutile Timotea ne li litaba za niti za mwa Bibele ili ze ne mu tusize ku ba ni tumelo ha naa nze a kutaza taba ye nde. Ze lu ituta mwa Bibele za kona ku tiisa tumelo ya luna. Bibele ya kona ku lu ‘talifisa kuli lu piliswe.’ (2 Tim. 3:14, 15) Za naa bulezi Paulusi hamulaho li bonisa kuli Bibele i zwa ku Mulimu. Kono lu kona ku itutañi hape kwa manzwi a kwa 2 Timotea 3:16? (Mu bale.) Lu ka nyakisisa timana 16 ka tokomelo ili nto ye ka lu tusa ku lumela kuli lituto za lu fa Jehova kaufela li “lukile.”—Samu 119:128.

BIBELE I “TUSA KWA KU LUTA”

3-5. (a) Ne ku ezaheziñi Pitrosi ha sa file ngambolo fapilaa batu ba bañata fa Pentekota, mi ki kabakalañi? (b) Ki kabakalañi batu ba bañata mwa Tesalonika ha ne ba amuhezi niti? (c) Batu ba lemuhileñi ka za mukutalezo wa luna?

³ Jesu naa bulelezi sicaba sa Isilaele kuli: “Ni mi lumela  bapolofita ni baana ba ba butali ni baluti.” (Mat. 23:34) Jesu naa talusa balutiwa ba hae. Naa lutile balutiwa ba hae mwa ku itusiseza Mañolo ha ba li mwa bukombwa. Fa Pentekota ya 33 C.E., muapositola Pitrosi naa file ngambolo fapilaa batu ba bañata mwa Jerusalema. Pitrosi naa amanga kwa Mañolo a mañata a Siheberu. Batu ha ne ba utwile Pitrosi mwa naa taluseza litimana za mwa Mañolo, buñata bwa bona ne ba ikutwile bumaswe kabakala lika ze maswe ze ne ba ezize kwamulaho. Ne ba bakezi libi za bona ni ku kupa Mulimu kuli a ba swalele. Fa lizazi leo, batu ba ne ba bato eza 3,000 ne ba bile Bakreste.—Lik. 2:37-41.

⁴ Hape lwa kona ku ituta kwa mutala wa muapositola Paulusi, ya naa kutalize taba ye nde mwa libaka ze ne li kwande a Jerusalema. Mwa tolopo ya Tesalonika ye ne fumaneha kwa Masedonia, Paulusi naa kutalize kwa Majuda ba ne ba lapela mwa sinagoge. Ka Lisabata ze taalu, Paulusi “a nyakisisa ni bona ku zwelela mwa Mañolo” a nzaa ba bonisa kuli Kreste naa swanela ku nyandiswa ni ku zuswa kwa bafu. Majuda ni Magerike ba bañata ne ba bile balumeli.—Lik. 17:1-4.

⁵ Batu ba bañata kacenu ba lemuhile kuli lu itusisanga Bibele ilikuli lu bonise kuli ze lu luta ki za niti. Kaizelaa luna yo muñwi wa kwa naha ya Switzerland naa balile liñolo ha naa li mwa bukombwa, mi muñaa ndu a mu buza kwa lapela. Kaizeli yo naa bulezi kuli yena ni kaizeli ya naa zamaya ni yena ki Lipaki za Jehova. Muñaa ndu yo a bulela kuli: “Ne ni ziba kuli mu Lipaki, kakuli ki Lipaki za Jehova feela ba ba kona ku taha fa ndu ya ka ni ku to bala Bibele.”

6, 7. (a) Ba ba lutanga mwa puteho ba kona ku itusisa cwañi Bibele ka nzila ye nde? (b) Ki kabakalañi ha kuli kwa butokwa ku itusisa hande Bibele ha lu zamaisa tuto ya Bibele?

⁶ Ki nzila ifi ye nde ye lu kona ku itusisa ka yona Bibele ha lu luta ba bañwi? Haiba kuli mu filwe ngambolo kamba likalulo ze ñwi kwa mikopano, mu itusise mañolo a swalisana ni lisupo ze mwa ngambolo kamba kalulo ye mu filwe kwa mikopano. Ku fita ku bulelela feela baputehi ze li bulela liñolo kamba ku bala feela liñolo leo fa pampili kamba fa sipangaliko se siñwi, mu apule Bibele mi mu bale ku yona luli. Mu kupe baputehi kuli ni bona ba eze nto ye swana. Mu taluse ze li talusa litimana ze mu balile ni ku tusa baputehi ku bona mo mañolo a kona ku ba tuseza ku ba ni bulikani bo bu tiile ni Jehova. Mwa sibaka sa ku itusisa liswanisezo ze ba si ke ba utwisisa hande baputehi kamba mitala ye lelezwi ku sehisa batu, mu itusise nako ye mu filwe kuli mu buisane Linzwi la Mulimu.

⁷ Lu swanela ku hupulangañi ha lu luta baituti ba luna ba Bibele? Muituti wa Bibele ha itukiseza tuto a nosi, u swanela ku bala mañolo kaufela a bonisizwe. Ka nako ya tuto, muzamaisi wa tuto u ka keta mañolo e ba ka bala hamoho ni muituti wa hae. Ha mu nze mu ituta, mu kupe muituti wa mina kuli a bale mañolo e mu bona kuli a swanela. Mi ha mu nze mu talusa mañolo ao, mu fe muituti wa mina kolo ya ku bulela maikuto a hae mwa sibaka sa ku bulela litaba ze ñata mu nosi. Mwa sibaka sa ku bulelela muituti wa mina za swanela ku lumela kamba za swanela ku eza, mwa kona ku mu buza lipuzo ze nde ze ka mu tusa ku utwisisa ze i luta Bibele. *

BIBELE I “TUSA . . . KWA KU KALIMELA”

8. Ki maikuto a cwañi a naa na ni ona Paulusi?

⁸ Baana-bahulu mwa puteho ba na ni buikalabelo bwa ku fa kalimelo kamba kelezo kwa batu ba ba swalelela ku eza sibi. (1 Tim. 5:20; Tite 1:13) Kono ni luna beñi lu swanela ku ikalimelanga. Paulusi naa li Mukreste yo munde ya naa na ni lizwalo le li kenile. (2 Tim. 1:3) Nihakulicwalo, Paulusi naa na ni maikuto a mañwi a naa tokwa ku lwanisa. Naa bulezi kuli: “Mwa mubili wa ka ni bona mulao u sili o lwanisana ni mulao wa munahano wa ka mi u ni isa mwa butanga bwa mulao wa sibi.” Ha lu nyakisiseñi za naa ezize Paulusi kuli a lwanise maikuto a sa swaneli ao.—Mu bale Maroma 7:21-25.

9, 10. (a) Ki bufokoli bufi bo mwendi Paulusi naa na ni? (b) Ku bonahala kuli Paulusi naa lwanisize cwañi bufokoli bwa hae?

 ⁹ Paulusi naa si ka bulela kuli naa na ni bufokoli bo bu cwañi, kono naa talusize kuli naa banga ni “kashwau” sapili. (1 Tim. 1:13) Pili a si ka ba kale Mukreste, Paulusi naa nyandisize hahulu Bakreste. Naa bulezi kuli naa “bifile maswe bakeñisa bona.” (Lik. 26:11) Paulusi naa itutile ku kuyula buhali bwa hae, kono mwendi naa sa tokwa ku sebeza ka taata kuli a lwanise maikuto a hae ni ku ambuka lipulelo ze sa swaneli. (Lik. 15:36-39) Ki nto mañi ye ne tusize Paulusi ku eza cwalo?

¹⁰ Mwa liñolo la pili la naa ñolezi Bakreste ba kwa Korinte, Paulusi naa talusize za naa ezize ilikuli a cince maikuto a hae a naa sa swaneli. (Mu bale 1 Makorinte 9:26, 27.) Naa ngile muhato o swanela kuli a lwanise bufokoli bwa hae. Naa batile kelezo ya mwa Mañolo, naa kupile tuso ku Jehova kuli a kone ku sebelisa kelezo yeo, mi naa ezize mwa naa konela kaufela ku latelela kelezo yeo. * Lwa kona ku ituta kwa mutala wa hae. Ni luna lu lwana ndwa ye swana ya ku lwanisa bufokoli bwa luna.

11. Lu kona cwañi ku “zwelapili ku itekula” ilikuli lu bone haiba lu sa li mwa niti?

¹¹ Ha lu swaneli ku nahananga za ku tuhela ku lwanisa bufokoli bwa luna. Lu swanela ku ‘zwelapili ku itekulanga’ ili ku bona haiba lu sa li mwa niti. (2 Makor. 13:5) Ha lu bala liñolo la Makolose 3:5-10 kamba mañolo a mañwi a swana ni lona, lwa kona ku ipuza kuli: ‘Kana naa sebeza ka taata kuli ni lwanise bufokoli bwa ka? Kamba kana ki kale ni kalisa ku lata lika za sa lati Jehova? Ka mutala, haiba kuli ni sweli ku itusisa Intaneti, mi ka sipundumukela ku to bonahala lika ze sa swaneli inge cwalo ze ama buhule, kana naa zwanga fa webusaiti yeo kapili-pili? Kamba kana ni batanga Mawebusaiti fo ku fumaneha lika ze maswe?’ Haiba lu nahanisisa mo lu kona ku sebeliseza kelezo ye mwa Linzwi la Mulimu mwa bupilo bwa luna, lwa kona ku ‘tona ni ku buluka minahano ya luna inze i iketile.’—1 Mates. 5:6-8.

BIBELE I “TUSA . . . KWA KU HAKULULA”

12, 13. (a) Ku hakulula ku talusañi, mi lu kona ku latelela cwañi mutala wa Jesu ha lu hakulula ba bañwi? (b) Haiba kuli lu bata ku hakulula mutu yo muñwi, ki mubulelelo o cwañi o lu swanela ku ambuka?

¹² Bibele ha i bulela za “ku hakulula,” i talusa ku sikulula nto ye ñwi kuli i be ye nde. Fokuñwi lu tokwanga ku hakulula mutu yo muñwi haiba kuli naa si ka utwa hande ze lu bulezi kamba ha si ka lemuha ze lu ezize. Ka mutala, baeteleli ba bulapeli bwa Sijuda ne ba bilaezi kuli Jesu naa bonisize musa kwa “batelisi ni baezalibi.” Jesu naa ba hakuluzi ka ku ba bulelela kuli: “Batu ba ba iketile ha ba tokwi mualafi, ba ba mu tokwa ki ba ba kula. Cwalehe mu ye, mu yo ituta saa talusa manzwi a: ‘Ni lata sishemo isiñi sitabelo.’” (Mat. 9:11-13) Jesu hape naa hakuluzi batu bakeñisa mubonelo wa bona ka za kuli Mulimu ki mañi luli. Naa lutile batu ka pilu-telele ni ka musa kuli Jehova “ki Mulimu ya na ni makeke ni musa, ya sa akufi ku halifa, ya tezi sishemo, ya na ni niti.” (Ex. 34:6) Bakeñisa taba yeo, batu ba bañata ba ba ikokobeza ne ba lumezi ku teeleza kwa taba ye nde.

¹³ Lu swanela ku likanyisa Jesu ha lu tusa ba bañwi. Litaelo ze kwa liñolo la 2 Timotea 3:16 ha li talusi kuli lu swanela ku halifelanga ba bañwi ka mulelo wa ku ba hakulula. Mañolo a talusi kuli lu bulele ni ba bañwi ku si na ku iyakatwa maikuto a bona. Haiba lu nyaza hahulu ba bañwi, ze lu bulela li ka swana “sina mukwale.” Lu ka tahisa kuli batu be lu bulela ni bona ba utwe butuku mi mane mwendi ha lu na ku ba tusa ni hanyinyani.—Liprov. 12:18.

14-16. (a) Baana-bahulu ba kona ku hakulula cwañi batu ba ba li mwa miinelo ye taata? (b) Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa kuli bashemi ba itusise Mañolo ha ba hakulula bana ba bona?

¹⁴ Lu kona ku bonisa cwañi pilu-telele ni  musa ha lu itusisa Bibele kwa ku hakulula ba bañwi? Ka mutala, lu ngeni kuli bo muuna ni musali ba ba nyalani ba omananga ka nako ni nako. Bo muuna ni musali bao ba kupa muuna-muhulu mwa puteho kuli a ba tuse. Muuna-muhulu yo haa na ku yemela yo muñwi wa ku bona mi haa na ku bulela feela mwa bonela lika yena fa butata bo ba kopana ni bona bo muuna ni musali bao. Muuna-muhulu yo u ka itusisa likuka za mwa Bibele kuli a ba tuse ku utwisisa mo ba kona ku tatululela butata bo. Wa kona ku itusisa likuka ze nyakisisizwe mwa kauhanyo 3 ya buka ya Sinotolo kwa Tabo ya Lubasi. Ha ba nze ba nyakisisa likuka zeo, bo muuna ni musali bao ba kona ku bona mo ba kona ku ezeza licinceho ze swanela. Hamulaho wa nako, muuna-muhulu u ka ba buza kuli a zibe haiba nji ku bile ni cinceho, mi u ka ba tusa haiba kuli ku sa tokwahala.

 ¹⁵ Bashemi ba kona ku hakulula cwañi bana ba bona? Lu ngeni kuli mwanaa mina wa musizana u fumani mulikani. Kono mina mu bona kuli mulikanaa hae yo u ezanga liketo ze maswe. Pili, mu swanela ku batisisa ze ñata ka za mulikanaa hae yo. Mi haiba mu sa bilaezwa ki mwanaa mina, mwa kona ku ikambota ni yena. Mwa kona ku itusisa likuka za mwa Bibele ze fumaneha mwa buka ya Sinotolo kwa Tabo ya Lubasi. Mi mu tandange nako ye ñata ni mwanaa mina. Mu bone mwa ezeza lika ha li mwa bukombwa kamba ha li ni ba bañwi mwa lubasi. Haiba mu bonisa pilu-telele ni musa ha mu ambola ni mwanaa mina, u ka ziba kuli mwa mu lata mi mwa iyakatwa yena. Ha ka ziba kuli mwa mu lata, u ka latelela kelezo ye mu mu fa ka za balikani ba hae ni ku ambuka liketo ze maswe mwa bupilo bwa hae.

¹⁶ Ki bo mañi ba bañwi bo lu tokwa ku tusa? Ka pilu-telele ni ka musa, lwa kona ku hakulula batu ba bañwi ba ba bilaela za buikangulo bwa bona, ba ba lembwalile bakeñisa kuli ba zwisizwe musebezi, kamba ba ba sa utwisisi hande litaba ze ñwi za mwa Bibele. Haiba lu itusisa Linzwi la Mulimu kwa ku hakulula, kaufelaa luna lu ka tusiwa mwa linzila ze ñata.

 BIBELE I “TUSA . . . KWA KU LAYA KA KU LUKA”

17. Ki kabakalañi ha lu swanela ku itebuha kalimelo ye lu fiwa?

¹⁷ Bibele i bulela kuli hañata ha lu tabelangi kalimelo. Mane ku kona ku ba taata hahulu ku amuhela kalimelo. Kono ha lu amuhela kalimelo ni ku i sebelisa, kalimelo ya kona ku lu tusa ku ba batu ba ba lukile. (Maheb. 12:11) Buñata bwa Bakreste ba ba hulile ili ba ne ba utiwa ki Lipaki za Jehova ba talusa kuli kalimelo ye ne ba fiwanga ki bashemi ba bona i ba tusize luli. Baana-bahulu ha ba lu fa kalimelo ye zwa ku Jehova, lwa kona ku zwelapili ku ba mwa nzila ye isa kwa bupilo.—Liprov. 4:13.

18, 19. (a) Ki kabakalañi kelezo ye kwa liñolo la Liproverbia 18:13 ha i li ya butokwa kwa baana-bahulu ba ba kalimelanga ba bañwi? (b) Mutu ya fosize u kona ku nga muhato mañi haiba baana-bahulu ba mu kalimela ka musa ni ka lilato?

¹⁸ Baana-bahulu ni bashemi ba kona ku ituta cwañi mwa ku fela kalimelo ye nde? Jehova u lu bulelezi ze lu tokwa ku eza kuli lu laye “ka ku luka.” (2 Tim. 3:16) Ku laya ka ku luka ku talusa ku itusisa likuka za mwa Bibele ha lu kalimela ba bañwi. Sikuka se siñwi sa butokwa si fumaneha kwa liñolo la Liproverbia 18:13, ili se si li: “Ya alaba a si ka utwisisa pili, u iponisa bukuba, mi u ipatela maswabi.” Kamukwaocwalo, haiba mutu a bulelela baana-bahulu kuli muzwale kamba kaizeli yo muñwi u ezize sibi se situna, baana-bahulu ba swanela ku batisisa buniti bwa taba yeo pili ba si ka kalimela kale sifosi. (Deut. 13:14) Baana-bahulu ha ba eza cwalo, ba bonisa kuli ba “laya ka ku luka.”

¹⁹ Bibele hape i bulelela baana-bahulu kuli ba fe kalimelo “ka mukwa o bunolo.” (Mu bale 2 Timotea 2:24-26.) Sibi sa eza mutu yo muñwi si kona ku tahisa kuli batu ba bañwi ba nge Jehova kuli u maswe kamba ku tahisa kuli batu ba bañwi ba utwe butuku. Kono haiba muuna-muhulu a filikana ka nako ya kalimela sifosi, muuna-muhulu yo u ka palelwa ku tusa sifosi. Kono haiba muuna-muhulu a likanyisa Mulimu ka ku bulela ka musa ha sikulula sifosi, mutu yo ya sikululwa wa kona ku bakela mizamao ya hae.—Maro. 2:4.

20. Bashemi ba swanela ku sebelisa likuka lifi ha ba kalimela bana ba bona?

²⁰ Bashemi ni bona ba swanela ku sebelisa likuka za mwa Bibele ha ba kalimela bana ba bona. (Maef. 6:4) Ka mutala, mushemi wa muuna u kona ku ezañi haiba kuli mutu yo muñwi a mu bulelela kuli mwanaa hae wa mushimani u ezize nto ye ñwi ye fosahalile? Mushemi yo u swanela ku batisisa buniti kaufela bwa taba yeo pili a si ka fa kale mwanaa hae koto. Mwa lubasi lwa Sikreste ha ku swaneli ku ba ni mutu ya swanela ku filikana hahulu kuli mane a tahise mifilifili. “Jehova u na ni lilato le lituna ni muhau,” mi bashemi ba swanela ku mu likanyisa ha ba kalimela bana ba bona.—Jak. 5:11.

BIBELE KI MPO YE NDE YA LU FILE JEHOVA

21, 22. Ha mu bala Samu 119:97-104, ki manzwi mañi a bonisa mo mu ikutwela ka za Linzwi la Jehova?

²¹ Mutangaa Mulimu naa bulezi libaka ha naa lata mulao wa Jehova. (Mu bale Samu 119:97-104.) Ka ku ituta Bibele, mutangaa Mulimu yo naa bile ni butali mi naa utwisisize hande lika. Ha naa sebelisize likuka za mwa Mañolo, naa ambukile ku eza mafosisa e ba ezanga batu ba bañata. Naa ikozi ku ituta Mañolo mi naa tusizwe hahulu ki ku sebelisa kelezo ya mwa Mañolo ao. Naa ikatulezi ku mamela mulao wa Mulimu mwa bupilo bwa hae kaufela.

²² Kana mu nga Bibele ku ba ya butokwa? Bibele ya kona ku mi tusa ku tiisa tumelo ya mina mwa lisepiso za Mulimu. Mwa Bibele ku fumaneha kelezo ye zwa ku Jehova ili ye kona ku mi tusa ku ambuka ku ezanga sibi se si ka mi libisa kwa lifu. Mwa kona ku itusisa Bibele kuli mu tuse ba bañwi ku ituta mo ba kona ku fumanela nzila ye isa kwa bupilo ni kuli ba zwelepili ku ba mwa nzila yeo. Ha lu nze lu sebeleza Mulimu wa luna ya butali ni ya lilato, Jehova, lu swanela ku zwelapili ku itusisa Bibele mwa linzila ze lu nyakisisize kaufela.

[Litaluso za kwatasi]

[Lipuzo za Tuto]

[Maswaniso a fa likepe 15]

Bashemi ba ba bonisa musa ni ku itusisa Bibele kwa ku hakulula bana ba bona, ba kona ku tusa bana ba bona ku sa kena mwa butata (Mu bone  paragilafu 15)